İklim Krizi ile Mücadele: Dünyaca Ünlü Sanat Eserlerine Yönelik Saldırılar

Yıl 2024, Cilt: 14 Sayı: 1, 32 - 46, 31.03.2024

Sofya Cihan Canbolat Elif Tarlakazan

Öz

Dünya gündeminin önemli konularından biri iklim değişikliğidir. Fosil yakıtların tüketilmesi, ormansızlaşma, sanayi faaliyetleri gibi insan kaynaklı etkenler sera etkisini arttırmakta ve bu durum iklim değişikliğinde hızla bir artış gözlenmesine sebep olmaktadır. İklim değişikliği ile mücadele konusunda politikaların yetersiz görülmesi ve farkındalık yaratmak amacıyla çarpıcı eylemlerle gündeme gelen iklim aktivistleri; trafiği engelleme, sosyal etkinlikleri aksatma ve dünya kültürel mirasını oluşturan ünlü eserlere saldırılar düzenlemektedirler. İklim değişikliğine farkındalık uyandırmak amacıyla; Leonarda Da Vinci, Sandro Botticelli, Pablo Picasso, Van Gogh vb. gibi sanatçıların eserleri iklim aktivistlerinin hedefi olmuştur. Sanat eserlerine gerçekleşen saldırılarda, eserler; üzerindeki cam korucu sayesinde zarar görmemiştir. Ancak asıl amaçları toplumsal fayda gözetmek olan aktivistlerin bu amaçlarından uzaklaştıkları görülmektedir. Ayrıca evrensel değerlere ve dünya mirasına sahip çıkmak, insan haklarına saygılı olmak, barışçıl ve duyarlı bir tutum sergilemek yerine şiddet ve zorbalığı çağrıştıran eylemleri benimsemişlerdir. Kısa süreli dikkat çeken eylemler ana akım medya ve sosyal medyaya konu olmuş ve eylemlerin gerçekleşmesinde sorun görmeyen aktivistler kazanmış olsa da günün sonunda negatif tepkilere yol açarak kamu desteğini toplamak konusundaki başarıdan uzak kalmıştır. İklim değişikliği, günümüz dünyasının en ciddi çevresel sorunlarından biri olarak karşımızda durmaktadır. Bu küresel sorunla mücadele etmek ve toplumu bilinçlendirmek amacıyla birçok iklim aktivisti, geleneksel eylemler yerine sanatın gücünü kullanmayı tercih etmektedir. Bu makalede, iklim aktivistlerinin sanat eserleri aracılığıyla çevre sorunlarına dikkat çekmeleri incelenerek, bireysel ve toplumsal düzeyde değişim ve farkındalık yaratma gücünü nasıl kullandıkları irdelenecektir.

Anahtar Kelimeler

Sanat, Sanat eserleri, İklim değişikliği, İklim krizi, İklim aktivizmi

Kaynakça

• Aydem Enerji. (2022). İklim değişikliği nedir? Nedenleri nelerdir? https://www.aydemenerji.com.tr/blog/164/iklim-degisikligi-nedir-nedenleri-nelerdir- adresinden 20 Aralık 2023 tarihinde alınmıştır.
• Başalma, D. & Demir, İ. (2006). Küresel iklim değişikliği. Journal Crop Research. 2, 22-26.
• Birleşmiş Milletler. (2019). Hükümetlerarası iklim değişikliği paneli: Küresel ısınma insan kaynaklı ve daha önce görülmemiş bir seviyede. https://turkiye.un.org/tr/139350-hükümetlerarası-iklim-değişikliği- paneli-küresel-ısınma-insan-kaynaklı-ve-daha önce adresinden 01 Aralık 2023 tarihinde alınmıştır.
• Çalışkan, S. (2019). Katliamlara tanıklık: sanat eserleri aracılığı ile hatırlamak. Atatürk Üniversitesi Güzel Sanatlar Enstitüsü Dergisi, 43, 105-114. Doi: https://doi.org/10.35247/ ataunigsed.564681
• Gombrich, E. H. (2013). Sanatın öyküsü. E. Erduran (Çev.). Remzi Kitabevi. Karaman,
• E. (2021). İklim sözcüğü: Krizi ve çözüm önerilerini anlamak için bilmeniz gereken 15 kavram. https://www.bbc.com/turlce/haberler-dunya-58161113 adresinden 06 Aralık 2022 tarihinde alınmıştır.
• Kurnaz, L. (2021). Küresel iklim krizi. Bilim ve Teknik. https://bilimteknik.tubitak.gov.tr/system/files/makale/iklim_k.pdf adresinden 02 Aralık 2022 tarihinde alınmıştır.
• Turan Karaca, R. (2023). Radikal iklim hareketlerinin etkinliği: Just stop oil örneği üzerinden bir değerlendirme. https://oad.org.tr/yayinlar/radikal-iklim-hareketlerinin-etkinligi-just-stop-oil-ornegi- uzerinden-bir-degerlendirme/ adresinden 06 Aralık 2022 tarihinde alınmıştır.