TÜRKİYE’DE ULUSLARARASI PORTFÖY YATIRIMLARININ İÇSEL FAKTÖRLERİ ÜZERİNE ARDL ANALİZİ

Yıl 2021, Cilt: 5 Sayı: 12, 1 - 17, 07.07.2021

Serdar Erdogan Havanur Ergun Tatar

Öz

Özet
Uluslararası portföy yatırımları, menkul kıymetlerin daha fazla kullanılması ve finansal serbestleşmenin artmasıyla birlikte, ülke ekonomilerine daha çok katkı sağlar hale gelmiştir. Uluslararası portföy hareketlerinin ülkeye çekilmesi ve kalıcılığının sağlanması noktasında, bankacılık sektörü ve finansal piyasa araçlarının getirileri önemli hale gelmiştir. Bu çalışmada, 2006.1-2019.4 arası dönem için çeyrek yıllık veriler kullanılmıştır. Türkiye’ye yönelik uluslararası portföy hareketlerinin üzerinde finansal faktörlerin etkisi, çoklu regresyon yöntemi ve ARDL modeliyle incelenmiştir. Çalışmada portföy yatırımlarını etkileyen içsel finansal faktörler olarak, TCMB politika faizi, döviz kuru ve BİST 100 borsa endeksi kullanılmıştır. Çalışmada elde edilen sonuçlara göre, TCMB politika faiz oranının portföy yatırımlarını etkileyen önemli bir değişken olduğu ortaya koyulmuştur.

Anahtar Kelimeler

Portföy Yatırımları, İçsel Faktörler, ARDL Modeli, BİST 100, Türkiye

ARDL ANALYSIS ON INTERNAL FACTORS OF INTERNATIONAL PORTFOLIO INVESTMENTS IN TURKEY

Öz

Abstract: International portfolio investments have contributed more to the economies of the countries with the increasing use of securities and financial liberalization. In terms of attracting international portfolio movements to the country and ensuring their permanence, the returns of the banking sector and financial market instruments have become important. In this study, quarterly data are used for the period between 2006.1-2019.4. The impact of financial factors on the international portfolio movements towards Turkey, is examined by multiple regression method and ARDL model. In the study, The Central Bank of the Republic of Turkey policy rate, exchange rate and XU 100 stock index are used as internal financial factors affecting portfolio investments. According to the results obtained in the study, it is revealed that the The Central Bank of the Republic of Turkey policy interest rate is an important variable affecting portfolio investments.

Anahtar Kelimeler

Portfolio Investments, Internal Factors, ARDL Model, Turkey, XU 100

Kaynakça

• KAYNAKÇA Akkaya, Ş. ve Pazarlıoğlu, M. V. (2000). Ekonometri I. 2.b. İzmir: Anadolu Matbaacılık.
• Anayochukwu, O. B. (2012). The impact of stock market returns on foreign portfolio Investments in Nigeria. IOSR Journal of Business and Management, 2(4), 10-19.
• Arslan, S. ve Çiçek, M. (2017). Yabancı Portföy Yatırımları İle Döviz Kuru İlişkisi: Türkiye’de Yabancı Sermayenin Vergilendirilmesi. Uluslararası Yönetim İktisat ve İşletme Dergisi, 13(5), 292-299.
• Aziz, B., Anwar, Z., & Shawnawaz, S. (2011). Determinant of foreign portfolio investment (FPI): Empirical evidence from Pakistan, 5(2), 161-169.
• Benli, M (2019). Yabancı portföy yatırımı-iktisadi büyüme ilişkisi: Yönlendirilmiş döngüsüz graflar analizi. Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 53. 59-72.
• Calvo, G. A. Leiderman, L. & Reinhart, C. M. (1993). Capital inflows and real exchange rate appreciation in Latin America: the role of external factors. Staff Papers, 40(1). 108-151.
• Chaudhry, I. S. Farooq, F. & Mushtaq, A. (2014). Factors affecting portfolio investment in Pakistan: evidence from time series analysis. Pakistan Economic and Social Review, 52(2), 141-158.
• Chukwuemeka, E. Stella, E. Victor, M. & Oduh, M. O. (2012). Modelling the long run determinants of foreign portfolio investment in Nigeria. Journal of Economics and Sustainable Development, 3(8), 194-205.
• Dickey D.A & W. A. Fuller (1979). Distributions of the Estimators for Autoregressive Time Series with a Unit Root. Journal of American Statistical Association. 74(366), 427-481.
• Direkçi, T.B. ve Kaygusuz, S. (2013). Kısa vadeli sermaye hareketlerinin makroekonomik değişkenler ile olan etkileşimi: Türkiye örneği. Akademik Araştırmalar ve Çalışmalar Dergisi, 5(9), 28-42.
• Duasa, J. (2007). Determinants of Malaysian Trade Balance: An ARDL Bound Testing Approach. Journal of Economic Cooperation, 28(3), 21-40.
• Egly, P. V. Johnk, D. W. & Liston, D. P. (2010). Foreign portfolio investment inflows to the United States: The impact of investor risk aversion and US stock market performance. North American Journal of Finance and Banking Research, 4(4), 25-41.
• Erataş, F. ve Öztekin, D. (2010). Kısa vadeli sermaye akımlarının belirleyicileri: Türkiye örneği. Ekonomi Bilimleri Dergisi, 2(2), 57-64.
• Esen, O. (1998). Finansal Küreselleşme Ortamında Gelişmekte Olan Ülkelere Yönelik Portföy Yatırımları. Ekonomik Yaklasim, 9(30), 59-70.
• Gujarati, D. N. (2003). Basic Econometrics. (4th ed.). New York: The McGraw-Hill/Irwin Companies,
• Haider, M. A., Khan, M. A., Saddique, S. & Hashmi, S. H. (2017). The Impact of Stock Market Performance on Foreign Portfolio Investment in China. International Journal of Economics and Financial Issues, 7(2), 460- 468.
• Horasanli, M. (2008), On the determinants of portfolio choice: An experimental study via fractional programming. Journal of the School of Business Administration, Istanbul University, Volume 37(1), pp. 39-48.
• IMF. (2020). Interational Financial Statistics, http://data.imf.org/?sk=4C514D48-B6BA-49ED-8AB9-52B0C1A0179B&sId=1409151240976 ,http://data.imf.org/regular.aspx?key=61545855, (23.02.2020).
• Johnston, J. & Dinardo, J. (1997). Econometric Methods. (4th ed.). New York: The Mc Graw Hill Companies.
• Kabadayi, B., Emsen, O. S. & Nisanci, M. (2012). International portfolio movements: panel data analysis. Journal of Applied Finance and Banking, 2(5), 189-198.
• Kaya, E. (2015). Ülke Riskinin Yabancı Portföy Yatırımları Üzerindeki Etkisi, Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 29(4). 611-623.
• Maddala, G. S. & Lahiri K. (2009). Introduction To Econometrics. (4th.ed.). West Sussex: John Willey and Sons Ltd Published.
• Makoni, P. L. & Marozva, G. (2018). The Nexus between Foreign Portfolio Investment and Financial Market Development: Evidence from Mauritius. Academy of Strategic Management Journal., 17(5), 1-14.
• Mehar, M. R. & Hasan, A. (2018). The Factors Effecting Portfolio Investment in Pakistan. International Journal of Family Business and Management, 2(1), 1-7.
• Mody, A., Taylor, M.P., & Kim, J.Y. (2001). Modeling economic fundamentals for forecasting capital flows to emerging markets. International Journal of Finance and Economics, 6(3), 201–216.
• Özcan, A. (2018). Yabancı Portföy Yatırımlarının Borsa İstanbul'a (Bist)-İstanbul Menkul Kıymetler Borsası (İMKB) Etkisi: 2005-2015 Dönemi. İstanbul Kültür Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul, Yüksek Lisans Tezi.
• Özer, A. M. (2012). Türkiye'de sermaye hareketlerinin gelişimi ve yatırım-tasarruf üzerine etkileri. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya, Yüksek Lisans Tezi
• Pazarlıoğlu, M. V., & Gülay, E. (2007). Net Portföy Yatırımları ile Faiz Arasındaki İlişki: Türkiye Örneği 1922: I-2005: IV. Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 9 (2), 201-221.
• Perron, P. (1989). The great crash, the oil price shock, and the unit root hypothesis. Econometrica, 57. 1361-1401.
• Pesaran M.H., Shin, Y. & Smith, R.J. (2001). Bounds testing approaches to the analysis of level relationship. Journal of Applied Economics, 16, 289-326.
• Peter, M. M., Muli, S., & Muema, W. (2017). Factors Affecting Investment Decision in Portfolio Management a survey of the listed companiesin Nairobi Securities Exchange. IOSR Journal of Business and Management (IOSR-JBM), 19(9), 72-78.
• Seetharaman, A., Niranjan, I., Patwa, N., & Kejriwal, A. (2017). A study of the factors affecting the choice of investment portfolio by individual investors in Singapore. Accounting and Finance Research, 6(3), 153-168.
• Shrestha, M. B. (2006). ARDL Modelling Approach To Cointegration Test. The Central Bank Of Nepal. New South Wales: University Of Wollongong.
• Singhania, M. & Saini, N. (2018). Determinants of FPI in developed and developing countries. Global Business Review, 19(1), 187-213.
• TCMB, (2020), https://evds2.tcmb.gov.tr/index.php?/evds/serieMarket/# collapse18, (23.02.2020).
• TCMB (2020), https://www.tcmb.gov.tr/wps/wcm/connect/tr/tcmb+tr/main+menu /istatistikler/odemeler+dengesi+ve+ilgili+istatistikler/uluslararasi+yatirim+pozisyonu, (29.02.2020).
• Yıldız, A. (2012). Yabancı Portföy Yatırımlarını Etkileyen Faktörlerin Belirlenmesi. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 26(1), 23-37.
• Zivot, E. & Andrews, K. (1992). Further Evidence on the Great Crash, The Oil Price Shock, and The Unit Root Hypothesis. Journal of Business and Economic Statistics, 20(1), s.25-44.