Televizyon Programı İçeriği Dereceleme Sembollerinin Kullanımı ve Ebeveyn Yönlendirmesi

Yıl 2008, Cilt: 5 Sayı: 3, 176 - 183, 19.11.2013

N.Bilge İspir Burçin İspir

Öz

Ebeveynler çocuklarını televizyon programlarının zararlı olabilecek içeriğinden koruma çabası içerisindedirler. Bu çabaya yardımcı olması için Ekim 2006 tarihinde Türkiye'de akıllı işaretler olarak adlandırılan yaş ve içerik temelli program dereceleme sembol sistemi geliştirilmiştir. Bu çalışmada, Türkiye'de yeni uygulanmaya başlayan içerik ve yaş temelli program dereceleme sembollerinin ebeveynler tarafından kullanımının ortaya konulması amaçlanmıştır. Verilerin toplaması için, Eskişehir ilinde 4-13 yaş arasında çocuğu olan 445 ebeveyne anket uygulanmıştır. Program dereceleme sembollerinin kullanımını ölçmek için Abelman'ın (2001) geliştirdiği ebeveyn yönlendirmesi ve sembol kullanım ölçeği Türk sembol sistemine uyarlanmıştır. Araştırma sonuçlarına göre ebeveynler, uygulamada olan sembol sistemindeki işaretleri tanımaktadırlar ve ebeveyn yönlendirmesi için sembol sistemini çoğunlukla kullanmaktadırlar. Ayrıca, üst gelir grubunda yer alan ebeveynler, alt ve orta gelir grubunda yer alanlardan daha fazla yönlendirme davranışı göstermektedirler.

 

Anahtar Kelimeler

Çocuk; medya kullanımı; program dereceleme sembolleri; ebeveyn yönlendirmesi

Kaynakça

• Abelman R (2001), Parents’ Use Of ContentBased TV Advisories, Parenting:Science and Practice, 1(6), 237-265.
• Atkin D J, Greenberg B S ve Baldwin T F (1991) The Home Ecology of Children’s Television Viewing: Parental Mediation and the New Video Environment, Journal of Communation, 41(3), 40-52.
• Atkin D, Heeter C, ve Baldwin T (1989) How Presence of Cable Affects Parental Mediation of TV Viewing. 66(3), 557-578.
• Austin E W, Knaus C ve Meneguelli A (1997) Who Talks How to Their Kids About TV: A Clarification of Demegraphic Correlates of Parental Mediation Patterns, Communication Research Reports, 14 (4), 418-430.
• Büyükbaykal G (2007). Televizyonun Çocuklar Üzerindeki Etkileri, İstanbul İletişim Derg, 28, 31-44.
• Doğan K N ve Kandemir C (2005) Televizyon İzleme Sıklığı, Alışkanlığı ve Tercihlerin Çocuğun Sosyalleşme Süreci Üzerine Etkileri. 2. Uluslararası Çocuk ve İletişim Kongresi, İstanbul, 4-6 Nisan 2005 http://www.bianet.org/2006/06/28/81351.htm (09.06.2007)
• http://www.rtuk.org.tr/firmalar/default.aspx (15.08.2007)
• http://pt3.nl.edu/paquetteryanwebquest.pdf (04.06.2008)
• Karasar N (1991) Bilimsel Araştırma Yöntemi, 3A Araştırma, Ankara.
• Lin C A ve Atkin D J (1989) Parental Mediation and Rulemaking for Adolescent Use of Television and VCRs, Journal of Broadcasting and Electronic Media, 33(1), 53-67.
• Nathanson A I (1999) Identifying and Explaining the Relationship Between Parental Mediation and Children’s Aggression, Communation Research, 26(2), 124-143.
• Önder A ve Dağal A B (2005) Okul Öncesi Çocukların Annelerinin “Benimle Oynar mı-sın?” Çocuk Programını Kalite Kriterlerine Göre Değerlendirmesi, 2. Uluslararası Çocuk ve İletişim Kongresi, İstanbul, 4-6 Nisan 2005.
• Rideout V (2007) Parents, Children & Media: Kaiser Family Foundation Survey http://www.kff.org/entmedia/upload/7638.pdf(30.07.2007)
• Valkenburg P M, Kremar M, Peerers A L ve Marseille N M (1999) Developing A Scale to Assess Three Styles of Television Mediation: Instructive Mediation, Restrictive Mediation and Social Coviewing, Journal of Broadcasting and Electronic Media, 43(1), 52-66.
• Vandewater E A, Park S, Huang X, ve Wartella E A (2005) No, You Can’t Watch That, American Behavioral Scientist, 48(5), 608-623.
• Van der Voort T H A ve Nikken P (1989) Determinants of Parental Guidence of Children’s Television Viewing: A Dutch Replication Studuy. Journal of Broadcasting and Electronic Media, 36(1), 61-74
• Warren R, Gerke P ve Kelly M A (2002) Is There Enough Time on the Clock? Parental Mediation Involvement and Mediation of Children’s Television Viewing, Journal of Broadcasting and Electronic Media, 46(1), 87-111.
• Warren R (2003) Parental Mediation of Preschool Children’s Television Viewing, Journal of Broadcasting and Electronic Media, 47(3), 394-417.
• Warren R (2005) Parental Mediataion of Children’s Television Viewing in Low-Income Families, Journal of Communication, 55(4), 847-863.