Evaluatıon of the Gastronomic Products of Gaziantep Province in Terms of Geographical Indication Which is Included in the Unesco Gastronomy Cities Network

Yıl 2022, , 111 - 125, 29.05.2022

Nurten Çekal

https://doi.org/10.53048/johass.1066598

Öz

The UNESCO” Global Alliance for Cultural Diversity" was established in 2004. This network covers seven different themes, one of which is gastronomy. The purpose of the network is to ensure the development of international cooperation, the preservation and promotion of local cuisines, to ensure sustainable development. Thus, economic and cultural development will take place. The Geographical Indication has the property of being used as a tool in rural development. Geographical signs contribute to the national economy by protecting both the producer and the consumer, as well as ensuring the transfer of cultural values between generations without decaying. Gaziantep Province is the first city in our country to enter the Unesco creative gastronomy cities network. After Gaziantep joined the network, awareness was raised and there was a rapid increase in the number of geographically marked products. In this study, the gastronomic products of Gaziantep province with geographical indications were examined. In the study, it was aimed to determine the effect of the inclusion of Gaziantep Province in the UNESCO creative gastronomy cities network on the geographical indication registration of gastronomic products. In the research, the document scanning technique, one of the qualitative research methods, was used, the keywords were determined and the literature on the subject was scanned and the obtained data were presented in the study. It is one of the striking results of the research that the number of geographically indicated gastronomic products has increased rapidly with the inclusion of Gaziantep province in the UNESCO creative cities network, and this number has increased to 67 by 2022. After Gaziantep was included in the network, awareness was created and there was a rapid increase in the number of geographically indicated products. Thus, the purpose of the Unesco creative gastronomic cities network was realized and contributed to the promotion and preservation of local cuisine.

Anahtar Kelimeler

Gastronomy, Unesco, Geographical indication, Gaziantep Cuisine

UNESCO Gastronomi Şehirleri Ağında Yer Alan Gaziantep İlinin Gastronomik Ürünlerinin Coğrafi İşaret Açısından Değerlendirilmesi

Öz

UNESCO “Kültürel Çeşitlilik Küresel İttifakı” 2004 yılında kurulmuştur. Bu ağ, yedi farklı temayı kapsamakta olup bu temalardan biri gastronomidir. Ağın amacı, sürdürülebilir kalkınmayı sağlamak için uluslararası işbirliğinin geliştirilmesi, yerel mutfakların korunması ve tanıtımının sağlanmasıdır. Böylece ekonomik ve kültürel gelişme gerçekleşecektir. Coğrafi İşaret kırsal kalkınmada bir araç olarak kullanılabilme özelliğine sahiptir. Coğrafi işaretler hem üreticiyi hem de tüketiciyi koruyarak ülke ekonomisine katkıda bulunmakla birlikte kültürel değerlerin bozulmadan nesiller arası aktarımını sağlamaktadır. Gaziantep İli Ülkemizde UNESCO yaratıcı gastronomi şehirleri ağına giren ilk ilimizdir. Gaziantep aynı zamanda Türkiye’de en fazla coğrafi işaretli gastronomik ürünlere sahiptir. Çalışmada Gaziantep İli’nin UNESCO yaratıcı gastronomi şehirleri ağına dahil edilmesinin gastronomik ürünlerin coğrafi işaret tescili üzerine etkisinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Araştırmada nitel araştırma yöntemlerinden doküman tarama tekniği kullanılmış, anahtar kelimeler belirlenerek konuyla ilgili alan yazın taranmış elde edilen veriler çalışmada sunulmuştur. Gaziantep ilinin UNESCO yaratıcı şehirler ağına dahil edilmesiyle coğrafi işaretli gastronomik ürün sayısında hızla artış olduğu ve 2022 yılı itibariyle bu sayının 67 ‘ye çıktığı araştırmanın çarpıcı sonuçlarındandır. Gaziantep ağa dahil olduktan sonra farkındalık oluşmuş ve coğrafi işaretli ürün sayısında hızlı bir artış gerçekleşmiştir. Böylece Unesco yaratıcı gastronomi şehirleri ağının amacı gerçekleşmiş ve yerel mutfağın tanıtımına ve korunmasına katkı sağlanmıştır.

Anahtar Kelimeler

Gaziantep Mutfağı, Anahtar Kelimeler: Gastronomi, Unesco, Coğrafi işaret

Kaynakça

• Abacı, O., (2003). Okul Öncesi Dönem Çocuklarında Görsel Sanat Eğitimi. 2nd Edition, Istanbul: Morpa Kültür Publications.
• Ajanovic, E., ve Çizel, B. (2015). UNESCO Yaratıcı Kentler Ağı ile Antalya'nın Bakış Açısının Değerlendirilmesi. Mediterranean Journal of Humanities, 1 (1), 1-16.
• Akdu, U., ve Akdu, S. (2018). Turizm tanıtımında gastronomik değer vurgusu: UNESCO gastronomi şehirleri örneği. Journal of tourism and gastronomy studies, 6(4), 933-952.
• Akman, M. (2019). Türk Mutfağındaki Salata ve Mezeler: Şanlıer, N ve Sürücüoğlu, M.S. (Ed.), Türk Mutfağı (s. 376-386) Hedef Publishing. Ankara.
• Aksoy, M., ve Sezgi, G. (2015). Gastronomi Turizmi ve Güneydoğu Anadolu Bölgesi Gastronomik Unsurları. Journal of Tourism and Gastronomy Studies, 3(3), 79-89.
• Amabile, TM, Conti, R., Coon, H., Lazenby, J., Herron, M. (1996). Yaratıcılık İçin Çalışma Ortamının Değerlendirilmesi. Management Academy magazine, 39 (5), 1154-1184.
• Anonim (1995). Decree on the Protection of Geographical Indications, No: 555. Official newspaper: 27.06.1995-22326. http//www. mevzuat.gov.tr/Mevzuat Metin/4.5.555.pdf.
• Bowen, S., ve Zapata, A. V. (2009). Geographical Indications, Terroir, and Socioeconomic and Ecological Sustainability: The Case of Tequila. Journal of rural studies, 25(1), 108-119.
• Cebeci, H., ve Şen, M. (2020). Coğrafi İşaret Tescilli Soğuk Bir Lezzet: Görele Dondurması. Gastroia: Journal of Gastronomy and Travel Research, 4(2), 197-217.
• Çalişkan, V., ve Koç, H. (2012). Türkiye’de Coğrafi İşaretlerin Dağılış Özelliklerinin ve Coğrafi İşaret Potansiyelinin Değerlendirilmesi. Eastern Geography Journal, 17(28), 193-214.
• Gaziantep Turizm Elçileri Derneği (GTED). (2011). Gaziantep Turizm Analizi Projesi (GTAP), Gaziantep.
• Goodman, N. (1995). Sprachen der Kunst . Frankfurt am Main: Suhrkamp.
• Gökdeniz, A., Erdem, B., Dinç, Y., ve Çelik Uğuz, S. (2015). Gastronomi Turizmi: Ayvalıkta Yerli Turistler üzerinde Görgül bir araştırma. Journal of Tourism and Gastronomy Studies. 3(1), 14-29.
• Gündoğdu, G. (2006). Türk Hukukunda Coğrafi İşaret Kavramı ve Korunması. Unpublished Master Thesis. Marmara University (Turkey).
• Hjalager, A. M., ve Richards, G. (Ed.). (2002). Tourism and Gastronomy (11). Londra: Routledge.
• Ilıcalı, G. (2005). Coğrafi İşaretler, Coğrafi İşaretlerde Denetim ve Denetimde Akreditasyonun Önemi, Ankara University, European Communities Research and Application Center (ATAUM), 36th Term European Union Basic Education Program Seminar, Ankara.
• Kantaroğlu, M., & Demirbaş, N. (2018). Türkiye’de coğrafi işaretli gıda ürünleri üretim potansiyelinin değerlendirilmesi. 8. IBANESS Kongreler Serisi, 21-22.
• Karakuş, M. (2001). Eğitim ve yaratıcılık. Eğitim ve Bilim, 26 (119).
• Kargiglioğlu, Ş., ve Akbaba, A. (2016). Yerli Gastroturistlerin Eğitim Seviyeleri ve Yaş Gruplarına Göre Destinasyondaki Gastronomi Turizmi Etkinliklerine Katılımları: Gaziantep'i Ziyaret Eden Gastroturistler Üzerine Bir Araştırma. Journal of Tourism and Gastronomy Studies, 4(1), 87-95.
• Kıral, B. (2020). Nitel bir veri analizi yöntemi olarak doküman analizi. Journal of Siirt University Social Sciences Institute, 8(15), 170-189.
• Kıral, B. (2020). Nitel bir veri analizi yöntemi olarak doküman analizi. Journal of Siirt University Social Sciences Institute, 8(15), 170-189.
• Kivela, J. ve Crotts, JC (2006). Turizm ve gastronomi: Gastronominin turistlerin bir destinasyonu nasıl deneyimledikleri üzerindeki etkisi. Journal of Hospitality and Tourism Studies, 30 (3), 354-377.
• Kivela, J. ve Crotts, JC (2006). Turizm ve gastronomi: Gastronominin turistlerin bir destinasyonu nasıl deneyimledikleri üzerindeki etkisi. Journal of Hospitality and Tourism Studies, 30 (3), 354-377.
• Krätke, S. (2010). 'Yaratıcı Şehirler' ve tüccar sınıfının yükselişi: Richard Florida'nın kentsel teoriye yaklaşımının bir eleştirisi. International journal of urban and regional research, 34 (4), 835-853.
• Landry, C. 2000. Yaratıcı şehir: kentsel yenilikçiler için bir araç takımı, Sterling, VA: Comedia.
• May, R. (1998). Yaratma Cesareti, Metis Publications, translated by. Alper Oysal, İstanbul.
• Oraman, Y. (2015). Türkiye’de coğrafi işaretli ürünler. Balkan and Near East Journal of Social Sciences, 1(1), 76-85.
• Özdemir, G., ve Altıner, D. D. (2019). Gastronomi kavramları ve gastronomi turizmi üzerine bir inceleme. Erzincan University Journal of Social Sciences Institute, 12(1), 1-14.
• Özşeker Bağıran, D. (2016). Gastronomi Kavramı: Tanımı ve Gelişimi. Ed. Kurgun, H ve Özşeker Bağıran, D. “Gastronomi ve Turizm (Kavramlar-Uygulamalar-Uluslararası Mutfaklar-Reçeteler içinde. Ankara: Detay Publishing.
• San, İ. (1977). Sanatsal Yaratma ve Çocukta Yaratıcılık. Türkiye İş Bakası Kültür Yayınları.
• Scarpato, R. (2000). New Global Cuisine: the Perspective of Postmodern Gastronomy Studies’. (Unpublished Master Thesis). Melbourne: RMIT University.Serinkaya, E. Y. (2017). Mutfak kültürünün Gaziantep’in geleneksel konutlarında incelenmesi. Artium, 5(1), 27-41.
• Sönmez, V. (1993). Yaratıcı okul, öğretmen, öğrenci, yaratıcılık ve eğitim, Turkish Education Association, Education Series. Ankara: Şafak Printing.
• Suna, B., ve Uçuk, C. 2018. Coğrafi işaret ile tescil edilmiş ürüne sahip olmanın destinasyon pazarlamasına. Journal of Tourism and Gastronomy Studies, 100: 118.
• Tekelioğlu, Y. (2019). Coğrafi işaretler ve Türkiye uygulamaları. Journal of Ufuk University Institute of Social Sciences, 8 (15), 47-75.
• Tokuz, G. (1995). Gaziantep Yemekleri. Gaziantep: Gaziantep University Foundation Publications, 11-16.
• Uçuk, C., Özkanlı, O., & Alkan, Y. (2017). Yaratıcı Şehirler Ağı’nın Gastronomi Turizmine Etkisi: Gaziantep İli Kadayıf ve Künefe İşletmeleri Üzerine Bir Araştırma. 4th Interdisciplinary Tourism Research Congress Proceedings, Ankara, 221-222.
• Uyar, H., ve Zengin, B. (2015). Gastronomi turizminin alternatif Turizm çeşidi olarak değerlendirilmesi bağlamında gastronomi turizm indeksinin oluşturulması. Journal of Academic Social Studies. Year :3,
• Xiaomin, C. (2017). UNESCO Yaratıcı Şehirler Ağı'nın Gastronomi Şehri”: Uluslararası kriterlerden yerel uygulamaya. Sosyal Sistem Çalışmaları, 55-67.
• Yıkmış, S ve Ünal, A. (2016). The importance of geographical indication in gastronomy tourism: Turkey: International Journal of Agricultural and Life Sciences- IJALS, Volume 2 (4) pp.73-79.
• Yıldırım, A., ve Şimşek, H. (2008). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri (6th Edition). Ankara: Seçkin Publishing.
• Yılmaz, H. (2016). Bir İletişim Biçimi Olarak Gastronomi. Ankara: Detay Publishing.
• https://www.unesco.org.tr. (b) /Pages/ 519/ 129/ UNESCO Yaratıcı Şehirler Ağı. Date of access 24.01.2022.
• https://www.tdk.gov.tr/icerik/diger-icerikler/tumsozlukler/.“Sözlükler”Erişimtarihi: 20.01.2022.
• https://www.turkpatent.gov.tr. Date of Access: 22.01.2022.
• https//www.kulturportali.gov.tr. Date of Access: 22.01.2022.
• https://www.gastroantep.com.tr. Date of Access:: 5.01.2022.
• https://www.gaziantep.bel.tr. Date of access:10.01.2022.
• https://www.gto.org.tr/. Date of Access: 5.01.2022.
• https://www.unesco.org.tr (a)/ Pages/97 /150/UNESCO-Kurulu %C 5 %9 F S % C3 % B6zle %C5%9Fmesi. UNESCO Kuruluş Sözleşmesi. Date of access: 3.01.2022.
• https://reshontheway.com/dunyanin-tescilli-gastronomi-sehirleri/