Müze Ziyaretlerinden Algılanan Faydanın Tavsiye Etme Niyetine Etkisi: Van'da Görev Yapan Öğretmenler Üzerine Bir Araştırma

Yıl 2023, Cilt: 5 Sayı: 2, 68 - 86, 30.12.2023

Meral Müküs Hacer Arslan Kalay

https://doi.org/10.51525/johti.1378902

Öz

Bu çalışmada, Van’da görev yapan öğretmenlerin müze ziyaretlerinden algıladıkları faydanın tavsiye etme niyetlerine olan etkisinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Bu bağlamda, çalışmada nicel araştırma yöntemlerinden faydalanılarak anket tekniği uygulanmıştır. Araştırma kapsamında katılımcılardan toplanan veriler SPSS programı ile analiz edilerek yorumlanmıştır. Araştırma sonucunda, öğretmenlerin genel olarak müze ziyaretlerinden çeşitli faydalar gördükleri ve öğretmenlerin müze ziyaretleri sırasında ruhen yenilendikleri, kişisel yönden geliştikleri, kendilerinde kültürel açıdan farkındalık hissettikleri ve bunun sonucunda topluluğa olan bağlılıklarının arttığı ortaya çıkmıştır. Bu nedenle müze ziyaretlerini çevrelerine tavsiye etmeyi düşündükleri tespit edilmiştir. Eğitim-öğretimin ve turizmin ayrılmaz bir parçası olan müzelerin cazibe merkezi haline gelmeleri için müze yöneticilerinin farklı etkinlikler düzenleyerek ziyaretçilerin müzelerden daha çeşitli deneyim ve daha fazla fayda elde etmelerini sağlamaları önerilmektedir.

Anahtar Kelimeler

Müze ziyaretleri, Algılanan fayda, tavsiye etme niyeti

The Effect of Perceived Benefit From Museum Visits on the Intention to Recommend: A Research on Teachers Working in Van

Öz

This study aimed to determine the effect of the perceived benefit of museum visits by teachers working in Van on their intention to recommend. In this context, a survey technique was applied in the study using quantitative research methods. The data collected from the participants within the scope of the research were analyzed and interpreted with the SPSS program. As a result of the research, it was revealed that teachers generally received various benefits from museum visits and that teachers were spiritually renewed during museum visits, developed personally, felt culturally aware, and as a result, their commitment to the community increased. For this reason, it has been determined that they consider recommending museum visits to their friends. In order for museums, which are an integral part of education and tourism, to become centers of attraction, it is recommended that museum managers organize different events to ensure that visitors get more diverse experiences and benefits from museums.

Anahtar Kelimeler

Museum visits, Perceived Benefit, intention to recomended

Kaynakça

• Aktekin, S. (2008). Müze uzmanlarının okulların eğitim amaçlı müze ziyaretlerine ilişkin görüşleri. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 9(2), 103-111.
• Akgül, A. & Çevik, O. (2003). İstatistiksel analiz teknikleri, SPSS’te işletme yönetimi uygulamaları, Ankara: Emek Ofset Ltd. Şti.
• Al-Debei, M. M., Akroush, M. N., & Ashouri, M. I. (2015). Consumer attitudes towards online shopping: The effects of trust, perceived benefits, and perceived web quality. Internet Research, 25(5), 707-733.
• Altunel, M., & Günlü, E. (2015). Deneyimleme kalitesi, algılanan değer ve memnuniyetin müze ziyaretçilerinin tavsiye etme eğilimi üzerindeki etkisi. Anatolia: Turizm Araştırmaları Dergisi. 26 (2), 191-206.
• Anderson, E. & W., Fornell, C. & Mazvancheryl, S. K. (2004). Customer satisfaction and shareholder value, Journal of Marketing, 68, 172-185.
• Arseven, C. E. (1966). Sanat ansiklopedisi, III. Cilt.
• Kalay, H. A., Şahin, S., & Meriç, S. (2018). Mimari mirasın turizme açılmasının mimari mirasın korunmasına etkisi: Sanat tarihi ve turizm öğrencilerine yönelik bir araştırma. Ordu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi, 8(1), 65-78.
• Atagök, T. (1990). Çağdaş müzeciliğin anlamı. Lami Sanat Dergisi, 7, 2-3.
• Atik, Ş. (1999). Müzelerin yeniden yapılanması kapsamında müze-toplum ilişkisi, müze-toplum ilişkisi bağlamında müze tanıtımı ve iletişim, yeniden müzeciliği düşünmek. İstanbul: Yıldız Teknik Üniversitesi Basım-Yayın Merkezi.
• Birsin, S. (2015). Türkiye'de Cumhuriyet Dönemi müzecilik bağlamında butik müze. (Yayınlanmamış doktora tezi), Altınbaş Üniversitesi, İstanbul.
• Burton C. & Scott C. (2003). Challenges for the 21st century, International Journal of Arts Management, 5(2), 56-68.
• Buyurgan, S., Özsoy, V., & Mercin, L. (2005). Görsel sanatlar eğitiminde müze eğitimi ve uygulamaları. Görsel Sanatlar Eğitimi Derneği.
• Büyüköztürk, Ş. (2007). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı, Pegem Yayıncılık.
• Cengiz, E. (2007). Kâr amacı gütmeyen kurumlar olarak müzelerde pazarlama faaliyetleri: pazarlama karması unsurlarının müzelerde müşteri sadakatine etkisine ilişkin yapısal bir model önerisi. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Karadeniz Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Trabzon.
• Chaabane, A. & Volle, P. (2010). Perceived benefits of loyalty programs: Scale development and implications for relational strategies, Journal of Business Research, 63(1), 32-37.
• Chen, C. & Tsai, D. (2007). How destination image and evaluative factors affect behavioral intentions? Tourism Management, 28, 1115 – 1122.
• Colgate, M., & Lang, B. (2001). Switching barriers in consumer markets: An investigation of the financial services industry. Journal of consumer marketing, 18(4), 332-347.
• Dick, A. S., & Basu, K. (1994). Customer loyalty: Toward an integrated conceptual framework. Journal of the Academy of Marketing Science, 22(2), 99-113.
• Doering, Z. D. (1999). Strangers, guests, or clients? Visitor experiences in museums, Curator: The Museum Journal, 42(2), 74-87.
• Eid, R., El-Kassrawy, Y. A., & Agag, G. (2019). Integrating destination attributes, political (in) stability, destination image, tourist satisfaction, and intention to recommend: A study of UAE. Journal of Hospitality & Tourism Research, 43(6), 839-866.
• Falk, J. H. (2016). Museum audiences: A visitor-centered perspective, Society and Leisure, 39(3), 357-370.
• Gerçek, F. (1999). Türk müzeciliği, Kültür Bakanlığı Yayınları, Türk Tarih Kurumu Basımevi.
• Göktaş, L. S., & Ülkü, A. (2021). Müzedeki hizmet kalitesi algısının tekrar ziyaret etme ve tavsiye etme niyeti üzerindeki etkisi. Avrasya Turizm Araştırmaları Dergisi, 2(2), 42-53.
• Harrison, M. (1963). Eğitim ve müzeler. İçinde S. İnal (Ed.), Müzelerin Teşkilatlanması- Pratik Öğütler, Türk Tarih Kurumu Basımevi.
• Harrison, P. & Shaw, R. (2004). Consumer satisfaction and post-purchase intentions: An exploratory study of museum visitors, International Journal of Arts Management, 6(2), 23-32.
• Herreman, Y. (1998). Museums and tourism: Culture and consumption. Museum International, 50(3), 4-12. ICOM (2022). https://icom.museum/en/news/icom-approves-a-new-museum-definition/ (Erişim Tarihi: 19.10.2023).
• İhtiyar, M. N. (2013). Çağdaş müzecilik ve kent müzeciliği: Yeni bir program önerisi (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). İstanbul Teknik Üniversitesi, İstanbul.
• Kaya, Ş., & Turan, D. Ş. (2007). Türkiye'de müzecilik: 100 müze, 1000 eser. Kültür ve Turizm Bakanlığı Yayınları.
• Kervankıran, I. (2014). Dünyada değişen müze algısı ekseninde Türkiye’deki müze turizmine bakış. Turkish Studies, 9(11), 345-369.
• Kirchberg, V. & Tröndle, M. (2012). Experiencing exhibitions: A review of studies on visitor experiences in museums, Curator: The Museum Journal, 55(4), 435-452.
• Kline, R. B. (2016). Principles and practice of structural equation modeling. 4. Baskı, New York: The Guilford Press.
• Koçak, A., & Özer, A. (2004). Marka değeri belirleyicileri: Bir ölçek değerlendirmesi. Ulusal Pazarlama Kongresi, 6-8 Ekim, Ankara.
• Korkmaz, H. (2020). Troya müzesi elektronik ziyaretçi yorumlarının hizmet özellikleri, memnuniyet ve tavsiye açısından incelenmesi. Gastroia: Journal of Gastronomy and Travel Research, 4(1), 43-56.
• Kültür ve Turizm Bakanlığı, (2022). Devlet Müzesi, https://kvmgm.ktb.gov.tr/?_Dil=1 (Erişim Tarihi: 19.10.2023).
• Meydan, C. H. & Şeşen, H. (2011). Yapısal eşitlik modellemesi-AMOS uygulamaları, Detay Yayıncılık.
• Mucuk, İ. (2013). Temel pazarlama bilgileri, Türkmen Kitabevi.
• Odabaşı, Y. (2004). Müşteri ilişkileri yönetimi, Sistem Yayıncılık.
• Özgören, F. (2007) Boş zaman pazarlaması ve müzecilikte bir uygulama, (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Marmara Üniversitesi, İstanbul.
• Özkan, B. İ. (2015). Destinasyon rekabetinde müzelerin pazarlama stratejilerinin turizm alanında çalışan akademisyenler tarafından değerlendirilmesi: Ankara örneği (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi), Atılım Üniversitesi, Ankara.
• Packer, J. (2008). Beyond learning: Exploring visitors' perceptions of the value and benefits of museum experiences. Curator: The Museum Journal, 51(1), 33-54.
• Pamukçu, H., Baydeniz, E., Tanrısever, C., & Sandıkcı, M. (2023). Müze imajı ve ziyaretçi memnuniyetinin davranışsal niyete etkisi: Afyonkarahisar örneği. International Journal of Contemporary Tourism Research, 7(1), 47-56.
• Parry, R., & Sawyer, A. (2005). Space and the machine. Reshaping Museum Space, 39-52.
• Pullman, M. E. & Thompson, G. M. (2002). Evaluating capacity and demand management decisions at a ski resort. Cornell Hotel and Restaurant Administration Quarterly, 43 (6), 25-36.
• Sert, A. N., & Karacaoğlu, S. (2018). Müzelerdeki hizmet kalitesinin memnuniyet algısı ve tavsiye etme niyeti üzerindeki etkisi: Anadolu Medeniyetleri Müzesi örneği. Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 20(2), 103-122.
• Solomon, M. R. (2007). Consumer behavior, 7th Ed., New Jersey: Prentice Hal.
• Topsakal, Y. & İplik, F. N. (2013). Üniversite öğrencilerinin kalite algıları ile memnuniyet ve tavsiye etme düzeyleri arasındaki ilişkiyi belirlemeye yönelik bir araştırma, Cag University Journal of Social Sciences, 10(2), 82-94.
• Uysal, Ç. K. (2005). Müze eğitimi ve müze ziyaretçilerinin Atatürk ve Kurtuluş Savaşı Müzesi ziyaretçi profili aracılığıyla incelenmesi, (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Ankara Üniversitesi, Ankara.
• Yamane, T. (2001). Temel örnekleme yöntemleri, (A. Esin, M. A. Bakır, C. Aydın & E. Gürbüzsel Çev.). Literatur Yayıncılık.
• Yaşlıoğlu, M. M. (2017). Sosyal bilimlerde faktör analizi ve geçerlilik: Keşfedici ve doğrulayıcı faktör analizlerinin kullanılması”, İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi Dergisi, 46(Özel Sayı), 74-85.
• Yıldız, S. B., & Diken, B. (2021). Müze ziyaretçilerinin hizmet kalitesi algılamalarının memnuniyetleri üzerindeki etkisi: Topkapı Sarayı Müzesi örneği. Gümüşhane Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 12(3), 848-859.
• Zhou, L., Shen, H., Wu, M. Y., Wall, G., & Shen, X. (2019). Benefits of visiting heritage museums: Chinese parents’ perspectives. International Journal of Heritage Studies, 25(6), 565-581.