Suriyeli Öğrencilerin Okula Yönelik Tutumları

Yıl 2021, Cilt: 4 Sayı: 1, 17 - 32, 30.06.2021

Ahmed Halef , Ahmet Göçen

Öz

Bu araştırma, geçici koruma altındaki Suriyeli öğrencilerin okula yönelik tutumlarının incelenmesi amacıyla gerçekleştirilmiştir. Çalışmada ayrıca Suriyeli öğrencilerin okula yönelik tutumlarının çeşitli değişkenler (yaş, baba çalışma durumu vb.) açısından irdelenmesi hedeflenmiştir. Araştırmanın örneklemini 2020-2021 eğitim öğretim yılında Şanlıurfa ili merkez ilçelerindeki (Eyyübiye, Haliliye ve Karaköprü) Suriye asıllı 278 öğrenci oluşturmaktadır. Katılımcıların seçiminde uygun örneklem kullanılmıştır. Çalışmada veri toplamak için Okula Yönelik Tutum Ölçeği (OYTÖ) geliştirilmiş, AFA ve DFA analizleri uygulanmıştır. Ölçek, 14 maddeden ve “Kapsayıcı Öğretmen, Okul Arkadaşları ve Okul Yönetimi” şeklinde 3 boyuttan oluşmaktadır. Verilerin analizinde normal dağılımının sağlanmadığı durumlarda non-parametrik testlerden Mann-Whitney U testi ve Kruskal-Wallis H testleri, normal dağılımın sağlandığı durumlarda ise parametrik testlerden t-Testi ve ANOVA testleri kullanılmıştır. Araştırmaya katılan geçici koruma altındaki Suriyeli öğrencilerin okula yönelik genel tutumlarının “yüksek” olduğu tespit edilmiştir. Ölçeğin alt boyutları incelendiğinde katılımcıların okula ilişkin tutumlarının en yüksek “Okul Arkadaşları” boyutunda olduğu gözlemlenmiştir. Katılımcıların okula yönelik tutum düzeylerinin “yaş” değişkenine göre anlamlı bir farklılık göstermediği tespit edilmiştir. Buna karşın; katılımcıların okula yönelik tutum düzeylerinin cinsiyet, sınıf, okul saatleri dışında çalışma ve babanın çalışma durumu değişkenlerine göre anlamlı düzeyde farklılıklar gösterdiği görülmüştür. Araştırma sonucunda şu öneriler verilebilir; öğretmen, sınıf arkadaşları ve okul yönetimi Suriyeli öğrenciler için sağlıklı uyum sağlamada kilit role sahiptir. Bu nedenle politika yapıcıların, bu olguların Suriyeli öğrencilerin okula entegrasyonundaki önemini ele alması ve Suriyeli öğrenci yoğunluğu olan okullarda kapsayıcı eğitim çalışmalarını güçlendirilmesi gerekmektedir.

Anahtar Kelimeler

Okul Tutumu, Göç, Adaptasyon, Geçici Koruma Altındaki Öğrenci, Suriye

Syrıan Students' Attıtudes Toward School

Öz

This research was carried out to examine the attitudes of Syrian students under temporary protection towards school. The study also aimed to examine the attitudes of Syrian students towards school in terms of various variables (age, number of siblings, etc.). The sample of the study consists of 278 Syrian students under temporary protection in the central districts of Şanlıurfa province (Eyyübiye, Haliliye and Karaköprü) in the 2020-2021 academic year. Appropriate sample was used in the selection of the participants. The scale (SCSS) consists of 14 items and 3 dimensions: "Inclusive Teacher, School Friends and School Management". In the analysis of the data, Mann-Whitney U test and Kruskal-Wallis H tests, which are non-parametric tests, were used in cases where normal distribution was not provided, and t-Test and ANOVA tests were used as parametric tests in cases where normal distribution was achieved. It was determined that the Syrian students under temporary protection participating in the study have a "high" general attitude towards school. When the sub-dimensions of the scale were examined, it was observed that the participants' attitudes towards school were highest in the "School Friends" dimension. It was determined that the level of attitudes of the participants towards school did not show a significant difference according to the "age" variable. However; It has been observed that the attitudes of the participants towards school differ significantly according to the variables of gender, class level, working outside of school hours and working status of the father.The following suggestions can be given as a result of the research; The teacher, classmates and the school administration guide Syrian students in establishing a healthy adaptation. For this reason, policy makers should address the importance of these phenomena in the integration of Syrian students into the school and strengthen inclusive education efforts in schools with a concentration of Syrian students.

Anahtar Kelimeler

School Attitude, Migration, Adaptation, Students Under Temporary Protection, Syria

Kaynakça

• Akbatur, F. (1996). Çocuk Hakları Sözleşmesi Işığında Mültecilik ve Çocuklar. Milletlerarası Hukuk ve Milletlerarası Özel Hukuk Bülteni, 16(1-2), 1-18.
• Akdeniz, Y. (2018). Türkiye’de Yaşayan Suriyeli Mülteci Öğrencilerin Uyum Sorunları. Sakarya: Şanlıurfa Örneği. (Yüksek Lisans Tezi). Sakarya Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Aksoy, E. (2020). Türkiye’deki Suriyeli Göçmen Çocukların Okullaşma Durumları. Akademik Hassasiyetler, 7(14), 37-51.
• Akyüz, G. (2013). Öğrencilerin okul dişi etkinliklere ayirdiklari süreler ve matematik başarisi arasindaki ilişkinin incelenmesi. Elektronik sosyal bilimler dergisi, 12(46), 112-130.
• Anadolu Ajansı (2019, Mart). https://www.aa.com.tr/tr/dunya/suriye-ic-savasi-9-yilina-girdi/1417715
• Audas, R., & Mcdonald, J. T. (2004). Rural-Urban Migration in The 1990s. Flows, Attributes and Outcomes, Canadian Social Trends, 73, 17-24.
• Bentler, P. M., & Hu, P. (1995). EQS: Structural Equations Program Manual. Los Angeles, CA: BMPD Statistical Software
• BMMYK. (2017). Geçici koruma ne demektir? https://www.unhcr.org/tr/11094-gecici-koruma-ne-demektir.html
• Bülbül, S., ve Köse, A. (2010). Türkiye’de Bölgelerarası İç Göç Hareketlerinin Çok Boyutlu Ölçekleme Yöntemi ile İncelenmes. İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi Dergisi, 39(1).
• Büyüköztürk, Ş., Kılıç, Ç., Akgün, Ö., Karadeniz, Ş., ve Demirel, F. (2017). Sosyal Bilimler için İstatistik. Ankara: Pegem Akadem.
• Çalık, T. (2015). Sığınma Hakkının Korunması. Selçuk Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 23(1), 117-146.
• Çokluk, Ö., Şekercioğlu G., ve Büyüköztürk, Ş. (2014). Sosyal bilimler için çok değişkenli istatistik SPSS ve Lisrel uygulamaları. Ankara: Pegem Akademi.
• Erodoğan, M. M. (2019). Türkiye’deki Suriyeli Mülteciler. KONRAD. https://www.kas.de/documents/283907/7339115/T%C3%BCrkiye%27deki+Suriyeliler.pdf/acaf9d37-7035-f37c-4982- c4b18f9b9c8e?version=1.0&t=1571303334464
• Gökel, Ö. (2018). 1974 Barış Harekâtı Sonrasında Türkiye’den Kıbrıs’a Gelen Göçmenlerin Kültürlenme Seviyelerinin İncelenmesi. Social Sciences Studıes Journal, 4(17), 1567-1582.
• İlhan, M. (2017). Öğrencilerin sınıf değerlendirme atmosferine ilişkin algılarının okula yönelik tutumları üzerindeki yordayıcı rolü. Kastamonu Eğitim Dergisi, 25(1), 111-128.
• Kara, M., Şahin, S., & Kapat, S. (2020) Yabancı Uyruklu Öğrencilerin Türkçe Öğrenme Sürecinde Akran Öğretiminin Etkisi: Deneysel Bir Çalışma. OPUS Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi, 16, 5974-5994.
• Karaağaç, F. C., & Güvenç, H. (2019). Resmi ilkokullara devam eden Suriyeli mülteci öğrencilerin eğitim sorunları. OPUS Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi, 11(18), 530-568.
• Karasar, N. (2008). Bilimsel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Nobel Yayıncılık.
• Köse, N , Bülbül, Ö , Uluman, M . (2019). Sınıf Öğretmenlerinin Mülteci Öğrencilere Yönelik Tutumlarının Çeşitli Değişkenler Açısından İncelenmesi, Journal of Continuous Vocational Education and Training, 2(1) , 16-29.
• Mert, İ., Çıplak, B . (2017). Suriyeli ve diğer yabancı öğrencilerin Türk eğitim sistemine adaptasyonu ve okul içi iletişimlerine yönelik bir inceleme. Uluslararası İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 3(2), 68-79. Retrieved from https://dergipark.org.tr/en/pub/uiibd/issue/29926/318033
• MEB (2017). Geçici Koruma Statüsündeki Bireylere Yönelik Rehberlik Hizmetleri Kılavuz Kitabı (ISBN 978-975- 11-4451-5). Ankara: Milli Eğitim Bakanlığı.
• Muthén, L. K., & Muthén, B. O. (2012). Mplus User's Guide (Seventh Edition). Los Angeles, CA: Muthén & Muthén.
• Özcan, A. (2018). Çokkültürlülük Bağlamında Türkiye’nin Suriyeli Öğrencilere Yönelik Eğitim Politikası. PESA Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 4(1) , 17-29.
• Özgür, G., Yörükoğlu, G., & Baysan Arabacı, L. (2011). Lise öğrencilerinin şiddet algıları, şiddet eğilim düzeyleri ve etkileyen faktörler. Psikiyatri Hemşireliği Dergisi, 2(2), 53-60.
• Seydi, A. R. (2014). Türkiye’nin Suriyeli Sığınmacıların Eğitim Sorununun Çözümüne Yönelik İzlediği Politikalar. Süleyman Demirel Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi, 31, 267 305.
• Şen, S. (2020). Mplus ile yapısal eşitlik modellemesi uygulamaları. Ankara: Nobel Akademi.
• Yiğit, A., Şanlı, E., & Gökalp, M. (2021) Türkiye’deki Suriyeli Öğrencilerin Okula Uyumlarına Yönelik Öğretmen, Okul Yöneticileri ve Öğrencilerin Görüşleri. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 40(1), 471-496.
• Yüce, E. (2018). Geçici Koruma Altında Bulunan Suriyeli Öğrencilerin Okula Uyumları. (Yüksek Lisans Tezi). Hacettepe Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara