The Investigation of the Digital Literacy Levels of Classroom Teachers

Yıl 2021, Cilt: 14 Sayı: 2, 859 - 894, 25.04.2021

Nuri Can Aksoy , Ersoy Karabay , Evrim Aksoy

https://doi.org/10.18094/josc.871290

Cited By: 43

Öz

Technology studies that develop in our country without slowing down, as in the world, also show itself in education. Due to the COVID-19 pandemic, the use of technology in education has become mandatory with the compulsory distance education at national level. This process has shown us that today's students, who are called digital natives, can adapt to the process with teachers who develop themselves and can use technology in lessons. In this case, digital literacy skills of teachers are important for the efficiency of education. In this study, it is aimed to examine the digital literacy skills of classroom teachers depending on various variables. This study was created using the survey model, one of the quantitative research methods. The study of Turkey's 41 provinces who served a total of 329 classroom teachers from seven regions participated voluntarily. "Personal Information Form" and "Digital Literacy Scale" were used as data collection tools. According to the findings obtained from the study, it was concluded that classroom teachers perceived themselves as digitally literate in the findings related to the first sub-problem of the study. Considering the digital literacy levels of the gender variable, it was concluded that male and female teachers were digitally literate at a similar level. It has been observed that as the age of the classroom teachers increases, the level of digital literacy decreases. In addition, digital literacy levels of teachers with postgraduate education were found to be higher than teachers of other education levels, while the digital literacy levels of teachers with a seniority of 21-25 years were found to be lower than those of other senior teachers. When we look at teachers' daily internet usage and daily digital tools usage, no significant differentiation was observed.

Anahtar Kelimeler

Digital literacy, Information communication technologies, Classroom teachers, Education, communication

Sınıf Öğretmenlerinin Dijital Okuryazarlık Düzeylerinin İncelenmesi

Öz

Dünyada olduğu gibi ülkemizde de hız kesmeden gelişen teknoloji çalışmaları eğitimde de kendini göstermektedir. COVİD19 pandemi nedeniyle eğitimin ulusal çapta zorunlu olarak uzaktan yapılmasıyla eğitimde teknoloji kullanımı zorunlu hale gelmiştir. Bu süreç dijital yerli olarak adlandırılan günümüz öğrencilerine sürece uyum sağlamasının kendini geliştiren ve teknolojiyi derslerde kullanabilen öğretmenler ile mümkün olduğunu göstermiştir. Bu durumda öğretmenlerin dijital okuryazarlık becerileri uzaktan eğitimin verimliliği açısından önemlidir. Bu çalışmada, sınıf öğretmenlerinin dijital okuryazarlık becerilerinin çeşitli değişkenlere bağlı olarak incelenmesi amaçlanmıştır. Bu çalışma nicel araştırma yöntemlerinden tarama modeli kullanılarak gerçekleştirilmiştir. Çalışmaya Türkiye’nin yedi bölgesinden toplamda 41 ilde görev yapan 329 sınıf öğretmeni gönüllü olarak katılmıştır. Çalışmada veri toplama aracı olarak “Kişisel Bilgi Formu” ve “Dijital Okuryazarlık Ölçeği” kullanılmıştır. Araştırmadan elde edilen bulgulara göre araştırmanın birinci alt problemine ilişkin bulgularda sınıf öğretmenlerinin kendilerini yüksek düzeyde dijital okuryazar gördükleri sonucuna ulaşılmıştır. Cinsiyet değişkenine göre dijital okuryazarlık düzeylerine bakıldığında kadın ve erkek öğretmenlerin benzer düzeyde dijital okuryazar oldukları sonucuna ulaşılmıştır. Sınıf öğretmenlerinde yaş arttıkça dijital okuryazarlık düzeyinin azaldığı görülmüştür. Ayrıca lisans üstü eğitime sahip öğretmenlerin dijital okuryazarlık düzeyleri diğer öğrenim düzeyindeki öğretmenlere kıyasla daha yüksek bulunurken, 21-25 yıl kıdeme sahip öğretmenlerin dijital okuryazarlık düzeyleri diğer kıdemdeki, öğretmenlere göre daha düşük bulunmuştur. Öğretmenlerin günlük internet kullanım ve günlük dijital araçları kullanım sürelerine bakıldığında anlamlı bir farklılaşma görülmemiştir.

Anahtar Kelimeler

Dijital okuryazarlık, Bilgi iletişim teknolojileri, Sınıf öğretmeni, Eğitim, iletişim

Kaynakça

• Ahmet, Ö., & Yıldız, K. (2019). Okul yöneticilerin ve öğretmenlerin kendilerini teknoloji okuryazarı olarakdeğerlendirmelerine ilişkin görüşlerinin incelenmesi School adminisrators and teachers opinions on their evaluation of self as a technology literacy . Zeitschrift Für die Welt der Türken/Journal of World of Turks, 341-350.
• Akkoyunlu, B. (2002). Öğretmenlerin internet kullanımı ve bu konudaki öğretmen görüşleri. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 22, 1-8.
• Alexander, P. A., Fox, E., Maggioni, L., Loughlin, S. M., Baggetta, P., Dinsmore, D. L., . . . Dumas, D. (2012). Reading Into the Future: Competence for the 21st Century. Educational Psychologist, 47(4), 259-280.
• Barut, L. (2015). Fen ve teknoloji öğretmenlerinin eğitimde teknoloji kullanımına yönelik tutumları ile bilgisayar öz yeterlik algıları arasındaki ilişki. Kahramanmaraş: Sütçü İmam Üniversitesi.
• Boyacı, Z. (2019). Öğretmen adaylarının yaşam boyu öğrenme eğilimleri ile dijital okuryazarlık düzeyleri arasındaki ilişki. Sakarya: Sakarya Üniversitesi.
• Bozkurt, A. (2020). Koronavirüs (Covid-19) pandemi süreci ve pandemi sonrası dünyada eğitime yönelik değerlendirmeler:Yeni normal ve yeni eğitim paradigması. Açıköğretim Uygulamaları ve Araştırmaları Dergisi, 112-142.
• Bozkurt, A., Jung, I., Xiao, J., Vladimirschi, V., Schuwer, R., Egorov, G., . . . Paskevicius, M. (2020). A global outlook to the interruption of education due to COVID-19 Pandemic: navigating in a time of uncertainty and crisis. Asian Journal of Distance Education, 1-126.
• BTK & Yeşilay. (2014). İnternetin bilinçli kullanımı ve teknoloji bağımlılığı çalıştayı raporu. Ankara: Detamat. https://www.guvenliweb.org.tr/dosya/MUUMu.pdf adresinden alındı
• Büyüköztürk, Ş., Kılıç Çakmak, E., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş., & Demirel, F. (2011). Bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi.
• Cohen, L., Manion, L., & Morrison, K. (2017). Research methods in education. Routledge.
• Comrey, A. L., & Lee, H. B. (1992). A First Course in Factor Analysis (2nd ed.). Psychology Press.
• Çetin , O. (2016). Pedagojik formasyon ile lisans eğitimi fen bilimleri öğretmen adaylarının sayısa okuryazarlık düzeylerinin incelenmesi. Journal of Education Faculty, 18(2), 658-685.
• Çetin, O. (2016). Pedagojik formasyon programı ile lisans eğitimi fen bilimleri öğretmen adaylarının sayısal okuryazarlık düzeylerinin incelenmesi. Journal of Education Faculty, 18(2), 658-685.
• Güder, O., & Demir, M. (2018). Sınıf öğretmenlerinin fen bilimleri dersine yönelik teknolojik pedagojik alan bilgisi özgüven algılarının cinsiyet, yaş ve görev yapılan okul türü açısından incelenmesi. Uşak Üniversitesi Eğitim Araştırmaları Dergisi, 4(2), 51-68.
• Güneş, A. M., & Buluç, B. (2017). Sınıf öğretmenlerinin teknoloji kullanımları ve öz yeterlik inançları arasındaki ilişki. TÜBAV Bilim Dergisi, 10(1), 94-113. Hakkari, F., Tüysüz, C., & Atalar , T. (2016). Öğretmenlerin bilgisayar yeterlikleri ve öğretimde teknoloji kullanımına ilişkin algılarının çeşitli değişkenler bakımından incelenmesi. Bayburt Eğitim Fakültesi Dergisi, 10(2), 460-481.
• Hu, L.-T., & Bentler, P. M. (1995). Evaluating model fit. L.-T. Hu, P. M. Bentler, & R. H. (Ed.) (Dü.) içinde, Structural equation modeling: Concepts, issues, and applications (s. 76-99). Washington: Sage Publications, Inc.
• Jackson, S. L. (2015). Research methods and statistics: A critical thinking approach. Boston: Cengage Learning.
• Joreskog, K. G., & Sörbom, D. (1993). LISREL 8: Structural equation modeling with the SIMPLIS command language. Scientific Software International.
• Kabakçı Yurdakul, I., Dönmez, O., Yaman, F., & Odabaşı, H. F. (2013). Dijital ebeveynlik ve değişen roller. Gaziantep University of Social Sciences, 12(4), 883-896.
• Kane, S. (2017). Literacy and Learning in the content areas. New York: Routledge.
• Karabacak, Z. İ., & Sezgin, A. A. (2019). Türkiye'de dijital dönüşüm ve dijital okuryazarlık. Türk İdare Dergisi, 1(488), 319-343.
• Karakuş Yılmaz, T. (2020). Dijital haklar ve sorumluluk. T. Karakuş Yılmaz içinde, Dijital Okuryazarlık: Araçlar, Metodolojiler, Uygulamalar ve Öneriler (s. 159). Ankara: Nobel.
• Kline, R. B. (2005). Methodology in the social sciences.Principles and practice of structural equation modeling (2nd ed.). Guilford Press.
• Leech, N. L., Barret, K. C., & Morgan, G. A. (2005). Spss for intermediate statistics: use and ınterpretation. London: Lawrence Erlbaum Assocıates.
• Li, Y., & Ranieri, M. (2010). Are ‘digital natives’ really digitally competent?—A study on Chinese teenagers. British Journal of Educational Technology, 41(6), 1029-1042. doi:DOI: 10.1111/j.1467-8535.2009.01053.x
• List, A., Brante, E. W., & Klee, H. L. (2020). A framework of pre-service teachers’ conceptions about digital literacy: Comparing the united states and sweden. Computer & Education.
• Martin, A. (2005). Digeulit a european framework for digital literacy: a progress. Journal of e Liteeracy, 2, 130-136.
• Metin Taş, A. (2019). Öğretmen yeterlikleri. A. Metin Taş , B. Aslan, & F. Hazır Bıkmaz (Dü) içinde, Prof. Dr. Mehmet Ali Kısakürek'e Armağan (s. 75-82). Ankara: Ankara Üniversitesi Basımevi.
• Milli Eğitim Bakanlığı. (1973, 6 14). Milli Eğitim Temel Kanunu. https://oygm.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2017_11/08144011_KANUN.pdf: https://oygm.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2017_11/08144011_KANUN.pdf adresinden alındı
• Milli Eğitim Bakanlığı. (2020). Öğretmen mesleği genel yeterlikleri. Ankara: Öğretmen Yetiştirme ve Geliştirme Genel Müdürlüğü.
• Ng, W. (2012). Can we teach digital natives digital literacy? Computers & Education, 53(3), 1065-1078.
• OECD. (2021, 1 29). Teachers matter: attracting, developing and reatining effective teachers. https://www.oecd.org/education/school/34990905.pdf: https://www.oecd.org/education/school/34990905.pdf adresinden alındı
• Özbay, M., & Özdemir, O. (2014). Türkçe öğretim programı için bir öneri: Dijital okuryazarlığa yönelik amaç ve kazanımlar. Okuma Yazma Eğitimi Araştırmaları, 31-40.
• Özçelik, A., & Yıldız, K. (2019). Okul yöneticilerinin ve öğretmenlerin kendilerini teknoloji okuryazarı olarak değerlendirmelerine ilişkin görüşlerinin incelenmesi. Zeitschrift für die Welt der Türken/Journal of Turks, 11(2), 341-360.
• Özerbaş, M. A., & Güneş, A. M. (2015). Sınıf öğretmenlerinin ilkokuma yazma sürecinde eğitim teknolojilerini kullanmaya yönelik görüşleri. Kastamonu Eğitim Dergisi, 23(4), 1775-1788.
• Özerbaş, M. A., & Kuralbayeva, A. (2018). Türkiye ve kazakistan öğretmen adaylarının dijital okuryazarlık düzeylerinin incelenmesi. Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 16-25.
• Pala, Ş. M., & Başıbüyük, A. (2020). Ortaokul beşinci sınıf öğrencilerinin dijital okuryazarlık düzeylerinin incelenmesi. Cumhuriyet InternationalJournal of Education, 9(3), 897-921.
• Prensky, M. (2001). Digital game based learning. New York: McGraw-Hill.
• Ribble, M. (2011). Digital citizenship in schools. Washington: International Society for Technology in Education.
• Salajan, F. D., Schönwetter, D. J., & Cleghorn, B. M. (2010). Student and faculty inter-generational digital divide: Fact or fiction? Computers & Education, 55(3), 1393-1403.
• Seferoğlu, S. S. (2001). Öğretmen yeterlilikleri ve mesleki gelişim. Bilim ve Aklın Aydınlığında Eğitim, 117-125.
• Soby, M. (2008). Digital Competence From Education Policy to Pedagogy: The Norwegian Context. M. Soby, C. Lankshear, & M. Knobel (Dü) içinde, Digital Literacies (s. 119-150). New York: Peter Lang Puplishing.
• Spante, M., Hashemi, S. S., Lundin, M., & Algers, A. (2018). Digital competence and digital literacy in higher education research: Systematic review of concept. Cogent Education, 5(1), 1-21. doi: https://doi.org/10.1080/2331186X.2018.1519143
• Steiger , J. H. (2007). Understanding the limitations of global fit assessment in structural equation modeling. Personality and Individual Differences, 893-898.
• Sulak, S. E. (2019). Dijital okuryazarlık ölçeğinin geliştirilmesi: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. International Social Sciences Studies Journal, 5(31), 1329-1342.
• Sur, D. (2012). Meslek liselerinin büro yönetimi ve sekteretlik programlarında görev yapan öğretmenlerin eğitim teknoloilerini kullanma düzeylerini belirlemeye yönelik bir araştırma. Ankara: Gazi Üniveristesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Sümer, N. (2000). Yapisal Eşitlik Modelleri: Temel Kavramlar ve Örnek Uygulamalar [Structural Equation Modeling: Basic Concepts and Applications]. Türk Psikoloji Yazilari, 3(6), 49-74.
• Şahin, A. E. (2004). Öğretmen yeterliklerinin belirlenmesi. Bilim ve Aklın Aydınlığında Eğitim, 5, 58-62.
• T.C. Milli eğitim Bakanlığı. (2020). Dijital okuryazarlık öğretmen klavuzu. Meb.gov.tr.
• Tabachnick, B. G., & Fidell , L. S. (2001). Using Multivariate Statistics (Fourth Edition). Needham Heights: MA: Allyn & Bacon.
• Ulaş, A. H., & Ozan , C. (2010). Sınıf öğretmenlerinin eğitim teknolojileri açısından yeterlik düzeyi? Journal of Graduate School of Social Sciences, 14(1), 63-84.
• Yalçın, S. (2018). 21. yüzyıl becerileri ve bu becerilerin ölçülmesinde kullanılan araçlar. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 51(1), 183-201.
• Yazıcıoğlu, A., Yaylak, E., & Genç, G. (2020). Okulöncesi ve sınıf öğretmen adaylarının dijital okuryazarlık düzeyleri. ODÜ Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi, 10(2), 274-286.
• Yıldırım, Ö., & Kurşun, E. (2020). İnternet beceriileri ve türleri. Ö. Yıldırım, E. Kurşun, Ş. Sağıroğlu, H. İ. Bülbül, A. Kılıç, & M. Küçükali (Dü) içinde, Dijital Okuryazarlık Araçlar, Metodolojiler, Uygulamalar ve Öneriler (s. 98). Ankara: Nobel.
• Yontar, A. (2019). Öğretmen adaylarının dijital okuryazarlık düzeyleri. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 7(4), 815-824.