Türkiye Turizminin Geleceğinin Yapay Zekâ ile Tahminlemesi

Yıl 2025, Cilt: 15 Sayı: 1, 170 - 183, 25.03.2025

İlker Vural , Uğur Ceylan

Öz

Yapay zeka teknolojileri, büyük veri analitiği ve makine öğrenmesi sayesinde farklı sektörlerde tahminleme ve stratejik karar alma süreçlerini kökten değiştirmektedir. Bu çalışma, yapay zekâ uygulamalarını kullanarak Türkiye'nin turizm sektöründeki gelecekteki potansiyelini değerlendirmeyi amaçlamaktadır. Çalışma Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından 2019-2023 yılları arasında yayınlanan turizm gelir ve giderlerine ilişkin çeşitli verilerin analizine odaklanmaktadır. Araştırmada, aylara göre turizm geliri, ziyaretçi sayısı, kişi başı harcama, vatandaş giriş ve geceleme sayıları gibi istatistikler ve Turizm Teşvik Kanunu incelenerek Türkiye’nin 2030 yılı turizm potansiyeli oluşturulmaya çalışılmıştır. Bu süreçte, yapay zekâ uygulamaları (Chat-GPT, Poe platformu üzerinden Genel Asistan, Claude-3.5, Llama, Gemini, Mistral, Command-R ve Mixtral) kullanılarak veriler analiz edilmiş ve bu analizlerden elde edilen sonuçlar birleştirilerek kapsamlı bir değerlendirme yapılmıştır. Analiz sonuçlarına göre, Türkiye'nin turizm gelirlerinin 2030 yılına kadar yıllık ortalama %8 büyüme göstererek 75-80 milyar dolara ulaşması beklenmektedir. Ayrıca, ziyaretçi sayısının 80-100 milyon seviyesine yükselmesi öngörülmektedir. Katma değerli turizm alanlarına (sağlık, spor, kültürel turizm) yönelik yatırımlar, kişi başı harcamaları 1.200-1.500 dolar seviyelerine çıkarma potansiyeline sahiptir. Özellikle sağlık turizmi, uluslararası rekabette Türkiye'nin önemli bir avantajı olarak öne çıkmaktadır. Elde edilen sonuçlar, Türkiye'nin 2030 yılına dair turizm hedeflerine yönelik önemli bir perspektif sunmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Turizm, Yapay Zekâ, Tahminlime

Etik Beyan

Bu çalışmada etik beyana gerek bulunmamaktadır.

Kaynakça

• Aygün, A., ve Baycan, T. (2020). A Critical Analysis of Turkey's Tourism Strategy Plan (2023) Based on the key factors in mitigation and adaptation to climate change. Journal of Tourism Leisure and Hospitality, 2(2), 48-61.
• Bedir, Ö. (2024). Development of Cultural and Faith Tourism in SCO and Turkic States: Uzbekistan’s Potential and the Exemplary Turkish Case. Journal of Multidisciplinary Academic Tourism, 9(2), 157–163.
• Buhalis, D., ve Sinarta, Y. (2019). Real-time co-creation and nowness service: Lessons from tourism and hospitality. Journal of Travel & Tourism Marketing, 36(5), 563-582. https://doi.org/10.1080/10548408.2019.1592059
• Dursun, C., Demiral, M., Zengin, B., ve Batman, O. (2017). 2023 Türkiye Turizm Stratejisi Kapsamında Kırsal Turizmin Değerlendirilmesi. Uluslararası Kırsal Turizm ve Kalkınma Dergisi (IRTAD) E-ISSN: 2602- 4462, 1(1), 1-5.
• Gössling, S., Scott, D., ve Hall, C. M. (2021). Pandemics, tourism and global change: A rapid assessment of COVID-19. Journal of Sustainable Tourism, 29(1), 1-20. https://doi.org/10.1080/09669582.2020.1758708