Çevre ve İş Sağlığı ve Güvenliği Yönetim Sistemlerine Yatırım Yapan Firmalarda Çalışan Memnuniyeti Algılarının İncelenmesi

Yıl 2016, , 53 - 70, 28.12.2016

Metin Bayram , Mustafa Cahid Ünğan

https://doi.org/10.22139/jobs.287245

Öz

Bu çalışmada ISO 14001 çevre yönetim sistemi (ÇYS) ve OHSAS 18001 iş sağlığı ve güvenliği yönetim sistemi (İSGYS) belgelerine sahip olan firmalarda önleme maliyetlerindeki yönelimlerine bağlı olarak çalışan memnuniyeti algılarının incelenmesi amaçlanmıştır. Firmaların önleme maliyetleri yönelimlerini ve çalışan memnuniyeti algılarını ölçmeye yönelik olarak anket soruları hazırlanmış ve Türkiye’de faaliyet gösteren ISO 14001 ve OHSAS 18001 belgeli 148 firmadan veri toplanmıştır. Firmaların kazaları en aza indirmek için yaptıkları önleme maliyetleri verileri tanımlayıcı istatistik yöntemiyle ve çalışan memnuniyeti algıları ise Tek-Örnek t-Testi (t=3.5) yöntemiyle analiz edilmiştir. Bulgular, katılımcı firmaların kazaları önlemek için en az İSG yönetim sistemi ve yasal şartları tam sağlayacak kadar harcama yaptıklarını ve buna bağlı olarak çalışan memnuniyeti algısını ölçmek üzere hazırlanan beş sorunun dördünde olumlu algıya sahip olduklarını ortaya koymuştur. Bu çalışma sonucunda, ÇYS ve İSGYS uygulamalarına yatırım yapan firmalarda firma performansına olumlu etkisi olan çalışan memnuniyetinde iyileşme sağlandığına dair yeterli kanıtlar sağlanmıştır.

 

Çevre ve İş Sağlığı ve Güvenliği Yönetim Sistemlerine Yatırım Yapan Firmalarda Çalışan Memnuniyeti Tutumlarının İncelenmesi

Öz

Bu çalışmada ISO 14001 çevre yönetim sistemi (ÇYS) ve OHSAS 18001 iş
sağlığı ve güvenliği yönetim sistemi (İSGYS) belgelerine sahip olan
firmalarda önleme maliyetlerindeki yönelimlerine bağlı olarak çalışan
memnuniyeti algılarının incelenmesi amaçlanmıştır. Bu amaçla Türkiye’de
faaliyet gösteren ISO 14001 ve OHSAS 18001 belgeli 148 firmadan veri
toplanmıştır. Firmaların kazaları en aza indirmek için yaptıkları önleme
maliyetleri verileri tanımlayıcı istatistik yöntemiyle ve çalışan memnuniyeti
algıları ise Tek-Örnek t-Testi (t=3.25) yöntemiyle analiz edilmiştir. Bulgular,
katılımcı firmaların kazaları önleme hususunda İSG yönetim sistemi ve
yasal şartları tam sağlayacak kadar harcama yaptıklarını ve buna bağlı
olarak çalışan memnuniyeti algısını ölçmek üzere hazırlanan beş sorunun
dördünde olumlu tutuma sahip olduklarını ortaya koymuştur. Katılımcı
firmaların karakteristik özellikleri dikkate alındığında ise büyük ölçekli
(çalışan sayısı 250’den fazla) ve beş yıldan fazla süredir bu yönetim
sistemlerinin uyguladığını belirten firmaların diğerlerine nazaran açık ara
çevre ve iş sağlığı ve güvenliğine yatırım yaptıkları ve çalışan
memnuniyetinde de daha fazla olumlu sonuç aldıkları bulunmuştur. Bu
çalışma sonucunda, ÇYS ve İSGYS uygulamalarına yatırım yapan
firmalarda firma performansına olumlu etkisi olan çalışan
memnuniyetinde iyileşme sağlandığına dair yeterli kanıtlar sağlanmıştır.

Anahtar Kelimeler

Çalışan memnuniyeti, önleme maliyetleri, çevre yönetim sistemi, İSG yönetim sistemi