Somut Olmayan Kültürel Miras Unsurlarından Karagöz Sanatının Turizm Bağlamında Değerlendirilmesi

Yıl 2022, Cilt: 12 Sayı: 2, 417 - 439, 30.07.2022

Makbule Civelek

Öz

Somut olmayan kültürel miras unsurları turizm açısından önemli bir yere sahiptir. Bu unsurların korunması ve sürdürülebilirliğin sağlanması turizme katkı sağlayacaktır. Somut olmayan kültürel miras unsurları turizm açısından çeşitli yönleri ile irdelenebilir. Bu bağlamda somut olmayan kültürel miras unsurlarından biri de Karagöz Sanatıdır. Karagöz Sanatı geçmişten günümüze usta çırak ilişkisi ile süregelen geleneksel gölge sanatıdır. Çalışmada UNESCO Somut Olmayan Kültürel Miras listesinde yer alan Karagöz Sanatının mevcut durumunu ortaya koymak, Karagöz Sanatının geliştirilebilmesi için yapılabilecekleri tespit etmek ve Karagöz Sanatını turizm bağlamında değerlendirebilmek hedeflenmiştir. Nitel yöntemin kullanıldığı çalışmada veriler, 13 UNIMA üyesi Karagöz sanatçısı ile yapılan görüşmeler sonucunda yarı yapılandırılmış form aracılığıyla elde edilmiştir. Çalışmadan elde edilen sonuçlar, Karagöz sanatının gelenekselliğini koruması, ulusal ve uluslararası bazda etkinliklerin arttırılması ve Karagöz ustalarının çıraklar yetiştirerek eğitimli sanatçıların artması yönünde bir bütün olarak değerlendirilmiştir. Turizm bağlamında yapılan çıkarımlar ise Karagöz Sanatının daha çok kültürel aktarıma olanak tanıması, kültür tanıtımını sağlaması ve farklı uluslara uygun oyunların sergilenmesi yönünde olmuştur. Buna ek olarak Karagöz sanatının ulusal ve uluslararası festival ve etkinliklerde yer alması katılımcıların çoğunluğu tarafından olumlu olarak değerlendirilmiştir.

Anahtar Kelimeler

UNESCO Somut Olmayan Kültürel Miras Listesi, Karagöz Sanatı, UNIMA Karagöz Sanatçıları.

Kaynakça

• Ağcakaya, H. & Can, İ. I. (2019). Sustainability of Culinary Culture in the Context of Cultural Heritage: An Example for Gastronomy Museums in Turkey. Gastroia: Journal of Gastronomy and Travel Research, 3(4), 788-804.
• Arıoğlu, İ. & Atasoy, Ö. (2015). Within the Context of Intangible Cultural Heritage Traditional Craftsmanship and Ministry of Culture and Tourism. Turkish Studies, 10(16), 109-126.
• Atasoy, Ö. (2019). New Approaches to the Use of Intangible Cultural Heritage Elements in Tourism Businesses. The Journal of International Social Research, 12(67): 822-829.
• And, M. (1979). The Turkish Folk Theatre. Asian Folklore Studies, 38(2): 155-176. And, M. (2004). Başlangıçan 1983’e Türk Tiyatro Tarih. İletişim Yayınları: İstanbul.
• Cultural Portal (2021). Characteristics of Karagöz Art. https://www.kulturportali.gov.tr/portal/karagoz. Date of Access: 22.12.2021. Çalık, İ. & Ödemiş, M. (2018).
• A Qualitative Study on Investigation of Intangible Cultural Heritage Values of Gümüşhane Province within the Framework of Sustainable Tourism. Mediterranean Journal of Humanities, 8(2), 233-249.
• Çapar, G. & Yenipınar, U. (2016). Use of Local Food as a Source of Intangiable Cultural Heritage in Tourism Industry. Journal of Tourism and Gastronomy Studies 4(1), 100-115.
• Çelepi, M. S. (2016). Intangible Cultural Heritage and University Youth. Adnan Menderes University. Journal of Institute of Social Sciences, 3(3), 15-35.