Is Flax a Chance for Rural Areas in the Middle Black Sea Region? Profitability Analysis and Feasibility

Yıl 2021, , 586 - 598, 07.09.2021

Esin Hazneci , Funda Arslanoğlu

https://doi.org/10.33462/jotaf.938556

Cited By: 3

Öz

This study was carried out to reveal the feasibility of fiber flax cultivation as a profitable production activity in the Middle Black Sea Region and whether it can be an alternative product to winter wheat. The main materials of the research were the production data of fiber flax grown under farmer conditions in the trial areas in 3 locations in Sinop and Samsun provinces during the 2019-2020 production period. Flax production costs and profitability were calculated separately for the locations of Elifli village in Bafra district of Samsun province, Taşmanlı village of Sinop province central district and Söküçayırı village of Sinop province Ayancık district, and then compared with the average wheat production cost of Samsun and Sinop provinces. It was determined that variable costs constitute the largest share of the costs in all of the locations examined in the study. Approximately 89% of the total expenses in Söküçayırı village in Ayancık district of Sinop province, 83% in Taşmanlı village in the central district of Sinop province and 81% in Elifli village of Bafra district in Samsun province consist of variable expenses. It was also observed that the enterprises in Sinop province central district Taşmanlı village and Samsun province Bafra district Elifli village could cover all the production costs, while the enterprises in Söküçayırı village of Ayancık district in Sinop province cannot cover even the variable costs of production. As a result of the research, it was determined that fiber flax production, which is partially or entirely mechanized, is more profitable than the wheat grown in the region. After covering all their expenses, the enterprises made a net profit of 715.3 TL da-1 in the Taşmanlı village of central district in Sinop province and 533.2 TL da-1 in the Elifli village of Bafra district in Samsun. It was determined that farmers growing flax fiber by hand made a loss. Therefore, it was suggested that all processes should be done with mechanization for high efficiency, and profitability in fiber flax cultivation, as well as cultural practices should be paid attention.

Anahtar Kelimeler

Fiber flax, Wheat, Production costs, Profitability analysis, Sinop, Samsun, Turkey

Orta Karadeniz Bölgesinde Kırsal Alanlar İçin Keten Bir Şans Mı? Kârlılık Analizi ve Yapılabilirliği

Öz

Bu çalışma liflik keten yetiştiriciliğinin Orta Karadeniz Bölgesinde kârlı bir üretim faaliyeti olarak yapılabilirliğini ve kışlık buğdaya alternatif bir ürün olup olamayacağını ortaya koymak amacıyla yapılmıştır. Araştırmanın ana materyalini 2019-2020 üretim döneminde Sinop ve Samsun illerinde 3 farklı lokasyonda yapılan deneme alanlarında çiftçi koşullarında yetiştirilen liflik keten üretim verileri oluşturmuştur. Samsun ili Bafra ilçesi Elifli köyü, Sinop ili Merkez ilçe Taşmanlı köyü ve Sinop ili Ayancık ilçesi Söküçayırı köyü lokasyonları için keten üretim maliyetleri ve karlılığı ayrı ayrı hesaplanmış, daha sonra Samsun ve Sinop illeri ortalama buğday üretim maliyeti ile karşılaştırılmıştır. Araştırmada incelenen lokasyonların tamamında masraflar içerisinde en büyük payı değişken masrafların oluşturduğu saptanmıştır. Sinop ili Ayancık ilçesi Söküçayırı köyünde toplam masrafların yaklaşık %89’u, Sinop ili Merkez ilçe Taşmanlı köyünde %83’ü ve Samsun ili Bafra ilçesi Elifli köyünde %81’i değişken masraflardan oluşmaktadır. Sinop ili Merkez ilçe Taşmanlı köyü ve Samsun ili Bafra ilçesi Elifli köyü lokasyonlarında keten üretim faaliyetinde bulunan işletmeler üretim masraflarının tamamını karşılayabiliyorken, Sinop ili Ayancık ilçesi Söküçayırı köyü lokasyonunda faaliyet gösteren işletmelerin üretimin değişken masraflarını dahi karşılayamadıkları gözlenmiştir. Araştırma sonucunda, kısmen veya tamamen mekanizasyonla yapılan liflik keten üretiminin bölgede yetiştirilen buğdaya göre daha kârlı olduğu tespit edilmiştir. İşletmeler tüm masraflarını karşıladıktan sonra Sinop ili Merkez ilçe Taşmanlı köyünde 715.3 TL da-1, Samsun ili Bafra ilçesi Elifli köyünde 533.2 TL da-1 net kâr elde etmişlerdir. Tamamen el işçiliği ile üretilen keten lifinden ise zarar edildiği saptanmıştır. Araştırma sonucunda, liflik keten yetiştiriciliğinde yüksek verim ve kârlılık için tüm işlemlerin mekanizasyonla yapılmasının yanı sıra, bakım ve kültürel işlemlere gerekli özenin gösterilmesi önerilmektedir.

Anahtar Kelimeler

Liflik Keten, Buğday, Üretim Maliyetleri, Kârlılık Analizi, Sinop, Samsun, Türkiye

Kaynakça

• Açıl, A.F., Demirci, R. (1984). Tarım Ekonomisi Dersleri. Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayınları No. 880, Ankara.
• Akin, D. E. (2000). Flax fiber. Kirk‐Othmer Encyclopedia of Chemical Technology.
• Anonim (2018). International Trade Centre (ITC), www.trademap.org
• Anonim (2020). http://www.lifmekanizasyon.com/keten.html, (Erişim Tarihi: 23.12.2020)
• Anonim (2020a). Food and Agriculture Organization (FAO), www.fao.org, (Erişim Tarihi: 28.11.2020)
• Anonim (2020b). Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), www.tuik.gov.tr, (Erişim Tarihi: 02.12.2020)
• Arslan, O., Kahrıman, F., Topçu Bayram, Ö., Turhan, H. (2011). Çanakkale Koşullarında Yetiştirilen Keten Genotiplerinin Tohum Verimi ve Bazı Kalite Özelliklerinin İncelenmesi. Tekirdağ Ziraat Fakültesi Dergisi /Journal of Tekirdag Agricultural Faculty, 8, Sayı 3, Sayfa 1-7.
• Arslanoğlu, Ş.F., Aytaç, S., Ayan, A. K. (2017). Keten. Karadeniz’in Lif Bitkileri Çalıştayı Keten-Kenevir-Isırgan, 5-6 Mayıs, Samsun. Sayfa 51-62. Basım tarihi 19.12.2017. Uğur Ofset, Samsun, ISBN:9786052319017.
• Aydoğan, M., Terzi, Y., Gizlenci, Ş., Acar, M., Esen, A., Meral, H. (2020). Türkiye’de kenevir yetiştiriciliğinin ekonomik olarak yapılabilirliği: Samsun ili Vezirköprü ilçesi örneği. Anadolu Tarım Bilimleri Dergisi, 35 (1), 35-50. DOI: 10.7161/omuanajas.602585
• Aytaç, S., Başbağ, S., Arslanoğlu, F., Ekinci, R., Ayan, A. K. (2020). Lif Bitkileri Üretiminde Mevcut Durum ve Gelecek. Ziraat Mühendisleri IX. Teknik Kongresi, Bildiriler Kitabı Cilt 1: 463-491. Ocak 2020. TMMOB Ziraat Mühendilseri Odası, Ankara Üniversitesi Basık Yayın Müdürlüğü, Ankara Üni. 10. Yıl Yerleşkesi Tandoğan-Ankara. ISBEN-978-605-01-1321-1.
• Birinci, A., Küçük, N. (2011). Erzurum İli Tarım İşletmelerinde Buğday Üretim Maliyetinin Hesaplanması / Calculating Wheat Production Cost On The Farms In Erzurum Province. Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 35 (3-4).
• Bourmaud, A., Morvan, C., Baley, C. (2010). Importance of fiber preparation to optimize the surface and mechanical properties of unitary flax fiber. Industrial Crops and Products, 32(3), 662-667.
• Carlson, S. L. (2008). An integrated approach to investigating the reintroduction of flax production in Iowa. Retrospective, Theses and Dissertations. 15337. https://lib.dr.iastate.edu/rtd/15337
• Chacko, S., Ravichandran, C., Vairavel, S.M. (2019). Employing Measurers of Spatial Distribution of Carbon Storage in Periyar Tiger Reserve, Southern Western Ghats, India. J. Geovisualization Spat. Anal. 2019, 3, 1.
• Chaieb, N., Rezguia, M., Ayedb, S., Bahria, H., M’hameda, H. C., Rezguia, M., Annabia M. (2020). Effects of tillage and crop rotation on yield and quality parameters of durum wheat in Tunisia, Journal of Animal & Plant Sciences (J.Anim.Plant Sci. ISSN 2071-7024) Vol.44 (2): 7654-7676.
• Deng, Y., Guo, Y., Wu, P., Ingarao, G. (2019). Optimal design of flax fiber reinforced polymer composite as a lightweight component for automobiles from a life cycle assessment perspective. Journal of Industrial Ecology, Vol: 23, Issue:4, pages:986 - 997. https://doi.org/10.1111/jiec.12836
• Erbaş, N. (2020). Yozgat İli Tarım İşletmelerinde Kışlık Buğday (Triticum aestivum L.) Üretiminin Maliyet Analizi. Journal of the Institute of Science and Technology, 10 (2) , 1318-1328. DOI: 10.21597/jist.607975
• Erkuş, A., Bülbül, M., Kıral, T., Açıl, A. F., Demirci, R. (1995). Tarım Ekonomisi. Yayın No: 5, Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi, Eğitim, Araştırma ve Geliştirme Vakfı, Ankara.
• Gruzdevienė, E., Jankauskienė Z. (2011). The Diversity Of Weeds In Organic Linseed And Flax Crop. Environment. Technology. Resources Proceedings of the 8th International Scientific and Practical Conference. Volume II., page.276-281. Rēzeknes Augstskola, Rēzekne, RA IzdevniecībaI, SBN 978-9984-44-071-2.
• Foulk, J. A., Akin, D. E., Dodd, R. B., McAlister III, D. D. (2002). Flax fiber: potential for a new crop in the Southeast. Trends in new crops and new uses, 361.
• Foulk, J., Akin, D., Dodd, R., Ulven, C. (2011). Production of flax fibers for biocomposites. In Cellulose fibers: Bio-and nano-polymer composites (pp. 61-95). Springer, Berlin, Heidelberg.
• Heller, K., Baraniecki, P., Praczyk, M. (2014). Fibre flax cultivation in sustainable agriculture, Institute of Natural Fibres Medicinal Plants (INF&MP), Poland, Available online 27 March 2014.
• Hosseinzadeh, Y., Jalili, S., Khani, R. (2020). Investigating the effects of flax fibers application on multi-objective optimization of laminated composite plates for simultaneous cost minimization and frequency gap maximization, Journal of Building Engineering, Volume 32, 101477, ISSN 2352-7102, https://doi.org/10.1016/j.jobe.2020.101477.
• Howard, J. (1941). Fiber flax grown in Oregon. Agricultural Journal, 8, 2.
• Kara, B., Kara, N., Akman, Z., Balabanlı, C. (2011). Tarla Bitkilerinde Ekim Nöbetinde Ön Bitki Değeri ve Etkileri. Batı Akdeniz Tarımsal Araştırma Enstitüsü Derim Dergisi, 2011, 28(1):12-24.
• Karadaş, K. (2016). Ağrı İli Tarım İşletmelerinde Buğday Üretim Maliyetlerinin Hesaplanması. Alınteri Zirai Bilimler Dergisi, 31, 33-41.
• Kaur, A., Singh, A., Patra, A. K., Mahajan, R. (2016). Cost-effective scouring of flax fibers using cellulase-free xylano-pectinolytic synergism from a bacterial isolate. Journal of Cleaner Production, 131, 107-111.
• Keskin, G., Dönmez, D., Canik, F., Yüksel, N. Y., Sancak, A. Z. (2014). Türkiye’de Bitkisel Ürünlerde Maliyet Hesabında ve Anket Uygulamalarında Teknik Elemanların Karşılaştıkları Sorunların Belirlenmesi. Tekirdağ Ziraat Fakültesi Dergisi / Journal of Tekirdag Agricultural Faculty T. Z. F. Dergisi,11, Sayı 3, Sayfa 110-118.
• Kıral, T., Kasnakoğlu, H., Tatlıdil, F.F., Fidan, H., Gündoğmuş, E. (1999). Tarımsal ürünler için maliyet hesaplama metodolojisi ve veri tabanı rehberi. Proje Raporu 1999-13, Yayın No:37, Ankara.
• Kiryluk, A., Kostecka, J. (2020). Pro-Environmental and Health-Promoting Grounds for Restitution of Flax (Linum usitatissimum L.) Cultivation. Journal of Ecological Engineering. Vol 21 (7): 99-107. https://doi.org/10.12911/22998993/125443.
• Kuhlman, G. W., & Robinson, B. B. (1938). Cost and efficiency in fiber flax production in the Willamette Valley, Oregon. Li, M., Pu Y., Thomas, V. M., Yoo, C. G., Ozcan, S., Deng, Y., Nelson, K., Ragauskas, A.J. (2020). Recent advancements of plant-based natural fiber–reinforced composites and their applications. Composites Part B 200, 108254.
• Megahed, M., Abo-bakr, R. M., Mohamed, S.A. (2020). Optimization of hybrid natural laminated composite beams for a minimum weight and cost design, Composite Structures, Volume 239,111984, ISSN 0263-8223, https://doi.org/10.1016/j.compstruct.2020.111984.
• Özcan, S., Yılar, M., Kınay, A., Önen, H. (2014). The Effect of Weeds on Yield and Yield Components of Linseed (Linum usitatissimum L.). International Mesopotamia Agriculture Congress, Proceeding book 754-759. 22-25 September 2014, Diyarbakır-Türkiye.
• Powers, W. L. (1936). Soil, nutrient and irrigation requirements of fiber flax.
• Rada, E. L., DeLoach, D. B. (1942). The Oregon fiber-flax industry, with particular reference to marketing.
• Rahnavard, A., Ashrafi, Z. Y., Alizade, H. M., Sadeghi S. (2009). Studies on the effect of fertilizer application and crop rotation on the weed infestated fields in Iran. Journal of Agricultural Technology, 5(1): 41-50.
• Robinson, B. B. (1936). Fiber flax in Oregon, USA.
• Savran, M., Aydin, L. (2018). Stochastic optimization of graphite-flax/epoxy hybrid laminated composite for maximum fundamental frequency and minimum cost. Engineering Structures, 174, 675-687.
• Shuster, W. (1992). Ölflangen in Europa, DLG-Verglas-Gmbh, Eschborner Lands-Trabe, Germany, 122:102-107.
• Shuvo, I. I. (2020). Fibre attributes and mapping the cultivar influence of different industrial cellulosic crops (cotton, hemp, flax, and canola) on textile properties. Shuvo Bioresour. Bioprocess. (2020) 7:51. https://doi.org/10.1186/s40643-020-00339-1.
• Smeder, B., Liljedahl, S. (1996). Market oriented identification of important properties in developing flax fibres for technical uses, Industrial Crops and Products, Volume 5, Issue 2,Pages 149-162, ISSN 0926-6690, https://doi.org/10.1016/0926-6690(96)00009-X.
• Tanrıvermiş, H. (2000). Orta Sakarya Havzası’nda domates üretiminde tarımsal ilaç kullanımının ekonomik analizi. Ankara Üniversitesi Araştırma Enstitüsü, Yayın No:42, Ankara.
• Torun, H., Uygur, N. F. (2019). Kültür Bitkileri ile Ekim Nöbeti Uygulamalarının Yabancı Ot Yönetimine Etkisi. Turkish Journal of Weed Science 2019:22(1):127-132.
• Turan, Z. M. (2000). Lif Bitkileri. Uludağ Üniversitesi Ziraat Fakültesi Ders Notları No: 83. Bursa.
• Wei, C., Adamowski F. J., Liu, Y., Zhang Y., Liu C., Zhou J., Wang X., Zhang X., Cao J. (2020). A Comparative Study of Rotation Patterns on Soil Organic Carbon in China’s Arid and Semi-Arid Regions. Agronomy 2020, 10, 160; doi:10.3390/agronomy10020160.
• Xu, J., Gao, X., Zhang, C., Yin, S. (2017). Flax fiber-reinforced composite lattice cores: a low-cost and recyclable approach. Materials & Design, 133, 444-454.
• Yılmaz, S., Uzun, A. (2019). Keten Tarımı. Tarım ve Orman Bakanlığı, Tarımsal Araştırmalara ve Politikalar Genel Müdürlüğü, Karadeniz Tarımsal Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü, ISBN: 978-605-2207-25-3, Samsun.
• Zhao, B., Gao, Y., Yan, B., Cui, Z., Wang, H., Zhi Cao, Z. (2020). Varied previous crops on improving oilseed flax productivity in Semiarid Loess Plateau in China. Oil Crop Science 5 (2020) 187–193188. DOI: 10.1016/j.ocsci.2020.12.002.
• Zhaoa, J., Yanga, Y., Zhangc, K., Jeongb, J., Zenga, Z., Zanga, H. (2020). Does crop rotation yield more in China? A meta-analysis. Field Crops Research 245 (2020) 107659.