KURUMSAL YÖNETİM İLKELERİNİN MUHASEBE ETİK KURALLARI İLE İLİŞKİSİ

Yıl 2014, Cilt: 2 Sayı: 1, 17 - 35, 11.08.2014

Recep Yılmaz , Murat Kaya

Öz

21.yüzyılın başlarında ortaya çıkmış olan uluslararası finansal raporlama skandalları bazı işletme paydaşlarının sömürülmesine neden olmuştur. Finansal tablolarda yer alan bilgiler gerçekleri yansıtmadığı için bu bilgilere dayanarak karar alan işletme paydaşları büyük zararlara uğramışlardır. Bu nedenle muhasebeye ve muhasebecilere güven azalmıştır. Bunun sonucunda da şirketler kaynak bulmada bazı sıkıntılara düşmüşler kaynak maliyetleri artmıştır. Bütün bu olumsuzluklar şirketlerin kurumsal yönetim başarısızlıklarına dayandırılmaktadır. Kurumsal yönetim etik kurallara uymayı şart koşmaktadır. Muhasebe sürecinde yer alan insanların ve yöneticilerin gerekli etik kurallara göre hareket etmemeleri de kurumsal yönetim başarısızlıklarını arttırmıştır.

Bu çalışmanın amacı, şirketlerdeki kurumsal yönetim ilkelerinin muhasebe etik kuralları ile birleşen ve birbirlerini destekleyen yönlerinin ortaya konmasıdır. Kurumsal yönetim ilkeleri ile muhasebe mesleki etik kuralları literatür incelemesi ile araştırılmıştır.

Muhasebe mesleki etik kurallarının amacı ile kurumsal yönetim ilkelerinin amacının doğru, dürüst, şeffaf, anlaşılır, kamu yararını göz önünde bulunduran bilgiler üretme temelinde birleştiği ve aynı kaynaktan beslendiği gözlemlenmiştir. Finansal raporların doğru, eksiksiz ve güvenilir biçimde çıkar gruplarına ulaştırılması muhasebe bilgi sisteminde üretimin etik kurallara uyumu ile gerçekleşmektedir. Etik kurallara uyan muhasebe meslek mensuplarının üretmiş olduğu mali tablolar işletmelerin gerçek durumunu gösterdiğinden, işletme paydaşları kararlarında yanılmayacak ve sömürülmeyeceklerdir. Sonuç olarak kurumsal yönetim ilkeleri ile muhasebe etik kuralları arasında pozitif, paralel ve etkin bir ilişki söz konusu olup, ilkeler ve etik kurallar birbirlerini her konuda desteklemektedirler. Kurumsal yönetim ilkeleri ülkeden ülkeye¸ kurumdan kuruma bazı farklılıklar gösterse de¸ adillik, şeffaflık, hesap verilebilirlik ve sorumluluk temel ilkelerini içermektedirler.

Anahtar Kelimeler: Kurumsal Yönetim, Muhasebe, Muhasebe Etik Kuralları 

Anahtar Kelimeler

-

Kaynakça

• ABDİOĞLU, Hasan, (2007), İşletmelerde Kurumsal Yönetim Anlayışı Kapsamında İç Denetimin Rolü ve İMKB-100 Örneği, Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Doktora Tezi, İstanbul.
• ABDİOĞLU, Hasan, (2009), İşletmelerde Kurumsal Yönetim Anlayışı ve Muhasebe Bilgi Sistemi İlişkisi: İMKB-100 Şirketleri Üzerine Ampirik Bir Araştırma, Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi Cilt 12 Sayı 21, Haziran.
• AKDOĞAN, Habib, (2003), Muhasebe Meslek Etiğinin Kamunun Aydınlatılmasındaki Önemine Meslek Mensuplarının Yaklaşımları, Anadolu Üniversitesi Basımevi.
• AKGÜL, Barış, (2009), Kurumsal Yönetim İlkeleri Uyarınca Banka Yönetim Kurulunun Yapısı ve İşleyişi, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Doktora Tezi, Ankara.
• ARI Mustafa, (2007), Finansal Raporlamaya Olan Güvenin Arttırılmasına Yönelik Yaklaşımlar, Doktora Tezi, İstanbul.
• ARI, Mustafa, (2008), Kurumsal Yönetim ve Finansal Raporlamanın Güvenilirliği, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İİBF Dergisi, Ekim.
• ARSOY, Aylin Poroy, (2008), Kurumsal Şeffaflık ve Muhasebe Standartları, Afyon Kocatepe Üniversitesi İ.İ.B.F. Dergisi.
• AYMANKUY, Yusuf ve SARIOĞLAN, Mehmet, (2005), Muhasebe Meslek Mensuplarının Meslek Etiğine Yaklaşımları ve Balıkesir İl Merkezinde Bir Uygulama, Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Cilt 8, Sayı 14, http://sbe.balikesir.edu.tr/edergi/c8s14/makale/c8s14m2.pdf, 01.12.2011
• DEMİR, Berna, (2010), Muhasebe Bilgi Sistemlerinde Bilgi Kalitesi, Muhasebe ve Finansman Dergisi, sayı 48, Ekim.
• DOĞAN, Mustafa, (2007), Kurumsal Yönetim, Siyasal Yayınevi, Ankara.
• İstanbul YMMO, 2006, Kurumsal Muhasebe Düzeni ve Bunun Türkiye'deki Durumu, Rapor, Haziran.
• PAMUKÇU, Fatma, (2011), Finansal Raporlama ile Kamuyu Aydınlatma ve Şeffaflıkta Kurumsal Yönetimin Önemi, Muhasebe ve Finansman Dergisi, Nisan.
• SPK, Sermaye Piyasası Kurulu, (2005), Kurumsal Yönetim İlkeleri, Şubat.
• SPK, Sermaye Piyasası Kurulu, (2011), Seri: IV. No: 54 Sayılı Kurumsal Yönetim İlkelerinin Belirlenmesine ve Uygulanmasına İlişkin Tebliğ Hakkında Açıklama, http://www.spk.gov.tr/duyurugoster.aspx?aid=20111011&subid=0&ct=c 05.03.2012
• TKYD, Türkiye Kurumsal Yönetim Derneği, (2005), OECD Kurumsal Yönetim İlkeleri, İstanbul.
• Türk Dil Kurumu Sözlüğü, http://tdkterim.gov.tr/bts/ 01.03.2012.
• TÜRMOB, (2007), Serbest Muhasebeciler, Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler ve Yeminli Mali Müşavirlerin Faaliyetlerinde Uyacakları Etik İlkeler Hakkında Yönetmelik, http://www.turmob.otg.tr/Arsiv/FCKEditor/userfiles/file/09-Etik_ilkeler.pdf 28.02.2012.
• TÜSİAD, Türkiye Sanayici ve İşadamları Derneği, (2005), Sermaye Piyasaları için Örnek Şirket Yapısı, Yayın No: TÜSİAD-T/2005-06/403, Haziran.
• TÜSİAD, Türkiye Sanayici ve İşadamları Derneği, (2002), Kurumsal Yönetim En İyi Uygulama Kodu: Yönetim Kurulunun Yapısı ve İşleyişi, Yayın No: 336, İstanbul, Aralık.
• UYAR, Süleyman, (2004), Kurumsal Şeffaflığın Sağlanmasında Kurumsal Yönetim (Corporate Governance) Anlayışının Önemi, http://archive.ismmmo.org.tr/docs/malicozum/66MaliCozum/20%20süleyman%20uyar.pdf 05.04.2012.
• UYAR, Süleyman (2005), Muhasebe Mesleğinde Etikle İlgili Düzenlemeler, Makale, http://www.muhasebetr.com/yazarlarimiz/suleyman/001/, Erişim 11.10.2011.
• UYAR, Süleyman, (2008), Kurumsal Yönetim ve Denetim, http://www.muhasebetr.com/yazarlarimiz/suleyman/016, 05.04.2012.
• YAZICI, Mehmet, (2003), Kurumsal Muhasebe Denetimi, İstanbul Yeminli Mali Müşavirler Odası Yayınları.