Farklı Branşlardaki Üst Düzey Sporcuların Problem Çözme Becerilerinin Çeşitli Değişkenlere Göre İncelenmesi

Yıl 2023, Cilt: 3 Sayı: 1, 32 - 50, 28.06.2023

İlker Kadaş , A. Dilşad Mirzeoğlu , Burak Güneş

Öz

Bu betimsel çalışmada, farklı branşlardaki (Voleybol, Basketbol, Karate) üst düzey sporcuların çeşitli değişkenler açısından problem çözme becerilerinin incelenmesi amaçlanmıştır. Araştırma 2020-2021 sezonunda faal olarak spor yapan profesyonel sporcular üzerinde yapılmıştır. Araştırmaya voleybol, basketbol ve karate sporu yapan toplam 231 sporcu katılmıştır. Araştırmada Heppner ve Peterson (1982) tarafından geliştirilen, Türkçe ’ye uyarlaması Şahin, Şahin ve Heppner (1993) tarafından gerçekleştirilen “Problem Çözme Envanteri” ve araştırmacı tarafından geliştirilmiş olan “Kişisel Bilgiler Formu” veri toplama araçları olarak kullanılmıştır. Çalışmanın genel amaçlarının cevaplarını bulmak amacıyla alt problemlere anket formları uygulanmış, toplanan verilerin gerekli istatistiksel çözümlerine ise SPSS 26 (Statistical Packet for Social Sciences) paket programı ile bakılmıştır. Betimsel istatistik yöntemlerinden (f) frekans, (%) yüzde ve (¯X) aritmetik ortalama analizi yapılmıştır. Sonuç olarak çalışma grubunu oluşturan sporcuların problem çözme becerilerinin orta düzeyde olduğu belirlenmiş, kadın sporcuların problem çözme becerileri erkek sporculara göre olumlu anlamda daha yüksek bulunmuştur. Sporcuların oynadıkları ligleri yükseldikçe ve milli sporcu olma özelliğine sahip oldukça problem çözme becerilerinin arttığı tespit edilmiştir. Sporcuların eğitim durumları ile, babalarının eğitim durumları yükseldikçe, problem çözme yeteneklerinin de arttığı belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Spor, problem çözme, voleybol, basketbol, karate

Kaynakça

• Atan, T., Göçer, S., Ünver, Ş. (2018). Farklı branşlardaki erkek ve kadın sporcuların atılganlık ile problem çözme becerileri arasındaki ilişki, Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 11 (60), 1359-1366
• Berkant, H.G., Eren, İ. (2013). İlköğretim matematik öğretmenliği bölümü öğrencilerinin problem çözme becerilerinin bazı değişkenler açısından incelenmesi, International Journal of Social Science, 6 (3), 1021-1041.
• Canan, F., Ataoğlu A. (2010). Anksiyete, depresyon ve problem çözme becerisi algısı üzerine düzenli sporun etkisi, Anadolu Psikiyatri Dergisi, 11, 38-43
• Demirtaş, H., Dönmez, B. (2008). Ortaöğretimde görev yapan öğretmenlerin problem çözme becerilerine ilişkin algıları, İnönü Üniversitesi Eğitim Bilimleri Dergisi 9 (16), 177–198.
• Ferah, D. (2000). Kara harp okulu öğrencilerinin problem çözme becerilerini algılamalarının ve problem çözme yaklaşım biçimlerinin cinsiyet, sınıf, akademik başarı ve liderlik yapma açısından incelenmesi, (Yüksek Lisans Tezi). Hacettepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Genç, S. Z., Kalafat, T. (2010). Öğretmen adaylarının empatik becerileri ile problem çözme becerileri, Kuramsal Eğitimbilim, 3 (2), 135-147
• Gülşen, D. (2008). Farklı lig düzeyinde oynayan futbolcuların oynadıkları mevkilere, öğrenim durumu ve spor yaşlarına göre problem çözme becerilerinin incelenmesi, (Yüksek Lisans Tezi). Çukurova Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Adana.
• Heppner, P.P., Petersen C.H. (1982). The Development Andimplications of a Personal Problem Solving Inventory, Journal of Counseling Psychology, 29 (1), 66-75
• İnce, G., Şen, C. (2006). Adana ilinde deplasmanlı ligde basketbol oynayan sporcuların problem çözme becerilerinin belirlenmesi, SPORMETRE Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 14 (1), 5-10
• Karabulut E.O., Ulucan, H. (2011). Yetiştirme yurdunda kalan öğrencilerin problem çözme becerilerinin çeşitli değişkenler bakımından incelenmesi, Ahi Evran Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 12, (1), 227-238
• Karabulut, E.O., Kuru, E. (2009). Ahi Evran Üniversitesi beden eğitimi öğretmenliği bölümü öğrencilerinin problem çözme becerileri ile kişilik özelliklerinin çeşitli değişkenler bakımından incelenmesi, Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 10 (3), 119-127
• Küçük, H., Kısa, E.C., Doğan, E. (2016). Elit güreşçilerin problem çözme becerilerinin incelenmesi, 3. Uluslararası Geleneksel Türk Güreşleri Sempozyumu ve Oyunları, (s.82), Kahramanmaraş, Türkiye: Mayıs 6-8
• Ötkan, C.C. (2018). Basketbol antrenörlerinin problem çözme becerilerinin ve karar verme yöntemlerinin incelenmesi, (Yüksek Lisans Tezi). Gazi Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Özdayı, N. (2019). Farklı liglerde mücadele eden kadın futbolcuların problem çözme becerilerinin incelenmesi, Turkish Studies - Social Sciences, 14 (3), 905-913
• Pulur A., Karabulut, E.O., Koç, H. (2012). Farklı branşlardaki üst düzey üniversiteli sporcuların problem çözme becerilerinin incelenmesi, SPORMETRE Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 10 (1), 1-6.
• Polat, R. H., Tümkaya, S. (2010). An investigation of the students of primary school problem solving abilities depending on need for cognition. Elementary Education Online, 9 (1), 346-360.
• Sonmaz, S. (2002). Problem çözme becerisi ile yaratıcılık ve zeka arasındaki ilişkinin incelenmesi, (Yüksek Lisans Tezi). Marmara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• Sözen H., Doğan E., Erdoğan E. (2012). Farklı branşlardaki sporcuların stres düzeyleri ve problem çözme becerilerinin karşılaştırılması, Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 9, 97-110
• Şahin, N., Şahin, N.H., Heppner, P.P. (1993). Psychometric Properties Of The Problem Solving Inventory in a Group of Turkish University Students, Cognitive Therapy and Research, 17 (4), 379- 396.
• Temel, V., Ayan, V. (2015). Beden Eğitimi ve Spor Öğretmenlerinin Problem Çözme Becerileri, KMÜ Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 17 (29), 70-76.
• Türkçapar, Ü. (2009). Beden eğitimi spor yüksek okulu öğrencilerinin farklı değişkenler açısından problem çözme becerileri, Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 10 (1), 129-139.
• Yazıcı A.G., Özdemir, K., Engin, A.O. (2020). Sağlak ve solak sporcuların problem çözme becerilerinin çeşitli değişkenlere göre incelenmesi, Uluslararası Egzersiz Psikolojisi Dergisi, 2 (2), 67-74