An Analysis of the Relationship between Budget Deficit and Inflation in Türkiye: An Econometric Analysis on the COVID-19 Pandemic and its Aftermath

Yıl 2024, Cilt: 9 Sayı: 1, 341 - 349, 30.06.2024

Ömer Fazıl Emek

Öz

The aim of this study is to analyze the relationship between budget deficits and inflation in Türkiye for the period from 2020 to 2024. June 2020 is regarded as the beginning of the COVID-19 pandemic in Türkiye. The ARDL limits test is employed to examine the enduring and immediate correlation between budget deficits and inflation rates by utilizing monthly data. The ARDL limits test results indicate a long-term cointegration between the budget deficit and the inflation rate, with a positive correlation between them. Additionally, a Toda-Yamomoto causality analysis was conducted to see if there is a causative relationship between these two variables. The causality test results indicate a unidirectional causal relationship from the budget deficit to the inflation rate. Within the analyzed period, budget deficits exerted a notable influence on the escalation of general prices, and it was concluded that fiscal policies were efficacious in addressing inflation.

Anahtar Kelimeler

Budget Deficit, Inflation, ARDL Border Test

Türkiye’de Bütçe Açığı ile Enflasyon İlişkisinin İncelenmesi: COVID-19 Pandemi ve Sonrasındaki Dönem Üzerine Bir Ekonometrik Analiz

Öz

Bu çalışmanın amacı, Türkiye’de 2020 ile 2024 yılları arası bütçe açıkları ile enflasyon ilişkisini incelemektir. COVID-19 salgınının Türkiye’de yaygınlaşmaya başladığı 2020 yılı haziran ayı, dönem başlangıcı olarak ele alınmıştır. Aylık olarak derlenen bütçe açıkları ile enflasyon oranı verilerine dayanarak bu ilişkinin uzun ve kısa dönemli tespiti için ARDL sınır testi uygulanmıştır. ARDL sınır testinden elde edilen bulgulara göre bütçe açığı ile enflasyon oranı uzun dönemli eşbütünleşik ve aralarındaki ilişki pozitif yönlüdür. Ayrıca bu iki değişken arasında nedensellik ilişkisinin varlığını belirlemek için de Toda-Yamomoto nedensellik analizi yapılmıştır. Nedensellik testinden elde edilen bulgular, bütçe açığından enflasyon oranına doğru tek yönlü nedenselliğin varlığını göstermektedir. İncelenen dönemde fiyatlar genel seviyesinin artışında bütçe açıklarının önemli rol aldığı, enflasyonla mücadelede mali politikaların etkin olduğu anlaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Bütçe Açığı, Enflasyon, ARDL Sınır Testi

Kaynakça

• Abdioğlu, Z., & Terzi, H. (2009). Enflasyon ve Bütçe Açıkları İlişkisi: Tanzi ve Patinkin Etkisi. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 23(2), s. 195-211.
• Altıntaş, H., Çetintaş, H., & Taban, S. (2008). Türkiye'de Bütçe Açığı, Parasal Büyüme ve Enflasyon Arasındaki İlişkinin Ekonometrik Analizi: 1992-2006. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 8(2), s. 185-208.
• Altunöz, U. (2021). Bütçe Açığı Enflasyonist mi? Hoş Olmayan Monetarist Aritmetik Bağlamında Türkiye’nin Enflasyon, Para Arzı ve Bütçe Açığı Analizi. Bankacılar Dergisi(117), s. 134-155.
• Atgür, M. (2021). Türkiye'de Kamu Kesimi Bütçe Açıkları ve Enflasyon İlişkisinin ARDL Sınır Testi Yöntemi ile İncelenmesi. Sivas Cumhuriyet Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 22(1), s. 231-252.
• Bon, N. V. (2015). The Relationship between Public Debt and Inflation in Developing Countries: Emprical Evidence Based on Difference Panel GMM . Asian Journal of Empirical Research, 5(9), s. 128-142.
• Bordo, M. D., & Levy, M. (2021). Do enlarged fiscal deficits cause inflation? The historical record. Economic Affairs, 41, s. 59-83.
• Catao, L. A., & Terrones, M. (2005). Fiscal deficits and inflation. Journal of Monetary Economics, 52, s. 529-554.
• Dickey, D. A., & Fuller, W. (1981). Likelihood Ratio Statistics for Autoregressive Time Series with a Unit Root. Econometrica, 49(4), s. 1057-1072.
• Duodu, E., Baidoo, S., Yusif, H., & Frimpong, P. (2022). Money supply, budget deficit and inflation dynamics in Ghana: An empirical investigation. Cogent Business & Management, 9(1), s. 1-23.
• Granger, C. W. (1969). Investigating Causal Relations by Econometric Models and Cross-spectral Methods. Econometrica, 37(3), s. 424-438.
• Habibullah, M. S., Cheah, C.-K., & Baharom, A. (2011). Budget Deficits and Inflation in Thirteen Asian Developing Countries. International Journal of Business and Social Science, 2(9), s. 192-204.
• Ho, T. T., Nguyen, V., & Nguyen, T. (2023). The different role of governance in the fiscal deficit – inflation between developed and developing countries. Macroeconomics and Finance in Emerging Market Economies, 16(3), s. 377-388.
• İpek, E., & Akar, S. (2016). Bütçe Açığı ve Enflasyon Arasındaki İlişki: Türkiye İçin Ampirik Bir Analiz. Marmara Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 38(2), s. 167-189.
• Jama, A. B., Nayan, S., & Daud, S. (2023). The Relationship Between Budget Deficits & Inflation: Empirical Evidence From African Countries. Journal of Namibian Studies, 33, s. 3991-4009.
• Leeper, E. (1991). Equilibria under ‘active’ and ‘passive’ monetary and fiscal policy. Journal of Monetary Economics, 27(1), s. 129-147.
• Mert, M., & Çağlar, A. (2019). Eviews ve Gauss Uygulamalı Zaman Serileri Analizi. Ankara: Detay Yayıncılık.
• Murshed, M., Amin, S., & Chadni, M. (2018). Causality Analysis between Inflation, Budget Deficit and Money Supply: Empirical Evidence from Bangladesh. World Journal of Social Sciences, 8(3), s. 94-109.
• Myovella, G. A., & Kisava, Z. (2018). Budget deficit and inflation in Tanzania: ardl bound test approach. Journal of Business, Economics and Finance (JBEF), 7(1), s. 83-88.
• Nguyen, V. B. (2015). Effects of fiscal deficit and money M2 supply on inflation: Evidence from selected economies of Asia. Journal of Economics, Finance and Administrative Science, 20, s. 49–53.
• Oktayar, A. (2010). Türkiye’de Bütçe Açığı, Para Arzı ve Enflasyon İlişkisi . Maliye Dergisi(158), s. 431-447.
• Özmen, M., & Koçak, F. (2012). Enflasyon, Bütçe Açığı Ve Para Arzı İlişkisinin ARDL Yaklaşımı İle Tahmini: Türkiye Örneği. Çukurova Üniversitesi İİBF Dergisi, 16(1), s. 1-19.
• Pesaran, M. H., Shin, Y., & Smith, R. (2001). Bounds testing approaches to the analysis of level relationship. Journal of Applied Econometrics , 16, s. 289-326.
• Phillips, P. C., & Perron, P. (1988). Testing for a Unit Root in Time Series Regression. Biometrika, 75(2), s. 335–346.
• Sağlam, M., & Uğurlu, E. (2013). Kamu Açıkları, Parasal Büyüme ve Enflasyon İlişkisi: Türkiye Örneği (1983-2008). Finans Politik & Ekonomik Yorumlar, 50(576), s. 71-83.
• Sargent, T., & Wallace, N. (1981). Some unpleasant monetarist arithmetic. Federal Reserve Bank of Minneapolis Quarterly Review, 5(3), s. 1-17.
• Sims, C. (2011). Stepping on a rake: The role of fiscal policy in the inflation of the 1970s. European Economic Review, 55(1), s. 48–56.
• Toda, H. Y., & Yamamoto, T. (1995). Statistical inference in vector autoregressions with possibly integrated processes. Journal of Econometrics, 66(1-2), s. 225-250.
• Wolde-Rufael, Y. (2008). Budget Deficits, Money and Inflation: The Case of Ethiopia. The Journal of Developing Areas, 42(1), s. 183-199.
• Yavuz, N. Ç. (2003). Durağanlık ve Koentegrasyon Analizi Çerçevesinde Kamu Açığı ve Finansmanı Açısından Enflasyon Modelinin Tahmini (1982-2001). İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi Mecmuası, 53(2), s. 101-117.