Bir Şirketin Büyüme ve Kârlılığına İlişkin Box-Jenkins Yöntemi ile Bir Öngörü Çalışması

Yıl 2020, Cilt: 10 Sayı: 2, 354 - 368, 30.06.2020

Ebru Kaya Osman Çevik

Öz

Savunma sanayi sektörünün başarılı firmalarından biri olan OTOKAR’ın bazı ekonomik verilerini (özsermaye kârlılığı- aktif kârlılık- özsermaye büyüme ve aktif büyüme) kullanarak uygun modeller kurmak, kurulan bu modellerle de gelecek dönemler için öngörülerde bulunmak bu çalışmanın amacını oluşturmaktadır. Söz konusu firmadan elde edilen veriler, bir zaman serisinin yapısını belirleyen, gözlem değerlerinin aralarındaki bağımlılığı en etkili bir şekilde kullanan ve model belirleme aşamalarında istatistiksel testlere yer verdiği için diğer zaman serileri tahmin yöntemlerine göre kısa dönem tahmin yapmada daha başarılı olan Box-Jenkins yöntemi yardımı ile analiz edilmiş ve öngörüler yapılmıştır. İlgili firmanın 1996-2018 yıllarını kapsayan 3’er aylık ekonomik verileri kullanılarak gerekli analizler yapılmış ve uygun Box-Jenkins modelleri elde edilmiş, bu modeller yardımıyla da 2019-2020 yıllarına ait 3’er aylık 8 dönem için öngörüler yapılmıştır. Yapılan öngörülere göre, gelecek dönemlerde OTOKAR’ın özsermaye kârlılığı değerleri ile aktif kârlılık değerlerinin düzenli olarak yükselme eğilimi göstereceği anlaşılmaktadır. Yine özsermaye büyüme değerlerinin düzenli olarak yükselme eğiliminde olacağı, aktif büyüme değerlerinin ise önce hafif bir düşme, daha sonra hafif yükselerek dalgalı bir seyir gösterme eğiliminde olacağı görülmüştür.

Anahtar Kelimeler

Savunma Sanayi, Zaman Serileri Analizi, Box-Jenkins Yöntemi, OTOKAR

Kaynakça

• Akgüç, Ö. (2013). Finansal Yönetim. İstanbul: Avcıol Basım Yayın.
• Akıncı, M. (2008). Zaman Serilerinde Durağanlık Analizi ve İhracatın GSMH İçindeki Payı Üzerine Bir Uygulama (Basılmamış Yüksek Lisans Tezi). Kars: Kafkas Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Altın, A. (2007). Dodurga Barajına Giren Su Miktarının Box-Jenkins Tekniği ile Modellenmesi, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Mühendislik ve Mimarlık Fakültesi Dergisi, 20(1): 81-100.
• Biçen, C. (2006). Box-Jenkins Zaman Serisi Analiz Yöntemi ile İleri Beslemeli Yapay Sinir Ağları Tahminlerinin Karşılaştırılmas. (Basılmamış Yüksek Lisans Tezi). Ankara: Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü.
• Çağıl, G. (2017). Mevsimlik Olmayan Box-Jenkins Modellerinde İki Aşamalı Yapay Sinir Ağlarının Kullanılması, Akademik Platform-Mühendislik ve Fen Bilimleri Dergisi, 5(3): 123-130.
• Çelik, T. (2017). Sigorta Şirketlerinde Finansal Analiz ve Bir Uygulama (Basılmamış Yüksek Lisans Tezi). İstanbul: Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Çevik, O. (1999). Zaman Serileri Analizinde Box-Jenkins Yöntemi ve Turizm Verileri Üzerine Bir Uygulama (Basılmamış Doktora Tezi). Kırıkkale: Kırıkkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Duru, Ö. (2007). Zaman Serileri Analizinde ARIMA Modelleri ve Bir Uygulama (Basılmamış Yüksek Lisans Tezi). İstanbul: İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.