Assessment of Pesticide Preference and Applications Among Hazelnut Farmers in Türkiye

Yıl 2025, Cilt: 6 Sayı: 2, 67 - 80, 30.12.2025

Emin Taylan , Ali Bayat

https://doi.org/10.58728/joinabt.1773243

Öz

Hazelnuts are one of Türkiye’s most important agricultural export products. In the past decade, the negative impact of non-pest factors and organisms on hazelnut farming has led to the widespread use of chemical control. In Türkiye, there are legal regulations regarding the production, sale, use, and storage of pesticides, the calibration of equipment used in pest control, the use of personal protective equipment, and the protection of sensitive and wetland areas. However, especially in small enterprises, there is insufficient information on whether these regulations are being followed in chemical control practices. This study highlights the critical need for comprehensive farmer education programs focused on pesticide use, storage, and safety. Furthermore, strengthening regulatory oversight and increasing awareness about sustainable practices are essential to ensure environmental protection and product safety. This research utilized surveys conducted in the primary hazelnut-producing region of Ordu, Giresun, Trabzon, Samsun, Sakarya, and Düzce, which collectively account for about 90% of hazelnut production in Türkiye, examines the socio-demographic characteristics of farmers, their decision-making processes in plant protection activities, pesticide selection and prescription, pesticide purchasing and storage, preparation for application, and equipment usage. Based on the results, it is recommended that agricultural policies focus on developing region-specific educational programs for farmers. Additionally, stricter enforcement of pesticide regulations, including mandatory record-keeping for pesticide use, is necessary to ensure compliance. Collaboration with local agricultural cooperatives and government agencies could facilitate the dissemination of best practices. Future research should explore the potential of integrating precision agriculture tools to further optimize pesticide usage and reduce environmental impact.

Anahtar Kelimeler

Corylus avellana L , Sustainable hazelnut farming , Agricultural practices , Farmer behavior

Etik Beyan

There is no conflict of interest among the authors.

Destekleyen Kurum

Hazelnut Research Institute

Teşekkür

We would like to thank TAGEM for their support.

Türkiye’de Fındık Üreticileri Arasında Pestisit Tercihi ve Uygulamalarının Değerlendirilmesi

Öz

Fındık, Türkiye’nin en önemli tarımsal ihracat ürünlerinden biridir. Son on yılda, zararlı dışı faktörlerin ve organizmaların fındık tarımı üzerindeki olumsuz etkisi, kimyasal mücadelenin yaygınlaşmasına yol açmıştır. Türkiye’de pestisitlerin üretimi, satışı, kullanımı ve depolanması; zararlı mücadelesinde kullanılan ekipmanların kalibrasyonu; kişisel koruyucu ekipman kullanımı ve hassas alanlar ile sulak alanların korunmasına ilişkin yasal düzenlemeler bulunmaktadır. Ancak özellikle küçük işletmelerde, bu düzenlemelere kimyasal mücadele uygulamalarında uyulup uyulmadığına dair yeterli bilgi bulunmamaktadır. Bu çalışma, pestisit kullanımı, depolama ve güvenlik konularına odaklanan kapsamlı çiftçi eğitim programlarının kritik önemini vurgulamaktadır. Ayrıca, çevrenin korunması ve ürün güvenliğinin sağlanması için düzenleyici denetimin güçlendirilmesi ve sürdürülebilir uygulamalar konusunda farkındalığın artırılması gereklidir. Araştırmada, Türkiye’deki fındık üretiminin yaklaşık %90’ını karşılayan Ordu, Giresun, Trabzon, Samsun, Sakarya ve Düzce illerinde yapılan anketler kullanılmıştır. Çalışma, çiftçilerin sosyo-demografik özelliklerini, bitki koruma faaliyetlerindeki karar alma süreçlerini, pestisit seçimi ve reçetelendirme, pestisit satın alma ve depolama, uygulama hazırlığı ve ekipman kullanımını incelemektedir. Sonuçlara göre, tarım politikalarının çiftçilere yönelik bölgeye özgü eğitim programlarının geliştirilmesine odaklanması önerilmektedir. Ayrıca, pestisit kullanımına ilişkin kayıt tutmanın zorunlu hale getirilmesi dahil olmak üzere pestisit düzenlemelerinin daha sıkı uygulanması gereklidir. Yerel tarım kooperatifleri ve kamu kurumları ile iş birliği, en iyi uygulamaların yaygınlaştırılmasını kolaylaştırabilir. Gelecekteki araştırmalar, pestisit kullanımını optimize etmek ve çevresel etkiyi azaltmak için hassas tarım araçlarının entegrasyon potansiyelini keşfetmelidir.

Anahtar Kelimeler

Corylus avellana , Sürdürülebilir Fındık Tarımı , Tarım Uygulamaları , Çiftçi Davranışları

Etik Beyan

Yazarlar arasında çıkar çatışması yoktur.

Destekleyen Kurum

Fındık Araştırma Enstitüsü

Teşekkür

Desteklerinden dolayı TAGEM'e teşekkür ederiz.

Kaynakça

• [1] FAO. (2023). Food and Agriculture Organization. http://www.fao.org (Access date: 09.08.2025).
• [2] KİB. (2024). Karadeniz İhracatçı Birlikleri. http://www.kib.org.tr/tr/birlikler-findik-ve-mamulleri-ihracatcilari-birligi.html (Access date: 26.06.2025).
• [3] Balık, H.İ., Balık, S.K. (2015). Fındıkta 2014 yılında meydana gelen don zararı üzerine bir araştırma. GAP VII. Tarım Kongresi, Şanlıurfa, 291–294.
• [4] Tuncer, C., Özdemir, İ.O., Kushiyev, R. (2018). Fındık hastalık ve zararlıları: mevcut durum ve riskler. TÜRKTOB Dergisi, 27, 14–17.
• [5] Kaymak, S., Özdem, A., Karahan, A., Özercan, B., Aksu, P., Aydar, A., Kodan, M., Yılmaz, A., Başaran, S., Asav, Ü., Erdoğan, P., Güler, Y. (2015). Ülkemizde zirai mücadele girdilerinin değerlendirilmesi. Zirai Mücadele Merkez Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü, Ankara.
• [6] Yıldırım, E. (2008). Tarımsal zararlılarla mücadele yöntemleri ve ilaçlar. Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayınları, Erzurum.
• [7] Sofuoğlu, S.C. (2009). Hava ve Sudaki Kirleticilere Maruziyet ve İnsan Sağlığı Riskleri-İzmir İli Deneyimi. 7. Uluslararası Katılımlı Türk Toksikoloji Derneği Kongresi, Ankara.
• [8] Öğüt, S., Seçilmiş, H. (2009). Tarım İlaçlarının (Pestisitler) Olası Çevre Etkileri. International Davraz Congress on Social and Economic Issues Shaping the World’s Future: New Global Dialogue, Isparta.
• [9] Altıkat, A., Turan, T., Torun, E.F., & Bingül, Z. (2009). Türkiye’de pestisit kullanımı ve çevreye olan etkileri. Atatürk Üniv. Ziraat Fak. Derg., 40(2), 87–92.
• [10] Peşmen, G., Yardımcı, M. (2008). Avrupa Birliği’ne Adaylık Sürecinde Türkiye Hayvancılığının Genel Durumu. Veteriner Hekimler Derneği Dergisi, 79(3), 51–56.
• [11] Yalçınkaya, N., Yalçınkaya, M.H., Çılbant, C. (2006). Avrupa Birliği’ne Yönelik Düzenlemeler Çerçevesinde Türk Tarım Politikaları ve Sektörün Geleceği Üzerine Etkisi. Yönetim ve Ekonomi Dergisi, 13(2), 97–118.
• [12] Newbold, P. (1995). Statistics for business and economics. Prentice Hall Inc., USA.
• [13] Taylan, E., Bayat, A. (2023). Fındık Üretim Alanlarında Bitki Koruma İlaçlarını Uygulayan Operatörlerin Risk Algı Düzeylerinin Saptanması. Anadolu Tarım Bilimleri Dergisi, 38(1), 99–116. https://doi.org/10.7161/omuanajas.1103344
• [14] Batur, T., Arslan, Z.F., Altın, N. (2023). Düzce ili fındık bahçelerinde tarımsal uygulamalar ve üreticilerin pestisit kullanım durumu. Akademik Ziraat Dergisi, 12(Özel Sayı), 261–270. http://dx.doi.org/10.29278/azd.1354632
• [15] Çankaya, D., Boz, İ. (2023). Fındık Üreticilerinin İklim Değişikliği Konusunda Bilgi Düzeyleri, Deneyimleri ve Gelecekle İlgili Kararları. ISPEC Tarım Bilimleri Dergisi, 7(2), 395–406. https://doi.org/10.5281/zenodo.8051018
• [16] Uzundumlu, A.S., Kılıç, B., Tozlu, G. (2017). Fındık Üretiminde Kimyasal İlaç Kullanımını Etkileyen Faktörlerin Analizi: Giresun İli Örneği. Gümüşhane Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisi, 7(1), 1–9.
• [17] Uzun, T. (2021). Kocaeli ilinde fındık üretimi yapan çiftçiler ile fındıkta kullanılan pestisitler hakkında bilinç düzeyinin araştırılması (Yüksek Lisans Tezi). Bursa Uludağ Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Bitki Koruma Anabilim Dalı, Bursa, 80s.
• [18] Ediboğlu, N., Yıldırım, İ. (2019). Sakarya ili ve çevresinde elma üreticilerinin pestisit kullanımları ve pestisidin zararlı etkileri üzerinde algıları. Journal of Agriculture, 2(2), 50–59.
• [19] Öztürk, D., İslam, A., Cangi, R. (2019). Ordu ili Ünye ilçesinde fındık işletmelerinin mevcut durum analizi ve beklentileri. Akademik Ziraat Dergisi, 8(Özel Sayı), 107–114. http://dx.doi.org/10.29278/azd.609737
• [20] Kılıç, B., Uzundumlu, A.S., Tozlu, G. (2018). Fındık Üretiminde Kimyasal İlaç Kullanımının Çevresel Duyarlılık Yönünden İncelenmesi: Giresun İli Örneği. Türk Tarım ve Doğa Bilimleri Dergisi, 5(4), 396–405. https://doi.org/10.30910/turkjans.471171
• [21] Yüzbaşıoğlu, R., Topkaya, Ş. (2022). Üreticilerin tarim ilacı kullanmındaki bilgisi ve ilaçlamada çevre duyarlılığı: Tokat ili Merkez ilçe örneği. Gaziosmanpasa Journal of Scientific Research, 11(3), 306–316.
• [22] Tüccar, M., Turhan, Ş., Cansev, A. (2022). Türkiye'de iyi tarım uygulamalarının değerlendirilmesi: Fındık üreticilerinden bir bakış. Bursa Uludağ Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 36(1), 227–243. https://doi.org/10.20479-bursauludagziraat.1004486-2008945
• [23] Turan, A., Erdoğan, V. (2022). Spread and Damage of Citrus Longhorned Beetle [Anoplophora chinensis (Forster, 1771) (Coleoptera: Cerambycidae)] to Hazelnut Orchards in Türkiye. Turkish Journal of Agriculture - Food Science and Technology, 10(4), 531–535. https://doi.org/10.24925/turjaf.v10i4.531-535.4480.
• [24] Yonat, H., Kolören, O. (2023). Fındık üreticilerinin yabancı otlar ve mücadelesi hakkında bilgi düzeylerinin belirlenmesi. Turkish Journal of Weed Science, 26(2), 130–143.
• [25] Hanedar, A., Tanık, A., Girgin, E. (2023). Yeşil Mutabakat Kapsamında Pestisit Yönetimi ve Türkiye. Çevre İklim ve Sürdürülebilirlik, 24(2), 87-96.
• [26] Tanrıvermiş, H. (2000). Orta Sakarya Havzası’nda domates üretiminde tarımsal ilaç kullanımının ekonomik analizi. Ankara Üniversitesi Araştırma Enstitüsü, Yayın No: 42, Ankara.
• [27] Kılıç, B. (2014). Giresun İli Merkez, Bulancak, Espiye, Görele, Keşap, ve Tirebolu İlçelerinde Fındık Üreticilerinin Bitki Koruma Yönünde Karşılaştıkları Sorunlar ile Tarımsal İlaç Kullanım Durumunu Etkileyen Faktörlerin Değerlendirilmesi (Yüksek Lisans Tezi). Atarürk Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Bitki Koruma Anabilim Dalı, Erzurum, 109s.
• [28] Oğuz, C., Direk, M., Yiğit, F. (2000). Konya ilinde elma üreticilerinin tarım ilacı kullanımı ve çevresel etkileri. IV. Ulusal Tarım Ekonomisi Kongresi, Tekirdağ.