Tekstil Restorasyonunda Kullanılan Sağlamlaştırma Yöntemleri ve Esere Etkisi*

Yıl 2024, Cilt: 14 Sayı: 2, 279 - 287, 30.06.2024

Hatice Tozun

Öz

Müze eserlerinin korunması, önleyici koruma veya aktif koruma yöntemlerin ya da her ikisini de içeren farklı uygulamaları kapsamaktadır. Doğru karar verilmez ise her iki uygulama da uzun vadede müze eserlerinin bozulmasını hızlandırmada rol oynayabilir. Pasif koruma yani doğal haliyle bırakmak, eserde daha sonra hasara veya parçalanmaya neden olabileceği gibi eserin yapısal olarak uzun süre korunmasına yardımcı olacak müdahaleci koruma yöntemlerinin kullanılması da eserin mekanik ve fiziksel özelliklerinde bazı değişikliklere yol açabilir. Bir tekstil eserin konservasyon süreçlerini değerlendirirken, uygulanacak işlemlerin olası etkilerinin yanı sıra, uzun vadeli etkilerini ve oluşabilecek yan etkilerini de düşünüp planlamak çok önemlidir. Dikiş tekniği tekstil restorasyonunda muhtemelen en yaygın kullanılan tedavi yöntemlerinden biridir. Dikiş, farklı hasar türlerini kapatıp yayılmasını engellemek veya herhangi bir malzeme üzerine monte etmek amacıyla uygulanabilen çok yönlü bir tekniktir. Fakat son dönemlerde yapılan araştırmalar, sıklıkla kullanılan bu tekniğin uzun vadede esere ne gibi hasarlar verebileceği konusunda yoğunlaşmaktadır. Bu doğrultuda çalışmanın amacı hem bu araştırmalar hakkında bilgilendirmek hem de tekstil restorasyonunda eserin korunmasına yönelik kullanılan dikişlerin doğru uygulanmadığında, uzun süreli depolama ve sergilemeden sonra tekstiller üzerinde nasıl bir etkiye sebep olduğunu uygulamalı örneklerle açıklamaktır

Anahtar Kelimeler

Tekstil, Restorasyon, Konservasyon, Sağlamlaştırma

Kaynakça

• Abdel-Kareem, O. (2021). Textile conservatıon past present and future. Advanced Research in Conservation Science, 2(2), 1-15.
• Ahunbay, Z. (2019). Kültür mirasını koruma ilke ve teknikleri. İstanbul: Yem Yayınları.
• Benson, S.J, Lennard, F., Smith, M.J. (2014) 'Like-With-Like': A comparison of natural and synthetic stitching threads used intextile conservation, eprints.gla.ac.uk.
• Clavir, M. (1998). The social and historic construction of professional values in conservation. Studies in Conservation, 43(1).
• Ergür, A. (2002). Tekstil terimleri sözlüğü. İstanbul: Boğaziçi Üniversitesi Yayınevi. Kesler, M. (2018); Adhesive use in textile conservation: An update on recent developments and current practice. https://dissertations.gla.ac.uk/id/eprint/450/1/2018