NATIONALISM AS AN ADVERTISING TOOL AIMED AT CREATING SELECTIVE DEMAND

Yıl 2019, Cilt: 12 Sayı: 2, 940 - 968, 27.07.2019

Bayram Oğuz Aydın Ceren Yegen

https://doi.org/10.18094/josc.596272

Öz

Nationalism, which is a manifestation of national belonging and adherence, is an important and influential opium that the advertising also recognizes. Nationalism is now used as an advertising tool in the context of creating selective demand. Today, some national television channels and social networks feature advertisements framed with nationalist codes, a message is given that a national mission will be carried out by turning to the goods or services in which the consumer is advertised. For example, in Turkey “World’s Most Innovative Digital Bank, Yapi Kredi” ads is circulated, carries a number of nationalist messages. Relevant advertisement invites consumers to act on the basis of its content and national affiliation. Therefore, in this study, we will analyze relevant advertisement, which is directed at creating selective demand and coded with national messages, the audience interest levels for this ad will be examined. The study will reveal how nationalism is used as an advertising medium and the interests of viewers.

Anahtar Kelimeler

Nationalism, Nation, advertisement, message, consumer, citizen

BİR SEÇİCİ TALEP YARATMAYI AMAÇLAYAN REKLAM ARACI OLARAK MİLLİYETÇİLİK

Öz

Ulusal aidiyetin, bağlılığın tezahürü niteliğindeki milliyetçilik, reklamcılığın da fark ettiği önemli ve etkili bir afyon niteliğindedir. Milliyetçilik, günümüzde seçici talep yaratma bağlamında bir reklam aracı olarak kullanılmaktadır. Öyle ki bugün bazı ulusal televizyon kanallarında ve sosyal ağlarda milliyetçi kodlarla çerçevelenmiş reklamlar yer almakta, tüketiciye/kullanıcıya reklamı yapılan mal ya da hizmete yönelerek, ulusal bir misyon da gerçekleştireceği mesajı verilmektedir. Örneğin Türkiye’de dolaşıma sokulmuş olan “Dünyanın En Yenilikçi Dijital Bankası Yapı Kredi” reklamı, bazı nasyonal mesajlar taşımaktadır. İlgili reklam, içerikleri ile tüketiciyi ulusal aidiyete ve bu temelde hareket etmeye davet etmektedir. Bu yüzden bu çalışmada, seçici talep yaratmaya yönelik olan ve ulusal mesajlar ile kodlanmış olan bu reklam analiz edilecek, ilgili reklama yönelik izleyici ilgilenim düzeyleri incelenecektir. Çalışma ile milliyetçiliğin bir reklam aracı olarak nasıl kullanıldığı ve izleyicilerin ilgilenimleri ortaya koyulacaktır.

Anahtar Kelimeler

Milliyetçilik, Millet, Reklam, Mesaj, Tüketici, yurttaş

Kaynakça

• Anderson, B (2009)Hayali cemaatler milliyetçiliğin kökenleri ve yayılması,(çev., İskender Savaşır), İstanbul: Metis Yayınları.
• Aydın, İ (2017)Pazarlama perspektifinden karşılaştırmalı reklamlar,Anemon Muş Alparslan Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 5(3),899-921.
• Ayhan, B. ve Çavuş, S (2014) İzleyici araştırmalarında değişim: kullanımlar ve doyumlardan bağımlılığa, Selçuk İletişim, 2014, 8 (2): 32-60.
• Barthes, R (2016) Göstergebilimsel serüven, (çev., Mehmet Rifat ve Sema Rifat), İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
• Battallar, Z. ve Cömert, M (2015) Tüketicilerin tercihlerinde sosyal medyadaki reklamların etkisi,Turizm Akademik Dergisi, 01,39-48.
• Bozalp, M (2006) Reklamda Milliyetçilik Duygusu Üzerine, 02.01.2006, Web: http://www.halklailiskiler.com.tr/Reklamda_Milliyetcilik_Duygusu_Uzerine..php.
• Bozbaş, G (2016) Ortadoğu’da bölgesel milliyetçilikler: Mısır örneği,KMÜ Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 18(31), 108-113.
• Calhoun, C (2012) Milliyetçilik,(çev., Bilgen Sütçüoğlu), İstanbul: İstanbul Bilgi Ü. Yayınları.
• Ceyhun, E (2015) Mobil cihazların ara yüz özelliklerinin mobil reklamın etkinliğine olan etkisi,(Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Bahçeşehir Üniversitesi, İstanbul.
• Çalışkan, N. ve Kılıç, E(2014)Farklı kültürlerde ve eğitimsel süreçte renklerin dili,Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi (KEFAD),15(3),69-85.
• Çancı, H (2008) Değişmeyen boyutları bağlamında milliyetçiliğe teorik ve kavramsal bir bakış, Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi,13(2),105-116.
• Çeken, B. ve Yıldız, E (2015) Renklerin reklam algısı üzerindeki etkisi: 2012 kırmızı reklam ödülleri, Sanat Eğitim Dergisi,3(2),129-146.
• Çardaklı, S (2008) Televizyon reklamlarında tanınmış kişilerin kullanılmasının reklamın hatırlanması üzerindeki etkisi konusunda bir pilot araştırma,(Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). T.Ü.Sos. Bil. Enst., Edirne.
• Çarkoğlu, A. ve Kalaycıoğlu, E (2014)ISPP 2013 Raporu: Dünya’da ve Türkiye’de milliyetçilik,İstanbul: İstanbul Politikalar Merkezi/ Koç Üniversitesi.
• Çelik, S (2014)Sosyal medyanın pazarlama iletişimine etkileri,Erciyes İletişim Dergisi “akademia”. 3(3),28-42.
• Darendelioğlu, İ (1977)Türkiye’de milliyetçilik hareketleri (3. Baskı),İstanbul: Toker Yayınları.
• Dayanç, M (2012)Millî edebiyat dönemi, milliyetçi edebiyat ve millî edebiyat kavramı üzerine düşünceler,Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 13(1),91-103.
• Düzce, M (2017) Emile Durkheim’da bir sivil din olarak milliyetçilik ve vatanseverlik,Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 10(52),645-653.
• Ekinci, B. E (2017) Katalonya’nın bitmeyen mücadelesi, 6 Kasım 2017 Pazartesi, Web: http://www.ekrembugraekinci.com/makale.asp?id=910.
• Elden, M (2003) Reklam yazarlığı, İstanbul: İletişim Yayınları.
• Er, E (2014)Kampanya öncesi reklam araştırmalarının reklam kampanyasının uygulanmasındaki rolü ve önemi,Karabük Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 4(1), 60-78.
• Erer, S (2010)Derleme: Sağlık hizmetlerinde reklam,Genel Tıp Dergisi,20(2),73-78.
• Erten, O (2011)Reklam nedir? reklam çeşitleri nelerdir?, 29.04.2011, Web: https://okanerten.wordpress.com/2011/04/29/reklam-nedir-reklam-cesitleri-nelerdir/.
• Gellner, E (2006) Uluslar ve ulusçuluk, (çev., Büşra Ersanlı ve Günay Göksu Özdoğan). İstanbul: Hil Yayınları.
• Güler, M. M (2013)Yayın kuruluşlarında çalışan tüketicilerin, reklam ve tutundurma faaliyetlerinden etkilenme durumları ve bir uygulama,(Yayınlanmamış yüksek lisans tezi), T.C. Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Güngör, E (2003) Kültür Değişmesi ve Milliyetçilik, Hisar Türk ve İslam Klasikleri Projesi kapsamında hazırlanmış elektronik metin,Erişim adresi: http://yunus.hacettepe.edu.tr/~skucuk/ekitap/kulturdegismesi1.pdf.
• Gürbüz, S. veŞahin, F (2016) Sosyal bilimlerde araştırma yöntemleri felsefe yöntem-analiz, Ankara: Seçkin Yayınevi.
• Hacıefendioğlu, Ş (2011)Reklam ortamı olarak sosyal paylaşım siteleri ve bir araştırma, Bilgi Ekonomisi ve Yönetimi Dergisi, 6(1),107-115.
• Harris, E (2009) Nationalism and international order: A contemporary perspective,FILOZOFIA, 64(9),861.
• Hobsbawm, J. E (2010) 1780’den günümüze milletler ve milliyetçilik “program, “mit”, “gerçeklik”,(çev., Osman Akınhay),İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Horta, J. M (2016) İspanyol milliyetçiliği kökenleri, ideolojisi ve ulusal simgeler (1808-1870), (çev., Rivka Bihar). İstanbul: Kriter Yayınları.
• Jaffrelot, C (2003) For a theory of nationalism, Research in Question, 10,1-51.
• Johnston, I. A (2017)Is Chinese nationalism rising?, International Security,41(3),7-43.
• Jäschke, G(1936)Nationalismus und religion im Türkischen befreiungskriege,(çev., Aytun Ülker), Die Welt des İslams, Brill, Cilt XVIII, 1936, 54–6, Tarih Okulu, Kış 2009, Sayı II, 83-95.
• Kafesoğlu, İ (1970) Türk milliyetçiliğinin meseleleri, İstanbul: Milli Eğitim Basımevi.
• Karahan, F(2014)Millet ve milliyet bakımından TürkMilleti (Felsefî bir yaklaşım),International Journal of Social Science,28,97-112.
• Köktürk, M (2016)Eleştirel yazılar – ı millet ve milliyetçilik,İstanbul: Ötüken Neşriyat.
• Kurtaran, U (2011)Osmanlı İmparatorluğu’nda millet sistemi,Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi,8, 57-71.
• Llobera, R. J (1999)Recent theories of nationalism, WP núm,Barcelona: WP núm. 164 Institut de Ciències Polítiques i Socials.
• Negedu, I. ve Atabor, A (2015) Nationalism in Nigeria: A case for patriotic citizenship,American International Journal of Contemporary Research,5(39), 74-79.
• Marketing Türkiye (2015) Türkler’in dünyayı ‘fethettiği’ altı reklam, 09.02.2015, Web: http://www.marketingturkiye.com.tr/haberler/turklerin-dunyayi-fethettigi-alti-reklam/.
• Ortaylı, İ (2007) Türkiye teşkilat ve idare tarihi, Ankara: Cedit Neşriyat.
• Ortaylı, İ (2016) Osmanlı İmparatorluğu’nda alman nüfuzu,İstanbul: Timaş Yayınları.
• Özer, D (2012)Toplumsal düzenin oluşmasında renk ve iletişim,ODÜ Sosyal Bilimler Enstitüsü Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi, 3(6),267-281.
• Özdemir, S.S., Özdemir, M., Polat, E. & Aksoy, R (2014)Sosyal medya kavramı ve sosyal ağ sitelerinde yer alan online reklam uygulamalarının incelenmesi,Electronic Journal of Vocational Colleges,December/Aralık, 58-64.
• Özkan, S (2017)Siyasal reklamlarda kültürel unsurların işlenmesine yönelik göstergebilimsel reklam çözümlemesi: AK Parti 2017 referandum reklam filmi örneği,İnsan&İnsan, 4(14),335-351.
• Özkırımlı, U (2008) Milliyetçilik kuramları eleştirel bir bakış,Ankara: Doğu Batı Yayınları.
• Renan, E (1976) Nutuklar ve konferanslar,(çev., Ziya Ishan),Ankara: Sakarya Basımevi.
• Saklı, R. A (2012)Osmanlı döneminde Türk Milliyetçiliği,Akademik Bakış Dergisi,33,1-16.
• Sarınay, Y (1994) Türk milliyetçiliğinin tarihi gelişimi ve Türk Ocakları 1912 1931,İstanbul: Ötüken Neşriyat.
• Say, S (2015)Pazarlama aracı olarak sosyal medya kullanımı:Gıdasektöründe facebook örneği, İstanbul Aydın Üniversitesi Dergisi,28,19-39.
• Smith, D. A (1992) National identity and the idea of European unity,International Affairs (Royal Institute of International Affairs, 86(1),55-76.
• Smith, D. A (1994) Milli kimlik (2. Baskı),(çev., Bahadır Sina Şener), İstanbul: İletişim Yayınları.
• Soy, B (2004) Arap milliyetçiliği: Ortaya çıkışından 1918’e kadar,Bilig, 30,173-202.
• Sönmez Selçuk, S (2011)Milliyetçilik üzerine: Bir literatür taraması,Journal of Yasar University,23(6),3855-3865.
• Sönmez Selçuk, S (2012) Dünden bugüne milliyetçilik: Küresel dünyada yükselen sesler,Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 12(3), 117-136.
• Sözen, E (1996) Modernite ve Kültürel Kimlik, Sosyoloji Konferansları, Yirmi Beşinci Kitap, ss. 153-160.
• Spivak, C. G (2009) Nationalism and the imagination,Lectora, 15,75-98.
• Şen, H (2011) Türk islâmcılarının milliyetçilik algıları,Muğla Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 26,1-18.
• Tokatlı, M. &Akyol, Z (2018) Reklamlarda milliyetçilik: Adalet ve Kalkınma (Ak Parti) Partisinin anayasa referandumu reklamları üzerine bir içerik analizi,Erciyes İletişim Dergisi Akademia, 5(3),258-274.
• Toker Kılınç, N (2006)Disiplin ve güvenlik düzeni militarizm ve milliyetçilik,Türk Tabipler Birliği Mesleki Sağlık ve Güvenlik Dergisi, Temmuz-Ağustos-Eylül, 2-6.
• Türkölmez, O (2017) Milliyetçilik: Moderniteye giden beş yol (İngiltere, Fransa, Almanya, Rusya, Amerika) Liah Greenfeld, Uluslararası Politik Araştırmalar Dergisi,3(3),95-97.
• Uçar, S (2018) O kadar takma kafana Amerika, 05.01.2018, Web: http://www.mediacatonline.com/kadar-takma-kafana-amerika/.
• Üçüncüoğlu, M (2017) Ulusal kimlik oluşumunda sporun rolü: Litvanya ve basketbol örneği, SOBİDER Sosyal Bilimler Dergisi,4(13),589-600.
• Varshney, A (2003) Nationalism, ethnic conflict, and rationality,American Political Science Association,1(1),85-99.
• Vural, İ. ve Öz, M (2007) Bir reklam mecrası olarak internet,Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 23,221-240.
• Yalın, E. B (2006) Siyasal iletişimin reklam boyutuna ilişkin kuramsal bir inceleme,İstanbul Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi, 25,169-180.
• Yanık, C., Kara, M (2016) Milliyetçiliğe yönelik iki kuramın değerlendirilmesi: Modern milliyetçi kuram ve etno-sembolcü milliyetçi yaklaşım,Çankırı Karatekin Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 7(1), 559-582.
• Yegen, C (2016)Siyasal iletişimde bir propaganda aracı olarak ulusal kimlik: 7 haziran 2015 türkiye genel seçimleri örneği,(doktora tezi),GÜ Sos. Bil. Enst., Ankara.
• Yılmaz, E (2004) Medyatik dil alanları: Reklamcılık dili üzerine metin dil bilimsel bir inceleme,Türk Dili,634,383-400.
• Yılmaz, T (2017) Dünden bugüne Katalonya, 4 Ekim 2017, Web: http://gazetemanifesto.com/2017/10/04/dunden-bugune-katalonya/.
• Zaichkovsky, J (1985)Measuring the involvement construct,The Journal of Consumer Research, 12, 341-352.
• Zaichkowsky, J. L (1994)The personal involvement inventory: Reduction, revision, and application to advertising,Journal of Advertising, 28(4),59-70.