The Interaction Between Belief in a Just World and Job Performance: Life Satisfaction as a Mediating Variable

Yıl 2020, Cilt: 2 Sayı: 2, 217 - 232, 27.07.2020

Sema Polatcı Elif Baygın Fatih Sobacı

Öz

This study was conducted to determine the effect of belief in a just world on job performance and whether life satisfaction is a mediating role in this interaction. The data were collected from 167 customer representatives at a private GSM operator company in Trabzon by convenience sampling method. The data obtained were subjected to mediation analysis to test the structural model created within the scope of the research. According to the results of the analysis, it has been determined that life satisfaction plays a “full mediating role” in belief in a just world and job performance interaction. Current findings are discussed in the light of literature and suggestions for future study are developed.

Adil Dünya İnancı ile İş Performansı Arasındaki Etkileşim: Aracı Değişken Olarak Yaşam Tatmini

Öz

Bu çalışmada adil dünya inancının iş performansı üzerindeki etkisinde yaşam tatmininin aracılık rolünün olup olmadığını belirlemek amaçlanmıştır. Araştırmada veriler, Trabzon’daki bir çağrı merkezinde çalışan 167 müşteri temsilcisinden kolayda örnekleme yöntemiyle toplanmıştır. Elde edilen veriler, araştırmanın amacı kapsamında oluşturulan yapısal modeli test etmek için aracılık analizine tabi tutulmuştur. Analiz sonuçlarına göre yaşam tatmininin, adil dünya inancı ve performans etkileşiminde “tam aracılık rolü” üstlendiği tespit edilmiştir. Mevcut bulgular yazın ışığında tartışılmış ve gelecek araştırmalar için öneriler geliştirilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Adil Dünya İnancı, İş Performansı, Yaşam Tatmini

Kaynakça

• Akgün, S. (2019). Adil dünya inancı ve toplumsal sonuçları. OPUS Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi, 14(20), 2227-2247.
• Alves, H. & Correia, I. (2010). Personal and general belief in a just world as judgement norms. International Journal of Psychology, 45(3), 221-231.
• Ball, G. A., Trevino, L. K. & Sims Jr, H. P. (1994). Just and unjust punishment: Influences on subordinate performance and citizenship. Academy of Management Journal, 37(2), 299-322.
• Baron, R. M. & Kenny, D. A. (1986). The moderator-mediator variable distinction in social psychological research: Conceptual, strategic and statistical considerations. Journal of Personality and Social Psychology, 51(6), 1173-1182.
• Benligiray, S. (2004). Performans değerlemesi. R. Geylan (Ed.), İnsan kaynakları yönetimi (ss. 140-161). Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yayını.
• Bingöl, D. (2003). İnsan kaynakları yönetimi 5. Baskı. İstanbul: Beta Yayınları.
• Ceyhan, U. & Gürses, B. G. (2016). Yaşam doyumunun cinsiyete bağlı sistemi meşrulaştırma üzerindeki etkisinin adil dünya inancı aracı değişkeni bağlamında incelenmesi. Yıldırım Beyazıt Üniversitesi Psikoloji Kongresi, 25-27 Nisan 2016, Ankara.
• Correia, I., Batista, M. T. & Lima, M. L. (2009). Does the belief in a just world bring happiness? Causal relationships among belief in a just world, life satisfaction and mood. Australian Journal of Psychology, 61(4), 220-227.
• Çakır, K. & Şen, E. (2012). Psikolojik doğum sırasına göre adil dünya inancı. Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 1(32), 57-69.
• Çekmecelioğlu, H. G. (2014). Göreve ve insana yönelik liderlik tarzlarının örgütsel bağlılık, iş performansı ve işten ayrılma niyeti üzerindeki etkileri. Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, (28), 21-34.
• Çelik, M. & Turunç, Ö. (2010). Lider desteğinin çalışanların iş-aile yaşam çatışması ve iş performansına etkisi: Savunma sektöründe bir araştırma. Çukurova Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 14(1), 19-41.
• Çınar, Ö. & Özyılmaz, F. Z. (2018). Duygusal zeka, yaşam tatmini ve iş performansı arasındaki ilişkilerin incelenmesi: Ağrı İbrahim Çeçen Üniversitesinde ve Bayburt Üniversitesinde çalışan akademisyenler üzerinde bir uygulama. Dicle Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 8(16), 131-149.
• Çöl, G. (2008). Algılanan güçlendirmenin işgören performansı üzerine etkileri. Doğuş Üniversitesi Dergisi, 9 (1), 35-46.
• Dalbert, C. (1999). The world is more just for me than generally: About the personal belief in a just world scale's validity. Social Justice Research, 12(2), 79-98.
• Demir, M. (2015). Konaklama işletmelerinde birey-örgüt uyumunun iş performansı ve işte kalma niyeti üzerine etkisi. Journal of Tourism Theory and Research, 1(2), 57-71.
• Diener, E. D., Emmons, R. A., Larsen, R. J. & Griffin, S. (1985). The satisfaction with life scale. Journal of Personality Assessment, 49(1), 71-75.
• Gürbüz, S. & Şahin, F. (2018). Sosyal bilimlerde araştırma yöntemleri felsefe-yöntem-analiz. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• İslamoğlu, A. H. (2011). Sosyal bilimlerde araştırma yöntemleri 2. Baskı. İstanbul: Beta Yayınları.
• Johari, J. & Yahya, K. K. (2009). Linking organizational structure, job characteristics, and job performance construct: A proposed framework. International Journal of Business and Management, 4(3), 145-152.
• Jones, M. D. (2006). Which is a better predictor of job performance: Job satisfaction or life satisfaction? Journal of Behavioral & Applied Management, 8(1), 20-42.
• Kale, E. (2015). Lider desteği ve iş arkadaşları desteğinin iş performansı üzerine etkileri: İş tatmini ve yaşam tatmininin aracı rolü. International Journal of Economic and Administrative Studies, 7(14), 103-119.
• Keller, C. & Siegrist, M. (2010). Psychological resources and attitudes toward people with physical disabilities. Journal of Applied Social Psychology, 40(2), 389-401.
• Kılınç, S. & Torun, F. (2011). Adil dünya inancı. Psikiyatride Güncel Yaklaşımlar, 3(1), 1-14.
• Kirkman, B. L. & Rosen, B. (1999). Beyond self-management: Antecedents and consequences of team empowerment. Academy of Management Journal, 42(1), 58-74.
• Köker, S. (1991). Normal ve sorunlu ergenlerin yaşam doyumu düzeylerinin karşılaştırılması (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). A.Ü. S.B. Enstitüsü, Ankara.
• Lerner, M. J. (1965). Evaluation of performances as a function of performer’s reward and attractiveness. Journal of Personality and Social Psychology, 1(4), 355-360.
• Lerner, M. J. (1975). The justice motive in social behavior: Introduction. Journal of Social Issues, 31(3), 1–20.
• Maslow, A. H. (1943). A Theory of Human Motivation. Psychological Review, 50(4), 370- 396.
• Mert, İ. S. & Bekmezci, M. (2016). İki kariyerli aile çalışanlarında iş ve yaşam tatmini. Türk Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi, 1(1), 43-53.
• Montada, L. & Lerner, M. J. (1998). Responses to victimizations and belief in a just world. Springer Science & Business Media.
• Motowidlo, S. J. & Kell, H. J. (2012). Job performance. Handbook of psychology (ss. 91-130). New Jersey: John Wiley & Sons, Inc.
• Otto, K. & Schmidt, S. (2007). Dealing with stress in the workplace: Compensatory effects of belief in a just world. European Psychologist, 12(4), 272-282.
• Öcel, H. & Aydın, O. (2010). Adil dünya inancı ve cinsiyetin üretim karşıtı iş davranışları üzerindeki etkisi. Türk Psikoloji Dergisi, 25(66), 73-83.
• Polatcı, S. (2015). Örgütsel ve sosyal destek algılarının yaşam tatmini üzerindeki etkisi: İş ve evlilik tatmininin aracılık rolü. Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 11(2), 25-44.
• Rich, B. L., Lepine, J. A. & Crawford, E. R. (2010). Job engagement: Antecedents and effects on job performance. Academy of Management Journal, 53(3), 617-635.
• Sigler, T. H. & Pearson, C. M. (2000). Creating an empowering culture: Examining the relationship between organizational culture and perceptions of empowerment. Journal of Quality Management, 5(1), 27-52.
• Sonnentag, S. & Frese, M. (2002). Performance concepts and performance theory. Psychological Management of Individual Performance, 23(1), 3-25.
• Şimşek, Ö. F. (2007). Yapısal eşitlik modellemesine giriş (Temel ilkeler ve LISREL uygulamaları). Ankara: Ekinoks.
• Thomas, P. G. (2006). Performance measurement, reporting, obstacles and accountability: Recent trends and future directions. Australia: ANU E Press.
• Uğur, D. & Akgün, S. (2015). Bireysel ve genel adil dünya inancının depresyon ile ilişkisi. Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 6(1), 103-116.
• Viswesvaran, C. & Ones, D. S. (2000). Perspectives on models of job performance. International Journal of Selection and Assessment, 8(4), 216-226.