Kentsel Terörle Mücadelede ‘Çelik Kuşak’ Politikası: Birleşik Krallık’ta Belfast ve Londra Örnekleri

Yıl 2021, Cilt: 5 Sayı: 12, 80 - 87, 07.07.2021

Mücahit Navruz Ali Şahin

Öz

Devletlerin en temel görevlerinden bir tanesi kamu güvenliği ve kamu düzeni sağlamaktır. Bu bağlamda tüm dünya ülkelerinin en önemli gündem maddelerinden birisi; kırsal ve kentsel alanda gerçekleştirilen terör eylemleridir. Dünya nüfusunun büyük çoğunluğu kentlerde yaşamaktadır. Bu durumu dikkate alan terör örgütleri eylemlerini kırsal alandan kentlere taşıyarak; eylemleri sonucu elde edilecek etki ve toplumsal panik seviyesini yüksek tutmayı hedeflemektedir. Bugün gelinen noktada ‘terörün kentleşmesi’ olgusu ortaya çıkmıştır. Artık kentlerin güvenliği için kentsel terör eylemleri çok ciddi bir tehdit haline gelmiştir. Özellikle 11 Eylül terör saldırıları sonrasında kent güvenliği politikalarında büyük bir paradigma değişimi söz konusudur. Öyle ki kentlerin terör eylemlerine karşı hazır ve dayanıklı hale getirilmesine yönelik ulusal ve uluslararası politikalar üzerinde çalışmalar özenle sürdürülmektedir.

Geçici İrlanda Cumhuriyet Ordusu (PIRA) terör örgütünün kentsel güvenliği ve kamu düzenini yok etmeyi amaçlayan eylemleri bağlamında 1970’li yıllardan itibaren kentsel güvenliği sağlamaya yönelik fiziki tedbirleri (Çevresel Tasarım Yoluyla Suçun Önlenmesi – CPTED) gündeme getiren ülkelerden birisi Birleşik Krallık’tır. Başka bir ifadeyle kentsel terörle mücadelede en başarılı CPTED uygulamalarından birisi Birleşik Krallık’ta ortaya çıkan ‘Çelik Kuşak’ uygulamalarıdır.

Bu çalışmada ‘Çelik Kuşak’ uygulamalarının gelişim süreci Birleşik Krallık’ta Belfast ve Londra örnekleri üzerinden analiz edilerek kısa, orta ve uzun vadede etkileri değerlendirilmektedir. Çalışmada ayrıca ‘Çelik Kuşak’ uygulamasının ulusal ve yerel yönetimlere olan ekonomik maliyeti ve toplumsal yaşama olan etkileri incelenmektedir. Ayrıca uygulamanın başarılı yönlerinin yanında yapılan eleştirilere de yer verilmektedir.

Anahtar Kelimeler

Suç ekolojisi, CPTED, Çelik kuşak, Kent güvenliği, Kentsel terör

Kaynakça

• • Bartolo, G. (2013). Security and Planning; A Canadian Case Study Analysis (Master's thesis, University of Waterloo).
• • Boal, F. W. (2008). Territoriality on the Shankill–Falls Divide, Belfast. Irish Geography, 41(3), 349-366.
• • Brown, S. (1985). Central Belfast's security segment; an urban phenomenon. Area, 1-9
• • Clarke, R. V. G., & Newman, G. R. (2006). Outsmarting the terrorists. Greenwood Publishing Group.
• • Coaffee, J. (2004). Rings of steel, rings of concrete and rings of confidence designing out terrorism in central London pre and post September 11th. International Journal of Urban and Regional Research, 28(1), 201-211
• • Coaffee, J. (2004). Recasting the “Ring of Steel” designing out terrorism in the City of London. Cities, War, and Terrorism Towards an Urban Geopolitics, 276-296.
• • Coaffee, J. (2009). Terrorism, Risk and the Global City Towards urban resilience. Ashgate Publishing, Ltd.
• • Coaffee, J., Wood, D. M., Rogers, P., & Wood, D. M. M. (2008). The Everyday Resilience of the City how cities respond to terrorism and disaster. Springer.
• • Fussey, P. and Coaffee, J. (2012). Olympic rings of steel; Constructing security for 2012 and beyond. In Security Games. Routledge. p. 50-68.
• • Keleş, R., & Ünsal, A. (1982). Kent ve Siyasal Şiddet. AÜ SBF Basın ve Yayın Yüksek Okulu Basımevi.
• • Kitchen, T. (2001). Planning in response to terrorism; The case of Manchester, England. Journal of Architectural and Planning Research, 325-340.
• • Knox, P., & Pinch, S. (2014). Urban social geography; an introduction. Routledge.
• • Petriashvili, A. (2017). Urban planning and design for terrorism resilient cities (Doctoral dissertation, Kaunas University of Technology).
• • Richards, A., Fussey, P., & Silke, A. (Eds.). (2010). Terrorism and the Olympics; Major event security and lessons for the future. Routledge.
• • Savitch, H. V. (2014). Cities in a time of terror Space, territory, and local resilience. Routledge.
• • Switzer, C. and McDowell, S. (2009). Redrawing cognitive maps of conflict; Lost spaces and forgetting in the centre of Belfast. Memory Studies, vol. 2, no 3, p. 337-353.