AHMED HİLMȊ ve GÜLZȂR-I TABȊ’AT ADLI DİVANÇESİ

Yıl 2020, Cilt: 5 Sayı: 1, 90 - 142, 28.06.2020

Rubeysa Porsuk

Öz

Türk edebiyatının tarihi gelişiminde yaklaşık altı yüzyıl süren klasik Türk edebiyatı yüzlerce şair yetiştirmiştir. Bu şairlerden biri de Ahmed Hilmî’dir. Edebiyat tarihlerinde yer almayan, 19. yüzyılda yaşadığı, askerî kâtip olarak görev yaptığı ve 1899 tarihinde vefat ettiği bilinen Ahmed Hilmî’nin bir divançesi bulunmaktadır. 1315 senesinde İstanbul’da basılan eser yetmiş sayfadan oluşmaktadır. Eserde gazel, kaside, kıt’a, müstezad, tahmis, muhammes, müseddes gibi farklı nazım şekilleriyle yazılmış toplam 59 şiir yer almaktadır. Hilmî mahlasını kullanan şairin gazellerinde genellikle aşk ve tasavvuf konularına yer verdiği görülmektedir.
Bu çalışmada, önce Ahmed Hilmî’nin hayatı ve edebi şahsiyeti ile ilgili bilgi verilmiştir. Daha sonra şairin divançesi, şekil ve muhteva, dil ve üslup özellikleri bakımından incelenmiş ve Divançe’de yer alan şiirler günümüz harflerine aktarılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Klasik Türk Edebiyatı, 19. yüzyıl, Ahmed Hilmî, Gülzâr-ı Tabî’at, Divançe

Kaynakça

• Ahmed Hilmî, Gülzâr-ı Tabî’at, Ahter Matbaası, İstanbul 1315. Avcı, İsmail. “Ahmed Hilmî’nin Bazı Balkan Şehirlerinin Fethine Dair Tarih Manzumeleri”, Osmanlı Dönemi Balkan Şehirleri (ed. Zafer Gölen- Abidin Temizer), Ankara: Gece Kitaplığı, 2017. Devellioğlu, Ferit. Osmanlıca-Türkçe Ansiklopedik Lügat (30.Baskı), Ankara: Aydın Kitabevi Yayınları, 2013. Mengi, Mine. Eski Türk Edebiyatı Tarihi.(23.Baskı), Ankara: Akçağ Yayınları, 2016. Süreyya, Mehmed. Sicill-i Osmani. İstanbul: Tarih Vakfı Yurt Yayınları, 1996. Şahin, Kürşat Şamil. “18.Yüzyıl Şairlerinden Nedret ve Divançesi” , Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 10/52 (Ekim 2017): 230-260. Ünver, İsmail. “Çeviriyazıda Yazım Birliği Üzerine Öneriler”, Türkoloji Dergisi, XI. s.51-89. Yıldız, Enes. “19.Yüzyıl Divan Şairi Mustafa Sâmil ve Dîvançesi”, Millî Kültür Araştırmaları Dergisi, 2/2 (Aralık-2018): 106-120.