Kayseri Raşit Efendi Yazma Eser Kütüphanesi’nde Korunan 1303/2, 1303/3 ve 1303/4 Envanter Numaralı El Yazmalarının Tezhipli Sayfalarının İncelenmesi

Yıl 2023, Cilt: 13 Sayı: 4, 778 - 793, 31.12.2023

Bedriye Özbek Muhammet Bilgen

Öz

Yüzyıllar boyunca kitaba verilen önem, geleneksel Türk sanatlarının gelişmesine katkı sağlamıştır. Kur-an’ı Kerîm’ler başta olmak üzere dini, edebi ve tarihi konulu el yazması kitapların cilt, tezhip, ebru ve minyatür sanatlarıyla bezenmeleri, kitapları daha da değerli hale getirmiştir. Bu değerli el yazması eserler, günümüzde müze, özel koleksiyon ve kütüphanelerde muhafaza edilmektedir. Araştırma konumuz olarak da Kayseri Raşit Efendi Yazma Eserler Kütüphanesinde korunan 1303/2, 1303/3 ve 1303/4 envanter numaralı üç adet eserin tezhipleri seçilmiştir. Tezyinat bakımından incelenen 1303/2 ve 1303/3 envanter numaralı eserlerde ikişer sayfa 1303/4 envanter numaralı eserde ise sekiz adet olmak üzere toplam on iki tezhipli sayfa bulunmaktadır. Eserlerde yer alan tezhipli sayfaların üslup, motif, kompozisyon, renk, işçilik ve desen tasarımı açısından klasik dönem özellikleri gösterdiği görülmektedir. Hazırlanan çalışmanın Türk tezhip sanatı ve özellikle Türk tezhip sanatının klasik dönemi ile ilgili araştırma yapan araştırmacılara kaynak oluşturması, müze, kütüphane ve arşivlerimizde yer alan Türk kültürüne ait bu tür maddi kültür ürünlerinin gelecek nesillere sağlıklı bir şekilde aktarılması hedeflenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Kayseri Raşit Efendi Yazma Eserler Kütüphanesi, Tezhip, Yazma Eser

Kaynakça

• Anameriç, H. (2015). Yazma Eserlerin Kataloglanmasında Marc Standardı 500 Genel Notlar Alanı ve Bileşenlerinin Kullanımı. Ankara: Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Dergisi. C. 55. S:2
• Aslanapa, O. (1977). Kitap sanatları, yüzyıllar boyunca Türk sanatı (14. yüzyıl), M.E.B. Devlet Kitapları, Tifdruk matbaacılık Sanayi A.Ş.
• Baysal, A. F. (2019). Tezhip Sanatı, Türk İslam Sanatları Tarihi, A. Dündar (Ed.) Grafiker Yayınları. Bodur, F. (1984). 18. Yüzyılın Ünlü Müzehibi Ali Üsküdari, Bahar dergisi, (3) 45-49.
• Birol, A.İ. (2017). Türk Tezyini sanatlarında desen tasarımı çizim tekniği ve çeşitleri, (9. Baskı) Kubbealtı Yayınları.
• Cunbur, M. (1990). Milli kültürümüzde kitap sanatları, milli kültür unsurlarımız üzerinde genel görüşler, Atatürk Kültür ve Merkezi yayınları.