Masal Anlatıcılarına Göre Masal Anlatıcılarında Olması Gereken Özellikler

Yıl 2020, Cilt: 3 Sayı: 2, 707 - 723, 23.10.2020

Şahin Oruç , Sibel Çağır

Öz

Sözlü geleneğin önemli boyutunu oluşturan masallar; kültürlerin, toplumsal değerlerin ve dil gibi bir toplumun ortak ürünü olan yazılı olmayan eserlerdir. Günümüzde çocukların gelişimlerinde ve eğitim süreçlerinde katkı sağlamak için başvurulan masallar önemini korumaktadır. Masalların önemi kadar masal içeriği, yapısı, dili ve masal anlatıcıları da oldukça önemlidir. Günümüzde masal anlatıcıları masalın niteliğini ve etikisini artıran temel etkenlerdendir. Bu önem araştırmanın amacını oluşturmuştur. Masal Anlatıcılarına göre masal anlatıcılarında bulunması gereken özellikler nelerdir? sorusunun araştırıldığı bu çalışmada betimsel yöntem ile çalışılmıştır. Araştırma eğitim fakültelerinin farklı bölümlerinden öğretmenlik mezunu olan ve aktif olarak farklı kurum ve platformlarda masal anlatıcılığı eğitimi yapan 78 eğitmenin katılımı ile gerçekleştirilmiştir. Araştırma sonucunda “Doğru Nefes, Sesin Uygunluğu ve Tonu, Diksiyon, Anlatım Öncesi Hazırlık, Anlatım Esnası, Geniş Kelime Hazinesi, Yaş Grubuna Uygun Kelimeler, Dış Görünüm, Jest ve Mimikler, Gözlem Yapabilme, Dinleyici Grubu Tanıyabilme, Değer Aktarımını Önemseme, Masalın İçeriğine Hâkim Olma, Gelişmiş Soru Sorma Becerisi, Genel Kültüre Sahip Olma, Eğlenceli Anlatım, Kişisel Gelişim” temalarına yönelik sonuçlar elde edilmiştir. Masal anlatıcılığı yapan her birey araştırmanın sonuçlarından yararlanabilir.

Anahtar Kelimeler

Masal, hikâye, masal anlatıcılığı, masal anlatıcısının özellikleri

Kaynakça

• Arslan, M. (2010). Denizli Yöresinde Masal Anlatma Geleneği. Milli Folklar, 22(86): 50-57.
• Başgöz, İ. (1988). Masalın Anlatıcısı”, Masal Araştırmaları-Folktale Studies-I, Haz. Nuri Taner, İstanbul: Artsan Yay. 25-29
• Camaletdinov, L. Ş. (1988). “Ekiyet Traditsiyesé hem Zaman.” Tatar Halık Poetik İcatının Hezérgé Torışı. Kazan: SSSR Fenner Akademiyesé, Kazan Filialı. 5-24.
• Çeker, S. (2019). Şamandan günümüz hikâye-masal anlatıcısına: Kadın. Haliç Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. 2(1): 151-175.
• Çetinkaya, F. Ç., Sönmez, M. (2019). Masal anlatımının ilkokul 4. sınıf öğrencilerinin konuşma prozodilerine etkisi. Yaratıcı Drama Dergisi. 14(2), 297-308
• Duran, E., Öztürk, E. (2018). Etkileşimli masal anlatım tekniğinin ortaokul 5. sınıf öğrencilerinin dinleme becerilerine etkisi. Avrasya Dil Eğitimi ve Araştırmaları Dergisi. 2(2), 85-103.
• Gültekin, M. (2017). Kazan tatar türklerinde masal anlatma geleneği. Sosyal Bilimler Dergisi, 7(14).
• Gürkan, B. (2019). Hikâye-masal anlatıcısı ve meddah: Benzerlik- karşıtlık ilkeleri. (Yüksek lisans tezi). Haliç Üniversitesi, Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, İstanbul.
• Karaltı, B. ve Oruç, Ş. (2017). Osmanlı dönemi değer eğitimi ders örnekleri, Efe Akademi Yayınları, İstanbul.
• Melanlıoğlu, D. (2012). Dinleme becerisinin geliştirilmesinde ailenin rolü. Sosyal Politika Çalışmaları, 7(29), 65-77
• Merriam, S. B. (2013). Nitel araştırma. (Selahattin Turan, Çev. Edit.). 3. Bs. Ankara: Nobel Yayıncılık.
• Oğuzkan, Ferhan (1997). Yerli ve yabancı yazarlardan örneklerle çocuk edebiyatı, Emel Batbaacılık, Ankara.
• Oruç, Ş. (2020). Masal ve hikâye anlatıcılığı el kitabı. Buğrahan Yayınları
• Patton, M. Q. (1987). How to use qualitative methods in evaluation. Newbury Park, CA: Sage.
• Ramsden, A. ve Hollıngsworth, S. (2017). Hikâye anlatma sanatı hikâye anlatıcısının rehberi. Çev. Ali Bucak, İletişim Yayınları, Ankara.
• Temizyürek, F. ve Vargelen, H. (2016). Türkçe öğretmeni adaylarının masal farkındalığı ve bu farkındalığın kültürel değerlerin aktarılmasındaki önemi, Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 5. (Özel Sayı), 60-70.
• Türk Dil Kurumu (2020). https://sozluk.gov.tr/ 21.05.2020
• Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2016). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri (11. Baskı). Ankara: Seçkin Yayıncılık