Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

TÜRKİYE’DE KADIN KONUSU ÜZERİNE YAZILAN LİSANSÜSTÜ TEZLERİN BİBLİYOMETRİK İNCELEMESİ (2008-2018)

Yıl 2019, Cilt: 7 Sayı: 2, 499 - 530, 30.08.2019
https://doi.org/10.22139/jobs.543163

Öz

Amaç:
Bibliyometrik çalışmalar, taramış olduğu literatürün tür, dil, yıl, konu, metot
gibi özelliklerini incelemektedir. Bu çalışmada, Türkiye'de sosyal bilimler
alanında "kadın" konusunda yazılmış YÖK tez veri tabanında yer alan
erişime açık 2008-2018 yılları arasındaki 738 adet lisansüstü tez,
bibliyometrik özellikleri açısından incelenmiştir. Çalışmanın amacı, Türkiye'de
kadın konusunu farklı amaçlarla ele alan 738 adet lisansüstü tezin kapsamlı
incelemesini yaparak bibliyometrik bir profil oluşturmaktır.

Yöntem:
Çalışmada içerik analizi yöntemi kullanılmıştır. Çalışma kapsamında tezler,
yıl, tür, dil, üniversite, enstitü, anabilim dalı, bilim dalı, konu, yöntem,
yazar cinsiyeti, danışman unvanı ve sayfa sayısına göre sınıflandırılmıştır.
Sınıflandırılan veriler, Microsoft Excel kullanılarak tablo haline getirilmiş
ve analiz edilerek grafikler oluşturulmuştur.

Bulgular:
Çalışmanın bulguları şu şekildedir: Tez sayılarının “en fazla” 2015, “en az”
2008 yılında olduğu ortaya çıkmıştır. Yüksek lisans ve doktorada sırasıyla
“İstanbul Üniversitesi” ve “Marmara Üniversitesi”, enstitü bazında “Sosyal
Bilimler Enstitüsü” öne çıkmıştır. Yüksek lisansta “İşletme” anabilim dalında,
doktorada “Sosyoloji” anabilim dalında ve her ikisinde de “Din Sosyolojisi”
bilim dalında “en fazla” çalışmanın olduğu görülmüştür. En fazla
“sosyo-kültürel” konulara odaklanıldığı ve “nitel yöntem”in tercih edildiği
görülmüştür.







Sonuç: Son 10 yılda “kadın” konusunda yazılmış doktora tezlerinin yüksek
lisans tezlerine göre daha az olduğu, tezlerin yazım dilinde “İngilizce”
dilinin daha az kullanıldığı, “eğitim”, “cinsellik” ve “sağlık” konularının
daha az çalışıldığı, “kadın” yazarların “kadın” konusunda daha fazla tez
çalışması yapmış olduğu sonuçlarına ulaşılmıştır. Çalışma, gelecekte “kadın” konusunda
lisansüstü tez yazacak öğrencilere yardımcı olacaktır.

Kaynakça

  • Al, U., Soydal, İ. ve Yalçın, H. (2010). Bibliyometrik Özellikleri Açısından bilig’in Değerlendirilmesi, Bilig- Türk Dünyası Sosyal Bilimler Dergisi, 55: 1-20.
  • Boztoprak, T., Demir, O. ve Çoruhlu, Y. E. (2016). Türkiye’de Harita/Geomatik Mühendisliğinde Yapılan Doktora Tezlerinin İçerik Analizi, Yükseköğretim ve Bilim Dergisi, 6(2): 252-260.
  • Cansun, Ş. (2016). Türkiye’de “Kadın ve Siyaset” Konulu Lisansüstü Çalışmalara Dair Bir İnceleme, Turkish Studies, 11(13): 131-140.
  • Efilti Atay, S. (2018). Türkiye’de Medya ve Kadın Alanında Yapılan Lisansüstü Tezler ve Bu Tezlerde İncelenen Temaların Analizi: 2007-2017 Dönemi, Gümüşhane Üniversitesi İletişim Fakültesi Elektronik Dergisi, 6(2): 1406-1423.
  • Gökkaya, S., Acar, A. ve Yıldırım, M. (2017). Ekoturizm Konusunun Lisansüstü Tezlerdeki Bibliyometrik Profili, Karabük Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 3: 122-130.
  • Güçlü Nergiz, H. (2014). Türkiye’de Lisansüstü Turizm Tezlerinin Bibliyometrik Profili (1990-2013), VII. Lisansüstü Turizm Öğrencileri Araştırma Kongresi, Aydın, 212-221.
  • Güdü Demirbulat Ö. ve Tetik Dinç N. (2017). Sürdürülebilir Turizm Konulu Lisansüstü Tezlerin Bibliyometrik Profili, Seyahat ve Otel İşletmeciliği Dergisi, 14(2): 20-30.
  • İnce, M., Gül, H. ve Bozyiğit, S. (2017). Türkiye’de Turizm Pazarlaması Konusunda Yazılan Lisansüstü Tezlerin İçerik Analizi Yöntemiyle İncelenmesi: 1990-2016, Manas Sosyal Araştırmalar Dergisi, 6(5): 113-130.
  • İnceoğlu, Ç. (2014). Türkiye’de Sinemayı Konu Alan Doktora Tezleri Üzerine Bibliyometrik Bir Çözümleme, İletişim, 21: 31-50.
  • Kartal, M. T. (2018). Türkiye’de Faizsiz Bankacılık Alanında Yayınlanmış Tezlerin Analizi, Maliye ve Finans Yazıları, 110: 175-198.
  • Kavakcı S. ve Yardımcıoğlu F. (2018). Türkiye’de İbn Haldun Üzerine Yapılmış Lisansüstü Tezlerin Bibliyometrik Analizi, Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 14(2): 317-341.
  • Oğuz Haçat S. ve Demir F. B. (2018). Sosyal Bilgiler Eğitimi Üzerine Yapılan Doktora Tezlerinin Değerlendirilmesi (2002-2018), Avrasya Uluslararası Araştırmalar Dergisi, 6(15): 948-973.
  • Şahin, S., Şahin, M., Çek, F. ve Oklay, E. (2011). Türkiye’de Kadın Konulu Tezler Üzerine Bir Değerlendirme, E-Journal of New World Sciences Academy, 6(4): 2413-2424.
  • Tayfun, A., Küçükergin, F. G., Aysen, E., Eren, A. ve Özekici, Y. K. (2016). Turizm Alanında Yazılan Lisansüstü Tezlere Yönelik Bibliyometrik Bir Analiz, Gazi Üniversitesi Turizm Fakültesi Dergisi, 1: 50-69.
  • Tayfun, A., Ülker, M., Gökçe, Y., Tengilimoğlu, E., Sürücü, Ç. ve Durmaz, M. (2018). Turizm Alanında Yiyecek ve İçecek İle İlgili Lisansüstü Tezlerin Bİbliyometrik Analizi, Journal of Tourism and Gastronomy Studies, 6(2): 523-547.
  • Yıldırım Becerikli, S. (2013). Türkiye’de Sağlık İletişimi Üzerine Yazılan Lisansüstü Tezlerin Bibliyometrik Analizi: Eleştirel Bir Bakış, Ankara Sağlık Hizmetleri Dergisi, 12(2): 25-36.
  • Yüksek Öğretim Kurumu (YÖK), (2018). https://istatistik.yok.gov.tr/, (19.03.2019).

A BIBLIOMETRIC ANALYSIS OF THE GRADUATE THESES WRITTEN ON WOMAN TITLE IN TURKEY (2008-2018)

Yıl 2019, Cilt: 7 Sayı: 2, 499 - 530, 30.08.2019
https://doi.org/10.22139/jobs.543163

Öz

Postgraduate education consists of master and phD
and it is a training program in which the individuals that graduated from
university choose the area of interest and get perfection. Master is a training
program that gives necessary knowledge and skills to the individuals. But phD
is more comprehensive according to the master. It is a training program that
gives academic perfection to the individuals in the area of interest. In these
training programs, individuals make postgraduate dissertations studies.

Bibliometric studies examine specific features of
scientific publications such as book, article, dissertation and prove an
appearance of scanned literature. It is seen that various studies are made to
examine postgraduate dissertations in terms of bibliometric characteristics.
There studies are about health, tourism, social studies education, cinema, map
engineering, banking, Ibn Haldun and woman. As it is dealed in this study, when
the bibliometric studies, examining postgraduate dissertation studies on woman,
are examined it is seen that the related studies are about politics and media
and no comprehensive study has been made since 2009.

In this study, 738 postgraduate dissertations which
were written in the field of social science on “woman” in Turkey between
2008-2018 were included in the study. 633 of them are master and 105 of them
are phD. The aim of this study is to create a bibliometric profile by examining
specific features of master. The research questions of the study are; in which
years there have been increases and decreases in the number of postgraduate
dissertations which were written on “woman”; in which university, institute,
department and art it is studied on “woman” and basically on which theme it is
focused; which method is used intensely. With these questions the ways of
dealing with “woman” have been tried to be proved.

In this study content anaylsis method is used.
Dissertations are classified according to the some features. These are; year,
type, language, university, institute, department, art, subject, method, gender
of the writer, the title of the advisor and the number of pages. According to
these features by classifying data charts are made by Microsoft Excel. With the
help of the charts data analyzed and by making graphics the findings of the
study are explained.

In the distribution of dissertations according to
the years, types and languages; it is seen that the number of the dissertations
written on “woman” is the least with 38 piecesin 2008. It is seen that the most
dissertations numbers in 2015 with 89 pieces. It is seen that there is an
increase at the number of dissertations between the years 2008-2010 but a
decrease between the years 2010-2012. Although there is an increase between the
years 2012-2015, there is a decrease in 2017. It is seen that the number of the
master is the least in 2008, but the most in 2015, 2016 and 2018. In general, it
can be stated that the number of the dissertations has a regular course. It is
seen that the number of phD is the least with 6 pieces in 2008 and with 3
pieces in 2017. But it is seen that it is the most in 2009, 2013 and 2015. It
is seen that phD is very few according to master. It is seen that 548 of the
master were written in “Turkish” and 85 of in “English”. It is seen that 11 of
phD were written in “English” and the rest of them were written in “Turkish”.
In general it is noticed that the use of “English” is low.

In the distribution of dissertations according to
the universities and institutes; it is seen that the number of master
dissertations are the most at İstanbul, Marmara, ODTÜ, Hacettepe and Gazi
Universities. At 91 universities there are less than 10 master dissertations.
It is seen that there are a lot of universities in which there are master
dissertation studies on “woman”. When the phD dissertations are examined, it is
seen that there are 33 universities which have dissertation studies on “woman”.
There are 14 phD dissertations at Marmara University, 11 phD dissertations at
Hacettepe University, 9 phD dissertations at Ankara University, 8 phD dissertations
at İstanbul University and 5 phD dissertations at Ege, Gazi, ODTÜ and Süleyman
Demirel Universities. It is seen that the universities which have phD
dissertations are less than the universities which have master dissertations.
It is seen that 619 of master dissertations and 102 of phD dissertations were
made at the Institute of Social Sciences. When the master dissertations are
examined; it is seen that there are 6 dissertation studies at Principles of
Atatürk and Revolution History Institute, 2 dissertation studies at Institute
of Turkic Studies and 1 dissertation study at Institute of European Studies,
Institute of Foreign Trade, Institute of Educational Sciences, Institute of
Economic and Social Sciences, Alliance of Civilizations Institute and Institute
of Human and Social Sciences. When the phD dissertations are examined,it is
seen that there is only one dissertation study at Principles of Atatürk and
Revolution History Institute,
Institute of Economic and Social
Sciences and Institute of Human and Social Sciences.

In the
distribution of dissertations according to the department and art, it is seen
that 71 of master dissertations are at the department of Business, 61 of them
are at the department of Sociology, 48 of them are at the department of
Economics. Besides, the number of master dissertation studies are too much at
the departments of History, Philosophy and Religious Sciences, Psychology,
Journalism, Labor Economics and Industrial Relations. It is seen that there are
less master dissertations at the department of Business Administration,
Political Science and International Relations, Tourism Management, Radio, Film
and TV, Gender and Woman Studies and Anthropology. It is seen that phD
dissertations are the most at the department of Labor Economics and Industrial
Relations, Sociology, Business Administration and Economics. But it is the least
at the department of Marketing, Politics and Social Sciences, Management and
Organization, Archaeology and Tourism Management. When the art is examined, it
is seen that there are 16 master dissertations at the art of Sociology of
Religion, 15 and 12 master dissertations at the arts of Business
Administration, Woman Studies, Management and Organization. At phD
dissertations it is seen that there are 5 dissertations at the art of Sociology
of Religion, 3 dissertations at the art of Management and Organization, 3
dissertations at the art of Qur’anic Recitation, 2 dissertations at the art of
General Sociology and Methodology and 2 dissertations at the art of Economic
Politics.

In the
distribution dissertations according to the subjects and methods; both at
master dissertations and phD dissertations the prominent subject is
“socio-cultural”. At both of them the least focused subject is “sexuality” and
“education”. When the research method used in dissertations is examined, it is
seen that “qualitative research method” is used frequently both at master and
phD dissertations. It is seen that “mixed research method” is used least at
master dissertations and “quantitative research method” is used least at phD
dissertations.

In the
distribution of dissertations according to the gender of the writer, the title
of the advisor and the number of the pages; it is seen that female dissertation
writers are the most both at master and phD dissertations. 97 of master
dissertations writers and 8 of phD dissertations writers are male. It is seen
that both at master and phD dissertations “Prof. Dr.” title is in intensity as
an advisor. When the page numbers of the dissertations are examined; it is seen
that there are 297 dissertations at 101-150 page range. There are 97 dissertations
at 50-100 page range and 83 dissertations at 201-250 page range. It is seen
that when the number of the pages increases, the number of the dissertations
decreases. When the average number of pages is examined, it is seen that the
average number of pages at master dissertations is 147, but at phD
dissertations it is 167. At master dissertations the least page number is 52
and the most page number is 469. At phD dissertations the least page number is
139, the most page number is 738.



















As a result
of the study, it is seen that the topic of “woman” is frequently studied by
various disciplines. As it is seen that the number of the master dissertations
are too much but phD dissertations are limited, it can be stated that it is
necessary to do more dissertations on “woman” at phD level. As it is seen that
the use of English is low at postgraduate dissertations, the use of foreign
languages in the dissertations can be emphasized. It is seen that
“socio-cultural” subjects have been worked intensively in the dissertations.
The reason for this is the multitude of woman’s problems in society. It can be
said that the dissertation studies on these subjects will be beneficial in
terms of revealing these problems and providing solutions. Since bibliometric
studies reveal the gaps in the literature that they have searched, it is
thought that this study will contribute to the field in terms of showing an
aspect of the studies on “woman”. However, it is thought that it provides
researchers preliminary information and it directs researchers to the issues in
the literature.

Kaynakça

  • Al, U., Soydal, İ. ve Yalçın, H. (2010). Bibliyometrik Özellikleri Açısından bilig’in Değerlendirilmesi, Bilig- Türk Dünyası Sosyal Bilimler Dergisi, 55: 1-20.
  • Boztoprak, T., Demir, O. ve Çoruhlu, Y. E. (2016). Türkiye’de Harita/Geomatik Mühendisliğinde Yapılan Doktora Tezlerinin İçerik Analizi, Yükseköğretim ve Bilim Dergisi, 6(2): 252-260.
  • Cansun, Ş. (2016). Türkiye’de “Kadın ve Siyaset” Konulu Lisansüstü Çalışmalara Dair Bir İnceleme, Turkish Studies, 11(13): 131-140.
  • Efilti Atay, S. (2018). Türkiye’de Medya ve Kadın Alanında Yapılan Lisansüstü Tezler ve Bu Tezlerde İncelenen Temaların Analizi: 2007-2017 Dönemi, Gümüşhane Üniversitesi İletişim Fakültesi Elektronik Dergisi, 6(2): 1406-1423.
  • Gökkaya, S., Acar, A. ve Yıldırım, M. (2017). Ekoturizm Konusunun Lisansüstü Tezlerdeki Bibliyometrik Profili, Karabük Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 3: 122-130.
  • Güçlü Nergiz, H. (2014). Türkiye’de Lisansüstü Turizm Tezlerinin Bibliyometrik Profili (1990-2013), VII. Lisansüstü Turizm Öğrencileri Araştırma Kongresi, Aydın, 212-221.
  • Güdü Demirbulat Ö. ve Tetik Dinç N. (2017). Sürdürülebilir Turizm Konulu Lisansüstü Tezlerin Bibliyometrik Profili, Seyahat ve Otel İşletmeciliği Dergisi, 14(2): 20-30.
  • İnce, M., Gül, H. ve Bozyiğit, S. (2017). Türkiye’de Turizm Pazarlaması Konusunda Yazılan Lisansüstü Tezlerin İçerik Analizi Yöntemiyle İncelenmesi: 1990-2016, Manas Sosyal Araştırmalar Dergisi, 6(5): 113-130.
  • İnceoğlu, Ç. (2014). Türkiye’de Sinemayı Konu Alan Doktora Tezleri Üzerine Bibliyometrik Bir Çözümleme, İletişim, 21: 31-50.
  • Kartal, M. T. (2018). Türkiye’de Faizsiz Bankacılık Alanında Yayınlanmış Tezlerin Analizi, Maliye ve Finans Yazıları, 110: 175-198.
  • Kavakcı S. ve Yardımcıoğlu F. (2018). Türkiye’de İbn Haldun Üzerine Yapılmış Lisansüstü Tezlerin Bibliyometrik Analizi, Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 14(2): 317-341.
  • Oğuz Haçat S. ve Demir F. B. (2018). Sosyal Bilgiler Eğitimi Üzerine Yapılan Doktora Tezlerinin Değerlendirilmesi (2002-2018), Avrasya Uluslararası Araştırmalar Dergisi, 6(15): 948-973.
  • Şahin, S., Şahin, M., Çek, F. ve Oklay, E. (2011). Türkiye’de Kadın Konulu Tezler Üzerine Bir Değerlendirme, E-Journal of New World Sciences Academy, 6(4): 2413-2424.
  • Tayfun, A., Küçükergin, F. G., Aysen, E., Eren, A. ve Özekici, Y. K. (2016). Turizm Alanında Yazılan Lisansüstü Tezlere Yönelik Bibliyometrik Bir Analiz, Gazi Üniversitesi Turizm Fakültesi Dergisi, 1: 50-69.
  • Tayfun, A., Ülker, M., Gökçe, Y., Tengilimoğlu, E., Sürücü, Ç. ve Durmaz, M. (2018). Turizm Alanında Yiyecek ve İçecek İle İlgili Lisansüstü Tezlerin Bİbliyometrik Analizi, Journal of Tourism and Gastronomy Studies, 6(2): 523-547.
  • Yıldırım Becerikli, S. (2013). Türkiye’de Sağlık İletişimi Üzerine Yazılan Lisansüstü Tezlerin Bibliyometrik Analizi: Eleştirel Bir Bakış, Ankara Sağlık Hizmetleri Dergisi, 12(2): 25-36.
  • Yüksek Öğretim Kurumu (YÖK), (2018). https://istatistik.yok.gov.tr/, (19.03.2019).
Toplam 17 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Bölüm Özgün Makaleler
Yazarlar

Elif Teceren 0000-0003-3986-3308

Yayımlanma Tarihi 30 Ağustos 2019
Gönderilme Tarihi 22 Mart 2019
Kabul Tarihi 6 Mayıs 2019
Yayımlandığı Sayı Yıl 2019 Cilt: 7 Sayı: 2

Kaynak Göster

APA Teceren, E. (2019). TÜRKİYE’DE KADIN KONUSU ÜZERİNE YAZILAN LİSANSÜSTÜ TEZLERİN BİBLİYOMETRİK İNCELEMESİ (2008-2018). İşletme Bilimi Dergisi, 7(2), 499-530. https://doi.org/10.22139/jobs.543163