Sağlık Çalışanlarında İş-Aile Çatışmasının Örgütsel Bağlılığa Etkisi: Sistematik Derleme

Yıl 2021, Cilt: 1 Sayı: 3, 115 - 121, 30.09.2021

Çağla Islattı Mutlu Yasemin Ergün Zahide Aksoy Aysun Kürkçü

Öz

Amaç: İş aile çatışması uyumsuz rol baskıları sonucu görülen çatışmalardır. İş-aile çatışması ile örgütsel bağlılığın birbiri üzerinde etkisi olan iki unsur olduğu düşünülmektedir. Bu çalışma, Türkiye’de bulunan sağlık personelinin yaşadığı iş aile çatışmasının örgütsel bağlılığa etkisi üzerine yapılmış ve yayınlanmış çalışmalardan elde edilen bulguların sistematik olarak değerlendirilmesi amacıyla yapılmıştır.
Yöntem: Sistematik derleme türünde yapılan çalışma, Ocak 2021’de Marmara Üniversitesi’nin erişime sunduğu veri tabanlarında ve Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi’nde Ocak 2011-2021 tarihleri arasındaki çalışmaların taranması ile elde edilmiş ve uygunluk kriterlerini karşılayan dört çalışmanın dahil edilmesi sonucu oluşturulmuştur.
Bulgular: İş-aile çatışmasının örgütsel bağlılık üzerinde etkisi olduğu görülmüştür. Değerlendirmeye alınan araştırmalardan, üç çalışmada iş-aile çatışması arttıkça çalışanların örgütsel bağlılığının azalma gösterdiği belirlenirken, bir çalışmada iş-aile çatışması ile örgütsel bağlılığın etkili olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.
Sonuç: Bu sistematik derleme, konuyla ilgili literatürde yer alan çalışmaların sayıca sınırlı olduğunu ve deneysel, yarı deneysel, niteliksel çalışmaların yapılmadığını göstermiştir.

Anahtar Kelimeler

İş-Aile Çatışması, Örgütsel Bağlılık, Sağlık Çalışanları

The Effect of Work-Family Conflict on Organizational Commitment in Health Personnel: Systematic Review

Öz

Aim: Work-family conflict (WFC) is the conflict that occurs as a result of incompatible role pressures. WFC and organizational commitment are thought to be two factors that have an effect on each other. This study of work-family conflict experienced by health care workers in Turkey are conducted to determine the effect of organizational commitment. It is aimed to systematically evaluate the findings obtained from studies conducted and published on the subject.
Method: The study in the systematic review type was obtained by scanning the studies between January 2011-2021 in the databases made available by Marmara University and the Council of Higher Education National Thesis Center in January 2021, and it was created as a result of the inclusion of four studies that meet the eligibility criteria.
Results: It was observed that WFC has an effect on organizational commitment. Among the studies evaluated, it was determined that the organizational commitment of employees decreased as work-family conflict increased in three studies, while it was concluded that work-family conflict and organizational commitment were not effective in one study.
Conclusion: This systematic review has shown that the number of studies in the literature on the subject is limited and that there are no experimental, quasi-experimental or qualitative studies.

Anahtar Kelimeler

Work-Family Conflict, Organizational Commitment, Health Personnel

Kaynakça

• Akbolat M, Kahraman G, Öztürk T. Sağlık çalışanlarının iş yaşamında karşılaştıkları iş-aile çatışması örgütsel bağlılıklarını etkiler mi?: Sakarya ili örneği. Hacettepe Sağlık İdaresi Dergisi. 2016;19(2):153-169.
• Alazzam M, Abualrub RF, Nazzal AH. The relationship between work–family conflict and job satisfaction among hospital nurses. Nursing Forum. 2017;52(4):278-288.
• Amstad FT, Meier LL, Fasel U, Elfering A, Semmer NK. A meta-analysis of work–family conflict and various outcomes with a special emphasis on cross-domain versus matching-domain relations. Journal of Occupational Health Psychology. 2011;16(2):151–169.
• Aromataris E, Munn Z. Joanna Briggs Institute manual for evidence synthesis. In Chapter 11: Scoping reviews. JBI, 2020.
• Beigi M, Ershadi S, Shirmohammadi M. Correlates and predictors of work-family conflict: A study of İranian operating room personnel. Iranian Journal of Management Sciences. 2011;5(20), 1-25.
• Bektaş U, Çetin M. Pandemi sürecince sağlık çalışanlarında iş tutkusu, duygusal emek ve iş aile zenginleşmesi ilişkisinin incelenmesi. Turkish Studies. 2020;15(6):189-204.
• Çarıkçı İH, Çelikkol Ö. İş–aile çatışmasının örgütsel bağlılık ve işten ayrılma niyetine etkisi. Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 2009;(9): 153-170.
• Casper WJ, Harris C, Taylor-Bianco A, Wayne JH. Work–family conflict, perceived supervisor support and organizational commitment among Brazilian professionals. Journal of Vocational Behavior. 2011;79(3):640-652.
• Efeoğlu İE, Özgen H. İş-aile yaşam çatışmasının iş stresi, iş doyumu ve örgütsel bağlılık üzerindeki etkileri: İlaç sektöründe bir araştırma. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 2007;16(2):237-254.
• Erdilek Karabay M. Sağlık personelinin iş stresi, iş-aile çatışması ve iş-aile-hayat tatminlerine yönelik algılarının işten ayrılma niyeti üzerindeki etkilerinin belirlenmesi üzerine bir araştırma. Yönetim Bilimleri Dergisi. 2015;13(26): 113-134.
• Eren H, Demirgöz Bal M. Hemşirelikte örgütsel bağlılık. Sağlık ve Hemşirelik Yönetimi Dergisi. 2015;2(1),44-50.
• Ghislieri C, Gatti P, Molino M, Cortese CG. Work–family conflict and enrichment in nurses: Between job demands, perceived organisational support and work–family backlash. Journal of Nursing Management. 2017;25(1):65-75.
• Hassan Z, Dollard FM, Winefield HA. Work-family conflict in East vs Western countries. Cross Cultural Management: An International Journal. 2010;17(1):30-49.
• Hatam N, Jalali MT, Askarian M, Kharazmi E. Relationship between family-work and work-family conflict with organizational commitment and desertion intention among nurses and paramedical staff at hospitals. International Journal of Community Based Nursing and Midwifery. 2016;4(2):107-118.
• Ho MY, Chen X, Cheung FM, Liu H, Worthington ELA. Dyadic model of the work–family interface: A study of dual-earner couples in China. Journal of Occupational Health Psychology. 2013;18(1):53–63.
• Kiraç R, Öztürk YE. İş-aile çatışması ve örgütsel sinikliğin örgütsel bağlılıkla ilışkisinin incelenmesi. İş, Güç: Endüstri İlişkileri ve İnsan Kaynakları Dergisi. 2019;21(3):91-102.
• Mas-Machuca M, Berbegal-Mirabent J, Alegre I. Work-life balance and its relationship with organizational pride and job satisfaction. Journal of Managerial Psychology. 2016;31(2):586-602.
• Moher D, Liberati A,Tetzlaff J, Altman DG, The PRISMA Group. Preferred reporting items for systematic reviews and meta-analyses: The PRISMA statement. The BMJ: Leading Medical Research, News, Education, Opinion. 2009;339:1-8.
• Moola S, Munn Z, Tufanaru C, Aromataris E, Sears K, Sfetcu R, et al. Chapter 7: Systematic reviews of etiology and risk. In: Aromataris E, Munn Z, editors. Joanna Briggs Institute Reviewer's Manual. The Joanna Briggs Institute, 2017.
• Mustafayeva L, Bayraktaroğlu S. İş-aile çatışmaları ve hayat memnuniyeti arasındaki ilişki: Türkiye ve İngiltere'deki akademisyenlerin karşılaştırılması. İşletme Bilimi Dergisi. 2014;2(1):127-145.
• Nabavi SA, Bagheri M, Shahryari M. The study of work-family conflict and family-work conflict due to work alienation. Journal of Woman in Culture Arts. 2013;5(3):397-414.
• Namasivayam K, Zhao X. An investigation of the moderating effects of organizational commitment on the relationships between work–family conflict and job satisfaction among hospitality employees in India. Tourism Management. 2007;28(5):1212-1223.
• Öngel G. Sağlık çalışanlarının yaşamış oldukları iş-aile yaşamı çatışmasının örgütsel bağlılık, iş doyumu ve işten ayrılma niyetine etkisi. Beykent Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Doktora Tezi, 2018.
• Özafşarlıoğlu S, Kılıç R. Örgütlerde stres kaynaklarının çalışanların iş-aile çatışması üzerine etkisi. Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. 2013;6(3):208-237.
• Özgül B, Erkmen T, Karaarslan E. Algılanan örgütsel destek ile örgütsel bağlılık ilişkisinde iş-yaşam dengesinin aracılık rolü üzerine bir araştırma. Business & Management Studies: An International Journal. 2020;8(5):4364-4412.
• Sharma J, Dhar RL, Tyagi A. Stress as a mediator between work–family conflict and psychological health among the nursing staff: Moderating role of emotional intelligence. Applied Nursing Research, 2016;30:268-275.
• Shaffer AM, Joplin RWJ, Hsu SY. Expanding the boundaries of work–family research: A review and agenda for future research. International Journal of Cross Cultural Management. 2011;11(2);221-268.
• Taşkaya S, Şahin B. Hastane çalışanlarının kişisel özellikleri ile örgütsel adalet algılarının örgüte bağlılık düzeyleri üzerine etkisinin yapısal eşitlik modeli ile değerlendirilmesi. Hacettepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi. 2011;29(1):165-185.
• Türesin Tetik H, Köse S. İş-aile çatışmasının yönetilmesine ilişkin beklentilerin hizmet sektöründe araştırılması. Çukurova Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi. 2016;20(2):179-210.
• Türkel E. Özel hastanelerdeki hemşirelerin iş-aile, aile-iş çatışması ve örgütsel bağlılıkları arasındaki ilişki: Samsun ilinde bir uygulama. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 2019.
• Turunç Ö, Erkuş A. İş-aile yaşam çatışmasının iş tatmini ve örgütsel bağlılık üzerine etkileri: İş stresinin aracılık rolü. Sosyal Ekonomik Araştırmalar Dergisi. 2010;10(19):415-440.
• Ulusoy H, Kılınç E, Dinçer A. Sağlık sektöründe örgütsel bağlılık, sosyo-demografik ve kişisel değişkenlere göre incelenmesi. İçinde: Ulusoy H, Kılıç E, editörler. Sağlık kurumlarında örgütsel bağlılık (Teoriden uygulamaya bir bakış). Konya: Eğitim Yayınevi; 2019. s. 29-52.
• Zheng J, Wu G. Work-family conflict, perceived organizational support and professional commitment: A mediation mechanism for Chinese project professionals. International Journal of Environmental Research and Public Health. 2018;15(2):344.