Insomnia and Patient Safety in Intensive Care Nurses: Risks and Solution Suggestions

Yıl 2025, Cilt: 6 Sayı: 1, 44 - 53, 27.03.2025

Dilek Kaya , Funda Akduran , Havva Sert

https://doi.org/10.58770/joinihp.1640268

Öz

Intensive care units are specialized units where critically ill patients are monitored and treated. In these units, it is critically important for nurses to carefully track patients’ vital signs, monitoring devices, and overall condition for ensure patient safety. The intensity of night shifts significantly affects both nurse well-being and patient safety due to its impact on attention and perception. Research shows that 30% of nurses working the night shift fall asleep at work, that nurses experiencing fatigue-induced inattention have an increased risk of making errors, and that pregnant women who work more than one night shift per week face a higher risk of spontaneous abortion in the following week. Shift work and long working hours lead to issues such as sleep disorders, fatigue, decreased concentration, and reduced decision-making abilities in nurses, which in turn can result in medication errors, disruptions in treatment protocols, and serious risks in patient care. This situation not only adversely affects the physical and psychological health of nurses but also lowers patient satisfaction and the overall quality of care. The aim of this review is to demonstrate the negative effects of shift work and night shifts on the attention, perception, and sleep processes of nurses working in intensive care, to identify the potential risks these effects may pose to patient care, and to propose solutions to mitigate these issues. Additionally, the review focuses on the capacity of nurses experiencing insomnia in intensive care to notice patients who are asleep. The interaction between patients and nurses in intensive care units is of paramount importance, particularly regarding how nurses’ sleep deprivation and attention levels can affect patient care.

Anahtar Kelimeler

patient safety, insomnia, intensive care, nurse, night shift

Etik Beyan

etik kurul onayı gerektirmeyen bir derleme makalesidir

Destekleyen Kurum

yok

Proje Numarası

yok

Teşekkür

Bu araştırmaya yazarlar dışında katkıda bulunan bir kişi veya kurum yoktur.

Yoğun Bakım Hemşirelerinde Uykusuzluk ve Hasta Güvenliği: Riskler ve Çözüm Önerileri

Öz

Yoğun bakım üniteleri, kritik hastaların izlenip tedavi edildiği özel birimlerdir. Bu birimlerde hemşirelerin hastaların vital bulgularını, monitörizasyon cihazlarını ve genel durumlarını dikkatle takip etmesi, hasta güvenliği açısından kritik öneme sahiptir. Gece çalışma şartlarının yoğunluğu, dikkat ve algı üzerindeki etkileri nedeniyle hemşire sağlığını ve hasta güvenliğini önemli ölçüde etkilemektedir. Araştırmalar, gece vardiyasında çalışan hemşirelerin %30’unun işte uyuyakaldığını, yorgunluk nedeniyle dikkat eksikliği yaşayan hemşirelerin hata yapma riskinin arttığını, haftada birden fazla gece vardiyasında çalışan gebe kadınların ertesi hafta spontan düşük yapma riskinin daha yüksek olduğunu göstermektedir. Vardiyalı ve uzun çalışma saatleri, hemşirelerde uyku bozuklukları, yorgunluk, dikkat dağınıklığı ve karar verme yetisinde azalma gibi sorunlara yol açmakta, bu durum ilaç hataları, tedavi uygulamalarında aksaklıklar ve hasta bakımında ciddi tehlikeler yaratmaktadır. Bu durum yalnızca hemşirelerin fiziksel ve psikolojik sağlıklarında olumsuz etkiler yaratmakla kalmayıp, hasta memnuniyetini ve bakım kalitesini de düşürmektedir. Bu derlemenin amacı yoğun bakımda çalışan hemşirelerin vardiyalı ve gece çalışma saatlerinin dikkat, algı ve uyku süreçlerine olan olumsuz etkileri, bu etkilerin hasta bakımında yaratabileceği risklerin neler olabileceğini göstermek ve bu sorunları azaltmaya yönelik çözüm önerileri sunmaktır. Ayrıca yoğun bakımda uykusuzluk yaşayan hemşirelerin, uyuyan hastaları fark etme kapasitesi üzerine odaklanmaktadır. Yoğun bakım ünitelerinde hasta ve hemşire arasındaki etkileşim, özellikle hemşirelerin uyku eksikliği ve dikkat seviyelerinin hasta bakımına etkisi açısından önem arz etmektedir.

Anahtar Kelimeler

gece nöbeti, hemşire, uykusuzluk, yoğun bakım, hasta güvenliği

Etik Beyan

Bu çalışma etik kurul onayı gerektirmeyen bir derleme makalesidr.

Destekleyen Kurum

yok

Proje Numarası

yok

Teşekkür

Bu araştırmaya yazarlar dışında katkıda bulunan bir kişi veya kurum yoktur.

Kaynakça

• Agency for Healthcare Research and Quality. (2019). Fatigue, sleep deprivation, and patient safety. PSNet. https://psnet.ahrq.gov/primer/fatigue-sleep-deprivation-and-patient-safety
• Alyahya, M. S., Hijazi, H. H., Alolayyan, M. N., Ajayneh, F. J., Khader, Y. S., & Al-Sheyab, N. A. (2021). The association between cognitive medical errors and their contributing organizational and individual factors. Risk Management and Healthcare Policy, 14, 415–430. https://doi.org/10.2147/RMHP.S293110
• American Nurses Association. (2023). Nurse schedules: 12-hour shifts. https://www.nursingworld.org/content-hub/resources/workplace/nurse-schedules-12-hour-shifts/
• Ballesio, A., Lombardo, C., Lucidi, F., & Violani, C. (2021). Caring for the carers: Advice for dealing with sleep problems of hospital staff during the COVID-19 outbreak. Journal of Sleep Research, 30(1), e13096. https://doi.org/10.1111/jsr.13096
• Battle, C., & Temblett, P. (2018). 12-hour nursing shifts in critical care: A service evaluation. Journal of the Intensive Care Society, 19(3), 214–218. https://doi.org/10.1177/1751143717748094
• Begtrup, L. M., Specht, I. O., Hammer, P. E. C., Flachs, E. M., Garde, A. H., Hansen, J., Hansen, Å. M., Kolstad, H. A., Larsen, A. D., & Bonde, J. P. (2019). Night work and miscarriage: A Danish nationwide register‐based cohort study. Occupational and Environmental Medicine, 76(5), 302–308. https://doi.org/10.1136/oemed-2018-105592
• Bell, T., Sprajcer, M., Flenady, T., & Sahay, A. (2023). Fatigue in nurses and medication administration errors: A scoping review. Journal of Clinical Nursing, 32(17-18), 5445–5460. https://doi.org/10.1111/jocn.16620
• Caruso, C. C., Baldwin, C. M., Berger, A., Chasens, E. R., Edmonson, J. C., Gobel, B. H., Landis, C. A., Patrician, P. A., Redeker, N. S., Scott, L. D., Todero, C., Trinkoff, A., & Tucker, S. (2019). Policy brief: Nurse fatigue, sleep, and health, and ensuring patient and public safety. Nursing Outlook, 67(5), 615–619. https://doi.org/10.1016/j.outlook.2019.08.004
• Cecere, L., de Novellis, S., Gravante, A., Petrillo, G., Pisani, L., Terrenato, I., Ivziku, D., Latina, R., & Gravante, F. (2023). Quality of life of critical care nurses and impact on anxiety, depression, stress, burnout and sleep quality: A cross‐sectional study. Intensive & Critical Care Nursing, 79, 103494. https://doi.org/10.1016/j.iccn.2023.103494
• Centers for Disease Control and Prevention. (2019). Fatigue forum: Managing fatigue in the workplace. National Institute for Occupational Safety and Health. https://blogs.cdc.gov/niosh-science-blog/2019/10/07/fatigue-forum/
• Centers for Disease Control and Prevention. (2020). Impact of long working hours: Module 2. National Institute for Occupational Safety and Health. https://www.cdc.gov/niosh/work-hour-training-for-nurses/longhours/mod2/09.html
• Çoşut, G. (2022). Hemşirelerin uyku kalitesinin ve ürünlerinin incelenmesi [Yüksek lisans tezi, Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, Hemşirelik Anabilim Dalı].
• Di Muzio, M., Dionisi, S., Di Simone, E., Cianfrocca, C., Di Muzio, F., Fabbian, F., Barbiero, G., Tartaglini, D., & Giannetta, N. (2019). Can nurses' shift work jeopardize patient safety? A systematic review. European Review for Medical and Pharmacological Sciences, 23(10), 4507–4519. https://doi.org/10.26355/eurrev_201905_17963
• Doğdu, A. K., Ergezen, F. D., & Kol, E. (2019). Yoğun bakımda hemşirelerin kullandığı hasta değerlendirme yöntemleri: Teknoloji ve fiziksel muayene kullanımı. Yoğun Bakım Hemşireliği Dergisi, 23(2), 102–106.
• Escrivá Gracia, J., Brage Serrano, R., & Fernández Garrido, J. (2019). Medication errors and drug knowledge gaps among critical‐care nurses: A mixed multi‐method study. BMC Health Services Research, 19(1), 640. https://doi.org/10.1186/s12913-019-4481-7
• European Association of Hospital Pharmacists. (2023). Special Interest Group for the Investigation of Medication Errors in Intensive Care Units. https://www.eahp.eu/sites/default/files/report_sig_for_the_investigation_of_medication_errors_in_intensive_care_units.pdf
• Ghorbani, A., Momeni, M., Yekefallah, L., & Shahrokhi, A. (2023). The association between chronotype, sleep quality and medication errors among critical care nurses. Chronobiology International, 40(11), 1480–1486. https://doi.org/10.1080/07420528.2023.2256862
• Gong, F., Me, Y., He, Y., & Tang, C. (2024). Prevalence of sleep disturbances among intensive care nurses: A systematic review and meta-analysis. Nursing in critical care, 10.1111/nicc.13151. Advance online publication. https://doi.org/10.1111/nicc.13151
• Hammer, P. E., Begtrup, L. M., Garde, A. H., Pinborg, A. B., & Bonde, J. P. (2020). Ugeskrift for Læger, 182(51), V03200154.
• Hobbs, B. B., & Wightman, L. (2018). Fatigue and critical care nurses: Considerations for safety, health, and practice. Nursing2020 Critical Care, 13(1), 6–13.
• Kagamiyama, H., Sumi, N., Yoshida, Y., Sugimura, N., Nemoto, F., & Yano, R. (2019). Association between sleep and fatigue in nurses who are engaged in 16 h night shifts in Japan: Assessment using actigraphy. Japan Journal of Nursing Science, 16(4), 373–384.
• Karakoç, E. (2006). İç hastalıkları yoğun bakımda bilinç bozuklukları. In 8. Ulusal İç Hastalıkları Kongresi (pp. 13–17).
• Khatatbeh, H., Pakai, A., Al‐Dwaikat, T., Onchonga, D., Amer, F., Prémusz, V., & Oláh, A. (2022). Nurses’ burnout and quality of life: A systematic review and critical analysis of measures used. Nursing Open, 9(3), 1564–1574.
• Konya, I., Watanabe, K., Shishido, I., Sugimura, N., Matsushita, Y., Yamaguchi, S., & Yano, R. (2022). Post‐work recovery from fatigue and sleep episodes among nurses who are engaged in 16‐hour night shifts: A prospective observational study. Healthcare, 10(6), 1089. https://doi.org/10.3390/healthcare10061089
• Li, H., Shao, Y., Xing, Z., Li, Y., Wang, S., Zhang, M., Ying, J., Shi, Y., & Sun, J. (2019). Napping on night‐shifts among nursing staff: A mixed‐methods systematic review. Journal of Advanced Nursing, 75(2), 291–312. https://doi.org/10.1111/jan.13859
• Ludolph, P., Stoffers-Winterling, J., Kunzler, A. M., Rösch, R., Geschke, K., Vahl, C. F., & Lieb, K. (2020). Non‐pharmacologic multicomponent interventions preventing delirium in hospitalized people. Journal of the American Geriatrics Society, 68(8), 1864–1871. https://doi.org/10.1111/jgs.16565
• Medrzycka-Dabrowska, W., Lewandowska, K., Kwiecień-Jaguś, K., & Czyż-Szypenbajl, K. (2018). Sleep deprivation in intensive care unit – Systematic review. Open Medicine, 13, 384–393. https://doi.org/10.1515/med-2018-0057
• Melnyk, B. M., Tan, A., Hsieh, A. P., Gawlik, K., Arslanian-Engoren, C., Braun, L. T., … & Wilbur, J. (2021). Critical care nurses’ physical and mental health, worksite wellness support, and medical errors. American Journal of Critical Care, 30(3), 176–184.
• Min, A., & Hong, H. C. (2022). Work schedule characteristics associated with sleep disturbance among healthcare professionals in Europe and South Korea: A report from two cross‐sectional surveys. BMC Nursing, 21(1), 189. https://doi.org/10.1186/s12912-022-00974-3
• National Sleep Foundation. (2025). Employee wellness: Best slept self program. https://www.t.org//employee-wellness/
• Nixon, C., McKenzie, C., & Bourne, R. S. (2024). Reducing medication errors in adult intensive care: Current insights for nursing practice. Intensive & Critical Care Nursing, 81, 103578. https://doi.org/10.1016/j.iccn.2023.103578
• Ozvurmaz, S., & Öncü, A. Z. (2018). Vardiyalı ve nöbet sistemi şeklinde çalışma düzeninin hemşireler üzerine etkisi. Adnan Menderes Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Dergisi, 2(1), 39–46.
• Pagnucci, N., Tolotti, A., Cadorin, L., Valcarenghi, D., & Forfori, F. (2019). Promoting nighttime sleep in the intensive care unit: Alternative strategies in nursing. Intensive & Critical Care Nursing, 51, 73–81. https://doi.org/10.1016/j.iccn.2018.11.010
• Pennsylvania Patient Safety Authority. (2025). Pennsylvania Patient Safety Authority. https://patientsafety.pa.gov/ADVISORIES/Pages/201406_53.aspx
• Querstret, D., O'Brien, K., Skene, D. J., & Maben, J. (2020). Improving fatigue risk management in healthcare: A systematic scoping review of sleep-related/fatigue-management interventions for nurses and midwives. International Journal of Nursing Studies, 106, 103513. https://doi.org/10.1016/j.ijnurstu.2019.103513
• Sağlık Bakanlığı. (2015). Yönetmelikler. https://www.saglik.gov.tr/TR,10413/yonetmelikler
• Santur, S. G., & Özşahin, Z. (2021). Kadın hayatının evrelerinde uyku ve ebelik yaklaşımı. The Journal of Turkish Family Physician, 12(4), 207–216. Sassaki, R. L., Cucolo, D. F., & Perroca, M. G. (2019). Interruptions and nursing workload during medication administration process. Revista Brasileira de Enfermagem, 72(4), 1001–1006. https://doi.org/10.1590/0034-7167-2018-0680
• Saygın, M., & Özgüner, M. (2020). Uykunun mikro yapısı ve mimarisi. Uyku Bilimi, 1(1), 19-2.
• Şimşekoğlu, N. (2022). Şokta acil hemşirelik bakımı. Sağlık & Bilim 2022: Acil Cerrahi Hemşireliği, 43.
• Topcuoglu, M. A., Tulek, Z., Boyraz, S., Özdemir, A. Ö., Özakgül, A., Guler, A., … & Küçükgüçlü, Ö. (2020). İnme hemşireliği: Standartlar ve pratik uygulamalar kılavuzu: Türk Beyin Damar Hastalıkları Derneği ve Nöroloji Hemşireliği Derneği Ortak Strateji Projesi. Türk Beyin Damar Hastalıkları Derneği Dergisi, 26(1), 1–90.
• Türen, S. (2018). Yoğun bakımda akut kalp yetersizliği ve hemşirelik yönetimi. Yoğun Bakım Hemşireliği Dergisi, 22(2), 73–79. Türk Hemşireler Derneği. (2025). Vardiyalı uzun süre fazla çalışma ve etkileri. https://www.thder.org.tr/vardiyali-uzun-emin-fazla-calisma-ve-etkileri
• Türk Toraks Derneği. (2024). Yoğun bakım hemşiresinin görevleri nelerdir? https://toraks.org.tr/site/community/news/3955
• Türk Yoğun Bakım Hemşireleri Derneği. (2025). Yoğun bakım hemşiresi görev, yetki ve sorumlulukları. https://tybhd.org.tr/duyurular/yogun-bakim-hemsiresi-gorev-yetki-ve-sorumluluklari/
• Whittaker, J. (2023). Trauma nursing 4: Recognising and managing haemorrhage in trauma. Nursing Times, 2.
• Wondmieneh, A., Alemu, W., Tadele, N., & Demis, A. (2020). Medication administration errors and contributing factors among nurses: A cross‐sectional study in tertiary hospitals, Addis Ababa, Ethiopia. BMC Nursing, 19, 4. https://doi.org/10.1186/s12912-020-0397-0
• Yalçın, A., Tunca, Ü., Çevik, D., Aslankoç, R., & Mustafa, S. (2020). Yoğun bakım ünitesinde çalışanların yorgunluk ve uyku kalitesi ilişkisi. Uyku Bülteni, 1(2), 32-37.
• Yanık, T. Ç., & Uğraş, G. A. (2022). Yoğun bakım ünitesinde kullanılan göz bandı ve kulak tıkacının uyku kalitesine etkisi: Literatür taraması. Türk Hemşireler Derneği Dergisi, 3(1), 59–70.
• Zhang, Y., Murphy, J., Lammers-van der Holst, H. M., Barger, L. K., Lai, Y. J., & Duffy, J. F. (2023). Interventions to improve the sleep of nurses: A systematic review. Research in Nursing & Health, 46(5), 462–484. https://doi.org/10.1002/nur.22337