Determining of Adaptations of Faba Bean (Vicia faba L.) Populations and Varieties Collected from Different Provinces to Bilecik Conditions

Yıl 2023, Cilt: 4 Sayı: 1, 42 - 52, 30.06.2023

Mustafa Yılmaz Melike Köse

https://doi.org/10.58728/joinabt.1217714

Öz

This study was carried out in Bilecik Şeyh Edebali University application field in the 2019-2020 breeding season in order to determine the yield and yield characteristics of some broad bean genotypes in Bilecik ecological conditions. The experiment was set up in a randomized block design with 3 replications. Twelve broad bean genotypes, eight commercial and four local populations, were used as plant material. In the research; days to flowering, fresh pod weight, pod number, pod length, number of seeds per pod, pod width, pod thickness, pod broth, awning status, plant height, number of pods per plant, number of main branches and grain yield parameters were investigated. In statistical analysis; it was determined that plant height, number of main branches and pod succulence were insignificant, pod width was very important, and significant differences were observed in terms of other characteristics. Among the genotypes; in consumption as fresh broad beans; Antalya-2, K30 V23 ICARDA and Seher genotypes, and Adapazarı, Eresen-87, and Lara genotypes are recommended for dry grain consumption.

Anahtar Kelimeler

Broad bean,, Vicia faba L, adaptation, yield.

Farklı İllerden Toplanan Bakla (Vicia faba L.) Popülasyonlarının ve Çeşitlerinin Bilecik Koşullarına Adaptasyonlarının Belirlenmesi

Öz

Bu çalışma; bazı bakla genotiplerinin Bilecik ekolojik koşullarında verim ve verim özelliklerinin belirlenmesi amacıyla 2019-2020 yetiştiricilik sezonunda Bilecik Şeyh Edebali Üniversitesi uygulama arazisinde yürütülmüştür. Deneme tesadüf blokları deneme deseninde 3 tekrarlamalı olarak kurulmuştur. Bitki materyali olarak sekizi ticari ve dördü yerel popülasyondan oluşan 12 bakla genotipi kullanılmıştır. Araştırmada; çiçeklenme gün sayısı (gün), bitki boyu (cm), ana dal sayısı (adet), bitkide bakla sayısı (adet), baklada tane sayısı (adet), taze bakla ağırlığı (g), tane verimi (kg da-1 ), bakla boyu (cm), bakla eni (mm), bakla kalınlığı (mm), bakla et kalınlığı (mm) ve kılçıklılık durumu parametreleri incelenmiştir. İstatistiksel analizlerde; bitki boyu, ana dal sayısı ve bakla et kalınlığı önemsiz, bakla eni çok önemli, diğer özellikler açısından önemli derecede farklılıklar ortaya çıktığı belirlenmiştir. Genotipler arasından; taze bakla olarak tüketimde; Antalya-2, K30 V23 ICARDA ve Seher genotipleri, kuru tane olarak tüketimde ise Adapazarı, Eresen-87 ve Lara genotipleri önerilmektedir.

Anahtar Kelimeler

Bakla, Vicia faba L., adaptasyon, verim

Kaynakça

• [1] Gülümser, A. (2016). Dünyada ve Türkiye’de Yemeklik Dane Baklagillerin Durumu. Tarla Bitkileri Merkez Araştırma Enstitüsü Dergisi, 25(ÖZEL SAYI-1), 292-298.
• [2] Heinzmann, F. (1981). Assimilation Von Luftstickstoff Durch Verschiedene Leguminosenarten und Dessen Verwertung Durch Gefreidenachfrüchte, Diss, Hohenheim, page:132.
• [3] Alan, Ö. ve Geren, H. (2006). Ödemiş-İzmir Koşullarında Yetiştirilen Bazı Bakla (Vicia faba var. major) Çeşitlerinin Tohum Verimi ve Diğer Bazı Özellikleri Üzerinde Bir Araştırma. Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Derg., 43(1), 13-20.
• [4] Taschina, M., Moisa, C., Lupitu, A., Copolovici, D. M. & Copolovici, L. (2022). Influence of Nonsteroidal Anti-Inflammatory Drugs (NSAIDs) on Photosynthetic Parameters and Secondary Metabolites of Plants from Fabaceae Family. Applied Sciences, 12(13), 6326.
• [5] Çirka, M., Tunçtürk, R., Kulaz, H., Tunçtürk, M., Eryiğit, T. ve Baran, İ. (2022). Kuraklık Stresi Altında Yetiştirilen Bakla (Vicia faba L.) Bitkisinde Rizobakteri ve Alg Uygulamalarının Bitki Gelişimi Üzerindeki Etkilerinin İncelenmesi. Journal of the Institute of Science and Technology, 12(2), 1124-1133.
• [6] FAO. Dünya Bakla Ekim Alanları, Erişim Tarihi: 16.02.2022, www.fao.org.
• [7] TÜİK. Türkiye Bakla Ekim Alanları, Erişim Tarihi: 20.02.2022, www.tuik.gov.tr.
• [8] Soysal, S., Uçar, Ö. ve Erman, M. (2020). Siirt İli Ekolojik Koşullarında Farklı Sıra Arası ve Sıra Üzeri Mesafelerin Bakla (Vicia faba L.)’nın Verim ve Bazı Verim Özelliklerine Etkileri. Avrupa Bilim ve Teknoloji Dergisi, (20), 740-745.
• [9] Pekşen, E. ve Gülümser, A. (2006). Sonbahar ve İlkbaharda Ekilen Bakla (Vicia faba L.) Genotiplerinin Bazı Bitkisel Özellikleri ve Tane Verimi Bakımından Karşılaştırılması. Ondokuz Mayıs Üniv. Ziraat Fakültesi Dergisi, 22(1):79-85.
• [10] Kan, A., Aktaş, Ö. ve Özaktan, H. (2010). Baklanın (Vicia faba L.) Dünya ve Türkiye Ekonomisindeki Yeri ve Önemi (Derleme). Bitkisel Araştırma Dergisi (2): 35–40.
• [11] TÜRKOMP (Ulusal Gıda Kompozisyon Veri Tabanı). Baklanın Besinsel İçeriği, Erişim Tarihi: 27.12.2020, http://www.turkomp.gov.tr/food-bakla-216.
• [12] Laosombat V, Sattayasevana B, Chotsampancharoen T. & Wongchanchailert M, (2006). Glucose-6-Phosphate Dehydrogenase Variants Associated with Favism in Thai Children. International Jour. Of Hematology, 83 (2): 139-143.
• [13] Karaköy T., Demirbaş A., Yörük V., Toklu F., Baloch F. S., Durukan H., Öztürk M., Ton A., Anlarsal A. E. ve Özkan H. (2015). Türkiye Orijinli Bakla (Vicia faba L.) Genotiplerinin Soğuğa Dayanıklılık Yönünden İncelenmesi Üzerine Bir Araştırma, 11. Tarla Bitkileri Kongresi 7-10 Eylül, Çanakkale, Cilt:1, 430-433.
• [14] Roland, W. S. U., Pouvreau, L., Curran, J., Van de Velde, F. & de Kok P. M. T. (2017). Flavor Aspects of Pulse Ingredients. Cereal Chemistry, 94 (1): 58-65.
• [15] Akkad, R., Kharraz, E., Han, J., House, J. D. & Curtis, J. M. (2019). Characterisation of The Volatile Flavour Compounds in Low and High Tannin Faba Beans (Vicia faba var. minor) grown in Alberta, Canada. Food Res. Intern., 120, 285-294.
• [16] Pekşen, E. ve Artık, C. (2006). Bazı Yöresel Bakla (Vicia faba L.) Populasyonlarının Bitkisel Özellikleri ve Tane Verimlerinin Belirlenmesi. Journal of Agricultural Sciences, 12(2), 270-277.
• [17] Alan, Ö. ve Geren, H. (2006). Ödemiş-İzmir Koşullarında Yetiştirilen Bazı Bakla (Vicia faba var. major) Çeşitlerinin Tohum Verimi ve Diğer Bazı Özellikleri Üzerinde Bir Araştırma. Ege Üniversitesi Ziraat Fak. Der., 43(1), 13-20.
• [18] Köseoğlu, C. (2006). Çukurova Koşullarında Farklı Ekim Sıklıklarında Bakla Çeşitlerinin Tane Verimi ve Verimle İlgili Özelliklere Etkisi Üzerinde Bir Araştırma. (Yüksek lisans tezi). Çukurova Üniversitesi, Fen Bilimleri Ens., Adana.
• [19] Akgün, D. (2020). Bazı Bakla (Vicia faba L.) Genotiplerinin Tarımsal ve Biyokimyasal Özellikler Yönünden Değerlendirilmesi ve Seleksiyonu. (Yüksek lisans tezi). Akdeniz Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Antalya.
• [20] Pekşen, A., Pekşen, E. ve Artık, C. (2006). Bazı Bakla (Vicia faba L.) Popülasyonlarının Bitkisel Özellikleri ve Taze Bakla Verimlerinin Belirlenmesi. Anadolu Tarım Bilimleri Dergisi, 21(2), 225-230.
• [21] Koç, S. (2016). Tekirdağ Koşullarında Yetiştirilen Bakla (Vicia faba L.) Genotiplerinin Verim ve Verim Unsurlarının Belirlenmesi Üzerine Bir Araştırma. (Yüksek lisans tezi). Namık Kemal Üniversitesi, Fen Bilimleri Ens., Tekirdağ.
• [22] Kadıoğlu, S. (2019). Erzurum İlinde Yetiştirilen Bazı Bakla (Vicia faba L.) Çeşit ve Popülasyonlarının Verim ve Bazı Agromorfolojik Özellikleri. Tarla Bitkileri Merkez Araştırma Enstitüsü Dergisi, 28(2), 112-120.
• [23] Mıdık, İ. E. (2019). Düşük Tanen İçerikli Bakla (Vicia faba L.) Populasyonlarının Antalya Koşullarında Verim ve Tarımsal Özellikler İçin Seçilmesi. (Yüksek lisans tezi). Akdeniz Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Antalya.
• [24] Başdemir, F., Türk Z., İpekeşen, S., Tunç M., Eliş S. ve Biçer, B. (2020). Bazı Bakla (Vicia faba L.) Çeşitlerinde Gübre Uygulamalarının Verim ve Verim Unsurlarına Etkisi, Türk Tarım ve Doğa Bilimleri Dergisi, 7(3), 749-756.
• [25] Pekşen, E. ve Gülümser, A. (2007). Sonbahar ve İlkbaharda Ekilen Bakla (Vicia faba L.) Genotiplerinin Bazı Bitkisel Özellikler ve Tane Verimi Bakımından Karşılaştırılması. Anadolu Tarım Bilimleri Dergisi, 22(1), 79-85.
• [26] Odabaş M. S. ve Gülümser A. (2005). Farklı Işık Şiddetinin Bakla’da (Vicia faba L.) Verim ve Bazı Bitkisel Özelliklere Etkisi. Journal of Agriculture. Science, 11(03), 286-291.
• [27] Pekşen, E. (2007). Bakla (Vicia faba L.)’da Özellikler Arasındaki İlişkiler ve Tane Verimi Bakımından Seleksiyon Kriterlerinin Belirlenmesi. Anadolu Tarım Bilimleri Dergisi, 22(1), 73-78.
• [28] Yıldız, K. (2018). Yerel Bakla (Vicia faba L.) Genotiplerinin Taze ve Kuru Tane Amaçlı Kullanıma Uygunluğunun Belirlenmesi. (Doktora tezi). Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Samsun.