Sosyal Medyada Nesneleştirme Aracılığıyla Mahremiyetin Reddi: Youtuberlar Üzerine Bir Değerlendirme

Yıl 2021, Cilt: 14 Sayı: 2, 1039 - 1069, 25.04.2021

Bahar Kayıhan

https://doi.org/10.18094/josc.878783

Öz

Medeniyetin gelişiminden, özellikle de modernliğin ortaya çıkışından itibaren mahremiyet toplumsal hayat açısından önemli bir konu olmuştur. Kitle iletişim araçlarının gelişimi ile birlikte ise ihlal edilen bir konu haline gelmeye başlamıştır. Haberler, reklamlar ve televizyon programları mahremiyet ihlalleri ile dolup taşar hale gelmiştir. Sosyal ağlar da, mahremiyet ihlallerine yeni bir boyut eklemiştir. YouTube ve benzeri ağlarda mahremiyet, yalnızca kurumlar tarafından değil kullanıcılar tarafından da gönüllü olarak ihlal edilir olmuştur. YouTuberların paylaşımlarının incelendiği bu çalışmada ise Fredrickson ve Roberts’ın kadınların izleyicinin bakış açısını fiziksel benliklerinin birincil görüşü olarak içselleştiklerine yönelik nesneleştirme kuramından yola çıkılarak, betimsel bir analiz gerçekleştirilmiştir. Sonuç olarak, yatak odaları da dâhil olmak üzere evlerinden çeşitli paylaşımlar yapan YouTuberların, yaşadıkları alanı mahrem olarak değerlendirmedikleri ve bulundukları/yaşadıkları mekânlar, aileleri, arkadaşları, ilişkileri, yabancılar, duyguları, bedenleri ve tercihleri hakkında mahrem paylaşımlar yaptıkları görülmüştür. Ayrıca, fiziksel benlikleri ile ilgili kaygı duyguları olduğu, YouTube’daki varoluşlarının da bu durumun bir etkeni olduğu, kaygı duyguları nedeniyle yeme bozuklukları yaşayabildikleri, dış beden farkındalıklarına karşın iç bedensel bir farkındalığa yönelik herhangi bir paylaşım yapmadıkları açığa çıkmıştır.

Anahtar Kelimeler

Mahremiyet, YouTube, YouTuber, Nesneleştirme, Nesneleştirme kuramı

Denial of Privacy through Objectification in Social Media: An Assessment on Youtubers

Öz

With the development of mass media, privacy has become an issue that has been violated. Social networks have also added a new dimension to privacy violations. On YouTube and similar social networks, privacy was no more violated only by institutions; it has become voluntarily violated by users. Private shares lead to objectification, while objectification leads to more private content sharing. Therefore, in the study, based on the Objectification Theory of Fredrickson and Roberts, it was aimed to analyze the intimate shares of YouTubers and to reveal how they objectified themselves in these posts and the consequences of this objectification. In the study, a descriptive analysis was carried out for the shares of YouTube content producers, who were determined as a sample using the purposeful sampling method. As a result, it has been observed that YouTubers, who make various posts from their homes, including bedrooms, do not consider their living space as private and make intimate sharing’s about the places where they live, their families, friends, relationships, strangers, feelings, bodies and preferences. Besides, it has been revealed that they have feelings of anxiety about their physical self, their presence on YouTube is also a factor of this situation, they may experience eating disorders due to their anxiety feelings, and they do not share any internal physical awareness despite their external body awareness.

Anahtar Kelimeler

Privacy, YouTube, YouTuber, Objectification, Objectification theory

Kaynakça

• Aksoy, S., & Saraç, D. (2020). Sıradan insan hikâyelerinin Reality TV programları dolayımıyla metalaşması üzerine bir analiz. TRT Akademi, 6(10), 766-789.
• Akşam rutinim. (2015, 12 26). 11 28, 2020 tarihinde https://www.youtube.com/watch?v=YLV-fsPsspQ adresinden alındı
• Akşam rutinim. (2018, 6 28). 11 28, 2020 tarihinde https://www.youtube.com/watch?v=6RYEOy5Wx-M adresinden alındı
• Alışveriş! (ZARA indirimi, Sephora, H&M... (2014, 7 8). 12 3, 2020 tarihinde https://www.youtube.com/watch?v=eLLvcT_JZas adresinden alındı
• Anne ♡ Kiz | Soru-Cevap Sohbet TAG. (2015, 1 19). 10 30, 2020 tarihinde https://www.youtube.com/watch?v=B3X3JvT8xKM adresinden alındı
• Anneme Nasıl Aşık Oldu? Babam Makyajımı Yapıyor! (2019, 3 31). 12 1, 2020 tarihinde https://www.youtube.com/watch?v=ibkmRJwjltM adresinden alındı
• Annemle Babam Evlendi ! 👰🏽🤵🏽 Gelin Makyajını Ben Yaptım 😄💛 Vlog. (2018, 10 29). 10 30, 2020 tarihinde https://www.youtube.com/watch?v=ux6qe8K1RDY adresinden alındı
• Aşırı Gereksiz Yurtdışı Alışverişim (ama şekerler). (2020, 3 7). 12 4, 2020 tarihinde https://www.youtube.com/watch?v=azAaFoAQTcM adresinden alındı
• Aşırı para harcadım, pişman değilim | amsterdam’da 3.gün #gün31. (2019, 12 28). 12 4, 2020 tarihinde https://www.youtube.com/watch?v=xwPAEhxOhNU adresinden alındı
• Aubrey, J. (2006). Effects of sexually objectifying media on self-objectification and body surveillance in undergraduates: Results of a 2-year panel study. Journal of Communication, 56(2), 366-386.
• Barcelona'da Kötü Ev Sahibi | Nasıl Sokakta Kaldık? (2017, 7 15). 12 3, 2020 tarihinde https://www.youtube.com/watch?v=3p1EB1OIVGY adresinden alındı
• Bauman, Z., & Lyon, D. (2013). Akışkan gözetim. (E. Yılmaz, Çev.) İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Benimle Hazırlanın | One Love Festival 2015. (2015, 6 15). 12 3, 2020 tarihinde https://www.youtube.com/watch?v=3nvxQud0YAI adresinden alındı
• Bennett, C. (2011). In defence of privacy: The concept and the regime. Surveillance & Society, 8(4), 485–496.
• Bir Günde Neler Yiyorum? (Kilo Verme ve Koruma). (2020, 3 27). 10 13, 2020 tarihinde https://www.youtube.com/watch?v=KKPSRNYcI8o adresinden alındı
• Bir Günlüğüne Turist Olmak 😅. (2019, 6 21). 12 1, 2020 tarihinde https://www.youtube.com/watch?v=3BvmJiHuIWQ adresinden alındı
• boyd, d. (2008). Facebook's privacy trainwreck: Exposure, invasion, and social convergence. Convergence, 14(1), 13-20.
• Bölüm 1- Değişim. (2020, 3 10). 11 28, 2020 tarihinde https://www.youtube.com/watch?v=y1xlEID0mX4 adresinden alındı
• Bölüm 2 – Zorlanmak. (2020, 3 20). 11 28, 2020 tarihinde https://www.youtube.com/watch?v=LNEmQenDfd4 adresinden alındı
• Bölüm 6 – İyileşmek. (2020, 7 23). 10 10, 2020 tarihinde https://www.youtube.com/watch?v=4Wv9UXujXiY adresinden alındı
• Bugün Biraz Duygusalım 😔😳. (2018, 9 17). 11 10, 2020 tarihinde https://www.youtube.com/watch?v=KkoP9ZUZ9GU adresinden alındı
• Calogero, R. (2004). A test of objectification theory: The effect of the male gaze on appearance concerns in college women. Psychology of Women Quarterly, 28(1), 16-21.
• Choma, B., Foster, M., & Radford , E. (2007). Use of objectification theory to examine the effects of a media literacy intervention on women. Sex Roles, 56(9-10), 581-590.
• Coachella 2017 Vlog. (2017, 5 7). 11 11, 2020 tarihinde https://www.youtube.com/watch?v=XdWf-XkD6C8 adresinden alındı
• Çağlak, U. (2020). Teşhir toplumu ve yeni medya: Teşhir toplumunun oluşmasında önemli bir araç olan yeni medya üzerine bir değerlendirme. Kritik İletişim Çalışmaları Dergisi, 2(2), 12-20.
• Dakanalis, A., & Riva, G. (2013). Mass media, body image and eating disturbances: The underlying mechanism through the lens of the objectification theory. Body image: Gender differences, sociocultural influences and health implications. içinde
• Daniel, S., & Bridges, S. (2010). The drive for muscularity in men: Media influences and objectification theory. Body Image, 7(1), 32-38.
• Dudak Dolgusu İlk Gün & seyahat hazırlığı. (2020, 3 31). 10 13, 2020 tarihinde https://www.youtube.com/watch?v=Ve3DeLpaOuM adresinden alındı
• Duman, K. (2011). Talk showlarda mahremiyet ve Oprah Winfrey Show'un başarısının sırrı: tür, anlatı, format. H. Köse (Dü.) içinde, Medya mahrem medyada mahremiyet olgusu ve transparan bir yaşamdan parçalar (s. 149-173). İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Elias, N. (1994/2000). The civilizing process. Oxford: Blackwell.
• Ericson, R., & Haggerty, K. (2006). The new politics of surveillance and visibility. University of Toronto Press.
• Evde Cuma Akşamı & Bonusbay'le Hediyeler! (2015, 3 23). 11 20, 2020 tarihinde https://www.youtube.com/watch?v=fiiOzOxD1po adresinden alındı
• Evde tek başına karantina günleri #1. (2020, 3 27). 12 3, 2020 tarihinde https://www.youtube.com/watch?v=zyizT2m_Jw4 adresinden alındı
• Favori Şarkılarımla Favori Makyajım. (2018, 12 14). 11 10, 2020 tarihinde https://www.youtube.com/watch?v=USD8p5jNdMg adresinden alındı
• Fethiye'li Marmaris'li Vlog. (2016, 9 11). 12 3, 2020 tarihinde https://www.youtube.com/watch?v=2cf48c_ViZw adresinden alındı
• Foucault, M. (1975). The Birth of the Clinic: An Archaeology of Medical Perception. New York: Vintage Books.
• Foucault, M. (1977). Discipline and punish: The birth of the prison. London: Penguin.
• Fredrickson, B. L., & Roberts, T.-A. (1997). Objectification theory: Toward understanding women's lived experiences and mental health risks. Psychology of women quarterly.
• Fuchs, C. (2011). An alternative view of privacy on Facebook. Information, 2(1), 140-165.
• Goold, B. (2004). CCTV and Policing: Public Surveillance and Police Practices in Britain. Oxford: Oxford University Press.
• Güven, S. (2011). Gözetimin toplumsal meşruiyeti. H. Köse (Dü.) içinde, Medya mahrem medyada mahremiyet olgusu ve transparan bir yaşamdan parçalar (s. 173-199). İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Habermas, J. (1991). The structural transformation of the public sphere: An inquiry into a category of bourgeois society. Cambridge, MA: MIT Press.
• Harper, B., & Tiggemann, M. (2008). The effect of thin ideal media images on women’s self-objectification, mood, and body image. Sex roles, 58(9-10), 649-657.
• Harvey, D. (2017). Marx, capital, and the madness of economic reason. London: Profile books.
• Hayallerime Dokundum 🕊Unutamayacağım Bir Gün! | Iğdır ♥️. (2018, 11 23). 12 1, 2020 tarihinde https://www.youtube.com/watch?v=_6tCEbXe6_c adresinden alındı
• Hayat Güncellemesi: Ağlamamak İçin Zor Duruyorum! | Vlog. (2020, 10 7). 11 1, 2020 tarihinde https://www.youtube.com/watch?v=4f3SHp0Ku6M adresinden alındı
• Hirshleifer, J. (1980). Privacy: Its Origin, Function, and Future. The Journal of Legal Studies, 9(4), 649-664.
• Hırvatistan Lookbook | Cruise Tatili. (2016, 9 15). 12 3, 2020 tarihinde https://www.youtube.com/watch?v=MzbWhe_8Zok adresinden alındı
• Hülür, H. (2020). New media control and capital: commercialization of privacy and the problem of access. Yeni Medya(8), 1-9.
• İlk Dövmemi Nasıl Yaptırdım? | Dövmelerim ve Yaptırma Hikâyeleri. (2016, 7 7). 12 3, 2020 tarihinde https://www.youtube.com/watch?v=T7UJ2geALXk adresinden alındı
• Istanbul'dan Aldıklarım ve Favoriler. (2015, 7 3). 11 1, 2020 tarihinde https://www.youtube.com/watch?v=rYCtoHs_5Dk adresinden alındı
• İzleyicilerimle Yaşadığım Utanç Verici Anılar. (2017, 1 25). 12 1, 2020 tarihinde Erişim adresi: https://www.youtube.com/watch?v=LgwjoC1iSKs adresinden alındı
• Kalçamı Nasıl Şekillendirdim ! Evde ve Ekipmansız 2 Ayda Kesin Sonuç 🍑.. (2019, 5 18). 11 18, 2020 tarihinde https://www.youtube.com/watch?v=293ESR7OkqA adresinden alındı
• Kozee, H., & Tylka, T. (2006). A test of objectification theory with lesbian women. Psychology of Women Quarterly, 30(4), 348-357.
• Köktener, A., & Akgün, N. (2020). Mahremiyet algısının dönüşümü: Instagram anneleri üzerinden bir analiz. Avrasya Sosyal ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 7(9), 235-247.
• Lanzieri, N., & Hildebrandt, T. (2016). Using objectification theory to examine the effects of media on gay male body image. Clinical Social Work Journal, 44(1), 105-113.
• Lupton, D. (2012). M-health and health promotion: The digital cyborg and surveillance society. Social Theory & Health, 10(3), 229-244.
• Lyon, D. (1994). The electronic eye: The rise of surveillance society. U of Minnesota Press.
• Macbook'umu Nasıl Bozdum? & Alışveriş | Duru. (2016, 3 8). 11 3, 2020 tarihinde https://www.youtube.com/watch?v=b2a6BK8yCpA adresinden alındı
• Maloney, D., Zamanifard, S., & Freeman, G. (2020). Anonymity vs. Familiarity: Self-Disclosure and Privacy in Social Virtual Reality. 26th ACM Symposium on Virtual Reality Software and Technology, (s. 1-9).
• Marx, K. (1990/1867). Capital: A Critique of Political Economy: Volume I. London: Penguin.
• Marx, K. (1993/1858). Grundrisse. London: Penguin .
• Meme Küçültme Ameliyatı Tecrübem. (2018, 2 17). 11 15, 2020 tarihinde Erişim adresi: https://www.youtube.com/watch?v=CktnlT3DOQI adresinden alındı
• Mini İlkbahar Alışverişi H&M, Zara, MAC, Gratis | Duru. (2016, 3 30). 12 3, 2020 tarihinde https://www.youtube.com/watch?v=NUx3M8pa7VE adresinden alındı
• Moradi, B. (2010). Addressing gender and cultural diversity in body image: Objectification theory as a framework for integrating theories and grounding research. Sex Roles, 63(1-2), 138-148.
• Moradi, B., & Huang, Y. (2008). Objectification theory and psychology of women: A decade of advances and future directions. Psychology of women quarterly, 32(4), 377-398.
• Moradi, B., Dirks, D., & Matteson, A. (2005). Roles of sexual objectification experiences and internalization of standards of beauty in eating disorder symptomatology: a test and extension of objectification theory. Journal of Counseling Psychology, 52(3), 420.
• Narmanlı, D. (2020). " Nasıl 30 kilo verdim?" vloggerların zayıflama öykülerinde toplumsal sınıfların izleri. Selçuk İletişim, 13(3), 1055-1080.
• Nilüfer Müzik Festivali 2017 Tecrübem! (2017, 8 16). 12 3, 2020 tarihinde https://www.youtube.com/watch?v=Zg6Oc1D7hA4 adresinden alındı
• Odamı Topluyorum | Karantina Vlog. (2020, 3 29). 12 4, 2020 tarihinde https://www.youtube.com/watch?v=tmDTG_7p7oI adresinden alındı
• Okulda Utanç Verici Anılarım Bahçeşehir Üniversitesi | Duru. (2016, 4 15). 12 3, 2020 tarihinde https://www.youtube.com/watch?v=MGIvXzHWseQ adresinden alındı
• Parfüm Koleksiyonum! (2014, 6 21). 12 2020, 3 tarihinde https://www.youtube.com/watch?v=M80N3N_1CM8 adresinden alındı
• Partide Altına... (2017, 11 16). 12 1, 2020 tarihinde Erişim adresi: https://www.youtube.com/watch?v=MmsZ1I5s-jU adresinden alındı
• Pateman, C. (1988). The fraternal social contract. J. Keane içinde, Civil society and the state: New European perspectives (s. 101-127). Verso books.
• Psikolog ve psikiyatrist tecrübelerim | psikanalitik psikoterapi #gün14. (2019, 12 2). 12 2, 2020 tarihinde Erişim adresi: https://www.youtube.com/watch?v=W7Fki9wIRvo adresinden alındı
• Samuelson, P. (2000). ‘Privacy as intellectual property?’. Stanford Law Review.
• Sennett, R. (2017). The fall of public man. WW Norton & Company.
• Sevignani, S. (2013). The commodification of privacy on the Internet. Science and Public Policy, 40(6), 733-739.
• Slater, A., & Tiggemann, M. (2002). A test of objectification theory in adolescent girls. Sex Roles, 46(9-10), 343-349.
• Slater, S. (1691). A discourse of closet (or secret) prayer. London: Robinson.
• Snapchat Soru&Cevap | Evlilik, Okul, Youtube... (2015, 12 16). 12 3, 2020 tarihinde https://www.youtube.com/watch?v=HGXyoCT7gkk adresinden alındı
• Solove, D. (2008). Understanding privacy (Vol. 173). . Cambridge, MA: Harvard university press.
• Soru Cevap | Kaç Sevgilim Oldu, Mühendislik, Mutluluk, Hayaller. (2016, 8 22). 12 3, 2020 tarihinde https://www.youtube.com/watch?v=yYYPTv2i8DI adresinden alındı
• Spor, Ortaköy, Trafik Kazası VLOG | Duru. (2016, 2 23). 11 3, 2020 tarihinde https://www.youtube.com/watch?v=GLKrxNhF_xw adresinden alındı
• Stepanović, I. (2018). Challenges To Privacy Protection on YouTube. Zbornik Instituta za kriminološka i sociološka istraživanja (s. 81-93). içinde Institute of Criminological and Sociological Research in Belgrade Udk: 343.
• Şubat Sohbetleri | Makyaj, Vejetaryenlik, Kitap, Film, Dizi. (2017, 2 20). 12 3, 2020 tarihinde https://www.youtube.com/watch?v=eUZ5Dj2w5rw adresinden alındı
• Tanışma hikâyemiz. (2016, 5 13). 11 28, 2020 tarihinde https://www.youtube.com/watch?v=XQP0y1oP4s4 adresinden alındı
• Tylka, T., & Hill, M. (2004). Objectification theory as it relates to disordered eating among college women. Sex roles, 51(11-12), 719-730.
• Vatandaş, S. (2020). Mahremiyetin dönüşümü ve iletişim araçları. Humanitas, 8(16), 437-458.
• Vickery, A. (2008). An Englishman's home is his castle? Thresholds, boundaries and privacies in the eighteenth-century London house. Past and Present, 199(1), 17-173.
• Vincent, D. (2016). Prvacy: A short history. John Wiley & Sons.
• Vlog | Annemle geziyoruz | NYC. (2016, 6 22). 10 30, 2020 tarihinde https://www.youtube.com/watch?v=06ArtkxI83Q adresinden alındı
• Vlog | Bodrum'da Haftasonu. (2015, 6 6). 12 3, 2020 tarihinde https://www.youtube.com/watch?v=07oDJIqyEmM adresinden alındı
• Vlog | Rockefeller ,NYC. (2015, 9 16). 11 11, 2020 tarihinde https://www.youtube.com/watch?v=uMNEdhuBTkg adresinden alındı
• Warren, S. D., & Brandeis, L. D. (1890). The right to privacy. Harvard law review, 193-220.
• Webb, D. (2007). Privacy and solitude in the Middle Ages. Hambledon Continuum.
• What I wore: Saturday. (2015, 6 1). 11 1, 2020 tarihinde https://www.youtube.com/watch?v=PcwUMFYiRqg adresinden alındı
• Wiseman, M., & Moradi, B. (2010). Body image and eating disorder symptoms in sexual minority men: A test and extension of objectification theory. Journal of Counseling Psychology, 57(2), 154.
• Wolcott, H. F. (1994). Transforming qualitative data: Description, analyis, and interpretetion. Sage.
• Yan, Y. (2003). Private life under socialism: Love, intimacy, and family change in a Chinese village, 1949-1999. Stanford University Press.
• Yeni Arkadaşlarım & Roma'da Neler Yiyoruz? (2017, 5 3). 12 3, 2020 tarihinde https://www.youtube.com/watch?v=THc2T2TvoSs adresinden alındı
• Yeni bir başlangıç. (2016, 7 21). 11 28, 2020 tarihinde Erişim adresi: https://www.youtube.com/watch?v=kOhKVQt9ZiA adresinden alındı
• Yılmaz, S. (2011). Her iletişim bir mahremiyet ihlalidir ve her mahremiyet ihlalinin bir haber değeri vardır. H. Köse (Dü.) içinde, Medya mahrem medyada mahremiyet olgusu ve transparan bir yaşamdan parçalar (s. 129-149). İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Zayıflarken (Sporsuz) İki Günde Neler Yiyorum? | Kilo Verme Motivasyonu. (2020, 10 14). 11 1, 2020 tarihinde https://www.youtube.com/watch?v=PW8fVejn9YM adresinden alındı