Examining Tourist Experience, Motives, Satisfaction and Storytelling According to Demographic Variables: The Case of Cappadocia

Yıl 2024, Cilt: 12 Sayı: 3, 317 - 338, 31.12.2024

Murat Kemerci , Şükran Karaca

https://doi.org/10.22139/jobs.1534447

Öz

Since tourism experiences are personal events characterized by their subjective nature, the way each consumer perceives the experience varies according to their individual characteristics. In particular, demographic variables and previous experiences influence tourists' perceptions. At the same time, experiences include a series of cognitive and emotional influences caused by encounters that occur before, during and after the trip. Tourists' individual characteristics shape the way they share their experiences in destinations with others through narratives. Therefore, experiences and storytelling differ depending on tourists' individual characteristics, their interactions with destination elements and situational factors in the environment. In this context, the aim of the study is to determine whether tourist experience, motives, satisfaction and storytelling differ significantly according to the demographic characteristics of the participants. In this context, data were obtained from 591 people who preferred Cappadocia / Nevşehir destination through online survey technique and convenience sampling. Reliability and validity analyses, normality test, Independent Sample T-test and One-Way Anova analyses were performed through SPSS program. As a result of the analysis, it was determined that tourist experience, hedonic and utilitarian motives, satisfaction and storytelling differed according to marital status, age, occupation, education and income status, but not according to gender. In line with the results obtained, various suggestions were made to the stakeholders.

Anahtar Kelimeler

Tourist Experience, Hedonic Motive, Utilitarian Motive, Satisfaction, Storytelling

Proje Numarası

E-99711239-050.01.04

Turist Deneyimi, Güdüler, Memnuniyet ve Hikâye Anlatıcılığının Demografik Değişkenlere Göre İncelenmesi: Kapadokya Örneği

Öz

Turizm deneyimleri öznel doğalarıyla karakterize edilen kişisel olaylar olduğu için her tüketicinin deneyimi algılama biçimi, bireysel özelliklerine göre değişmektedir. Özellikle demografik değişkenler ve önceki deneyimler turistlerin algılarını etkilemektedir. Aynı zamanda deneyimler seyahatten önce, seyahat sırasında ve seyahatten sonra meydana gelen karşılaşmaların neden olduğu bir dizi bilişsel ve duygusal etkiyi içermektedir. Turistlerin bireysel özellikleri destinasyonlarda yaşadıkları deneyimleri anlatılar yoluyla başkalarıyla paylaşmalarını şekillendirmektedir. Dolayısıyla deneyimler ve hikâye anlatıcılığı turistlerin bireysel özelliklerine, varış noktası unsurlarıyla etkileşimlerine ve çevredeki durumsal faktörlere bağlı olarak farklılık göstermektedir. Bu bağlamda çalışmanın amacı, turist deneyimi, güdüler, memnuniyet ve hikâye anlatıcılığının katılımcıların demografik özelliklerine göre anlamlı bir farklılık gösterip göstermediğini tespit etmektir. Bu kapsamda Kapadokya / Nevşehir destinasyonunu tercih eden 591 kişiden çevrim içi anket tekniği ve kolayda örnekleme yoluyla veriler elde edilmiştir. SPSS programı aracılığı ile güvenilirlik ve geçerlilik analizleri, normallik testi, Bağımsız Örneklem T testi ve Tek Yönlü Anova analizleri yapılmıştır. Yapılan analizler sonucunda; turist deneyimi, hedonik ve faydacı güdüler, memnuniyet ile hikâye anlatıcılığının medeni durum, yaş, meslek, eğitim ve gelir durumuna göre farklılık gösterdiği, cinsiyete göre ise farklılık göstermediği tespit edilmiştir. Elde edilen sonuçlar doğrultusunda paydaşlara çeşitli önerilerde bulunulmuştur.

Anahtar Kelimeler

Turist Deneyimi, Hedonik Güdü, Faydacı Güdü, Memnuniyet, Hikâye Anlatıcılığı

Proje Numarası

E-99711239-050.01.04

Kaynakça

• Adams, J., & Taylor, R. (2018). Exploring participation and renewal experiences in different occupational groups. Journal of Occupational Psychology, 45(2), 178-192.
• Adams, T., & Brown, E. (2021). Hedonic and utilitarian motivations in older adults’ leisure activities. Leisure Studies, 40(2), 238-254.
• Aksu, M. (2012). Hizmet kalitesinin bir unsuru olarak atmosferin müşteri sadakati üzerine etkisi: Bozcaada'daki otellerde konaklayan yerli turistler üzerinde bir araştırma [Doktora Tezi, Balıkesir Üniversitesi].
• Avcı, D. (2015). Online seyahat satın alma davranışında hedonik ve faydacı güdülerin etkisi üzerine bir araştırma [Yüksek Lisans Tezi, Adnan Menderes Üniversitesi].
• Bello, D. C., & Etzel. M.J. (1985). The role of novelty in the pleasure travel experience. Journal of Travel Research, 24(1), 20-26.
• Cohen, E. (1974). Who is a tourist? A conceptual clarification. The Social Rewiew, 22 (4), 527-555. https://doi.org/10.1111/J.1467-954X.1974.Tb00507.X.
• Cohen, E. (1988). Authenticity and commoditization in tourism. Annals of Tourism Research 15(3), 371-386.
• Çavuşoğlu, S., Demirdağ, B., & Kaplan, M. (2023). Unutulmaz turizm deneyimlerinin destinasyon imajı, tatmin, tekrar ziyaret etme ve tavsiye etme niyeti üzerindeki etkisinin incelenmesi. İktisadi İdari ve Siyasal Araştırmalar Dergisi, 8 (20), 176-197. https://doi.org/10.25204/iktisad.1144241
• Diener, E., & Seligman, M. E. P. (2004). Beyond money: Toward an economy of well-being. Psychological Science in The Public Interest, 5(1),1-31. https://doi.org/10.1111/j.0963-7214.2004.00501001.x
• Elliot, J., & Church, A. (1997). A hierarchical model of approach and avoidance achievement motivation. Journal of Personality and Social Psychology, 72(1), 218-232. https://doi.org/10.1037/0022-3514.72.1.218
• Esu, B. B., & Arrey, V. (2009). Tourists’ satisfaction with cultural tourism festival: a case study of calabar carnival festival, Nigeria. International Journal of Business and Management, 4(3), 116-125.
• Fornell, C., & Larcker, D. F. (1981). Evaluating structural equation models with unobservable variables and measurement error. Journal of Marketing Research, 18(1), 39–50. https://doi.org/10.2307/3151312
• Garber-Barron, M., & Mei S. (2013). Adaptive storytelling through user understanding. Proceedings of The AAAI Conference on Artificial Intelligence and Interactive Digital Entertainment, 9(1), 128-134. https://doi.org/10.1609/aiide.v9i1.12671
• Gedik, Y. (2021). Turizm sektöründe destinasyon pazarlaması: Eğilimler, destinasyon pazarlama stratejileri ve destinasyon pazarlamasında karşılaşılan zorluklar üzerine kavramsal bir çerçeve. Journal of Tourısm Intelligence and Smartness, 4(2), 117-139.
• Hair, J., Black, W. C., Babin, B. J., & Anderson, R. E. (2010). Multivariate data analysis (7th ed.). Pearson Education International.
• Halaç, D. S., & Çelik T. S. (2016). The moderating role of organizational storytelling in the relation between organizational memory and innovative work behaviors. İletişim Dergisi, 25, 262-285.
• Han, H., & Ryu, K. (2009). The rolesThe roles of the physiıcal enviıronment, priıce perceptiıon, and customer satisfactiıon in determiıniıng customer loyalty in the restaurant industrıy. Journal of Hospitality & Tourism Research, 33(4), 490-491. https://doi.org/10.1177/1096348009344212.
• Harrison, J., & Brown, K. (2021). Income levels and tourist experience: Exploring the impact of income on hedonic and informational aspects of tourism. Journal of Travel Research, 60(2), 165-178.
• Helliwell, J. F., Layard, R., & Sachs, J. (2020). World happiness report 2020. Environments for happiness: An overview. https://worldhappiness.report/ed/2020/environments-for-happiness-an-overview/
• Higgins, T., & Scholer, A. (2009). İlgiyi çekmek: Düzenleyici odak ve hedef takibi. Tüketici ve Tüketim Araştırmaları Dergisi, 8(1),1-27.
• Hirschman, E. C., & Holbrook, M.B. (1982). Hedonik tüketim: Ortaya çıkan kavramlar, yöntemler ve öneriler. Pazarlama Dergisi, 46(3), 92-101.
• Jo, M., Jaebin, C., & Jisong, K. (2022). The effects of tourism storytelling on tourism destination brand value, lovemarks and relationship strength in South Korea. Sustainability 14(24), 1-16. https://doi.org/10.3390/su142416495
• Johnson, M., & Clark, L. (2020). Hedonic motivation and engagement: A comparative study of students and professionals. International Journal of Applied Psychology, 30(4), 235-250.
• Jones, M. A., Reynolds, K., & Arnold, M. (2006). Hedonic and utilitarian shopping value: Investigating differential effects on retail outcomes. Journal of Business Research 59 (9), 974-981.
• Kahneman, D., & Deaton, A. (2010). High income improves evaluation of life but not emotional well-being. Psychological and Cognitive Sciences, 107(38), 16489-16493. 16489-93. https://doi.org/10.1073/pnas.1011492107.
• Kara, A., & Çelik, H. (2018). Turistlerin seyahat deneyimlerinde hikâye anlatımının rolü ve hedonik motivasyon. Turizm ve Otelcilik Dergisi, 6(1), 30-42.
• Karataş, M., & Ersoy A. (2012). Fransız turistlerin seyahat amaçlarının sosyal, demografik ve ekonomik faktörler açısından incelenmesi: Antalya ili örneği. LAÜ Sosyal Bilimler Dergisi, 3(2), 80-101.
• Kaya, B., & Gümüş, M. (2020). Postmodern bir araç olarak hikâye anlatıcılığının turizm açısından önemi. Journal of Applied Tourism Research, 1(2), 115-132.
• Keskin, E., Sezen, N., & Dağ, T. (2020). Unutulmaz turizm deneyimi, müşteri memnuniyeti, tekrar ziyaret ve tavsiye etme niyeti arasındaki ilişkiler: Kapadokya bölgesini ziyaret eden turistlere yönelik araştırma. Journal of Recreation and Tourism Research, 7(2), 239-264. https://doi.org/ 10.31771/jrtr.2020.63.
• Kim, H.S. (2006). Using hedonic and utilitarian shopping motivations to profile inner city consumers. Journal of Shopping Center Research, 13(1), 57-79.
• Kim, J. H., Ritchie, J. R. B., & Mccormick, B. (2012). Development of a scale to measure memorable tourism experiences. Journal of Travel Research, 51(1), 12-25. https://doi.org/10.1177/0047287510385467.
• Küçükyılmaz, S., & Özgüven Tayfun, N. (2021). Tüketicilerin demografik özelliklerinin hedonik tüketim açısından değerlendirilmesi: Efsane günler örneği. Kesit Akademi Dergisi, 7 (28), 561-579. https://doi.org/10.29228/kesit.45112.
• Kwortnik, R. J., & Thompson, G. (2009). Unifying service marketing and operations management with service experience management. Journal of Service Research, 11(4), 389-406.
• Mandelbaum, S. J. (1991). Telling stories. journal of planning. Education and Research, 10(3), 209-214.
• Mergler, N. L., Faust, M., & Goldstein, M. D. (1985). Storytelling as an age-dependent skill: Oral recall of orally presented stories. The International Journal of Aging and Human Development, 20(3), 205-228. https://doi:10.2190/31UP-QEPE-24A0-E46G
• Miller, R., & Green, S. (2019). Economic status and tourist satisfaction: A Comparative study of high and low income groups. Tourism Management Perspectives, 31, 155-165.
• Özsaçmacı, B., Yener, D., & Dursun, T. (2019). Hedonizm, hedonik tüketim ve tüketimde materyalist eğilimler üzerine bir araştırma, Üçüncü Sektör Sosyal Ekonomi Dergisi, 54(1), 71-88. https://doi.org/10.15659/3.sektor-sosyal-ekonomi.19.02.1071
• Pasaco-González, B. S., Campón-Cerro, A. M., & Moreno-Lobato, A. (2023). The role of demographics and previous experience in tourists. Experiential perceptions. Sustainability, 15(4), 1-17. https://doi.org/10.3390/su15043768.
• Pizam, A., & Mansfeld, Y. (1999). Consumer behavior in travel and tourism. Haworth Hospitality Press.
• Rocco S., & Ruffolo I. (2016). Exploring the relationship between emotions and memorable tourism experiences through narratives. Tourism Management Perspectives, 20 (2016), 151-160. https://doi.org/10.1016/j.tmp.2016.07.010
• Šagovonović, I., & Kovačić, S. (2021). Influence of tourists’ sociodemographic characteristics on their perception of destination personality and emotional experience of a city break destination. International Journal of Tourism Cities, 7(1), 200-223.
• Sharma P., & Nayak J. K. (2018). RETRACTED: Testing the role of tourists' emotional experiences in predicting destination image, satisfaction, and behavioral intentions: A case of wellness tourism. Tourism Management Perspectives, 28, 41-52. https://doi.org/10.1016/j.tmp.2018.07.004
• Smith, A., & Brown, C. (2021). A comparative analysis of participation experiences across different employment sectors. Human Resource Development Quarterly, 32(1), 45-59.
• Smith, A., Brown, R., & Johnson, P. (2020). Age differences in the experience of vacation and the influence on well-being. Journal of Travel Research, 59(4), 675-690.
• Smith, P. B., Aaker, J. L., & Drolet, A. (2017). Yaşam memnuniyetinde cinsiyetin rolü: Farklı kültürlerin incelenmesi, Journal of Cross-Cultural Psychology, 55(4), 233-250.
• Smith, S., & Doe, J. (2022). The impact of narrative on tourist's personal and emotional connections. Journal of Tourism Research, 112-127.
• Tabachnick, B. G., & Fidell, L. S. (2013). Using Multivariate Statistics. Pearson.
• Talu, A. (2021). Hikâye anlatıcılığı çerçevesinde marka hikayeleri ve markalaşmadaki yeri: bir model önerisi [Yüksek Lisans Tezi, Maltepe Üniversitesi].
• Turgut B. A. (2010). Tüketici etnosentrizminin satın alma davranışlarına etkisi: Hizmet sektöründe bir uygulama [Yüksek Lisans Tezi, Balıkesir Üniversitesi].
• TÜİK (2023). Turizm İstatistikleri, https://data.tuik.gov.tr/search/search?text=turist.
• Türedi, S. (2007). Duyguların kadınların alışveriş davranışlarındaki rolü [Yüksek Lisans Tezi, Sakarya Üniversitesi].
• Wilson, D., & Lee, K. (2019). Meaningfulness and ınformation experience: Comparing students, professionals, and public sector employees. Journal of Career Assessment, 27(3), 301-315.