Measure of the Efficiency of Participation Insurance Companies in Turkey with Data Envelopment Analysis Method Between 2019-2021

Yıl 2023, Cilt: 10 Sayı: 2, 123 - 142, 17.07.2023

Tilda Tanilyan Sürer , Ozgur Catikkas

https://doi.org/10.55026/jobaf.1301801

Öz

The insurance sector has an important place in the World. Participation insurance has involved in this sector in Turkey at 2009 and has started to prefer. An accounting and financial reporting, like conventional insurance company. Both of uses gaap and forms comprehensive financial reporting.
An important question, how efficient of participation insurance companies. Efficiency measurement analyzes company about available use resources efficiently and carry out business effectively. The purpose of this study assessment and evaluation in participation insurance companies about efficiency from 2019 to 2021. Analyzed due to inputs and outputs with method of Data Envelopment Analysis. According to result was found efficiency score for insurance companies and was constituted referance groups for inefficiency companies by efficiency ones. Informed about course of recovery. As a result was found increase of average efficiency scores about participation companies from year to year and give suggestions.

Anahtar Kelimeler

Participation Insurance, Participation Insurance Company, Data Envelopment Analysis, Efficiency

Katılım Sigortacılığı Şirketlerinin 2019-2021 Yılları Arasında Veri Zarflama Analizi ile Etkinliklerinin Ölçülmesi

Öz

Sigortacılık, Dünya’da önemli yere sahip bir sektördür. Bu sektörün için de var olan Katılım Sigortacılığı 2009 yılında Türkiye’de yerini almış ve tercih edilmeye başlanmıştır. Muhasebe kayıt işlemleri, finansal raporlama gibi konularda katılım sigorta şirketlerinin, konvansiyonel sigortada kullanılan tek düzen hesap planı dikkate alınmakta ve finansal raporlama da kapsamlı şekilde oluşturulmaktadır.
Katılım sigorta ürünlerinin sunulduğu şirketlerle ilgili olarak, etkinlik durumlarının ne ölçüde olduğu önemli bir sorudur. Etkinlik ölçümü, şirket hakkında kaynaklarının verimli kullanımı ve faaliyetlerinin etkin şekilde yürütüp yürütemediğini analiz ve etkin olmadığı durumlar için nasıl bir iyileştirme yapabileceği seçeneklerini tespit etmektedir. Çalışmadaki amaç Veri Zarflama Yöntemi ile 2019 2021 yılları arasında katılım sigorta ürünleri sunan şirketlerin etkinliklerini, ilgili girdi ve çıktı değişkenleriyle ölçerek değerlendirmek, değerlendirmeler sonucu etkinlik skorlarına bakılarak, iyileştirmeler hakkında bilgi vermektir. Etkin şirketlerin etkin olmayan şirketlere referans olma oranları yazılarak referans grupları oluşturulmuştur. Elde edilen sonuçlar, şirketlerin ortalama etkinlik skorlarının, yıldan yıla arttığını göstermiş ve ilgili öneriler yapılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Katılım Sigortası, Katılım Sigorta Şirketi, Veri Zarflama Analizi, Etkinlik

Kaynakça

• Acınan, H. (2005). Sigorta’nın Temel Prensipleri. İstanbul: Güneş Sigorta.
• Akgöbek, Ö., Nişanci, İ., Kaya S. ve Eren, T. (2015). Veri Zarflama Analizi Yaklaşımını Kullanarak Bir Eğitim Kurumunun Şubelerinin Performanslarını Ölçme. Social Sciences Research Journal, Vol 4, Issue 3, 43-54.
• Altan, S. M. (2010). Türk Sigortacılık Sektöründe Etkinlik: Veri Zarflama Analizi Yöntemi ile Bir Uygulama. Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 12/1, 185-204.
• Aslan, H. (2015). Türkiye’de Tekafül (İslami Sigorta) Uygulamaları: Problemler ve Çözüm Önerileri. Uluslarası İslam Ekonomisi ve Finans Araştırmaları Dergisi, Yıl:1, Cilt:1, Sayı:1, 93-117.
• Banker, R. D., Charnes, A. & Cooper, W. W. (1984). Some Models for Estimating Technical and Scale Inefficiencies in Data Envelopment Analysis. Management Science, 30(9), 1078-1092.
• Barros, C. P., Barroso, N. & Borges, M. R. (2005). Evaluating The Efficiency and Productivity of Insurance Companies with a Malmquist Index: A Case Study for Portugal. The Geneva Papers, 30, (244-267).
• Boussofiane, A., Dyson, R. G. & Thanassoulis, E. (1991). Applied data envelopment analysis. European Journal of Operational Research, 52, 1-15.
• Bülbül, S ve Akhisar, İ. (2005). Türk Sigorta Şirketlerinin Etkinliğinin Veri Zarflama Analizi ile Araştırılması. VII. Ulusal Ekonometri ve İstatistik Sempozyumu, İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi Ekonometri Bölümü, İstanbul.
• Cingi, S ve Tarım, Ş. A. (2000). Türk Banka Sisteminde Performans Ölçümü Dea-Malmquist TFP Endeksi Uygulaması. Türkiye Bankalar Birliği, Araştırma Tebliğleri Serisi, Sayı 2000-01.
• Çetin, A. (2020). Faizsiz Finans Kuruluşları Muhasebesi, Tek Düzen Hesap Planı ve AAOIFI Standartları Çerçevesinde, İstannbul: Yayın No:14, TKBB Yayınları.
• Demirel, A.C. ve Hazar, A. (2020). Veri Zarflama Analizi ile Ticari Bankaların Etkinlik Ölçümüne Yönelik Bir Uygulama. Ticari Bilimler Fakültesi Dergisi, Cilt 4, Sayı 1, 43-58.
• Doğan, M. ve Ertugay, E. (2010). Türkiye Finansal Raporlama Standartlarına Göre Kapsamlı Gelir Tablosu ve Örnek Uygulama. Muhasebe ve Vergi Uygulamaları Dergisi, Cilt 3, Sayı 3, 117-138.
• Duramaz, S. (2021). Türkiye’de Sigortacılığın Son Yıllardaki Gelişim Eğiliminin Değerlendirilmesi: 2016-2019 Yılları Arası Dönem İçin Sigortacılık Sektörüne Yönelik Bir Etkinlik Analizi. Manisa Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 19(4), 275-292.
• Ez-Zerka, M. A. ve En-Neccar, A. M. A. (2009). İslam Düşüncesinde Ekonomi, Banka ve Sigorta (2. Baskı). İstanbul: İz Yayıncılık.
• Golany, B. & Roll, Y. (1989). An application procedure for DEA. Omega, Vol. 17, issue 3, 237-250.
• İşseveroğlu, G. (2021). Sürdürülebilir Sigortacılık İçin Sürdürülebilirlik Açıklamaları: BİST Sigorta Şirketleri Faaliyet Raporlarının İçerik Analizi. Muhasebe ve Finansman Dergisi, (92): 47-64.
• Kader, H. A., Adams, M. & Hardwick, P. (2010). The Cost Efficiency of Takaful Insurance Companies. The Geneva Papers, 35, (161-181).
• Karaman, H., Çağrıcı, M., Dönmez, İ. K. ve Gümüş, S. (2019). Kur’an Yolu Meali (1. Baskı). Ankara: Diyanet İşleri Başkanlığı Yayınları.
• Kaya, F. ve Doğan, İ. Ed. Kaya, F. (2017). Katılım Bankacılığı-Faizsiz Sigortacılık Tekafül (1. Baskı). İstanbul: Beta Yayıncılık. Kaya, S., Yardımcıoğlu, F. ve Aslan, H. (2017). Tekafül Teori ve Uygulama (1. Baskı). İstanbul: İSEFAM Sakarya Üniversitesi ve ENSAR.
• Katılım Esasları Çerçevesinde Sigortacılık ve Bireysel Emeklilik Faaliyetlerine İlişkin Yönetmelik, Resmi Gazete Sayı 31339 (19 Aralık 2020).
• Katılım Sigorta Şirketlerinin 2019 2020 ve 2021 yılları Faaliyet Raporları.
• Katılım Sigortacılığı Çalışma Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik, Resmi Gazete Sayı 30186 (20 Eylül 2017).
• Kısacık, H. (2021). Katılım Sigorta (Tekafül) ve Muhasebe Süreci. Hitit İlahiyat Dergisi, 20/3, 265-288.
• Kılıçkaplan, S. ve Baştürk, F. H. (2004). Türkiye’de Hayat –Dışı Alanda Faaliyet Gösteren Sigorta Şirketlerinin 2002 Yılındaki Etkinliklerinin Veri Zarflama Analizi (VZA) ile Ölçülmesi. Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 6/2, 63-79.
• Kılıçkaplan, S. ve Karpat, G. (2004). Türkiye Hayat Sigortası Sektöründe Etkinliğin İncelenmesi. D. E. Ü. İ. İ. B. F. Dergisi, Cilt:19, Sayı:1, 1-14.
• Neova Sigorta. “Katılım Sigortacılığı Nedir?”. https://www.neova.com.tr/hakkimizda/katilim-sigortaciligi-tanimi. Erişim: 18 Nisan 2023.
• Okursoy, A. ve Tezsürücü, D. (2014). Veri Zarflama Analizi ile Göreli Etkinliklerin Karşılaştırılması: Türkiye’deki İllerin Kültürel Göstergelerine İlişkin Bir Uygulama. Yönetim ve Ekonomi, Celal Bayar Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 21(2), 1-18.
• Özüdoğru, H. (2018). Katılım Sigortacılığı ve Türkiye’deki Durumu, Üçüncü Sektör Sosyal Ekonomi, 53(1): 1-16. Türkiye Sigorta. “Genel İlkeleri”. https://www.turkiyesigorta.com.tr/katilim-sigortaciligi/katilim-sigortaciligi-nedir/genel-ilkeleri Erişim:18 Nisan 2023.
• Sharew, A. & Fentie, G. (2018). Data Envelopment Analysis on Efficiency of Insurance Companies in Ethiopia. American Academic Scientific Reasearch Journal for Engineering, Technology and, Sciences, ASRJETS, 138-170.
• Sonbaş, B., Kaya, B. & Kaya, E. Ö. (2022). Measuring the efficiency of non-life insurance companies in Northern Cyprus with data envelopmeny analysis. Business & Management Studies: An International Journal, BMIJ, 10 (4), 1200-1217.
• Şenyiğit, B. (2011). Sigortacılıkta Finansal Raporlama (1. Baskı). İstanbul: Nisan Kitabevi.
• Tezergil, S. (2018). Veri Zarflama Analizi ile Türk Sigorta Sektörünün Elementer Branşlarda Değerlendirilmesi. İşletme Araştırmaları Dergisi, 9/4, 342-357.
• Türkiye Finansal Raporlama Standartları Yorumları Hakkında Tebliğ, Resmi Gazete Sayı 26553 (15 Haziran 2007), Sıra No:44.
• Türkiye Sigorta Birliği, 2017 Yılı Katılım Sigorta Verileri, Katılım Sigortacılığı Prim Üretimleri.
• Türkiye Sigorta Birliği, 2021 Yılı Katılım Sigorta Verileri, Katılım Sigortacılığı Prim Üretimleri.
• Ünal, S. ve Serdar, A. (2020). Sigorta Şirket Yöneticileri Perspektifinden Sigorta Okuryazarlığı. Balkan Sosyal Bilimler Dergisi, BJSS, 9(18), 1-10.