AN EXAMINATION OF THE EFFECT OF SOCIAL MEDIA ADDICTION AND PERCEPTIONS OF SELF-EFFICACY AMONG STUDENTS IN TOURISM EDUCATION ON THEIR CAREER INTENTIONS

Yıl 2025, Sayı: 1, 36 - 44, 29.09.2025

Ahmet Aslan , Cengizhan Alevok

https://doi.org/10.35345/johmal.1773314

Öz

The proliferation of social media engagement has engendered a transformation in communicative behaviors. This alteration in communication, which has evolved into a routine and a fundamental component of quotidian existence, has compelled scholars to investigate the reasons of excessive social media engagement. This study aims to investigate the relationships between social media addiction, self-efficacy perception, and tourism students' career intentions in the sector. This study employed a quantitative research approach based on a survey method. A quantitative research design was used, and the relationships between variables were tested using structural equation modeling with Jamovi (2.6.26) software. Within this scope, 225 tourism students were reached. According to the study's results, while no significant relationship was found between social media addiction and career intention, it was determined that self-efficacy perception significantly and positively affects career intention. This result reveals that the decisive factor in students' career orientations is their individual self-efficacy perceptions rather than their level of social media use. In other words, students who are confident and have a high perception of self-efficacy are more motivated to pursue a career in the tourism sector. Furthermore, the strong effect of self-efficacy on career intentions indicates that educational institutions should focus on practices aimed at increasing students' self-efficacy.

Anahtar Kelimeler

Social Media Addiction , Self-Efficacy Perception , Career Intentions , Tourism Students

Proje Numarası

1919B012336284

TURIZM EĞITIMI ALAN ÖĞRENCILERIN SOSYAL MEDYA BAĞIMLILIĞI VE ÖZ YETERLILIK ALGISININ KARIYER NIYETLERI ÜZERINDEKI ETKISININ İNCELENMESI

Öz

Sosyal medya kullanımının yaygınlaşması, iletişim davranışlarında bir dönüşüme yol açmıştır. Günlük yaşamın rutin ve temel bir parçası haline gelen bu iletişimdeki değişim, araştırmacıları aşırı sosyal medya kullanım nedenlerini araştırmaya itmiştir. Bu araştırmanın amacı, sosyal medya bağımlılığı ve öz yeterlilik algısı ile turizm öğrencilerinin sektördeki kariyer niyetleri arasındaki ilişkileri araştırmaktır. Bu araştırmada nicel araştırma yaklaşımına dayalı anket yöntemi kullanılmıştır. Nicel bir araştırma tasarımı kullanılmıştır ve değişkenler arasındaki ilişkiler Jamovi (2.6.26) yazılımı kullanılarak yapısal eşitlik modellemesi ile test edilmiştir. Bu kapsamda 225 turizm öğrencisine ulaşılmıştır. Çalışmanın sonucuna göre, sosyal medya bağımlılığı ile kariyer niyeti arasında anlamlı bir ilişki bulunmazken, öz yeterlilik algısının kariyer niyetini anlamlı ve pozitif yönde etkilediği tespit edilmiştir. Bu sonuç, öğrencilerin kariyer yönelimlerinde belirleyici unsurun sosyal medya kullanım düzeylerinden çok, bireysel öz yeterlilik algıları olduğunu ortaya koymaktadır. Başka bir ifadeyle, kendine güvenen ve yeterlilik algısı yüksek olan öğrenciler turizm sektöründe kariyer yapma konusunda daha istekli davranmaktadır. Ayrıca, öz yeterliliğin kariyer niyetleri üzerindeki güçlü etkisi, eğitim kurumlarının öğrencilerin öz yeterliliklerini artırmaya yönelik uygulamalara ağılık vermesi gerektiğini ortaya koymaktadır.

Anahtar Kelimeler

Sosyal Medya Bağımlılığı , Öz Yeterlilik Algısı , Kariyer Niyetleri , Turizm Öğrencileri

Etik Beyan

Bu çalışma, 1919B012336284 Başvuru Numarasıyla TÜBİTAK 2209-A projesi kapsamında desteklenmiştir.

Destekleyen Kurum

TÜBİTAK

Proje Numarası

1919B012336284

Kaynakça

• Anafarta, A., & Yılmaz, Ö. (2019). Kariyer tatmini ve işten ayrılma niyeti arasındaki ilişkide işe adanmışlığın aracılık rolü. İşletme Araştırmaları Dergisi, 11(4), 2944-2959.
• Angres, D. H., & Bettinardi–Angres, K. (2008). The disease of addiction: Origins, treatment, and recovery. Disease-a-month, 54(10), 696-721.
• Arseven, A. (2016). Öz yeterlilik: Bir kavram analizi. Electronic Turkish Studies, 11(19), 63-80.
• Aslan, A. (2025). Chatgpt’nin seyahat önerilerine duyulan güvenin gezginlerin davranışsal niyetine etkisi: Algılanan riskin aracılık rolü. Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (69), 1-19.
• Bandura, A. (1994). Self-efficacy İçinde V. S. Ramachaudran (Ed.) Encyclopedia of Human Behavior, 4, 71-81. New York: Academic Press.
• Bandura, A. (1997). Self-efficacy: The exercise of control, (W.H. Freeman). New York.
• Bowman, N. A. (2010). The development of psychological well-being among first-year college students. Journal of college student development, 51(2), 180-200.
• Çınar, B., & Yenipınar, U. (2019). Turizm rehberliği bölümü öğrencilerinde genel öz yeterlilik algısı, mesleki kaygı ve mesleği yapma niyeti ilişkisi. Anatolia: Turizm Araştırmaları Dergisi, 30(3), 153-162.
• Duman, D., & Yıldırım, E. (2023). Turizm eğitimi alan üniversite öğrencilerinin öz yeterlilik algısının turizm endüstrisinde çalışma isteğine etkisinde bireysel yaratıcılık algısının aracılık rolü. Journal Of Social, Humanities and Administrative Sciences (JOSHAS), 9(70), 3807-3816.
• Ertaş, H., Demir, R. N., Kıraç, F. Ç., & Kıraç, R. (2022). Examination of the relationship between patient empowerment and self-efficacy. Journal of Academic Perspective on Social Studies, (1), 1-10.
• Gong, Z., & Jia, Z. (2022). A Systematic Review of hospitality and tourism management students’ career intentions. Journal of Hospitality, Leisure, Sport & Tourism Education, 31, 100381.
• Kamarudin, W. N. B. W., Manap, M. A., Samsudin, A., Noorkhizan, M. H. I., & Ghani, A. M. (2022). Assessing Hospitality Students’ self-Knowledge and Social Influence Toward Their Career Intention. Journal of Islamic, 7(46).
• Kietzmann, J. H., Hermkens, K., McCarthy, I. P., & Silvestre, B. S. (2011). Social media? Get serious! Understanding the functional building blocks of social media. Business horizons, 54(3), 241-251.
• Kiziltepe, Z. (2015). Career choice: Motivations and perceptions of the students of education. The Anthropologist, 21(1-2), 143-155.
• Lounsbury, J. W., Steel, R. P., Gibson, L. W., & Drost, A. W. (2008). Personality traits and career satisfaction of human resource professionals. Human Resource Development International, 11(4), 351-366.
• Mavisu, H. (2010). Bireysel kariyer planlamanın aşamalarından biri olarak hedef belirleme ve kariyer başarısı ilişkisi (Master's thesis, Dokuz Eylul Universitesi (Turkey)).
• Pelit, O. (2025). Lisans Düzeyinde Turizm Eğitimi Alan Öğrencilerin Öz Yeterliğinin Kariyer Stresine Etkisi: Afyon Kocatepe Üniversitesi Örneği. Güncel Turizm Araştırmaları Dergisi, 9(1), 298-324.
• Shang, K., Fan, D. X., & Buhalis, D. (2023). Tour guides’ self-efficacy and resilience capability building through sharing economy platforms. International Journal of Contemporary Hospitality Management, 35(4), 1562-1583.
• Shaver, K. H., & Lacey, L. M. (2003). Job and career satisfaction among staff nurses: effects of job setting and environment. JONA: The Journal of Nursing Administration, 33(3), 166-172.
• Senemoğlu, N. (2023). Gelişim öğrenme ve öğretim: Kuramdan uygulamaya. Anı Yayıncılık.
• Soh, F., Smith, K., & Dhillon, G. (2022). The relationship between social capital and social media addiction: The role of privacy self-efficacy. Australasian Journal of Information Systems, 26.
• Sungur, N. (1997). Yaratıcı Düşünce. Evrim Yayınevi, İstanbul.
• Tatlı, H. S., Kazan, H., & Öngel, V. (2021). Kariyer Planlama; Ülkenin Ekonomik İtibarı ve Kariyer Kaygısı Açısından Bir İnceleme. Doğuş Üniversitesi Dergisi, 22(1), 167-185.
• Tekin, O. A., & Turhan, A. A. (2021). Does social media addiction differ by personality traits? A study on undergraduate tourism students. Journal of Tourism and Services, 12(22), 23-41.
• Turel, O., Brevers, D., & Bechara, A. (2018). Time distortion when users at-risk for social media addiction engage in non-social media tasks. Journal of psychiatric research, 97, 84-88.
• Unguren, E., & Huseyinli, T. (2020). The moderating effect of student club membership on the relationship between career intention in the tourism sector and post-graduate employability anxiety. Journal of Hospitality, Leisure, Sport & Tourism Education, 27, 100265.
• Yordudom, T., Boonkaew, S., Imjai, N., Moghadas, S., Khuadthong, B., & Aujirapongpan, S. (2025). Developing career intention of Gen Z hospitality students: The roles and matters of experiential learning, problem-solving skills, positive thinking skills and adaptability skills. Journal of Hospitality, Leisure, Sport & Tourism Education, 37, 100560.
• Zhang, Y., Lee, T. J., & Xiong, Y. (2022). The contribution of animal-based cultural ecosystem services to tourist well-being at cultural heritage sites. Journal of Travel Research, 61(7), 1631-1647.