Yerleşik Yaşama Geçmiş Yörüklerde Konar-Göçer Yaşamın İzleri Üzerine Bir Kültür Analizi: Yörük Köyü Örneği

Yıl 2018, Cilt: 8 Sayı: 2, 227 - 241, 17.09.2019

Ali Göçer

Öz

Bu araştırmanın amacı, Yörük Köyü’nün somut olan kültür varlıkları ile yörük kültürü-nün somut olmayan unsurlarına dikkatleri çekmek ve bu yerleşim biriminde yerleşik yaşama geç-miş yörüklere ait konar-göçer yaşamın izlerini ortaya koymaktır. Araştırmada nitel araştırma yak-laşımında gözlem, görüşme ve doküman analizi yöntemleri ile verilerin analizinde içerik analizi tekniği kullanılmıştır. Araştırma, Safranbolu Yörük Köyü sakinleri arasından amaçlı örnekleme yöntemiyle seçilen 6 katılımcıdan oluşan bir çalışma grubu üzerinden yürütülmüştür. Araştırma-da, konar-göçer yaşam tarzını yansıtan az sayıda unsura rastlanırken; katılımcıların konuşmaları ve yapılan gözlem ve incelemeler dikkate alındığında yerleşik yaşam kültürünü yansıtan çok sayı-da unsurla karşılaşılmıştır. Katılımcılar yerleşik yaşam kültürünün göstergeleri olan yaşanılan mekânın özellikleri, tarım, beslenilen hayvanlar, ticaret, toplumdaki bireyler arasındaki acıyı ve sevinci paylaşma kültürü ile ilgili dikkate değer görüşler ortaya koymuşlardır. Özellikle toplumda-ki bireyler arası ilişkilerdeki bozulma ve bireyselleşme olgusunun toplumsal ilişkilerde önemli çö-zülmelere neden olduğunu vurgulamışlardır. Katılımcılar, yörük kültürünün özünü yansıtan önemli değerlerin kaybolmaması için kapsamlı çalışmaların yapılması ve önemli girişimlerde bu-lunulmasının gerekli olduğuna işaret etmişlerdir.

Anahtar Kelimeler

Yerleşik yaşam kültürü, Kültürel değişim

Kaynakça

• Akturan, U. ve Dinçer, D. (2008). ‘Etnografya (ss. 41-62)’, Nitel Araştırma Yöntemleri, (Editörler: Baş, T. ve Akturan, U.). Ankara: Seçkin Yayıncılık. Aytekin, F. (2000). ‘Safranbolu Yörük Köyü Yiyecek ve İçecekleri (ss. 175-192)’, Safranbolu Yörük Köyü Geleneksel Yaşam Biçimi ve Evleri (Editör: C. M. Hersek). Ankara: Kuban Matbaacı-lık. Baykal, A. R. (1995). Safranbolu Yörük Köyü ve Düğün Âdetleri. İstanbul: Sema Matbaası. Çelik, Servet ve Arıkan, Arda (2012). Öğretmen Yetiştirme Programlarının İngilizce Öğretmen Adaylarını İlköğretimde İngilizce Öğretimine Ne Kadar Hazırladığına Yönelik Nitel Bir Araştırma. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 32, 77-87. Ergül, A. (2008). Açık Kapılar: Sahapsız Yörük Evleri. (Kitabın basım yeri belirtilmemiştir.). Göçer, A. (2012). Dil-Kültür İlişkisi ve Etkileşimi Üzerine. Türk Dili, 729, 50-57. Göçer, A. (2015). Bektaşi Türkmenlerinde Halk İnançlarının Sosyal Yaşamdaki İzleri Üzerine Bir Araştırma: Yörük Köyü Örneği. Türk Kültürü ve Hacı Bektaş Velî Araştırma Dergisi, 73, 31-47. Güvenç, B. (1994). İnsan ve kültür (6. Baskı). İstanbul: Remzi Kitabevi. Hersek, C. M. ve Meraki, Ş. (2000). ‘Yörük Köyü’nde Gelenek ve Görenekler (ss. 161-169)’, Saf-ranbolu Yörük Köyü Geleneksel Yaşam Biçimi ve Evleri (Editör: C. M. Hersek). Ankara: Kuban Matbaacılık. Kaplan, M. (2010). Kültür ve dil (26. Baskı). İstanbul: Dergâh Yayınları. Kara, T. (2005). Safranbolu Yörük Köyü: Köyümüzde Geleneksel Yaşam, Örf ve Âdetlerimiz. Ankara: Grafiker Yayıncılık. Merriam, S. B. (2013). Qualitative Research: A Guide to Design and Implementation (John Wiley & Sons, Inc., Published by Jossey-Bass, 2009); Nitel Araştırma: Desen ve Uygulama İçin Rehber (Çeviri Editörü: Selahattin Turan). Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık. Punch, K. F. (2005). Sosyal Araştırmalara Giriş: Nitel ve Nicel Yaklaşımlar (Çevirenler: D. Bayrak, B. Aslan ve Z. Akyüz). Ankara: Siyasal Kitabevi. Uçar, Ö. (2000). ‘Safranbolu Yörük Köyü İp Kınası (ss. 171-173)’, Safranbolu Yörük Köyü Gelenek-sel Yaşam Biçimi ve Evleri (Editör: C. M. Hersek). Ankara: Kuban Matbaacılık. Yalman (Yalkın), A. R. (1977). Cenupta Türkmen Oymakları (II. Cilt, Hazırlayan: S. Emir). İstan-bul: Millî Eğitim Basımevi. Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2005). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri (5. Baskı). Ankara: Seçkin Yayıncılık.