Enflasyon dönemlerinde pazarlama karması uygulamalarını etkileyen küçültme enflasyonu (shrinkflation) ve nitelik kaybı enflasyonu (skimpflation) stratejileri

Yıl 2023, Cilt: 6 Sayı: 2, 1 - 20, 28.12.2023

Zeynep Erdoğan , Esen Gürbüz

Öz

Enflasyon dönemlerinde işletmelerin girdi maliyetlerinin ve üretim faktörlerinin fiyatlarının artması ve arzın talebi karşılayamaması, nihai/tüketim ürünlerinin fiyatını da doğrudan etkileyerek artırmaktadır. Bu ürünlerin fiyat artışından olumsuz etkilenen tüketicilerin talebinde azalma ve rakip ve/veya ikame rakip ürünlerine kaymalarının önlenmesi amacıyla, pazarlama karması elemanlarının yönetiminde, küçültme enflasyonu (shrinkflation) ve nitelik kaybı enflasyonu (skimpflation), uygulamalarına yaygın olarak rastlanılmaktadır. Küçültme enflasyonu stratejisinde fiyatı değiştirmemek veya fiyatta minimum değişiklikler yapmak adına miktar indirimi, ambalajı küçültme, aynı ambalajda gramaj düşüklüğü vb. taktikler uygulanmaktadır. Nitelik kaybı enflasyonu stratejisinde ise, ürün fiyatlarını değiştirmemek veya düşürebilmenin bir sonucu olarak, üretim ve faaliyet girdilerini daha düşük maliyetlerle sağlayabilmek adına girdi kalitesi, niteliği, sayısı vb. eksiltme taktikleri uygulanmaktadır. Bu uygulamaların pazarlama etiği, tüketici hakları, tüketici mevzuatı ve sürdürülebilir kalkınma açısından sorgulanması ve araştırılması probleminden yola çıkılarak, bu makalede enflasyon dönemlerinde pazarlama karması elemanlarına ilişkin kararları etkileyen, küçültme enflasyonu ve nitelik kaybı enflasyonu stratejisi kavramsal düzeyde açıklanarak, konuya dikkat çekmek amaçlanmıştır.

Anahtar Kelimeler

Küçültme enflasyonu, Shrinkflation, Nitelik kaybı enflasyonu, Skimpflation, Enflasyon dönemlerinde pazarlama karması

Shrinkflation and skimpflation strategies affecting marketing mix applications during inflation periods

Öz

During inflation periods, the input costs of businesses and the prices of production factors increase, and the supply cannot meet the demand. For this reason, businesses are forced to increase the prices of final/consumer products. It is commonly observed that businesses apply shrinkflation and skimpflation in order to prevent consumers from decreasing their demand and shifting to rival and/or substitute competitor products in management of marketing mix elements. In the shrinkflation strategy, in order not to change the price (or to reduce the price, which can be seen in a less common practice), quantity discounts, packaging reduction, reduced weight in the same packaging, etc. tactics are implemented. In the skimpflation/quality loss inflation strategy, reduction tactics are applied in input quality, quality, number, etc. in order to provide production and activity inputs at lower costs as a result of keeping product prices unchanged or reducing them. Based on the problem of questioning and researching these practices in terms of marketing ethics, consumer rights, consumer legislation and sustainable development, in this article it is aimed to draw attention to the issue by explaining the shrinkflation and skimpflation strategies, which affect the decisions regarding marketing mix elements in inflation periods, at a conceptual level.

Anahtar Kelimeler

Shrinkflation, Skimpflation, Marketing mix in inflation periods

Kaynakça

• Altınışık, İ. (2004). Enflasyonun işletmeler üzerindeki etkisi ve bu etkileri gidermeye yönelik yöntemler. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Meslek Yüksekokulu Dergisi 7(1-2), 119-136.
• Altunışık, R., Özdemir, Ş., & Torlak, Ö. (2017). Pazarlama ilkeleri ve yönetimi (3. Baskı). İstanbul: Beta Yayınları.
• Alvarez, J. Y., Mendoza, C.B.G., & Torres, D.E.G. (2023). Shrinkflation: strategy to magnament the inflation. LATAM Revista Latinoamericana de Ciencias Sociales y Humanidades 4(3), 1331-1342.
• Bala, M. & Verma, D. (2018). A critical review of digital marketing. International Journal of Management, IT & Engineering 8(10), 321-339.
• Baloğlu, B. (2000). Enflasyona sebep olan tüketim harcamalarının sosyolojik açılımı. Istanbul Journal of Sociological Studies (26), 137-157.
• Bennett, J.N. (2022). beyond inflation numbers: shrinkflation and skimpflation. Economic Research. https://research.stlouisfed.org/publications/page1-econ/2022/12/01/beyond-inflation-numbers-shrinkflation-and-skimpflation (Erişim Tarihi: 9.12.2023)
• Birinci, Y. (2011). Enflasyon, para politikası ve stratejileri. İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi Mecmuası 47(1-4), 19-30.
• Bond, C., Knueven, L., McNair, K, Rapacon, S., & Steinhus, E. (2021). 3 Ways inflation can sneak into your daily life the skimm. https://www.theskimm.com/money/3-ways-inflation-can-sneak-into-your-daily-life (Erişim Tarihi: 9.12.2023)
• Çakır Yıldız, N. (2017). Makro iktisat: ortak ders. İstanbul: İstanbul Üniversitesi Açık ve Uzaktan Eğitim Fakültesi.
• Çakır, M. & Balagtas, J. V. (2014). Consumer response to package downsizing: Evidence from the Chicago ice cream market. Journal of Retailing 90(1), 1-12.
• Clark, T. (2023). Skimpflation may be inevitable, but gigcx can help. https://www.forbes.com/sites/forbesbusinesscouncil/2023/03/30/skimpflation-may-be-inevitable-but-gigcx-can-help/?sh=3a66be40530b (Erişim Tarihi: 9.12.2023)
• Davidow, M. (2022). Cultivating value creation. Journal of Creating Value 8(1), 58-70.
• Dekimpe, M. G., & van Heerde, H. J. (2023). Retailing in times of soaring inflation: What we know, what we don't know, and a research agenda. Journal of Retailing 99, 1-15.
• Diaz, C. (2022). Shrinkflation: How inflation is downsizing some of your favourite foods. World Economic Forum. https://www.weforum.org/agenda/2022/03/how-companies-are-hiding-inflation-without-charging-you-more/ (Erişim Tarihi: 9.12.2023)
• Durbin, D. (2022). No, you're not imagining it-package sizes are shrinking. AP News. https://apnews.com/article/india-prices-businessd2c8279d39e1304f5623b3a99b56b8cc (Erişim Tarihi: 9.12.2023)
• Dworsky, E. (2023). Downsizing / shrinkflation. mouse print. https://www.mouseprint.org/category/downsiz/ (Erişim Tarihi: 9.12.2023)
• Economicshelp (2022). Skimpflation - Definition and examples. Economics Help. https://www.economicshelp.org/blog/glossary/skimpflation/ (Erişim Tarihi: 9.12.2023)
• Edinger, S.K. (2022). How leaders fight skimpflation. https://www.forbes.com/sites/scottedinger/2022/05/26/how-leaders-fight-skimpflation/?sh=44306a52560b (Erişim Tarihi: 9.12.2023)
• Ersoy, F. (1994). Enflasyonist ortamda pazarlama faaliyetleri ve uygulama çalışması. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Eskişehir.
• Eser, Z. (2006). 2001 şubat krizinin işletmelerin pazarlama yönetimine ve tüketiciler üzerine etkileri ve bu etkilere karşın geliştirilen stratejiler üzerine bir araştırma. Öneri Dergisi 7(26), 53-70.
• Golovacheva, K. (2016). Unfairness of shrinkflation: the role of consumer-, firm-, and marketrelated factors. GSOM Emerging Markets Conference (ss. 130-132), 6-8 Kasım St. Petersburg. Rusya.
• Gürbes, U. (2022). Markalar, enflasyonist ortamda yeni fiyat stratejileri geliştiriyor. https://worldef.net/pazarlama/markalar-enflasyonist-ortamda-yeni-fiyat-stratejileri-gelistiriyor/ (Erişim Tarihi: 9.12.2023)
• Gürbüz, E. (2018). Pazarlama karması elemanları ve güven. Turkish Studies 13(30), 165-178.
• Hanna, N., Kizilbash, A.H., & Smart, A. (1975). Marketing Strategy under conditions of economic scarcity: How to respond progressively and productively to the changing business environment. Journal of Marketing, 39(1), 63-67.
• Harnett, N., Gelzinis, A., Beal, V., Kennedy, R., & Sharp, B. (2021). When brands go dark: Examining sales trends when brands stop broad-reach advertising for long periods. Journal of Advertising Research, 61(3), 247-259.
• Iacurci, G. (2022). Companies are raising consumer prices but you have to be a sleuth to detect it. CNBC. https://www.cnbc.com/2022/03/17/companies-raise-consumer-prices-but-only-sleuths-can-detect-it.html (Erişim Tarihi: 9.12.2023)
• Jain, M. P., Sharma, A., & Kumar, M. (2022). Recapitulation of demand-pull inflation & cost-push inflation in an economy. Journal of Positive School Psychology 6(4), 2980-2983.
• Karaca, Y. (2003). Ekonomik kriz dönemlerinde uygulanan pazarlama stratejileri. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Anodolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Eskişehir.
• Karluk, R. (1973). Enflasyon kavramı ve sonuçları. Eskişehir İktisadi ve Ticari İlimler Akademisi Dergisi 9(1), 201-219.
• Konish, L. (2022). 64% of consumers are worried about ‘shrinkflation.’ What it is and how to watch for it while shopping. CNBC, https://www.cnbc.com/2022/08/29/64percent-of-consumers-worry-about-shrinkflation-heres-what-to-watch-for.html (Erişim Tarihi: 9.12.2023)
• Liberto, D. (2021). Shrinkflation definition. Investopedia. https://www.investopedia.com/terms/s/shrinkflation.asp (Erişim Tarihi: 9.12.2023)
• Liebermann, Y. (1985). Marketing consequences of inflationary pricing. Journal of Consumer Marketing 2(1), 48-55.
• Marketingturkiye (18 Ağustos 2022). Markalar enflasyonla nasıl baş edebilir? https://www.marketingturkiye.com.tr/haberler/enflasyonla-basa-cikma/ (Erişim Tarihi: 9.12.2023)
• Mucuk, İ. (2017). Pazarlama ilkeleri (21. Basım). İstanbul: Türkmen Kitabevi.
• NPR. (2022). Shrinkflation' accelerates globally as manufacturers quietly shrink package sizes. https://www.npr.org/2022/06/08/1103766334/shrinkflation-globally-manufacturers-shrink-package-sizes (Erişim Tarihi: 9.12.2023)
• Odabaşı, Y. (1982). Enflasyon ve kıtlık ortamında pazarlama: türkiye'de sanayi ve tüketim malları üreten firmaların karşılaştırılması. Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 2(3), 121-130.
• Orbach, B. (2023). Do antitrust enforcers know they induce shrinkflation?. ProMarket, Arizona Legal Studies Discussion Paper, 23-24. https://orb. so/shrinkflation (Erişim Tarihi: 9.12.2023)
• Oxera (2023). Shrinkflation! A bite missing?. https://www.oxera.com/insights/agenda/articles/shrinkflation-a-bite-missing/#:~:text='Shrinkflation'%20is%20the%20media's%20buzzword,in%20Russia%20have%20got%20smaller (Erişim Tarihi: 9.12.2023)
• Özdemir, D.E. & Kılıç, A.G.S. (2011). 2008 küresel ekonomik krizi ve pazarlama: farkli sektörlerdeki işletmelerin çalışanlari üzerinde bir alan araştırması. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi 16(1), 419-444.
• Pazarlama İletişimi (15 Ekim 2018). Shrinkflation nedir?. https://pazarlamailetisimi.com/shrinkflation-nedir-prof-dr-yavuz-odabasi-yanitladi/ (Erişim Tarihi: 9.12.2023)
• Petreska, L., Stojanova, P., & Popovski, N. (2022). The Consumer behaviour and marketing price strategies durıng the inflation. International Dialogue: East-West 9(1).139-146.
• Rosalsky, G. (2021). Beware of 'shrinkflation,' inflation's devious cousin. NPR. https://www.npr.org/sections/money/2021/07/06/1012409112/beware-of-shrinkflation-inflations-devious-cousin?utm_source=npr_newsletter&utm_medium=email&utm_content=20211024&utm_term=5904582&utm_campaign=money&utm_id=46672429&orgid=&utm_att1=money
• Saleem, A.Q.S. (2023). Zincir marketlerin sosyal medya pazarlaması faaliyetlerinin tüketicilerin satın alma kararına etkisi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Karabük Üniversitesi, Karabük.
• Schwarz, R. (2022). Marketing strategies for time of inflation. Forbes, https://www.forbes.com/sites/forbescommunicationscouncil/2022/10/19/marketing-strategies-for-times-of-inflation/?sh=49b43b177903 (Erişim Tarihi: 9.12.2023)
• Shama, A. (1978). Management & consumers in an era of stagflation: The effects of stagflation on marketing management and consumers, with specific recommendations for marketing management. Journal of Marketing, 42(3), 43-52.
• Singhal, R. & Gupta, A. (2023). Analysis of shrinkflation strategy as a new industrial marketing technique. International Journal of Novel Research and Development, 8(2), 750-754.
• Sylvain, C. (2023). 'Skimpflation' the latest challenge for shoppers. Proquest. The Brandon Sun; Brandon, Man. FP Canadian Newspapers Limited Partnership, https://www.proquest.com/docview/2850443191?accountid=16645 (Erişim Tarihi: 9.12.2023)
• Tümbek Tekeoğlu, N. & Altay, M. (2019). İndirim marketlerin enflasyona etkisi. Istanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 18(35), 351-365.
• Tuncer, G. (2022). Paketin içine giren azalıyor, cepten çıkan artıyor: Enflasyonun karda yürüyüp izini belli etmeyen türü "shrinkflation" nedir? Independent Türkçe. https://www.indyturk.com/node/517921/ekonomi%CC%87/paketin-i%C3%A7ine-giren-azal%C4%B1yor-cepten-%C3%A7%C4%B1kan-art%C4%B1yor-enflasyonun-karda-y%C3%BCr%C3%BCy%C3%BCp (Erişim Tarihi: 9.12.2023)
• Willis, V. (2023). Market research, consumer analysis & recommendations for selected processed vegetables in Oregon. A report for the Oregon Processed Vegetable Commission. 1-37. https://ir.library.oregonstate.edu/concern/technical_reports/5d86p7201 (Erişim Tarihi: 9.12.2023)
• Wood, B. (2022). Shrinkflation: ethical dilemma, deception, or good business?. International Business and Trade University of Charleston. https://www.researchgate.net/publication/361577084 (Erişim Tarihi: 9.12.2023)