İşe Tutulma ve İşten Ayrılma Niyeti Arasında İnsana Yakışır İşin Düzenleyici Rolü: Belediye Çalışanları Üzerine Bir Araştırma

Yıl 2022, Cilt: 4 Sayı: 2, 266 - 280, 30.07.2022

Suzan Urgan , Murat Ak

Öz

Bu araştırmanın amacı işe tutulma ve işten ayrılma niyetinin insana yakışır iş algısı ile ilişkisini insana yakışır işin düzenleyici etkisi ile ortaya çıkarabilmektir. Araştırmada farklı statüler ve iş çeşitliliği ile istihdam sağlayan bir örgüt örneği olmasıyla kamu tüzel kişisi olarak bir belediyenin çalışanları örneklem olarak alınmıştır. İnsana yakışır iş kavramı saygın iş olarak da ele alınan bir kavramdır. Asgaride her örgütün çalışanına sunması öngörülen kavramın işe tutulma ve işten ayrılma niyeti ile ilişkisi önem arz etmektedir. Bu amaçla basit tesadüfi örnekleme yöntemi ile 320 çalışandan veriler toplanmıştır. Elde edilen veriler SPSS paket programının 21. versiyonu ile analiz edilmiştir. Belediye çalışanlarının işe tutulma ve işten ayrılma niyetleri ile insana yakışır iş algıları arasındaki ilişkiyi belirleyebilmek için korelasyon analizi yapılmıştır. İnsana yakışır işin işe tutulma ve işten ayrılma niyetindeki düzenleyici etkisi de çoklu regresyon analizi ile test edilmiştir. Yapılan analiz sonucunda işe tutulma ve insana yakışır iş arasında orta düzeyde pozitif ilişki, işten ayrılma niyeti ile insana yakışır iş arasında zayıf düzeyde negatif ilişki ortaya çıkarılmıştır. Ayrıca insana yakışır işin işe tutulma ve işten ayrılma niyeti arasında düzenleyici etkisi olduğu sonucuna ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler

İnsana Yakışır İş, Saygın İş, İşe Tutulma, İşten Ayrılma Niyeti, Belediye Çalışanları

Regulatory Role of Decent Work between Tenacity and Intention to Leave Work: A Study on Municipal Employees

Öz

The aim of this study is to reveal the relationship between tenacity and intention to leave work and the perception of decent work through moderator effect of decent work. In the study, the employees of a municipality as a public legal entity were taken as a sample, as it is an example of an organization that provides work with different statuses and job diversity. The concept of decent work is a concept that is also considered as a respectable job. At a minimum, the relationship between the concept that each organization is expected to present to its employees and tenacity and intention to leave work. For this purpose, data were collected from 320 employees with simple random sampling method. The obtained data were analyzed using the 21st version of the SPSS package program. Correlation analysis was conducted in order to determine the relationship between tenacity and intention to leave work and the perception of decent work for the municipal employees through moderator effect of decent work, and the regulatory effect of decent work on tenacity and intention to leave work was tested by multiple regression analysis. As a result of the analysis, a moderate positive relationship between tenacity and decent work and a weak negative one between intention to leave work decent work were found. In addition, it was concluded for decent work to have a moderating effect between tenacity and intention to leave work. 

Anahtar Kelimeler

Decent Work, Respectable Job, Tenacity, Intention to Leave Work, Municipal Employees

Kaynakça

• Abdullahi, M. S., Raman, K., Solarin, S. A. & Adeiza, A. (2021). Employee engagement as a mediating variable on the relationship between employee relation practice and employee performance in a developing economy. Journal of Applied Research in Higher Education, Emerald Publishing Limited.
• Aguirre, L. R. D. (2019). The mediating effects of external factors on intention to leave and organizational factors of hotel industry. Contaduría y Administración 64(3), 2019, 1-18.
• Ak, B. (2010). Hipotez Testi. Ş. Kalaycı (Ed.), SPSS uygulamalı çok değişkenli istatistik teknikleri (ss. 73-82). Ankara: Asil Yayın Dağıtım.
• Alkış, F. K. & Yağcı, H. (2021). tükenmişlik ile mobbing’in işten ayrılma niyeti üzerindeki etkisinin değerlendirilmesi. Sinop Üniversitesi Boyabat İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi e-Dergisi, 1(2), 19-41.
• Amano, H., Fukuda, Y., Shibuya, K., Ozaki, A. & Tabuchi, T. (2021). factors associated with the work engagement of employees working from home during the COVİD-19 pandemic in Japan. Int. J. Environ. Res. Public Health, 18, 10495.
• Anker, R., Chernyshev, I., Egger, P., Mehran, F. & Ritter, J. A. (2003). Measuring decent work with statistical indicators. International Labour Review, 142(2), 147-178.
• Aslantaş, M. (2016). Yetenek yönetimin işe adanma, performans ve işten ayrılma niyetine etkisi: bankacılık sektörü örneği. Doktora Tezi, Dicle Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Diyarbakır.
• Awan, F. H., Dunnan, L., Jamil, K., Gul, R. F., Anwar, A., Idrees, M. & Guangyu, Q. (2021). Impact of role conflict on ıntention to leave job with the moderating role of job embeddedness in banking sector employees. Front. Psychol. 12, 719449
• Aydemir, C. & Akdoğan, A. A. (2019). Psikolojik performansın işten ayrılma niyeti üzerindeki etkisi. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 23(4), 1625-1637.
• Bayrak, S. (2018). İnsana yakışır iş kavramı bakımından türkiye’de inşaat sektörünün genel görünümü. Çalışma ve Toplum, 1531-1554.
• Bakker, A. B., Demerouti, E. & ten Brummelhuis, L. L. (2012). Work engagement, performance, and active learning: The role of conscientiousness. Journal of Vocational Behavior, 80, 555-564.
• Bilginoğlu E. & Yozgat, U. (2019). Ultra-kısa işe angaje olma ölçeği Türkçe formunun geçerlilik ve güvenilirlik çalışması. Business & Management Studies: An International Journal, 7(5), 2863-2872, doi: http://dx.doi.org/10.15295/bmij.v7i5.1354.
• Blumberga, S. & Lapkovska, L. (2021). Engagement and ınvolvement of personnel during remote work. International Conference on Innovations in Science and Education (Social Sciences), 2, 48-56, https://doi.org/10.12955/pss.v2.201.
• Brata, K. B. S. Y. Blumberga, S. & Lapkovska, L. (2021). Engagement and ınvolvement of personnel during remote work. International Conference on Innovations in Science and Education (Social Sciences), 2, 48-56, https://doi.org/10.12955/pss.v2.201.
• Burchell, B., Sehnbruch, K., Piasna, A. & Agloni, N. (2014). The quality of employment and decent work: Definitions, methodologies, and ongoing debates. Cambridge Journal of Economics, 38, 459–477.
• Burmaoğlu, S., Polat, M. & Meydan, C. H. (2013). Örgütsel davranış alanında ilişkisel analiz yöntemleri ve türkçe yazında aracılık modeli kullanımı üzerine bir inceleme. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi,13(1), 13-26.
• Büyükgöze-Kavas, A. & Autin, K. L. (2019). Decent work in Turkey: Context, conceptualization, and assessment. Journal of Vocational Behavior, 112, 64-76.
• Chen, X., Tang, L., Liu, L., Bai, Z. & Chen, R. (2021). Factors related to turnover ıntention among staf of elderly caring social organizations in anhui province, China: A crosssectional study. BMC Health Services Research, 21, 1265.
• Çankır, B. (2016). Çalışma tutkunluğunun örgütsel vatandaşlık davranışı üzerine etkisi ve bir araştırma. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 9(47), 766-771.
• Çelebi, M. A. (2021). Örgütsel kimlik-iş tatmini ilişkisinde işe tutulmanın aracılık rolü. Journal of Emerging Economies and Policy, 6 (Special Issue), 41-51.
• Dalmış, A. B. (2019). Örgütsel bağlılığın işten ayrılma niyeti üzerine etkisi: Havacılık sektöründe bir araştırma. Turkish Studies-Social Sciences, 14(4), 1399-1419.
• Dirik, D. (2019). Ulusal yazın bağlamında işten ayrılma niyetinin öncüllerine ilişkin bir meta-analiz çalışması. Yönetim ve Ekonomi, 26(1), 131-155.
• Duffy, R. D., Allan, B. A., England, J. W., Blustein, D. L., Autin, K. L., Douglass, R. P…& Santos, E. J. R. (2017). The development and initial validation of the decent work scale. Journal of Counseling Psychology, 64(2), 206–221
• Erer, B. (2021). Örgütsel dışlanma algısının işten ayrılma niyetine etkisinde örgütsel bağlılığın aracılık rolü. Uluslararası Yönetim İktisat ve İşletme Dergisi, 17(1), 236-256.
• Eryeşil, K. (2021). Algılanan iş güvencesizliğinin yaşam doyumu üzerindeki etkisinde işten ayrılma niyetinin aracılık rolü. İşletme Araştırmaları Dergisi, 13(1), 639-650.
• Ghai, D. (2003). Decent work: Concept and indicators. International Labour Review, 142(2), 113-145.
• Green, F. (2021). Decent work and the quality of work and employment. Global Labor Organization Discussion Paper Series, 817.
• Güler, H. N. & Maşrap, A. (2018). Duygusal emek, tükenmişlik ve işten ayılma niyeti: cinsiyet ve iş deneyimine göre farklılıkların incelenmesi. İşletme Araştırmaları Dergisi, 10(3), 488–507.
• Güler, M., Çetin, F. & Basım, H. N. (2019). İşe tutulma ölçeği çok kısa versiyonu (uwes-3) geçerlilik ve güvenilirlik çalışması: Alternatif bir versiyon (UWES-6) önerisi. İş ve İnsan Dergisi, 6(2), 189-197.
• Gürbüz, S. & Şahin, F. (2014). Sosyal bilimlerde araştırma yöntemleri. Felsefe-Yöntem-Analiz. Ankara: Seçkin.
• Islam, M. F. & Alam, J. (2014). Factors ınfluencing ıntention to quit or stay in jobs: An empirical study on selected sectors in Bangladesh. Stamford Journal of Business Studies, 6(1).
• Işığıçok Ö. (2005). 21. yüzyılda istihdam ve insana yakışır iş. Balıkesir: Ezgi.
• Işığıçok, Ö. (2018). Çalışma yaşamının kalitesinin arttırılmasında “insana yakışır iş”. Journal of Engineering Sciences and Design, 6, 302 – 311.
• Kahn, W. A. (1990). Psychological conditions of personal engagement and disengagement at work. Academy of Management Journal, 33(4), 692-724.
• Karasar, N. (2010). Bilimsel araştırma yöntemi. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Khusanova, R., Kang, S-W. & Choi, S. B. (2021). work engagement among public employees: Antecedents and consequences. Front. Psychol. 12, 684495.
• Mcıntosh, C. & Turnbull, J. (2005). Oxford advanced learner’s dictionary: International student’s edition, Ed. by., Sally Wehmeier, Oxford University Press.
• McIlveen, P., Hoare, P. N., Perera, H. N., Kossen, C., Mason, L., Munday, S…& McDonald, N. (2021). Decent work's association with job satisfaction, work engagement and withdrawal ıntentions in Australian working adults. Journal of Career Assessment, 29(1), 18-35.
• Mehta, P. (2021). Work from home—work engagement amid COVID-19 lockdown and employee happiness. Journol of Public Affairs, 21( 4), e2709. https://doi.org/10.1002/pa.2709.
• Mobley, W. H. (1982). Some unanswered questions in turnover and withdrawal research. The Academy of Management Review, 7(1), 111-116.
• Öçal, M. & Çiçek, Ö. (2021). Neo-liberalizmin gölgesinde istihdam: Dünyada istihdamın durumuna insani bir bakış. Journal of Social Policy Conferences, 80, 321-363.
• Örücü, E. & Özafşarlıoğlu, S. (2013). Örgütsel adaletin çalışanların işten ayrılma niyetine etkisi: Güney Afrika Cumhuriyeti’nde bir uygulama. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 10(23), 335-358.
• Pekerşen, Y., Alagöz, G. & Karakaş, E. N. (2022). Otel işletmelerinde örgütsel sessizliğin işten ayrılma niyeti üzerine etkisi. Journal of Tourism and Gastronomy Studies,10(1), 400-419.
• Reychav. I. & Weisberg. J. (2009). Going beyond technology: Knowledge sharing as a tool foren hancing customer- oriented attitudes. International Journal of Information Management, 29(5), 353-361. Reissová, A. & Papay, M. (2021). Relationship between employee engagement, job satisfaction and potential turnover. TEM Journal 10(2), 847‐852,.
• Rich, B. L., Lepine, J. A. & Crawford, E. R. (2010). Job engagement: Antecedents and effects on job performance. Academy of Management Journal, 53(3), 617–635.
• Satata, D. B. M. (2021). Employee engagement as an effort to ımprove work performance: Literature review. Ilomata International Journal of Social Science (IJSS), 2(1), 41-49.
• Schaufeli, W. B., Salanova, M., Gonzalez-Roma, V. & Bakker, A. B. (2002). The measurement of engagement and burnout: A two sample confirmatory factor analytic approach. Journal of Happiness Studies, 3, 71-92.
• Schaufeli, W. B., Bakker, A. B. & Salanova, M. (2006). The measurement of work engagement with a short questionnaire: A cross-national study. Educational and Psychological Measurement, 66(4), 701-716.
• Seyrek, İ. H. & İnal, O. (2017). İşten ayrılma niyeti ile ilişkili faktörler: bilgi teknolojisi çalışanları üzerine bir araştırma. Doğu Anadolu Sosyal Bilimlerde Eğilimler Dergisi, 1(1), 63-74.
• Simard, K. & Parent Lamarche, A. (2022). Abusive leadership, psychological well being, and ıntention to quit during the COVID 19 pandemic: A moderated mediation analysis among Quebec’s healthcare system workers. International Archives of Occupational and Environmental Health, 95, 437–450.
• Singh, V. (2019). The lmpact of job engagement and organizational commitment on organizational performance: Evidence from India. N. Sharma, N. Chaudhary ve V. K. Singh (Eds.), Management Techniques for Employee Engagement in Contemporary Organizations (ss. 218-235), IGI Global.
• Sürücü L. & Maşlakçı A. (2018). Örgütsel bağlılık üzerine kavramsal inceleme. International Journal of Management and Administration 2(3), 49-65.
• Uluslararası Çalışma Örgütü (1999). Decent work. International Labour Conferance. 87th Session 1999, Report of the Director General, Geneva.
• Uzun, M. & Köse, A. (2021). Örgütsel güç kaynakları ile öğretmenlerin kendini işe vermeleri arasındaki ilişki. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 36(4), 886-898.
• Wibawa, M. A. (2021). Organizational commitment mediate the effect of job satisfaction on turnover intention. SSRG International Journal of Economics and Management Studies, 8(8), 40-44.
• Yangınlar, G. & Bal, N. (2021). The effect of occupational commitment and mobbing on the ıntention to leave in road transportation during the COVID-19 pandemic period. Business & Management Studies: An International Journal, 9(3), 835–850.
• Yıldırım, Ü. B., Taș, M. A. & Çiçek, H. (2021). Mediation role of job stress on the relationship between meaningful work and ıntention to leave: A study on airport ground service staff. Van Yüzüncü Yıl University the Journal of Social Sciences Institute, 51, 277-306
• Yıldırımalp, S. & İslamoğlu, E. (2014). “İnsana yakışır iş” kavramı bağlamında Türkiye’de ev hizmetinde çalışan kadınlar. Sosyal Güvenlik Dergisi, 4(2), 145-175.