Çok Katmanlı Bir Yerleşimin Günümüzdeki İzleri: Bursa Hisar Bölgesi

Yıl 2024, Cilt: 14 Sayı: 4, 481 - 504, 31.12.2024

Feyza Durmuşlar , Eti Akyüz Levi Akyüz Levi

Öz

Çok katmanlı tarihi yerleşimler, eski dönemlerden günümüze dek yerleşim yeri olma özelliğini sürdüren alanlardır. Anadolu kentlerinin birçoğunda çok katmanlılık görülmekle birlikte farklı katmanların bir aradalığı günümüz kentlerinin bazılarında korunamamıştır. Bursa Hisar Bölgesi, günümüzde kent merkezinde kalmasına ve çağdaş yapılaşmaların oldukça yoğun olduğu bir yerde bulunmasına karşın, farklı katmanlar hem yapı hem de alan ölçeğinde gözlemlenebilmektedir. Bölge Bithynia İmparatorluğu’ndan başlayarak, Osmanlı Dönemi’ne dek farklı kültürlere ev sahipliği yapmıştır. Çalışmada, kentteki tabakalaşmaların izleri takip edilerek dönem haritaları hazırlanmıştır. Araştırmada tarihsel yöntem kullanılmış; bu bağlamda alan çalışmaları, literatür taraması, arşiv araştırması gibi araçlardan yararlanılmıştır. Bölgenin katmanlarının bulunmasına yönelik kazılar ve bilimsel çalışmalar, yerel yönetim ve diğer kurumlarca aktif olarak sürmektedir. Araştırmanın katmanların dönemsel olarak haritalanması açısından özgün bir nitelik yansıtması yanı sıra gelecekteki kazı çalışmaları ve bilimsel çalışmalara alan ölçeğinde altlık oluşturması da hedeflenmektedir. Alandaki tarihi yapıların ve izlerin konumları ile dağılımları belirlenerek bundan sonraki çalışmaları yönlendirecek veriler ortaya konulmuştur

Anahtar Kelimeler

Çok katmanlı yerleşimler, Koruma, Katmanlaşma, Bursa, Hisar

Kaynakça

• Aşık Paşazade. (2003). Aşıkpaşazade Osmanoğulları Tarihi. (K. Yavuz ve Y. Saraç, Ed.). İstanbul: Koç Kültür Sanat Tanıtım, MAS Matbaacılık.
• Baykal, K. (1993). Bursa ve Anıtları. İstanbul: TAÇ Vakfı Yayınları.
• Bilgin Altınöz, G. (2002). Assessment of Historical Stratification in Multi-layered Towns as a Support for Conservation Decision-Making Process; A GIS Based Approach Case Study: Bergama. [Yayınlanmamış doktora tezi] Orta Doğu Teknik Üniversitesi.
• Bursa Araştırmaları Merkezi. (2015). Bursa Kalesi ve Çevresi. Erişim 14 Temmuz 2020, https://www.bursa.com.tr/bursa-kalesi-ve-cevresi-27316.html
• Bursa İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü. (2015). Bursa Haritaları. Erişim 14 Temmuz 2020, http://www.bursakulturturizm.gov.tr/yazdir?F30E5494602E99860CBE7187B01A1318
• Çağaptay, S. (2011). Depremler, Arkeoloji ve Bursa’nın Erken Osmanlı Döneminin Anatomisi. Byzantine and Modern Greek Studies, 35(1), 45–69.
• Çağaptay, S. (2021). Bursa Bey Sarayı: Erken Osmanlı Dönemi Sarayı Üzerine Mekânsal ve Kültürlerarası Bir İnceleme. S. Yurtsever Yılmaz (Ed.), Osmanlı Devleti’nin Yönetim Merkezi: Bursa Bey Sarayı içinde (88- 111). Bursa: Bursa Büyükşehir Belediyesi.
• Çıtakoğlu, H. (2016). Bursa/Hisar Bölgesi mozaikleri ve geometrik desen repertuvarı. Uludağ Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 9(1), 1–32.