Tüketim Toplumu ve Popüler Kültür İlişkisi: Dondurmam Gaymak Film İncelenmesi

Yıl 2019, Cilt: 2 Sayı: 1, 252 - 270, 21.05.2019

MUNİBE Uydur

Öz

Günümüzde medya toplumların en aktif kullanılan kurumlardan birisi haline gelmiştir. Medyanın ‘’ürettiği’’ dünyada suni yaşam süren bireyler, sanal bir kültür türüyle karşılaşmakta, medyanın etkisiyle bu etkileşime kısa sürede adapte olmaktadırlar. Tüketim kültüründeki devinimler, günümüz toplumunun daha kolay anlaşılması bakımından merkezi bir rol oynamakta, belirli ideolojilerin, popüler kültür araçlarının ortaya çıkmasına uygun bir zemin yaratmaktadır. Özellikle modernleşme süreciyle birlikte tüketim toplumu kavramları, gündelik yaşamda statü ve sınıfları belirleyen etmenler olarak karşımıza çıkmaktadır. Bu çalışma ile, tüketim toplumunun işlevleri popüler kültür kavramıyla birlikte incelenecektir. Geleneksel kültürün yerini alan medyatik kültür “tüketim” ve “tüketim kültürü” kavramları çerçevesinde değerlendirilecektir. Çalışmanın temel amacı küreselleşmeyle beraber hem üretici hem tüketicinin medya ve tüketim kıskacı arasında kalması ile kendilerini var çabalarını ortaya koymaktır. Sonuç olarak, 21.yüzyıl kapitalizm ve modernite kuşatmasında üretim toplumunun yerini tüketim toplumunun aldığı gerçeğine varılacak, medyanın bireylerin tutum ve davranışlarını etkileyebilme ve hatta değiştirebilme gücüne sahip olması ile tüketim arasındaki bağı irdelenecektir. Çalışma iki ana bölümden meydana gelmektedir. Birinci bölümde; popüler kültür, tüketim ve tüketim toplumu, kitle kültürü ile Türkiye’de tüketim toplumunun kent ve birey üzerindeki etkileri incelenecektir. Çalışmanın ikinci bölümünde; tüketim davranışında medya ve sinemanın etkisi, Türk sinema filmlerinden “Dondurmam Gaymak’’ adlı yapıt üzerinden ele alınacaktır. Nitel araştırma yöntemine uygun olarak tasarlanan araştırmada doküman incelemesinden yararlanılmıştır. Verilerin analizinde içerik ve söylem analiz teknikleri birlikte kullanılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Popüler Kültür, Tüketim, Modernite, Küreselleşme

Kaynakça

• Referans1 Altun, Fahrettin, Modernleşme Kuramı: Eleştirel Bir Giriş, Küre Yayınları, 2005, İstanbul.
• Referans2 Aytaç, Ömer, Tüketimcilik ve Metalaşma Kıskacında Boş Zaman, Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Sayı: 11, 2006, Kocaeli.
• Referans3 Batmaz, Veysel, Popüler Kültür Üzerine Değişik Kuramsal Yaklaşımlar, A.İ.T.İ.A Yayın Organı, 1981, Ankara.
• Referans4 Baudrillard Jean, Bir Tüketim Kuramı Üzerine, Çeviren: Olcay Kunal, Cogito, Sayı:5, 1995.
• Referans5 Erdoğan, İrfan; Korkmaz, Alemdar, Popüler Kültür ve İletişim, Erk Yayınları, 2005, Ankara.
• Referans6 Featherstone, Mike, Postmodernizm ve Tüketim Kültürü, Çeviren: M. Küçük, Ayrıntı Yayınları, 1997, İstanbul.
• Referans7 Kınay, Ömür. Canlandırma Filmlerinde Engelli Karakter Kullanımı:V.Propp’a Göre ‘Kayıp Balık Nemo’ Filminin Çözümlenmesi, (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Dan.:Prof.Dr.Selçuk Hünerli, T.C. İstanbul Kültür Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İletişim Tasarımı Anabilim Dalı, “Sinema Modern Mitoloji”. Plan B Yayıncılık, 2. Baskı, 2006, İstanbul.
• Referans8 Odabaşı, Yavuz, Tüketim Kültürü, Yetinen Toplumun Tüketen Topluma Dönüşümü, Sistem Yayınları, 1994, İstanbul.
• Referans9 Oskay, Ünsal, İletişimin ABC’si, Simavi Yayınları, 1991, İstanbul.
• Referans10 Sözen, Edibe, Popüler Kültür Retoriği, Doğu-Batı Düşünce Dergisi, Sayı:15, 2004.
• Referans11 Zeybek, Işıl, (2007). İknanın Yolları Zamanın Durdurduğu Yer, Es Yayınları, 2007,İstanbul.