GENÇ VE YETİŞKİN SPORCULARDA SPORCU BAĞLILIK DÜZEYLERİNİN İNCELENMESİ

Yıl 2023, Cilt: 6 Sayı: 1, 99 - 109, 30.06.2023

Gökhan Arıkan , İsmail Gökhan

https://doi.org/10.55142/jogser.1203528

Öz

Araştırmanın amacı genç ve yetişkin sporcuların yaş, cinsiyet, spor yaşı, spor dalı, değişkenlerine göre sporcu bağlılık düzeyleri arasındaki farkları tespit etmektir. Araştırmanın çalışma grubunu Şanlıurfa, Adana, Mersin illerinde spor okullarında lisanslı düzeyde sporcu kimliğine sahip, olasılık örneklem yöntemiyle seçilmiş 221 Erkek, 110 Kadın olmak üzere toplam 331 sporcu gönüllülük esası ile katılım sağlamıştır. Araştırmada veri toplama aracı olarak; Lonsdale, Hodge ve Jackson (2007) tarafından geliştirilmiş olan “Sporcu Bağlılık Ölçeği” (Athlete Engagement Questionnaire)’nin Türkçe versiyonu geçerlilik ve güvenilirliğinin testi Kelecek, S., Aşçı F.H., Kara F.M. (2018)’ tarafından yapılmıştır. Her biri dört madde ve dört alt boyut (güven, adanmışlık, dinçlik, coşku) olmak üzere toplam 16 maddeden oluşan “Spora Bağlılık Ölçeği (SBÖ)” kullanılmıştır.
Verilerin değerlendirilmesinde istatistiki yöntem olarak; frekans, aritmetik ortalama, standart sapma kullanılmıştır. Verilerin normal dağılım gösterdiğinin anlaşılmasından sonra analizler t testi ve ANOVA testi ile analiz edilmiştir. Gruplar arasındaki farkları tespit etmek için ise TUKEY testi uygulanmıştır. Araştırma sonucunda; sporcuların değişkenlerine göre spor bağlılıklarının güven, adanmışlık, dinçlik boyutlarında genç yaştaki spor yapanlar ve sporcu yaşı daha düşük olanlar lehine değiştiği, güven ve çoşku alt boyutunda ise takım sporcuların lehine istatistiksel olarak anlamlı fark olduğu Sporcuların cinslerine göre istatistiksel olarak anlamlı fark olmadığı tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

sporcu, bağlılık, genç, yetişkin, sporcu bağlılığı

Destekleyen Kurum

Harran Üniversitesi

Proje Numarası

K22126

Teşekkür

Araştırmama gönüllü katılmayı kabul eden tüm sporculara teşekkür ederim

Kaynakça

• Aktürk, A.A., Özen, G. ve Üzüm, H. (2014). Amatör düzeydeki futbolcuların örgütsel bağlılıklarının incelenmesi. Bolu İli Örneği. International Journal of Science Culture and Sport, 1, 361-374.
• Álvarez, M.S., Balaguer, I., Castillo, I., & Duda, J.L. (2009). Coach autonomy support and quality of the sports engagement scale: an adaptation of the Utrecht work engagement Scale (uwes) for The Sports environment sports engagement in young soccer players. The Spanish Journal of Psychology, 12(1), 138- 148. Arıkan, A. N. & Akoğuz Yazıcı, N. (2022). Sporcuların Bağlılık Düzeylerinin İncelenmesi: Takım Sporları Üzerine Kesitsel Bir Analiz . Akdeniz Spor Bilimleri Dergisi , Akademik Spor Araştırmaları Özel Sayısı , 738- 748 . DOI: 10.38021/asbid.1198835
• Arısoy, A., & Pepe, O. (2021). The Relatıonshıp Between Sport Engagement And Psychologıcal Performances Of Football Players In The Pandemıc Perıod: Example Of The Regıonal Amateur League. Lex Humana (ISSN 2175-0947), 13(2), 1–14. Recuperado de https://seer.ucp.br/seer/index.php/LexHumana/article/view/2097
• Ashdown-Franks, G., Sabiston, C. M., Solomon-Krakus, S., ve O'Loughlin, J. L. (2017). Sport participation in high school and anxiety symptoms in young adulthood. Mental Health and Physical Activity, 12, 19-24.
• Aykora, A. F. & Dinçer, U. (2022). Spor Bilimlerinde Öğrenim Gören Lisans Öğrencilerinin Spora Bağlılık Düzeyleri ve Akademik Başarılarının İncelenmesi . Uluslararası Dağcılık ve Tırmanış Dergisi , 5 (1) , 1-8 . DOI: 10.36415/dagcilik.1132538
• Baydar Arıcan, H. Ö. & Gökyürek, B. (2022). The Effect of Mental Training Skills on the Prediction of Athlete Students’ Sports Commitment Level, International Journal of Eurasian Education and Culture, 7(18), 1562-1580. DOI: http://dx.doi.org/10.35826/ijoecc.592
• Berki, T., Piko, B.F., & Page, R.M. (2020). Sport commitment profiles of adolescent athletes: Relation between health and psychological behavior. Journal of Physical Education and Sport, 20(3), 1392-1401.
• Can, E. & Kızılet, A. (2021). Düzenli olarak antrenman yapan bireylerin spor salonlarına yönelik hizmet kalitesi algılarının spora bağlılığa etkisi. Spor Eğitim Dergisi, 5 (3) , 87-97.
• Casper, J. M., Gray, D. P., & Stellino, M. B. (2007). A Sport Commitment Model Perspective on adult tennis players’ participation frequency and purchase intention. Sport Management Review, 10(3), 253–278. doi:10.1016/S1441-3523(07)70014-1
• Cihan, B. B. , Ilgar, E. A. & Sırgancı, G. (2019). “Spora Bağlılık Ölçeği”nin Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması . Gençlik Araştırmaları Dergisi , 7 (17) , 171-191 .
• Fawver, B., Cowan, R., Decouto, B., Lohse, K., Podlog, L, Williams, A. (2020). Psychological Characteristics, Sport Engagement, And Performance In Alpine Skiers. Psychology Of Sport And Exercise, 47, 101616.
• George, D. & Mallery, M. (2010). SPSS for Windows Step by Step: A Simple Guide and Reference, 17.0 update (10a ed.) Boston: Pearson.
• Guillén, F., & Martínez-Alvarado, J. R. (2014). The Sport Engagement Scale: An adaptation of the Utrecht Work Engagement Scale (UWES) for the sports environment. Universitas Psychologica, 13(3). http://dx.doi.org/10.11144/ Javeriana.UPSY13-3.sesa
• Güney, L. G., Uzun, A. P. D. M., & İmamoğlu, O. (2021). Spora Bağımlılığın Değışık Faktörlere Göre Araştırılması. Proceedıngs Book. Güvendi, B., Işım, A. T., & Güçlü, M. (2018). Korumalı futbol (amerikan futbol) sporcularının kişilik özellikleri ve psikolojik performans stratejileri ile karar verme stilleri arasındaki ilişki. İstanbul Üniversitesi Spor Bilimleri Dergisi, 8(2), 159-175.
• Hacettepe Üniversitesi(t.b.). Gençliğin Önemi, Gençlik Araştırmaları Uygulama ve Araştırma Merkezi. https://hugaum.hacettepe.edu.tr/ adresinden 13 Haziran 2023 tarihinde alınmıştır. Han, M. T. & Polat, E. (2022). Kış Sporları İle İlgilenen Sporcuların Spora Bağlılık Ve Yaşam Doyumu Arasındaki İlişkilerin İncelenmesi . Spormetre Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi , 20 (3) , 80-91 . DOI: 10.33689/Spormetre.1079970
• Hodge, K., Lonsdale, C., & Jackson, S.A. (2009). Athlete Engagement in Elite Sport: An Exploratory Investigation of Antecedents and Consequences. The Sport Psychologist, 23, 186-202. DOI: 10.1123/ tsp.23.2.186
• Kayhan R. F. , Kalkavan A. , Terzi E. Fitness Salonlarında Spor Yapan Bireylerin Egzersiz Bağımlılığı Düzeyleri ve İlişkili Değişkenler. Bağımlılık Dergisi. 2021; 22(3): 248-256.
• Kelecek, S. Kara, F.M. & Aşçı, F.H. (2017). Sporcu bağlılık ölçeğı ”nı n geçerlı k ve güvenı rlı k çalışması. Spormetre, 16(3), 39-47. DOI: 10.1501/Sporm_0000000374
• Lonsdale, C., Hodge, K., & Raedeke, T.D. (2007). Athlete engagement: I. A qualitative investigation of relevance and dimensions. International Journal of Sport Psychology, 38, 451-470
• Merdan, H. E. & Çağlar, E. (2022). Ergen Sporcularda Spora Bağlılık İle İlişkili Bireysel ve Sosyal Faktörler: Sistematik Derleme . Spor Bilimleri Dergisi , 33 (3) , 120-148 . DOI: 10.17644/sbd.1008784 Özgün, A. , Türkmen, M. & Ayhan, B. (2021). Sporcuların Covid-19’a Yakalanma Kaygısı ve Spora Bağlılık Durumları Arasındaki İlişkinin İncelenmesi . Uluslararası Güncel Eğitim Araştırmaları Dergisi , 7 (1) , 298- 315.
• Scanlan, T. K., Chow, G. M., Sousa, C., Scanlan, L. A., & Knifsend, C. A. (2016). The development of the Sport Commitment Questionnaire-2 (English version). Psychology of Sport & Exercise, 22, 233–246. doi:10.1016/j.psychsport.2015.08.002
• Schaufel, W.B., Salanova, M., Gonzlez Rom , V., & Bakker, A.B. (2002). The measurement of Engagement and burnout: A two sample confirmatory factor analytic approach. Journal of Happiness Studies, 3(1), 71-92.
• Sivrikaya, M.H. & Biricik, Y.S. (2019). Milli Takım Düzeyindeki Elit Kayakçıların Sporcu Bağlılık Düzeylerinin İncelenmesi, 2. Uluslararası Rekreasyon ve Spor Yönetimi Kongresi.
• Siyahtaş, A.; Tükenmez, A.; Avcı, S.; Yalçınkaya, B. & Çavuşoğlu, S.B. (2020). “Bireysel Ve Takım Sporu Yapan Sporcuların Spor Bağlılık Düzeylerinin İncelenmesi”, International Social Mentality and Researcher Thinkers Journal, (Issn:2630-631X) 6(34): 1310-1317
• Sousa C., Torregrosa M., Viladrich C., Villamarín F & Cruz J. (2007) The commitment of young soccer players. Psicothema 19: 256–262. Sousa C., Viladrich C., Gouveia M. J., Torregrosa M & Cruz J. (2008) Estrutura interna da versão portuguesa do Sport Commitment Questionnaire (SCQ) e Funcionamento Diferencial dos Itens (DIF) com a versão espanhola [Internal consistency of the Portuguese version of the Sport Commitment Questionnaire (SCQ) and Differential Item Functioning (DIF) with the Spanish version]. Revista Portuguesa de Ciências do Desporto 8: 22–33.
• Soyer, F., Can, Y., Güven, H., Hergüner, G., Bayansalduz, & M. Tetik, B. (2010). Sporculardaki başarı motivasyonu ile takım birlikteliği arasındaki ilişkinin incelenmesi. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, 7(1), 225-239.
• Tamminen, K. A., Gaudreau, P., McEwen, C. E., & Crocker, P. R. E. (2016). Interpersonal emotion regulation among adolescent athletes: A Bayesian multilevel model predicting sport enjoyment and commitment. Journal of Sport & Exercise Psychology, 38(6), 541-555. Uluç, E. A. & Akçakoyun, F. (2021). Bocce Sporcularının Hedef Yönelimlerinin Spora Bağlılıkları Üzerindeki Rolü: Çanakkale İli Örneği . Akdeniz Spor Bilimleri Dergisi , 4 (3) , 424-437 . DOI: 10.38021/asbid.1034025 Uzgur, K. , Pekel, H. A. & Aydos, L. (2021). Rekreasyonel Koşucuların Spora Bağlılık Düzeylerinin İncelenmesi . Aksaray University Journal of Sport and Health Researches, 2 (1), 62-82.
• Weiss, W. M., & Weiss, M. R. (2006). A longitudinal analysis of commitment among competitive female gymnasts. Psychology of Sport & Exercise, 7, 309–323. doi:10.1016/j.psychsport.2005.08.010
• Wilson P., Rodgers W., Carpenter P., Hall C., Hardy J., & Fraser S. (2004) The relationship between commitment and exercise behavior. Psychology of Sport and Exercise 5: 405–421.
• Yamaner, F., Uzunlar, H., & Efdal, A. (2019). Spor Bilimleri Fakültesi Öğrencilerinin Spora Bağlılık Düzeyi İle Sporun Yaşam Becerilerine Olan Etkileri Arasındaki İlişki Düzeyinin Belirlenmesi. 11. Uluslararası Spor Camiası Sempozyumu Tam Metin. http://www.sporcamiasi.org/en.