MUKAYESELİ HUKUK AÇISINDAN FİLM DENETİM SİSTEMLERİ VE 3257 SAYILI SİNEMA, VİDEO ve MÜZİK ESERLERİ KANUNUNUN GETİRDİĞİ SİSTEM

Yıl 2001, Cilt: 2 Sayı: 1, 16 - 35, 12.05.2014

Ahmet Çiftçi

Öz

Sinema filmleri, tarihî gelişim itibarıyla, basından sonra bulunan en eski kitle iletişim araçlarındandır. Filmler yoluyla da düşünce ve kanaatler açıklanır; bu sebeple de, filmlerin kişiler ve toplum üzerinde etkisi büyüktür. Bu itibarla, filmlerin de denetimden geçmesi gerekir. Önemli olan, bu denetimin nasıl bir sistem dahilinde yapılacağıdır. Bazı ülkelerde sansür sistemi, bazı ülkelerde ise oto-kontrol sistemi uygulanmaktadır. Türkiye'de 1986 yılına kadar katı bir sansür sistemi uygulanmıştır. 1986 yılında çıkarılan SVMEK ile, filmlerin denetimi yetkisi İçişler Bakanlığı'ndan alınıp Kültür Bakanlığı'na verilmiştir. Bu kanunla, video eserleriyle müzik eserleri de denetime tabi tutulmuş ve yeni kurulan Alt Komisyon ile Denetleme Kurulu'na SESAM ve MESAM isimli mesleki kuruluşlardan da birer üye seçilmesi öngörülmüştür. Bu, Batı'da uygulanan film denetim sistemine paralel bir düzenleme ve gelişmedir. Ancak, filmler ve diğer eserler Bakanlık nezdindeki denetimden sonra, gösterim ya da sunum anında da denetime tabi tutulabilmektedir. Kanunda yazılı denetleme kriterlerinin objektif olarak ve doğru yorumlanması önem arzetmektedir.

Anahtar Kelimeler

Film denetimi; video eseri; müzik eseri; sansür, sansür sistemi, oto-kontrol, Alt Komisyon; Denetleme Kurulu; müstehcen; şiddet.