Kamusal Söylem, Medyatik Gerçeklik ve Kültürlendirme: Kurtlar Vadisi'nin 'İletişimci' İzleyicileri Üzerine Bir Araştırma

Yıl 2008, Cilt: 5 Sayı: 3, 30 - 44, 19.11.2013

Zülfikar Damlapınar

Öz

Bireylerin medya aracılığı ile kamusal ve kurgusal gerçeklik arasında nasıl bir ilişki kurduğu sorusu üzerine odaklanan bu çalışma, medya tarafından kurgulanan gerçekliklerin kültürlendirme (cultivation) perspektifinden hareketle bireyler tarafından zaman içinde kamusal gerçeklik olarak algıladığı varsayımına dayanmaktadır. Son dönemde artan popüler televizyon dizileri ve etkileri konusunda çalışmalar, tartışmalar devam etmekle birlikte farklı bakış açılarına ihtiyaç duyulduğu gözlenmektedir. Özellikle televizyon içeriği üzerine yapılan tartışma ve yorumlar bir yana, bu içeriklerin alıcılar üzerinde nasıl bir etkiye yol açtığı ya da nasıl algılandığı daha büyük önem taşımaktadır. Çalışma, İletişim Fakültelerinde eğitimini sürdüren 802 öğrenci üzerinde yürütülen bir alıcı araştırmasının verilerine dayanmaktadır. Kurtlar Vadisi örneğinde, araştırmanın ortaya koyduğu verilere göre, televizyon dizileriyle üretilen kurgusal gerçekliğin kamusal gerçeklik olarak algılanma eğilimi açıkça gözlenmektedir. Buna göre; dizinin izleyiciler tarafından algılanma faktörleri diziyle 'özdeşleşme', diziyi 'kamusal gerçeklik olarak algılama', diziye 'olumsuz bakış' ve 'kurgusal bir içerik olarak beğeni' şeklinde sıralanmaktadır.

 

Anahtar Kelimeler

Kamusal söylem; medyatik gerçeklik; kültürlendirme; 'Kurtlar Vadisi'

Kaynakça

• Baudrillar J (1998a) Kusursuz Cinayet, Necmettin Sevil (çev), Ayrıntı Yayınları, İstanbul.
• Baudrillard J (1998b) Simülakrlar ve Simülasyon, Oğuz Adanır (çev), Dokuz Eylül Yayınları, İzmir.
• Çebi M S (1998) Medya ve Gerçeklik, Türkiye Sosyal Araştırmalar Derg., 3 161-183.
• Çelebi M C (2006) Valley of Wolves as a Nationalist Text (Milliyetçi Bir Metin Olarak Kurtlar Vadisi), yüksek lisans tezi, ODTÜ Sos.Bil. Enst., Ankara.
• Çelenk S (2005) Televizyon, Temsil, Kültür: 90’lı Yıllırda Sosyokültürel İklim ve Televizyon İçerikleri, Ütopya Yayınevi, Ankara.
• Çelik B (2002) Character Reading in Local Production Television Dramas Sample Case: ‘İkinci Bahar’ Serial, İletişim Çalışmaları Derg, Güz, 177-209.
• Debord G (1996) Gösteri Toplumu ve Yorumlar, Ayşen Ekmekçi ve Okşan Taşkent (çev), Ayrıntı Yayınları, İstanbul.
• Forrester J (1999) Hakikat Oyunları Yalanlar, Para ve Psikanaliz, Abdullah Yılmaz (çev), Ayrıntı Yayınları, İstanbul.
• Gültekin Z (2006) Bir Popüler Kültür Ürünü Olarak Mafya Dizileri: Kurtlar Vadisi Örneği, yüksek lisans tezi, G Ü Sos. Bil. Enst., Ankara.
• Habermas J (1997) Kamusallığın Yapısal Dönüşümü, Tanıl Bora ve Mithat Sancar (çev), İletişim Yayınları, İstanbul.
• Kang J ve ark (1996) Television Viewing and Perception of Social Reality Among Native American Adolescents, Intercultural Communication Studies 6 (1), 75-89.
• Konukman E A (2006) Medya ve Kültür: Son Dönem Televizyon Dizilerinin Yaşam Tarzı Üzerindeki İmgeleri, yüksek lisans tezi, G Ü Sos. Bil. Enst., Ankara.
• McQuail D (1998) Mass Communication Theory: An Introduction, Sage Publications, London.
• Medya Takip Merkezi, http://www. medyatakip.com/medya_sistem/medya_data/site/medyaarastirmalari/8.doc (erişim: 11.02.2007)
• Mutlu E (1995) İletişim Sözlüğü, Ark Yayınevi, Ankara.
• Özer Ö (2003) Yetiştirme Kuramı: Televizyonun Kültürel İşlevlerinin İncelenmesi, doktora tezi A.Ü. Sos. Bil. Enst., Ankara.
• Özer Ö (2005) Televizyonun Yetiştirme Rolü: Ankara Çevik Kuvvet Örneği, İletişim Derg, 20, 1-20.
• Postman N (1994) Televizyon: Öldüren Eğlence Gösteri Çağında Kamusal Söylem, Osman Akınhay (çev), Ayrıntı Yayınları, İstanbul.
• Rorty R (1995) Olumsallık, İroni ve Dayanışma, Alev Türker ve Mehmet Küçük (çev), Ayrıntı Yayınları, İstanbul.
• Ryan M ve Kellner D (1997) Politik Kamera, Elif Özsayar(çev), Ayrıntı, İstanbul.
• Sartori G (2004) Görmenin İktidarı Homo Videns: Gören İnsan, Gül Batuş ve Bahar Ulukan (çev), Karakutu Yayınları, İstanbul.
• Sennett R (1996) Kamusal İnsanın Çöküşü, S. Durak ve A. Yılmaz(çev), Ayrıntı, İstanbul
• Severin W J ve Tankard J W (1994) İletişim Kuramları: Kökenleri Yöntemleri ve Kitle İletişim Araçlarında Kullanımları, Ali Atıf Bir ve N. Serdar Sever (çev), AÜ. Kibele Sanat Merkezi, Eskişehir.
• Shrum L J (2001) Processing Strategy Moderates the Cultivation Effect, Human Communication Research,.27 (1), 94-20.
• Silverstone R (1987) Narrative Strategies in Television Science, Impacts and Influences Essays on Media Power in the Twentieth Century, James Curan vd. (eds), Methuen, London.
• Uçan G (2006) Kurtlar Vadisi Dizisinde Milliyetçi İdeoloji ve Milli Kimliğin İnşası, yüksek lisans tezi, E. Ü. Sos. Bil. Enst., İzmir.
• Uslu M (2006) Televizyon Program Yapım Yönetimi ve Çekim Teknikleri: Kurtlar Vadisi Adlı Dizinin Çekim Teknikleri Açısından İncelenmesi, yüksek lisans tezi, S. Ü. Sos. Bil. Enst., Konya.