OBEZİTE KONUSU BASINDA NASIL ÇERÇEVELENMEKTEDİR?

Yıl 2014, Cilt: 8 Sayı: 2, 149 - 176, 21.03.2014

Erkan Yüksel , Fırat Adıyaman , Duygu Keçeli Özlem Doruk , Özlem Yavuz Beyza Kasdemir

Öz

Küresel bir sorun olarak obezite konusunun 2010 yılında ülke genelinde yayımlanan tüm gazete ve eklerinde nasıl yayımlandığını ortaya koymayı amaçlayan bu çalışmada sistematik rastsal örneklemle belirlenen 172 yazı içerik analizi yöntemiyle incelenmiştir. Yazıların yayımlandığı yayınların niteliği, yazıların sayfada yer alış biçiminden hareketle önemlilik derecesi, yazıların tonu, haber kaynakları, obezitenin nedenleri, sonuçları ve çözüm önerilerine ilişkin anlatımlarının değerlendirildiği çalışmada, elde edilen bulgular konunun gündemde pek de önemli bir yer bulmadığını, daha çok negatif tonda yazılar yayımlanmış olsa da literatürdeki çalışmalarla da paralel şekilde obezitenin nedenleri ve çözüm önerileri arasında daha çok bireysel/davranışsal unsurların öne çıktığı anlaşılmıştır. Toplumsal, çevresel ve sistematik unsurlar ise ikinci planda görülmüştür. 

Anahtar Kelimeler

Sağlık iletişimi; sağlık haberciliği; sağlık konulu yayıncılık; obezite; şişmanlık

Kaynakça

• (2) “22 Mayıs 2013 Avrupa Obezite Günü” (20 Mayıs 2013). Şu adreste erişil- miştir:http://beslenme.gov.tr/index.php?lang=tr&page=59&newsCat=1&newsID= 3 (3) Aynı.
• (4) “Dünyada Obezitenin Görülme Sıklığı” (T.y.). 2 Haziran 2013 tarihinde şu adreste erişilmiştir: http://www.beslenme.gov.tr/index.php?lang=tr&page=39 (5) Aynı
• (6) “Dünyada Obezitenin Görülme Sıklığı” (T.y.). (7) “Türkiye Obezite (Şişmanlık) ile Mücadele ve Kontrol Programı (2010-2014)”
• (2010). 20 Ağustos 2013 tarihinde şu adreste erişilmiştir: http://www.bsm.gov.tr/docs/turkiye_obezite_sismanlik_ile_mucadele_ve_kontro lprogrami_2010_2014.pdf
• (8) “22 Mayıs 2013 Avrupa Obezite Günü” (20 Mayıs 2013).
• (9) “Türkiye Sağlık Araştırması, 2012” (25 Nisan 2013). 4 Haziran 2013 tarihinde şu adreste erişilmiştir: http://www.tuik.gov.tr/PreHaberBultenleri.do?id=13490.
• (10) “22 Mayıs 2013 Avrupa Obezite Günü” (20 Mayıs 2013).
• (11) “Dünyada Obezitenin Görülme Sıklığı” (T.y.). (12) “22 Mayıs 2013 Avrupa Obezite Günü” (20 Mayıs 2013).
• (13) “Dünyada Obezitenin Görülme Sıklığı” (T.y.). (14) “22 Mayıs 2013 Avrupa Obezite Günü” (20 Mayıs 2013).
• (15) “Türkiye Obezite (Şişmanlık) ile Mücadele ve Kontrol Programı (2010-2014)” (2010).
• (16) “22 Mayıs 2013 Avrupa Obezite Günü” (20 Mayıs 2013); Ayrıca Altunkayak ve Özbek (2006) ve Gedik (2003)’in çalışmalarında obezitenin nedenleri, sonuçları ve tedavi yöntemleri ile ilgili ayrıntılı bilgi mevcuttur.
• (17) “Dünyada Obezitenin Görülme Sıklığı” (T.y.). (18) “Türkiye Obezite (Şişmanlık) ile Mücadele ve Kontrol Programı (2010-2014)” (2010).
• (19) “Obezite, Diyabet ve Metabolik Hastalıklar Daire Başkanlığı Görev Tanımı” (3 Mayıs 2012). 20 Ağustos 2013 tarihinde şu adreste erişilmiştir: http://www.thsk.gov.tr/tr/index.php/birimler/bulasici-olmayan-hastaliklar- program-kanser/obezite-diyabet-metabolik-hastaliklar-diare-baskanligi
• (20) “Türkiye Obezite (Şişmanlık) ile Mücadele ve Kontrol Programı (2010-2014)” (2010). (21) Aynı.
• (22) “Obezite Mücadele Hareketi Kampanyası” (T.y.). 5 Haziran 2013 tarihinde şu adreste erişilmiştir: http://www.saglik.gov.tr/SGGM/belge/1-15742/kampanya- hakkinda.html.
• (23) “Türkiye Obezite (Şişmanlık) ile Mücadele ve Kontrol Programı (2010-2014)” (2010). KAYNAKÇA
• Akbaş S (2002) Down Sendromlu Çocuklarda Serum Leptin Düzeyleri ve Obezite ile İlişkisi, Yayınlamamış Tıpta Uzmanlık Tezi. Samsun: Ondokuz Mayıs Üniversitesi.
• Atanasova D, Koteyko N ve Gunter B (2012) Obesity in the news: Directions for future research, Obesity reviews: An official journal of the International
• Association for the Study of Obesity, 13 (6), 554-559. Barry C L, Jarlenski M, Grob R, Schlesinger M ve Gollust S E (2011) News Media
• Framing of Childhood Obesity in the United States From 2000 to 2009 128 (1), 132
• Bastian A (2011) Representations of Childhood Obesity in Australian Newsprint
• Media and Academic literature.Australian and New Zealand journal of public health 35 (2), 135 – 139. Bonfiglioli C, Smith B J, King L A, Chapman S F ve Holding S J (2007) Choice and Voice: Obesity Debates in Television News, Medical Journal of Australia 187 (8), 442-4
• Çelik A D (2011) Obezite Tedavisinde Kullanılan Fitoterapötikler,
• Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Ankara: Gazi Üniversitesi. Dearing J W ve Rogers E M (1996) Communication Concepts 6: Agenda-Setting. Thousand Oaks: Sage.
• Demiralp F D Ö (2006) Pediatrik Obezitede Melanokortin 4 Reseptör
• Gearhart S, Craig C ve Steed C (2012) Network news coverage of obesity in two time periods: An analysis of issues, sources, and frame, Health communication 27(7), 653 – 662.
• Gedik O (2003) Obezite ve Çevresel Faktörler. Turkish Journal of Endogrinology and Metabolism, 2, 1-4.
• Gollust E S, Eboh I. ve Barry C L (2012) Picturing Obesity: Analyzing The Social
• Epidemiology of Obesity Conveyed Through US News Media Images, Social&Medicine, 74 (10), 1544-1551.
• Hatley L D (2006) The İntersection of News Frames: Examining yhe Top Two
• Health Problems in The United States. Hawkins K W ve Linvill D L (2010) Public Health Framing of News Regarding
• Childhood Obesity in the United States, Health communication, 25 (8), 709 – 717. Henderson J, Coveney J, Ward P ve Taylor A (2009) Governing Childhood
• Obesity: Framing Regulation of Fast Food Advertising in the Australian Print Media. Social science & medicine (1982) 69 (9), 1402 – 1408.
• Hilton S, Patterson C ve Teyhan A (2012) Escalating Coverage of Obesity in UK
• Newspapers: The Evolution and Framing of the "Obesity Epidemic" From 1996 to 2010 20 (8), 1688-1695.
• Holmes B J (2009) Media Coverage of Canada's Obesity Epidemic: Illustrating the Subtleties of Surveillance Medicine, Critical Public Health, 19b(2), 223 – 233.
• İrvan S (2001) Gündem Belirleme Yaklaşımının Genel Bir Değerlendirmesi, Gazi
• Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi İletişim 9, 69-106. Jackson C K (2012) "Let's Move": Examining First Lady Michelle Obama's
• Childhood Obesity Campaign in the News Media. Kim S ve Willis L (2007) Talking about Obesity: News Framing of Who is
• Responsible of Causing and Fixing Problem, Journal of Health Communication 12 (4), 359-376. Lawrence RG (2004) Framing obesity: the evolution of news discourse on a public health issue, Harvard International Journal of Press/Politics, 9 (3), 56-75.
• Major L H (2009) Break it to me harshly: the effects of intersecting news frames in lung cancer and obesity coverage. Journal of health communication, 14 (2), 174 – 1
• Mutlu E (1994) İletişim Sözlüğü, Ark Yayınevi, Ankara.
• Neuendorf KA (2002) The content analysis guidebook, Thousand Oaks. CA: Sage Publications.
• Özarslan H (2007) Çerçeveleme yaklaşımı açısından haber çerçevelerinin izler kitle düşünceleri üzerindeki etkisi, Konya: Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler
• Enstitüsü - Halkla İlişkiler ve Tanıtım Anabilim Dalı, Doktora Tezi. Poindexter P M ve McCombs M E (2000) Research in mass communication a practical guide, Boston: Bedford/ St. Martin’s.
• Roy S C, Faulkner G ve Finlay S (2007) Fit to Print: A Natural History of Obesity
• Research in the Canadian News Media, Canadian Journal of Communication, 32 (3/4), 575. Saguy A ve Almeling R (2008) Fat in the Fire? Science, the news media and the “Obesity Epidemic”, Sociological Forum, 23 (1), 53-83.
• Saguy A ve Riley K (2005) Weighing Both Sides: Morality, Mortality and Framing
• Contests over Obesity, Journal of Health Politics, Policy and Law, 30 (5), 869-921. Sandberg H (2007) A Matter of Looks: The Framing of Obesity in Four Swedish
• Daily Newspapers, Communications-European Journal Of Communication Research, 32 (4), 447 – 472. Sanna I ve Tammy B (2010) “It’s disgusting how much you salt you eat ”:
• Television discourses of obesity, health and morality, International Journal of Cultural Studies, 13 (1), 83-100. Shugart H A (2011) Heavy Viewing: Emergent Frames in Contemporary News
• Coverage of Obesity, Health communication, 26 (7), 635 – 648. Yardımcı B (2012) The Effectiveness of Cognitive-Behavioral Group Psycho
• Education in The Treatment of Obesity, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi. Yüksel E (2001) Medyanın Gündem Belirleme Gücü, Çizgi Kitabevi: Konya.
• Yüksel E, Kaya A Y, Koçak A ve Aydın S (2013) Türkiye’de Sağlık Konulu
• Yayıncılık İlkelerinin Belirlenmesi: Kaynak, İleti ve Hedef Kitle Bağlamında Sağlık Konulu Yayınların Analizi. 109K534 nolu Basılmamış TÜBİTAK Proje Raporu. İnternet Kaynakları “10 facts on obesity” (T.y.). 4 Haziran 2013 tarihinde şu adreste erişilmiştir: http://www.who.int/features/factfiles/obesity/facts/en/index.html.
• “22 Mayıs 2013 Avrupa Obezite Günü” (20 Mayıs 2013). Şu adreste erişilmiştir: http://beslenme.gov.tr/index.php?lang=tr&page=59&newsCat=1&newsID=341.
• “Dünyada Obezitenin Görülme Sıklığı” (T.y.). 2 Haziran 2013 tarihinde şu adreste erişilmiştir: http://www.beslenme.gov.tr/index.php?lang=tr&page=39
• “Obezite Mücadele Hareketi Kampanyası” (T.Y.). 5 Haziran 2013 tarihinde şu adreste erişilmiştir: http://www.saglik.gov.tr/SGGM/belge/1-15742/kampanya- hakkinda.html.
• “Obezite, Diyabet ve Metabolik Hastalıklar Daire Başkanlığı Görev Tanımı” (3 Mayıs 2012). http://www.thsk.gov.tr/tr/index.php/birimler/bulasici-olmayan-hastaliklar- 2013 program-kanser/obezite-diyabet-metabolik-hastaliklar-diare-baskanligi
• “Türkiye Obezite (Şişmanlık) ile Mücadele ve Kontrol Programı (2010-2014)” (2010). http://www.bsm.gov.tr/docs/turkiye_obezite_sismanlik_ile_mucadele_ve_kontro lprogrami_2010_2014.pdf 2013 tarihinde şu adreste erişilmiştir:
• “Türkiye Sağlık Araştırması, 2012” (25 Nisan 2013). 4 Haziran 2013 tarihinde şu adreste erişilmiştir: http://www.tuik.gov.tr/PreHaberBultenleri.do?id=13490.