Etik İlkeler ve Yayın Politikası

1. Açık Erişim

Açık Erişim, araştırma makalelerinin internet üzerinden kısıtlama olmaksızın topluma yayılmasını sağlayan bir yayın modelidir. Açık erişim altında yayınlanan tüm makalelere internet bağlantısı olan herkes erişebilir.

Bu dergi, Açık Erişim girişimini güçlü bir şekilde destekler. Dergi içerisinde yayınlanan tüm makalelerin özetleri ve tam metinleri, yayınlandıktan hemen sonra herkes tarafından ücretsiz olarak erişilebilir.

2. Yayın Lisansı

Bu dergideki tüm yayınlar Creative Commons Attribution 4.0 International License altında lisanslanmıştır. Bu, orijinal çalışma ve kaynağa uygun şekilde atıfta bulunulması koşuluyla, herkesin çalışmayı kopyalamasına, yeniden dağıtmasına, yeniden düzenlemesine, iletmesine ve uyarlamasına izin verir.

3. Yayın Etiği

Yayın etiğine uygunluk, bilimsel yayıncılığın bütünlüğünü ve yayınlanan makalelere güveni sağlar. Bu nedenle dergi editörlerinin, yazarlarının ve hakemlerinin etik ilkelere uyması kritik önem taşır.

Bu dergi, COPE'nin Davranış Kuralları ve Dergi Editörleri için En İyi Uygulama İlkeleri (https://publicationethics.org/resources/code-conduct) tarafından açıklanan ilkeleri uyulmasını esas alır. Dergi, şeffaflık ilkelerine uygun ve en iyi bilimsel uygulama Yayın Etik Kurulu (COPE) tarafından belirlenen kurallara uyan makaleleri yayınlar.

3.1 Özgünlük ve İntihal

Yazarlar, makalelerini bu dergiye göndererek çalışmalarının özgün olduğunu ve kendileri tarafından kaleme alındığını; daha önce yayınlanmamış veya değerlendirmeye sunulmamış olduğunu; diğer kaynaklardan (kendi kaynakları dahil) alınan orijinal fikirler, veriler, bulgular ve materyaller uygun şekilde belgelenmiş ve alıntılanmış olduğunu; çalışmalarının gizlilik hakları ve fikri mülkiyet hakları dahil olmak üzere başkalarının haklarını ihlal etmediğini; sağlanan verilerin kendi verileri olduğunu ve bu verilerin doğru olduğunu beyan eder. Uygun alıntı yapılmadan kısmen veya tamamen intihal dergi tarafından kabul edilemez. Dergiye gönderilen makaleler, intihal önleme yazılımı kullanılarak özgünlük açısından kontrol edilmektedir. Yayınlanmış diğer eserlerle kabul edilemez düzeyde benzerlik içerdiği tespit edilen yazılar derhal reddedilir.

Gönderilen yazılar, yazar (lar) ın orijinal çalışmaları olmalıdır. Bu dergi, şüpheli intihal vakalarında COPE kılavuzunu takip etmektedir.

3.1.1 Yinelenen Gönderimler/Yayınlar

Mükerrer gönderi, bir yazarın aynı veya benzer makaleleri aynı anda iki farklı dergiye bu dergi veya başka bir yayıncı içinde göndermesi durumudur. Bu, aynı verilerden elde edilen makalelerin, makalelerde önemli farklılıklar olmayacak şekilde sunulmasını içerir. Mükerrer gönderim, aynı / benzer makalenin farklı dillerde farklı dergilere gönderilmesini de içerir. Gönderilen makaleler başka herhangi bir dergiye gönderilmemiş olmalıdır. Aynı makaleyi aynı anda birden fazla dergiye göndermek etik olmayan yayıncılık davranışını içerir. Yazarlar ayrıca makalenin daha önce başka bir yerde yayınlanmadığından da emin olmalıdır.

3.1.2 Verilerin Üretimi Ve Tahrif Edilmesi

Bir makaledeki verileri uydurmak, değiştirmek veya tahrif etmek etik değildir. Bu dergi, şüpheli veri üretimi ve tahrifat vakalarıyla ilgilenen COPE yönergelerini dikkate alır.

3.1.3 Alıntıların Manipülasyonu

Bir makale yalnızca ilgili alıntıları içermelidir. Çalışmayla ilgili olmayan alıntıların dahil edilmesi kesinlikle önerilmez. Benzer şekilde, kişinin alıntısını artırmak için alakasız kendi kendine alıntı yapması etik değildir.

4. Hakemlik Süreci

Hakem değerlendirme sisteminin titizliği, bir araştırma makalesinin kalitesini garanti eder. Dergi, titiz bir hakem değerlendirme sistemi kullanır. Gönderilen tüm makaleler, yayınlanmadan önce en az 2 hakem incelemesine tabi tutulur. Dergi, çift kör hakem değerlendirme sistemi kullanır.

Çift kör hakem değerlendirme sistemi, bir makalenin yazar (lar) ının kimliğinin seçilen hakemlerden gizlendiği anonim bir değerlendirme sistemidir. Bir gözden geçirenin bir makalenin yazarını / yazarlarını tanımlamasını sağlayabilecek tüm ayrıntılar, makale hakeme gönderilmeden önce makaleden kaldırılır. Benzer şekilde, gözden geçirenlerin yorumlarını yazar (lar) a gönderirken gözden geçirenlerin kimlikleri de yazarlardan gizlenir.

Dergi, çift kör hakem sistemini en etkili inceleme sistemi olarak görür, çünkü seçilen hakemlerden veya yazarlardan olası önyargıyı sınırlar. Yazarların makalelerini geliştirmelerini sağlar ve editörlere makaleler hakkında karar vermede yardımcı olur.

Hakem Değerlendirmesi Sürecinde, üç aşamalı bir inceleme süreci kullanılır. Editör ofisi, hakem incelemeleri ve editörün kararı.

İnceleme sürecinin ilk aşaması editör ofisinde gerçekleşir. Gönderilirken, bir makale derginin asgari gereksinimlerini karşıladığından emin olmak için dışarıdan hakemlere gönderilmeden önce gözden geçirilir. Bu aşamada makale aşağıdakiler için incelenir:

4.1 Olası intihal: Makale, benzerlik düzeyini yayınlanan diğer eserlerle karşılaştırmak için değerlendirilir. Dergi, bu amaca ulaşmak için İntihal.Net intihal tespit sistemini kullanır. Diğer eserlerle (yazar (lar) önceki çalışmaları dahil) yüksek düzeyde benzerlik gösteren yazılar bu aşamada reddedilir. Yazarlara makaleyi reddetme kararı ile birlikte benzerlik raporu verilir.

4.2 Kapsam: Bir makale benzerlik kontrolünden geçtikten ve benzerlik seviyesinin uygun olduğuna karar verildikten sonra, yazının içeriği yazar (lar) tarafından seçilen dergi kapsamına uygun olup olmadığı kontrol edilir. Yazının içeriğinin derginin kapsamına uymadığı durumlarda, yazının daha uygun bir dergiye aktarılması için yazarın onayı aranır. Aktarılan bir makale, alıcı dergide kabul edilen bir makaleye otomatik olarak çevrilmez. Yazı hala olağan hakem incelemesinden geçer ve kabul edilebilir veya reddedilebilir.

4.3 Güncel referanslar: Dergi, yazarları güncel makalelerden alıntı yapmaya teşvik eder. Tercihen atıfta bulunulan makalelerin önemli bir bölümü son beş yıl içerisinde yayınlanmış eserler olmalıdır. Bu, özellikle yaşam bilimleri alanındaki dergilere gönderilen makaleler için önemlidir.

4.4 Yazım Dili Kontrolü: Bu dergide makaleler Türkçe veya İngilizce dilinde yayınlamaktadır. Türkçe makalelerde de İngilizce özet aranmaktadır. Tam metin makaleler; dilin yapısı, düzeni, doğruluğu ve anlaşılırlığı açısından kontrol edilir. Yazı işleri ofisi genellikle küçük gramer hatalarını, yazıyı değiştirmeyecek şekilde düzeltir. Bununla birlikte, dilin anlaşılmasının büyük ölçüde zor olduğu durumlarda, yazı, dilin netliğini artırmak için yazara iade edilir. İnceleme sürecinin bu ilk aşamasında başarısız olan yazılar, değiştirilmek ve yeniden gönderilmek üzere yazar (lar) a iade edilir. Derlemenin bu ilk aşaması, yazar (lar) ın makaleyi erken bir aşamada geliştirmesini sağladığından çok önemlidir. Makale incelemesinin bu ilk aşaması genellikle bir hafta içinde tamamlanır.

Derginin Editör Ofisi, gerekli tüm belgelerin gönderildiğini ve makalenin dergiye uygun olduğunu doğrulamak için teknik bir inceleme yapmasının ardından, editör ekibi, bilimsel değerlendirmeler için en az iki bağımsız uzmanla birlikte yazarların ve hakemlerin kimliklerinin gizli tutulduğu çift kör bir inceleme sürecini başlatacaktır. Veritabanımızdan, derginin yayın kurulundan veya diğer kaynaklardan en az iki dış hakem seçilir. Bu hakemler yazının konu alanı hakkında uzman bilgisine sahiptir. Makalenin özeti hakemlere gönderilerek makaleler incelenir. Yazıyı incelemek için kabul edildikten sonra, yazar (lar) gizlendikten sonra makalenin tam metni hakemlere gönderilir.

Editör, makalelerin kabulü veya reddi ile ilgili nihai karardan sorumludur. Hakem değerlendirmesi, makalenin özgünlük, literatür, metodoloji açısından incelenmesi, teknik kalite, sunumun netliği, araştırma derinliği, sonuçlarının ve alana katkısının sunulması esasına dayanmaktadır.

Son olarak, gözden geçirenler aşağıdakilerden birini yapar.

- Olduğu gibi kabul et
- Küçük bir düzeltmeyle kabul et
- Büyük düzeltmeler gerektirir
- Gözden geçirilmiş makaleyi yeniden inceleme için gönderin
- Reddet

Kabul edilen makalelerin yayın planlaması yapılır. Düzeltme gerektiren yazılar (küçük veya büyük), editörün önerdiği düzeltmeleri eklemesi için yazar (lar) a gönderilir. Düzeltmeler yapıldıktan sonra, editör, yazılar yayına kabul edilmeden önce yazıları yeniden inceler. Bazı durumlarda, editör yazarlardan ikinci kez düzeltme yapmalarını isteyebilir.

Hakemlere makaleyi değerlendirmek için 21 gün süre verilir. Hakemlerin yorumlarına dayanarak, makale birden fazla değerlendirme turundan geçebilir. Revizyon gerekiyorsa, yazar(lar)ın gözden geçirilmiş bir makale hazırlaması ve hakemlerin yorumlarına göre 30 gün içinde hakemlere yanıt vermesi gerekmektedir.

Dergi, seçilen hakemlerden veya yazarlardan gelebilecek olası önyargıları sınırladığı için çift kör akran sistemini daha etkili bir inceleme sistemi olarak görmektedir.

Makale Değerlendirme Süreci
Hakem Davetinin Geçerlilik Süresi : 30 gün
Hakem Daveti İçin Verilen Ekstra Süre : 15 gün
Hakemin Makaleyi Değerlendirme Süresi : 21 gün
Yazarın Düzeltmelerini Gerçekleştirmesi İçin Verilen Süre : 30 gün
Makale Değerlendirmesi İçin Hakeme Verilen Ekstra Süre : 7 gün

5. Baş Editör ve Bölüm Editörlerinin Görevleri
5.1 Tarafsızlık
Derginin baş editörü ve bölüm editörleri, dergiye gönderilen makalelerin hangisinin yayınlanması gerektiğine karar vermekten sorumludur. Bu süreçte yazarlar ırk, etnik köken, cinsiyet, din ve vatandaşlıklarına göre editörler tarafından ayırt edilmez. Editörlerin yayınlanacak bir makaleyi kabul etme, gözden geçirme veya reddetme kararları, yalnızca makalenin önemi, özgünlüğü ve açıklığına ve ayrıca makalede yapılan çalışmanın derginin kapsamına uygunluğuna dayanmaktadır.

5.2 Gizlilik
Baş editör ve bölüm editörleri, gönderilen bir makale hakkında herhangi bir bilgiyi başkasıyla paylaşmamalıdır. Ayrıca ilgili yazar, hakemler / muhtemel hakemler ve yayıncı personel tarafından açıklanmamalıdır. Editörler, yazarlar tarafından sunulan tüm materyallerin inceleme sürecinde gizli kalmasını sağlayacaktır.

5.3 Çıkar Çatışması ve Açıklama
Gönderilmiş bir makalede açıklanan yayınlanmamış materyaller, yazarın yazılı izni olmadan hiçbir hakemin kendi çalışmalarında kullanılmamalıdır. Hakem değerlendirmesi sürecinden elde edilen münhasır bilgi veya görüşler gizli tutulmalı ve kişisel çıkarlar için kullanılmamalıdır. Hakemler, rekabetçi, işbirlikçi veya makalelere bağlı yazarlar, şirketler veya kurumlardan herhangi biriyle olan diğer ilişkilerden / bağlantılardan kaynaklanan çıkar çatışmalarına sahip oldukları yazıları dikkate almamalıdır.

5.4 Akran inceleme süreci
Baş editör / bölüm editörleri, dergi sistemine gönderilen her bir yazı için çift kör bir akran inceleme sürecinin etkin bir şekilde yapılmasını sağlamalıdır.

5.5 Etik olmayan davranışların yönetimi
Editörler, yayıncılarla birlikte, gönderilen bir makale veya yayınlanan bir makale hakkında etik şikâyetler sunulduğunda rasyonel olarak duyarlı önlemler almalıdır.

6. Yazarların Görevleri
Yazar, bir makalenin geliştirilmesine önemli ölçüde katkıda bulunan kişidir. Yazar 4 aşamada yayına katkı sunar:

- Çalışmanın konseptine veya tasarımına önemli katkılar
- Çalışma için verilerin toplanması, analizi veya yorumlanması
- Çalışmanın taslağını hazırlamak veya önemli entelektüel içerik için eleştirel olarak revize etmek ve yayınlanacak versiyonun son onayı;
- İşin herhangi bir bölümünün doğruluğu veya bütünlüğü ile ilgili soruların uygun şekilde araştırılmasını ve çözülmesini sağlamada çalışmanın tüm yönlerinden sorumlu olmayı kabul etmek.

6.1 Özgünlük ve intihal
Gönderdikleri makalenin içeriğinden, dilinden ve özgünlüğünden yazarlar sorumludur. Yazarlar, orijinal eserlerini tamamen oluşturduğunu ve yazarlar çalışmayı ve / veya diğer yazarların sözlerini kullanmışlarsa, bunun uygun bir şekilde alıntılandığını veya alıntı yapıldığını temin etmelidir. İntihal, bir başkasının makalesini yazarın kendi makalesi olarak göstermek, bir başkasının makalesinin önemli kısımlarını (atıfta bulunmadan) kopyalamak veya başka bir deyişle, başkaları tarafından yapılan araştırmaların sonuçlarını almaktan farklı biçimlerdedir. Tüm formlarındaki intihal, etik olmayan yayıncılık davranışını içerir ve kabul edilemez. Hakemlere bir makale gönderilmeden önce, intihal araştırması için İntihal.Net aracılığıyla benzerlik açısından kontrol edilir.

6.2 Yazarlıktaki Değişiklikler
Bir makalenin veya yayınlanan bir makalenin yazarlığında değişiklik yapılması gerektiğinde, değişiklikler COPE şartnamesine göre uygulanacaktır. Sadece ilgili yazarlar editöre bildirerek yazarlık değişikliği talebinde bulunabilir.

ICMJE - Yazarların ve Katkıda Bulunanların Rolünün Tanımlanması
COPE - Yazarlıktaki Değişikliklerle ilgili akış şemaları

6.3 Makalenin Gönderilmesi
Yazarlar, göndermeden önce Etik ilkeler ve Yayın Politikaları "Yazar Görevleri" bölümünü ve şablonunu mutlaka okumalıdır. Makale, dergi politikasının üslubuna ve özelliklerine göre hazırlanmalıdır. Makalede listelenen yazarlar, yazarlık şartlarını sağlamış olmalıdır. Yazarların her birinin katkısı belirtilmelidir. Bir makale gönderildikten sonra, tüm yazarların makaleyi okuduğu ve makaleyi göndermek için onay verdiği varsayılır. Makalede tüm yazarların iletişim bilgileri belirtilmelidir. Çıkar Çatışması Beyanı makalede belirtilmelidir.

6.4 Çıkar Çatışması
Herhangi bir çıkar çatışması durumunda yazarlar dergi editörünü bilgilendirmelidir. Gerektiğinde yazar düzeltme veya geri çekme işlemi için yayın kurulu ve yayıncı ile işbirliği yapmalıdır.

WAME - Hakemli Dergilerde Çıkar Çatışması

6.5 Gizlilik
Gönderilen bir makale gizli bir materyaldir. Dergi; gönderilen makaleleri, makalenin işlenmesi ve yayınlanması için hazırlanmasında yer alan kişiler dışında kimseye açıklamayacaktır. Bu kişiler arasında editör kadrosu, ilgili yazarlar, potansiyel hakemler, gerçek hakemler ve editörler bulunur. Ancak, şüpheli suistimal vakalarında, bir makale dergilerin etik komitesi üyelerine ve suistimalin çözümü için ondan gerekli olabilecek kurum / kuruluşlara açıklanabilir. Dergi, gerektiğinde uygun COPE akış şemalarını takip edecektir.

ICMJE - Sunum ve Hakem İnceleme Sürecindeki Sorumluluklar
STM - Bilimsel Yayın için Uluslararası Etik İlkeler

6.6 Veri erişimi ve saklama
Yazarlardan editoryal inceleme süreci için bir makaleyle bağlantılı ham verileri sağlamaları istenebilir ve herhangi bir durumda, yayınlandıktan sonra belirli bir süre için bu verileri saklamaları gerekebilir.

6.7 Teşekkür
Bir makalenin geliştirilmesine katılan ancak yazar olarak nitelendirilemeyen kişilere teşekkür edilmelidir. Finansman ve / veya diğer kaynaklar açısından destek sağlayan kuruluşlar da teşekkür bölümüne eklenmelidir.

6.8 Makalelerin Düzeltilmesi Ve Geri Çekilmesi
Dergi editörünün yetkilendirmesi ile COPE ilkeleri gözetilerek yayımlanmış bir makalede düzeltmeler yapılabilir.

6.9 Yayınlanmış çalışmalarda ana hatalar
Bir yazar yayınlanmış eserinde önemli bir hata veya yanlışlıkla karşılaştığında, dergi editörünü veya yayıncısına bu durumu derhal bildirmek ve makaleyi geri çekmek veya düzeltmek için editörle iş birliği yapmak yükümlülüğündedir.

7. Hakemlerin Görevleri
İnceleme süreci, bir makalenin yayınlanma sürecinin önemli bir yönüdür. Bir editörün bir makale hakkında karar vermesine yardımcı olur ve ayrıca yazarın makaleyi geliştirmesini sağlar. Dergide çift taraflı kör bir hakem değerlendirme sistemi işletmektedir.

Bir makaleyi gözden geçirmeyi kabul etmeden önce, aşağıdakilerden emin olunmalıdır:

- Makale hakemin kendi uzmanlık alanı içindedir.
- Hakemler makalenin eleştirel bir incelemesini yapmak için uygun zamanı ayırabilirler.

Yorumlar dürüst ve tarafsız olmalıdır. Hakemler, yazarın kökeninden, yazarın dini, siyasi veya kültürel bakış açısından, yazarın cinsiyetinden, ırkından, etnik kökeninden veya uyruğundan etkilenmemelidir. Makaleler özgünlük, etki düzeyi, teknik kalite, sunum netliği ve araştırma derinliği açısından incelenmelidir.

Hakemler ayrıca:

- Yazar(lar)ın; yönergelere, yayın politikalarına ve yayın etiğine uymasını gözetir.
- Uygun derginin yazım kurallarının takip edildiğini gözlemler. Hakem raporu doğru, objektif, yapıcı ve açık olmalıdır. Yorumlar, yazının içeriğiyle ilgili gerçekler ve yapıcı argümanlarla desteklenmelidir. Gözden geçirenler "düşmanca, aşağılayıcı ve suçlayıcı yorumlar" kullanmaktan kaçınmalıdır.
- Hakemler makaleyi yeniden yazmamalıdır; ancak gerekli düzeltmeler ve iyileştirmeler için öneriler yapılmalıdır.

7.1 Katkı
Hakemler, hakemli bir dergi olan derginin kalitesine katkıda bulunan ana üyelerdir. Alınan makaleyi incelemesi için kalifiye olmayan hakemler derhal editöre bildirmeli ve bu makaleyi incelemeyi reddetmelidir.

7.2 Gizlilik
İnceleme için gönderilen yazılar gizli belgeler olarak değerlendirilmelidir. Editör tarafından yetkilendirilmedikçe başkalarıyla gösterilmemeli veya tartışılmamalıdır.

7.3 Nesnellik standartları
Yorumlar objektif olarak gerçekleştirilmelidir. Yazarın kişisel eleştirisi uygun değildir. Hakemler açıkça destekleyici argümanlarla görüşlerini ifade etmelidir.

7.4 Zamanındalık
Hakemler, yalnızca gözden geçirme için uygun zamanı ayırabileceklerinden emin olduğu makalelerin değerlendirmesini kabul etmelidir. Bu nedenle, hakemler makaleleri zamanında gözden geçirmeli veya iade etmelidir.

Hakemlerin önerisi şunlardan biri olmalıdır:

- Kabul
- Küçük revizyon
- Büyük revizyon
- Dergi için uygun değil. Aşağıdakiler gibi başka bir yayına gönderin (bir dergi önerin)
- Ret

Öneri, yazının içeriğine bağlı olarak yapıcı argümanlar ve gerçeklerle desteklenmelidir.

7.5 Kaynakların tanınması
Hakemler, yazarlar tarafından alıntılanmayan yayınlanmış çalışmaları tanımlamalıdır. Bir gözlem, türetme veya argümanın daha önce bildirildiği herhangi bir ifadeye ilgili atıfta bulunulmalıdır. Bir gözden geçiren aynı zamanda editörün dikkatini, ele alınan yazı ile kişisel bilgileri olan yayınlanmış diğer herhangi bir makale arasında hayati bir benzerlik ya da çakışma olduğuna dikkat etmelidir.

COPE Ethical Guidelines for Peer Reviewers
ICMJE - Responsibilities in the Submission and Peer-Review Process
WAME - Conflict of Interest in Peer-Reviewed Medical Journals

8. Yayın Ücretleri
Bu dergiye gönderilen makalelerin değerlendirilmesi/basılması gibi süreçlerde yazarlardan herhangi bir ücret talep edilmemektedir.

9. Arşivleme Politikası
-Dijital Arşivleme
Bu dergi, içeriğinin uzun süreli korunmasına kendini adamıştır. Dergi, dağıtık bir arşivleme sistemi oluşturmak için Dergipark sistemini kullanır. Dergipark, ULAKBİM Dergi Sistemlerinin (UJS) dergi yönetim sistemini kullanmaktadır. Buna ek olarak, yazarları makalelerinin yayınlanmış versiyonlarını kurumsal arşivlerinde ve diğer uygun web sitelerinde arşivlemeye teşvik edilmektedir.
-Kendine Arşivleme
Dergi, yazarlara makalelerinin en uygun buldukları herhangi bir sürümünü, bu kurumsal arşivde yayınlanan sürüm ve diğer uygun siteler dahil olmak üzere arşivleme izni verir.

10. Telif

Creative Commons Atıf 4.0 Uluslararası Lisansı (CC BY 4.0) lisansının hüküm ve koşulları altında telif hakları yazarlara aittir. Yazarlar, orijinal yazarları ve alıntı detaylarını tanımlandığı sürece, herhangi bir üçüncü kişiye yayını kullanma hakkı verir. Lisans, orijinal çalışma ve kaynağa uygun şekilde atıfta bulunulması koşuluyla, herkesin çalışmayı kopyalamasına, yeniden dağıtmasına, yeniden düzenlemesine, iletmesine ve uyarlamasına izin verir.

11. Makale Geri Çekme Süreci

Yayımlanmış bir makalenin geri çekilmesi işlemi ilgili makalenin tüm yazarlarının ortak talebine istinaden yapılmaktadır. Geri çekilen makaleye ait bilgiler yazar(lar)ın editörlüğümüze başvurduğu tarihten sonra yayımlanacak ilk sayımızda GERİ ÇEKME(RETRACTION) başlığı altında bildirilir.