Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

An Empirical Review Over Effects Of Tax Amnesties On Tax Revenues

Yıl 2022, Cilt: 7 Sayı: 2, 599 - 610, 30.12.2022

Serhat Gözen , Yusuf Temür

Öz

Since the second half of the 20th century, tax amnesties have been applied in many countries for primarily economic, political, financial, economic, psychological and social reasons. However, while tax amnesties, which are frequently applied, are a beneficial practice for taxpayers, they may cause disruption in the timely and full collection of public revenues. It is a fact that this situation affects taxpayers' tax compliance negatively. In this case, considering that 36 tax amnesty laws entered into force in Turkey between 1924 and 2017, the effect of this situation on tax revenues will certainly point to an important result. For this reason, it is aimed to quantitatively reveal the relationship between tax amnesties and tax revenues in this study. With the Vector Error Correction Model (VECM) made for the years 1980-2016, the effect of tax amnesties on tax revenues was analyzed. In the VECM analysis, it is seen that the effect of tax amnesties on tax revenues is quite low.

Anahtar Kelimeler

Tax Amnesties Tax Compliance Tax Revenues VECM Analysis

Kaynakça

  • Akbelen, Z., Aydın, Z. B. ve Polat, O. (2018). Türkiye’de Vergi Aflarının Vergi Gelirleri Üzerine Etkisi: Ampirik Bir Analiz, Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, 6 (64), 255-270.
  • Aksümer, E. (2014). Geçmişten Günümüze vergi Afları ve Sonuçlarının Değerlendirilmesi. Lebib Yalkın Mevzuat Dergisi, (129): 1-11.
  • Alm, J. and Beck, W. (1993). Tax Amnesties and Compliance in the Long Run: A Time Series Analysis. National Tax Journal. XLV (1): 53-60.
  • Alm, J., Wazquez, J.M. and Wallace, S. (2009). Do Tax Amnesties Work? The Revenue Effects of Tax Amnesties During the Transition in Russian Federation. Economic Analysis & Policy. 39(2): 235-253.
  • Arıkan, Z. & Yurtsever, H. (2004). Türkiye’de Mali Affın Nedenleri, Etkileri ve Sonuçları-I. Yaklaşım Dergisi, (136): 59-64.
  • Aygün, R., (2012). Vergi Afları ve Vergiye Uyumuna Etkisi. Vergi Dünyası, (369): 88-92.
  • Baer, K., & LeBorgne, E. (2008). Tax Amnesties: Theory, Trends, and Some Alternatives. International Monetary Fund.
  • Bayer, R.C., Oberhofer, H. & Winner, H. (2014). The Occurence of Tax Amnesties: Theory and Evidence. Oxford University Centre for Business Taxation. Working Paper, 14/02.
  • Borgne, L. E. (2006). Economic and Political Determinants of Tax Amnesties in the US States. IMF Working Paper. WP/06/222.
  • Bozdoğan, D. ve Şimşek, T. (2018). An Empirical Analysis of the Impact of Tax Amnesties on Tax Incomes Between 1980-2014 in Turkey, International Journal of Eurasia Social Sciences, 9 (32), 1036-1046.
  • Cooley, Thomas F., & Stephen F. LeRoy. (1985). Atheoretical Macroeconomics: A Critique. Journal of Monetary Economics, 283-308.
  • Çetin, G. (2007). Vergi Aflarının Vergi Mükelleflerinin Tutum ve Davranışları Üzerindeki Etkisi. Yönetim ve Ekonomi Dergisi. 14(2): 171-187.
  • Engle, R.F. & Granger, C.W.J. (1987). Co-integration and error-correction: Representation, estimation and testing. Econometrica, 55: 251-256.
  • Fox, W.F. & Murray, M.N. (2011). Bayesian Analysis of the Effect of Amnesties on Tax Revenues and Filing Rates Using a Longitudinal Data Model with Endogenous Switching. Center for Business and Economic Research University of Tennessee, February. 1-47.
  • Glynn J., Perera N. & Verma R. (2007). Unit Root Tests and Structural Breaks: A Survey with Applications. Revista de métodos cuantitativos para la economίa y la impresa, 3: 63-79.
  • Güler, H. (2020), Türkiye’de Vergi Aflarının Vergi Gelirleri Üzerindeki Etkisinin Olay Analiziyle Ölçülmesi, Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 19 (1), 256-273.
  • İçellioğlu, C. Ş. ve Öztürk, M. B. E. (2018). Bitcoin ile seçili döviz kurları arasındaki ilişkinin araştırılması: 2013-2017 Dönemi için Johansen testi ve Granger nedensellik testi. Maliye ve Finans Yazıları, 1(109), 51-70.
  • Kahraman, K. G. ve Yalaman, G. Ö. (2021), Türkiye’de Vergi Aflarının Etkileri: Ampirik Bir Uygulama, Vergi Sorunları, 44 (388), 59-69.
  • Kara, H. (2014). The Effects of Tax Amnesties on Tax Revenue and Shadow Economy in Turkey. Yüksek Lisans Tezi, Ankara: Ortadoğu Teknik Üniversitesi.
  • Karagöz, K. (2022). Vergi Afları Vergi Gelirlerini Artırıyor Mu? Türkiye İçin Müdahale Analizinden Bulgular. Maliye Araştırmaları Dergisi, 8 (1), 37-56.
  • Kargı, V. (2011). Türkiye’de Vergi Aflarının Vergi Gelirlerine Etkisi. ZKÜ Sosyal Bilimler Dergisi, 7(13): 101–115.
  • Kaya, A. (2014). Vergi Aflarının Vergi Gelirlerine Etkisi: Türkiye Üzerine Ampirik Bir Analiz. Maliye Dergisi. (167): 184-199.
  • Kearney, C. ve Monadjemı, M. (1990). Fiscal Policy and Current Account: International Evidence on the Twin Deficit. Journal of Macroeconomics. 12(2): 197– 217.
  • Keating, J.W. (1990). Identifying VAR Models Under Rational Expectations. Journal of Monetary Economics, (25): 453-476.
  • Kilonzo, T. M. (2012). The effects of tax amnesty on revenue growth in Kenya. Doctoral dissertation. Kenya: University of Nairobi.
  • Kumar, V. Robert, L. & Gaskings, J.N. (1995). Aggregate and Disaggregate Sector Forecasting Using Consumer Confidence Measures. International Journal of Forecasting Elsevier, 11(3): 361-377.
  • Lopez-Laborda, J. & Rodrigo, F. (2003). Tax Amnesties and Income Tax Compliance: The Case of Spain. Fiscal Studies, 24(1), 73-96.
  • Luitel, H.S. and Sobel, R.S. (2007). The Revenue Impact of Repeated Tax Amnesties. Public Budgeting and Finance, 27: 19-38.
  • Luitel, H.S. & Mahar, G.J. (2013). Is a Tax Amnesty a Good Fiscal Policy? A Review of State Experience in the USA. (17.02.2018), https://econpapers.repec.org/article/eblecbull/eb-13-00171.htm
  • Mikesell, J.L. (1986). Amnesties for State Tax Evaders: The Nature of and Response to Recent Programs. National Tax Journal, 39(4): 507-525.
  • Narinoğlu, R. (1991). 1923 Yılından Sonra Çıkarılan Vergi Af Yasalarının Kapsamları ve Değerlendirilmesi. Vergi Sorunları. (5): 26-40.
  • Özek, Ç. (1958). Umumi Af. İstanbul Hukuk Fakültesi Mecmuası. 24(1-4): 118-175.
  • Saban, N. (2001). Vergi Suçlarında Affı Anayasa ile Sorunsallaştırmak. Anayasa Yargısı, 17 (1), 451-475.
  • Savaşan, F. (2006). Vergi Afları: Teori ve Türkiye Uygulamaları (“Vergi Barış” Uygulama Sonuçları). Afyon Kocatepe Üniversitesi İ.İ.B.F. Dergisi. 8(1): 41-61.
  • Şanver, C. (2018). Türkiye’de 1980 Sonrası Vergi Afları ve Kamu Gelirleri Açısından Etkinliği, AİBÜ Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 18 (2), 35-63.
  • Şenyüz, D. (2014). Hukuk Devleti Perspektifinden Adil Vergileme ve Vergi Afları. Tesam Akademi Dergisi, 1(2). 81-96.
  • Tarı, R. ve Bozkurt, H. (2006). Türkiye’de İstikrarsız Büyümenin VAR Modelleriyle Analizi (1991.1-2004.3). İstanbul Üniversitesi Ekonometri ve İstatistik Dergisi, (4): 1-16.
  • Taşkın, Y. (2010). Vergi Aflarının Hukuki Niteliği ve Gerekçeleri. İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. (2): 122-128.
  • Türk Dil Kurumu Sözlükleri (2022). Deyim ve Atasözü. (Erişim: 17.12.2022), https://sozluk.gov.tr/ (17.12.2022).
  • Sanchez, M., & Miguel, A. (2017). On the effects of repeated tax amnesties. Journal of Economics and Political Economy, 4(3), 285-301.
  • Yaraşır, S. (2013). Vergi Afları ve Türkiye’deki Vergi Aflarının Değerlendirilmesi. Vergi Dünyası, (379): 175-187.

Vergi Aflarının Vergi Gelirlerine Etkisi Üzerine Ampirik Bir İnceleme

Yıl 2022, Cilt: 7 Sayı: 2, 599 - 610, 30.12.2022

Serhat Gözen , Yusuf Temür

Öz

20. yy. ikinci yarısından itibaren pek çok ülkede başta ekonomik olmak üzere siyasal, mali, ekonomik, psikolojik ve sosyal nedenlerle vergi afları uygulandığı görülmektedir. Ancak sıklıkla uygulanan vergi afları mükellefler için faydalı bir uygulama olurken kamu gelirinin zamanında ve tam olarak tahsil edilmesi noktasında aksaklık oluşturabilmektedir. Öyle ki bu durum mükelleflerin vergiye uyumunu olumsuz etkileyebilmektedir. Bu durumda Türkiye’de 1924-2017 döneminde 36 tane vergi affına yönelik kanunun yürürlüğü girdiği de dikkate alındığında bu durumun vergi gelirlerine olan etkisi de muhakkak önemli bir sonuca işaret edecektir. Bu nedenle çalışmada vergi afları ve vergi gelirleri arasındaki ilişkinin niceliksel olarak ortaya konulması amaçlanmaktadır. 1980-2016 yılları için yapılan Vektör Hata Düzeltme Modeli (VECM) ile vergi aflarının vergi gelirleri üzerindeki etkisi analiz edilmiştir. VECM analiziyle vergi aflarının vergi gelirleri üzerindeki etkisinin oldukça düşük olduğu tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Vergi Affı Vergi Uyumu Vergi Gelirleri VECM Analizi

Kaynakça

  • Akbelen, Z., Aydın, Z. B. ve Polat, O. (2018). Türkiye’de Vergi Aflarının Vergi Gelirleri Üzerine Etkisi: Ampirik Bir Analiz, Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, 6 (64), 255-270.
  • Aksümer, E. (2014). Geçmişten Günümüze vergi Afları ve Sonuçlarının Değerlendirilmesi. Lebib Yalkın Mevzuat Dergisi, (129): 1-11.
  • Alm, J. and Beck, W. (1993). Tax Amnesties and Compliance in the Long Run: A Time Series Analysis. National Tax Journal. XLV (1): 53-60.
  • Alm, J., Wazquez, J.M. and Wallace, S. (2009). Do Tax Amnesties Work? The Revenue Effects of Tax Amnesties During the Transition in Russian Federation. Economic Analysis & Policy. 39(2): 235-253.
  • Arıkan, Z. & Yurtsever, H. (2004). Türkiye’de Mali Affın Nedenleri, Etkileri ve Sonuçları-I. Yaklaşım Dergisi, (136): 59-64.
  • Aygün, R., (2012). Vergi Afları ve Vergiye Uyumuna Etkisi. Vergi Dünyası, (369): 88-92.
  • Baer, K., & LeBorgne, E. (2008). Tax Amnesties: Theory, Trends, and Some Alternatives. International Monetary Fund.
  • Bayer, R.C., Oberhofer, H. & Winner, H. (2014). The Occurence of Tax Amnesties: Theory and Evidence. Oxford University Centre for Business Taxation. Working Paper, 14/02.
  • Borgne, L. E. (2006). Economic and Political Determinants of Tax Amnesties in the US States. IMF Working Paper. WP/06/222.
  • Bozdoğan, D. ve Şimşek, T. (2018). An Empirical Analysis of the Impact of Tax Amnesties on Tax Incomes Between 1980-2014 in Turkey, International Journal of Eurasia Social Sciences, 9 (32), 1036-1046.
  • Cooley, Thomas F., & Stephen F. LeRoy. (1985). Atheoretical Macroeconomics: A Critique. Journal of Monetary Economics, 283-308.
  • Çetin, G. (2007). Vergi Aflarının Vergi Mükelleflerinin Tutum ve Davranışları Üzerindeki Etkisi. Yönetim ve Ekonomi Dergisi. 14(2): 171-187.
  • Engle, R.F. & Granger, C.W.J. (1987). Co-integration and error-correction: Representation, estimation and testing. Econometrica, 55: 251-256.
  • Fox, W.F. & Murray, M.N. (2011). Bayesian Analysis of the Effect of Amnesties on Tax Revenues and Filing Rates Using a Longitudinal Data Model with Endogenous Switching. Center for Business and Economic Research University of Tennessee, February. 1-47.
  • Glynn J., Perera N. & Verma R. (2007). Unit Root Tests and Structural Breaks: A Survey with Applications. Revista de métodos cuantitativos para la economίa y la impresa, 3: 63-79.
  • Güler, H. (2020), Türkiye’de Vergi Aflarının Vergi Gelirleri Üzerindeki Etkisinin Olay Analiziyle Ölçülmesi, Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 19 (1), 256-273.
  • İçellioğlu, C. Ş. ve Öztürk, M. B. E. (2018). Bitcoin ile seçili döviz kurları arasındaki ilişkinin araştırılması: 2013-2017 Dönemi için Johansen testi ve Granger nedensellik testi. Maliye ve Finans Yazıları, 1(109), 51-70.
  • Kahraman, K. G. ve Yalaman, G. Ö. (2021), Türkiye’de Vergi Aflarının Etkileri: Ampirik Bir Uygulama, Vergi Sorunları, 44 (388), 59-69.
  • Kara, H. (2014). The Effects of Tax Amnesties on Tax Revenue and Shadow Economy in Turkey. Yüksek Lisans Tezi, Ankara: Ortadoğu Teknik Üniversitesi.
  • Karagöz, K. (2022). Vergi Afları Vergi Gelirlerini Artırıyor Mu? Türkiye İçin Müdahale Analizinden Bulgular. Maliye Araştırmaları Dergisi, 8 (1), 37-56.
  • Kargı, V. (2011). Türkiye’de Vergi Aflarının Vergi Gelirlerine Etkisi. ZKÜ Sosyal Bilimler Dergisi, 7(13): 101–115.
  • Kaya, A. (2014). Vergi Aflarının Vergi Gelirlerine Etkisi: Türkiye Üzerine Ampirik Bir Analiz. Maliye Dergisi. (167): 184-199.
  • Kearney, C. ve Monadjemı, M. (1990). Fiscal Policy and Current Account: International Evidence on the Twin Deficit. Journal of Macroeconomics. 12(2): 197– 217.
  • Keating, J.W. (1990). Identifying VAR Models Under Rational Expectations. Journal of Monetary Economics, (25): 453-476.
  • Kilonzo, T. M. (2012). The effects of tax amnesty on revenue growth in Kenya. Doctoral dissertation. Kenya: University of Nairobi.
  • Kumar, V. Robert, L. & Gaskings, J.N. (1995). Aggregate and Disaggregate Sector Forecasting Using Consumer Confidence Measures. International Journal of Forecasting Elsevier, 11(3): 361-377.
  • Lopez-Laborda, J. & Rodrigo, F. (2003). Tax Amnesties and Income Tax Compliance: The Case of Spain. Fiscal Studies, 24(1), 73-96.
  • Luitel, H.S. and Sobel, R.S. (2007). The Revenue Impact of Repeated Tax Amnesties. Public Budgeting and Finance, 27: 19-38.
  • Luitel, H.S. & Mahar, G.J. (2013). Is a Tax Amnesty a Good Fiscal Policy? A Review of State Experience in the USA. (17.02.2018), https://econpapers.repec.org/article/eblecbull/eb-13-00171.htm
  • Mikesell, J.L. (1986). Amnesties for State Tax Evaders: The Nature of and Response to Recent Programs. National Tax Journal, 39(4): 507-525.
  • Narinoğlu, R. (1991). 1923 Yılından Sonra Çıkarılan Vergi Af Yasalarının Kapsamları ve Değerlendirilmesi. Vergi Sorunları. (5): 26-40.
  • Özek, Ç. (1958). Umumi Af. İstanbul Hukuk Fakültesi Mecmuası. 24(1-4): 118-175.
  • Saban, N. (2001). Vergi Suçlarında Affı Anayasa ile Sorunsallaştırmak. Anayasa Yargısı, 17 (1), 451-475.
  • Savaşan, F. (2006). Vergi Afları: Teori ve Türkiye Uygulamaları (“Vergi Barış” Uygulama Sonuçları). Afyon Kocatepe Üniversitesi İ.İ.B.F. Dergisi. 8(1): 41-61.
  • Şanver, C. (2018). Türkiye’de 1980 Sonrası Vergi Afları ve Kamu Gelirleri Açısından Etkinliği, AİBÜ Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 18 (2), 35-63.
  • Şenyüz, D. (2014). Hukuk Devleti Perspektifinden Adil Vergileme ve Vergi Afları. Tesam Akademi Dergisi, 1(2). 81-96.
  • Tarı, R. ve Bozkurt, H. (2006). Türkiye’de İstikrarsız Büyümenin VAR Modelleriyle Analizi (1991.1-2004.3). İstanbul Üniversitesi Ekonometri ve İstatistik Dergisi, (4): 1-16.
  • Taşkın, Y. (2010). Vergi Aflarının Hukuki Niteliği ve Gerekçeleri. İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. (2): 122-128.
  • Türk Dil Kurumu Sözlükleri (2022). Deyim ve Atasözü. (Erişim: 17.12.2022), https://sozluk.gov.tr/ (17.12.2022).
  • Sanchez, M., & Miguel, A. (2017). On the effects of repeated tax amnesties. Journal of Economics and Political Economy, 4(3), 285-301.
  • Yaraşır, S. (2013). Vergi Afları ve Türkiye’deki Vergi Aflarının Değerlendirilmesi. Vergi Dünyası, (379): 175-187.
Toplam 41 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Bölüm Araştırma Makalesi
Yazarlar

Serhat Gözen 0000-0002-1004-2103

Yusuf Temür 0000-0002-0420-5842

Yayımlanma Tarihi 30 Aralık 2022
Yayımlandığı Sayı Yıl 2022 Cilt: 7 Sayı: 2

Kaynak Göster

APA Gözen, S., & Temür, Y. (2022). Vergi Aflarının Vergi Gelirlerine Etkisi Üzerine Ampirik Bir İnceleme. JOEEP: Journal of Emerging Economies and Policy, 7(2), 599-610.
 Kapak Resmi İndir

The sole purpose of JOEEP is to be a prestigious journal which contributes to scientific knowledge. In order to keep this purpose, JOEEP, adopts and follows the publication policies of world’s prestigious scientific journals. All original and qualified works which may contribute to the scientific knowledge, are evaluated through a rigorous editorial and peer review process. Hereby, JOEEP is a peer reviewed and scientific journal. It strictly depends on the scientific principles, rules and ethical framework that are required to this qualification.

JOEEP is published as two issues per year June and December and all publication policies and processes are conducted according to the international standards. JOEEP accepts and publishes the research articles in the fields of economics, political economy, fiscal economics, applied economics, business economics, labour economics and econometrics. JOEEP, without depending on any institution or organization, is a non-profit journal that has an International Editorial Board specialist on their fields. All “Publication Process” and “Writing Guidelines” are explained in the related title and it is expected from authors to Show a complete match to the rules. JOEEP is an open Access journal.