PARTICIPATION BANKING FROM A BEHAVIORAL ECONOMICS PERSPECTIVE

Yıl 2024, Cilt: 8 Sayı: 20, 47 - 58, 03.01.2025

Ayşen Edirneligil , Özge Osko

https://doi.org/10.58202/joecopol.1594297

Öz

Based on the principles of Islamic finance, participation banking offers an alternative financial system that emphasizes profit and risk sharing as opposed to traditional interest-based banking. In this framework, behavioral economics provides a lens for evaluating Islamic finance by examining how psychological, social, and emotional factors influence economic decisions. In this study, how cognitive biases, risk aversion, framing effect, social norms, and financial literacy, which are the subjects of behavioral economics, affect consumer behavior in participation banking is discussed based on the studies in the literature. For example, loss aversion may lead investors to prefer safer, profit-sharing products, while overconfidence may lead them to higher-risk investments. Moreover, social norms and societal values are essential in shaping preferences for ethical investments and promoting trust and cooperation among stakeholders. With behavioral economics models, financial institutions can better address the needs and concerns of their customers and promote more sustainable and inclusive financial practices. This approach benefits individual participants and contributes to the economic system's stability.

Anahtar Kelimeler

: behavioral economics, participation banks, Islamic finance, cognitive bias, framing effect, risk aversion

DAVRANIŞSAL İKTİSAT PERSPEKTİFİNDEN KATILIM BANKACILIĞI

Öz

İslami finans ilkelerine dayanan katılım bankacılığı, geleneksel faize dayalı bankacılığın aksine kar ve risk paylaşımını vurgulayan alternatif bir finansal sistem sunmaktadır. Davranışsal ekonomi, bu çerçevede psikolojik, sosyal ve duygusal faktörlerin ekonomik kararları nasıl etkilediğini inceleyerek İslami finansı değerlendirmek için bir mercek sağlamaktadır. Bu çalışmada, davranışsal iktisadın konusu olan bilişsel önyargılar, riskten kaçınma, çerçeveleme etkisi, sosyal normlar ve finansal okuryazarlığın katılım bankacılığında tüketici davranışını nasıl etkilediği literatürdeki çalışmalardan yola çıkarak ele alınmaktadır. Örneğin, kayıptan kaçınma yatırımcıları daha güvenli, kâr paylaşımlı ürünleri tercih etmeye yönlendirebilirken, aşırı güven onları daha yüksek riskli yatırımlara yönlendirebilir. Ayrıca, sosyal normlar ve toplumsal değerler, etik yatırımlara yönelik tercihlerin şekillendirilmesinde, paydaşlar arasında güven ve işbirliğinin teşvik edilmesinde önemli bir rol oynamaktadır. Davranışsal ekonomi modelleri ile finansal kurumlar müşterilerinin ihtiyaç ve endişelerini daha iyi ele alarak daha sürdürülebilir ve kapsayıcı finansal uygulamaları teşvik edebilir. Bu yaklaşım sadece bireysel katılımcılara fayda sağlamakla kalmaz, aynı zamanda bir bütün olarak finansal sistemin istikrarına da katkıda bulunur.

Anahtar Kelimeler

davranışsal iktisat, katılım bankaları, İslami finans, bilişsel önyargı, çerçeveleme etkisi, riskten kaçınma

Kaynakça

• Akgüç, Ö. (1987). 100 soruda Türkiye'de bankacılık. Gerçek Yayınevi. İstanbul.
• Aktepe, İ. E. (2010). İslam hukuku çerçevesinde finansman ve bankacılık. Yedirenk. İstanbul.
• Albaraka Türk. (2015). Katılım Bankacılığı Sistemi, Çalışma Esasları ve Uygulaması. Albaraka Yayınları.
• Alzahrani, M. (2019). Islamic corporate finance, financial markets, and institutions: an overview. Journal of Corporate Finance, 55, 1-5.
• Atasever, G., & Baydur, C. (2021). Muğla Konut Piyasasında Yatırımcı Psikolojisinin Analizi. Aydın İktisat Fakültesi Dergisi, 6(1), 34-51.
• Ateşci, Ö. (2020). Katılım bankacılığının davranışsal finans kapsamında değerlendirilmesi. Yüksek Lisans Tezi. Gümüşhane Üniversitesi.
• Atlaş, G. (2008). İslami Finans Sistemi. Sermaye Piyasasında Gündem, TSPAKB, 69: 19-30.
• Baykara, H.V. (2012). Katılım Bankalarında Etkinlik ve Verimlilik Analizi, Gaziosman Paşa Üniversitesi, Doktora Tezi, Tokat.
• Bennett, M. and Iqbal, Z. (2013). How socially responsible investing can help bridge the gap between Islamic and conventional financial markets. International Journal of Islamic and Middle Eastern Finance and Management, 6(3), 211-225.
• Butt, H., Sadaqat, M., & Shear, F. (2023). Does islamic financial development foster economic growth? international evidence. Journal of Islamic Accounting and Business Research, 14(6), 1013-1029.
• Çanakcı, M., & Kılıc, M. E. (2022). Islamic Solutions for Behavioral Problems in Economy. Iranian Economic Review, 26(1), 109-119.
• Dağ, S. (2011). Türkiye’deki Mevduat ve Katılım Bankalarının Etkinliklerinin Veri Zarflama Analizi Yöntemiyle Karşılaştırılması, Dumlupınar Üniversitesi Yüksek Lisans Tezi, Kütahya.
• Daulay, A. (2023). Investment, islamic human development index and banking financing on economic growth and their impact on labor absorption. Amwaluna Jurnal Ekonomi Dan Keuangan Syariah, 7(2), 339-346.
• Dhahri, I. S. (2023). Behavioral Finance: Islamic Decision Making in Portfolio Investment, Economic Studies Journal, 17(3), s. 68-86.