Ortaöğretim Kurumlarındaki Öğretmenlerin Çocukluk Çağı Travmatik Yaşantı Düzeyi İle Çocuk İstismarına Yönelik Farkındalıkları Arasındaki İlişkinin İncelenmesi

Yıl 2018, Cilt: 1 Sayı: 1, 10 - 24, 03.12.2018

Arzu Açar Uğur Tekin

Öz

İstismar olgusu, çocukluk çağında
yaşanan en ciddi travma biçimidir. Okul ise çocukların ev dışındaki zamanın
geçirildiği mekânlardandır. Dolayısıyla öğretmenler, çocukların
davranışlarındaki değişikliklerin farkına varma avantajlarına sahiptir. Zira
çocuklarla sürekli bir iletişim içindedirler. Bu nedenle öğretmenler, çocuk
istismarı olgusunu tanımlayabilecek bir konuma sahiptirler. Bazı araştırmalarda
öğretmenlerin çoğunun, standart çocuk bildirim süreçlerinin farkında
olmadıkları görülür. Bununla birlikte, ahlaki yönden bildirim zorunluluğu
olduğu inancındadırlar. Bu araştırma ile, ortaöğretim kurumlarındaki
öğretmenlerin çocukluk çağı travmatik yaşantı düzeyi ile çocuk istismarına
yönelik farkındalıkları ilişkisinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Araştırmamızda
nicel yöntem ile betimsel ilişkisel tarama tekniği benimsenmiştir. Araştırmada
elde edilen sonuçlara göre erkek öğretmenlerin kadınlara göre duygusal,
fiziksel ve cinsel kötüye kullanımın belirgin düzeyde negatif yönlü ve yüksek
olduğu belirlenmiştir. Annesi boşanmış öğretmenlerin ise duygusal istismar
puanlarının istatistiksel olarak olumsuz yönde anlamlı düzeyde yüksek olduğu
görülmüştür.

Anahtar Kelimeler

travma, çocukluk çağı travmaları, çocuk istismarı, öğretmen

Kaynakça

• Corey, G. (2008). Psikolojik Danışma Psikoterapi Kuram ve Uygulamaları, (Çev. T. Ergene), Ankara: Mentis Yayınları.Davison, GC. ve Neale, J. (2004). Anormal Psikoloji, Ankara: Türk Psikologlar Derneği Yayınları.Eroğlu, Y.Ç. (2004). “Travmatik Yaşam Olayları ve Psikodrama” (Der. D. Altınay), Psikodramada Seçme Konular, İstanbul: Aura Kitapları.Helmus, T.C. and Glenn R.W. (2005). Steeling The Mind: Combat Stress Reactions and Their Implications for Urban Warfare, Rand Corporation. http://www.rand.org/content/dam/rand/pubs/monographs/2005/RAND_MG191.pdf (07.09.2017).Herman, J. (2007). Travma ve İyileşme, Şiddetin Sonuçları-Ev İçi İstismardan Siyasi Teröre, (Çev. T. Tosun), İstanbul: Literatür Yayınları.Işıklı, S. (2009). “Gerçeğin Çölü” Sinema ve Psikoloji Dergisi, 9: 45-52.Kara, B., Biçer, Ü. ve Gökalp, S.A. (2004). “Çocuk İstismarı” Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Dergisi, 47: 140-151.Kara, Ö. (2010). “Ankara İlinde Görev Yapan Pediatri Asistanları, Uzmanları ve Pratisyen Hekimlerin Çocuk İstismarı ve İhmali Konusunda Bilgi Düzeyleri ve Yaklaşımlarının Karşılaştırılması” Tıpta Uzmanlık Tezi, Keser, İ. (2011). Çocuk Cinsel İstismarı: Diyarbakır Örneği, Adana: Karahan Kitabevi.Keser, N., Odabaş, E. ve Elibüyük, S. (2010). “Ana-Babaların Çocuk İstismarı ve İhmali Konusundaki Bilgi Düzeylerinin İncelenmesi” Türkiye Çocuk Hastalıkları Dergisi, 4 (3): 150-157.Köroğlu, E. (2000). DSM-IV/TR Tanı Ölçütleri Başvuru El Kitabı, Ankara: HYB Yayıncılık.Öztürk, O. (2008). Ruh Sağlığı ve Bozuklukları, Ankara: Nobel Tıp Kitabevleri.Öztürk, S. (2007). “Çocuklarda Duygusal İstismar” Yüksek Lisans Tezi, Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.Şar, V. (1997). “Kötüye Kullanım ve İhmalle İlişkili Sorunlar” (Ed. C. Güleç ve E. Köroğlu), Temel Psikiyatri, Ankara: HYB Yayıncılık.Şar, V. (2005). “Psiko-Travmatoloji ve Psikoterapi: KLP Perspektifinden Bakış” (Ed. M. Özkan ve N. Kocaman), Konsültasyon Liyezon Psikiyatrisi Psikiyatrik Tıp 2002-2004, İstanbul: Kavuk Matbaacılık.Tugay, D. (2008). “Öğretmenlerin Çocuk İstismar ve İhmaline Yönelik Farkındalık Düzeyleri” İstanbul: Marmara Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Hemşireliği Anabilim Dalı.Yılmaz, B. (2006). “Arama-Kurtarma Çalışanlarında Travma Sonrası Stres Belirtileri ve Travma Sonrası Büyüme İle İlişkili Değişkenler” Doktora Tezi, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.Yılmaz, B. (2008). “Dünyaya İlişkin Varsayımlar Ölçeği Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması: Ön Çalışma” Türk Psikoloji Yazıları, 11 (21):41-51.