Beyşehir Gölü Milli Parkında Seyahat Maliyetini Etkileyen Faktörlerin Analizi

Yıl 2022, , 132 - 144, 26.01.2022

Zuhal Karakayacı , Özer Karakayacı , Ahmet Polat

https://doi.org/10.33462/jotaf.938744

Öz

Milli parklar sahip olduğu doğal, kültürel ve tarihi değerlerle rekreasyonel ve turizm amaçlı olarak değerlendirilmektedir. Türkiye’nin ikinci büyük milli parkı olan Beyşehir Gölü Milli Parkı da farklı zenginliklerle birçok insanın ziyaret ettiği yerlerden biridir. Milli parklar rekreasyon ve turizm amacıyla kullanıldığında, kullanıcılara bir maliyet getirmektedir. Seyahat, bir rekreasyonel faaliyet için tamamlayıcı bir nitelik taşımaktadır, çünkü bu faaliyetin gerçekleşebilmesi için söz konusu alana seyahat etmek gerekmektedir. Bu kapsamda, çalışmada Beyşehir Gölü Milli Parkı’nın seyahat maliyeti ve buna etki eden faktörleri incelenmiştir. Beyşehir Gölü Milli Parkı içinde bulunan çeşitli rekreasyon yerleri için ortalama seyahat maliyeti 252.97 TL, kişi başına düşen seyahat maliyeti 74.93 TL olarak hesaplanmıştır. Seyahat maliyetini etkileyen faktörleri incelemek için ziyaretçilerin seyahat maliyetleri yarı logaritmik regresyon modeliyle analiz edilmiştir. Bağımlı değişken seyahat süresince yapılan harcamaların toplamından oluşmakta, seyahat maliyetini etkileyen faktörler olarak, yaş, eğitim, medeni durum, gelir, geliş sıklığı, geliş amacı, geliş mesafesi gibi değişkenler alınmıştır. Analizlerde kullanılan; gelir, eğitim durumu, medeni durumun ‘’evli’’ olması, parka bir defadan fazla gelmiş olma, parka gelinen mesafe, parkı ziyaretin esas amaç olması ve parkta geçirilen zaman faktörleri ile seyahat maliyeti arasında pozitif bir ilişki bulunmaktadır. Yaş, parka geliş sıklığı ve parka şahsi araçla ulaşım sağlamış olma faktörleriyle seyahat maliyeti arasında ise negatif bir ilişki tespit edilmiştir. Seyahat maliyeti analizlerinde bu faktörlerin ele alınması rekreasyon amacıyla kullanılan alanların ekonomik anlamda değerlendirilmesinde yarar sağlayacaktır. Bir ülkenin önemli doğal kaynağı olan milli parkların ekonomik olarak ta değerlendirilerek milli gelire katkı sağlaması gerçekleştirilmelidir. Bu amaçla, milli parkları turizm faaliyetleri açısından sürdürülebilir hale getirecek çalışmalar doğayı koruyarak yapılmalıdır. Bu çalışmada tespit edilen seyahat maliyetini etkileyen faktörler de dikkate alınarak ilgili birimler tarafından programlar planlanmalıdır.

Anahtar Kelimeler

Milli Park, Beyşehir, Seyahat Maliyeti, Rekreasyon, Turizm

Destekleyen Kurum

Tübitak

Proje Numarası

218K315

Analysis of Factors Affecting Travel Costs in Beyşehir Lake National Park

Öz

National parks are used for recreational and tourism purposes with their natural, cultural and historical values. Turkey's second largest national park, the Beysehir Lake National Park is one of the places visited by many people with different wealth. When national parks are used for recreation and tourism, they bring a cost to the users. Travel carries a complementary quality for a recreational activity, because it is necessary to travel to these areas for realization of these activities. In this context, the travel cost of Beyşehir Lake National Park and the factors affecting it were examined in this study. The average travel cost for various recreation places in the Beyşehir Lake National Park was calculated as 252.97 TL and the per capita travel cost was calculated as 74.93 TL. In order to examine the factors affecting travel costs, travel costs of visitors were analyzed using a semi-logarithmic regression model. The dependent variable consists of the sum of the expenses made during the travel, and variables such as age, education, marital status, income, arrival frequency, arrival purpose and arrival distance were taken as factors affecting travel costs. There is a positive relationship between the factors of income, education, marital status being "married", having been to the park more than once, the distance to the park, the main purpose of visiting the park and the time spent in the park and the travel cost. A negative relationship was found between the age, the frequency of coming to the park and the factors of having access to the park by personal vehicle and the travel cost. Addressing these factors in travel cost analysis will be beneficial in the economic evaluation of the areas used for recreation. National parks, which are an important natural resource of a country, should be economically evaluated and contribute to the national income. For this purpose, activities should be carried out in order to make sustainable the national park in terms of tourism activities by protecting nature. Programs should be planned by the relevant units, taking into account the factors affecting the travel cost determined in this study.

Anahtar Kelimeler

National park, Beysehir, Travel cost, Recreation, Tourizm

Proje Numarası

218K315

Kaynakça

• Anonim, (2019). https://www.beysehirto.org.tr/cografyasi/
• Bann, C., (1998). The Economic Valuation of Tropical Forest Land Use Options: A Manual for Researchers. Economy and Environment Program for Southeast Asia Report Series.
• Çavuşoğlu, M., Varlı, R. (2007). Ekoturizm ve Bayramiç Yöresine Yönelik Yeni Bir Tanıtım Stratejisi, Bayramiç Sempozyumu, Çanakkale
• DKMGM, (2019). Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğü, http://www.milliparklar.gov.tr/korunan-alanlar/milli-parklar
• Erduran Nemutlu, F. (2016). Çanakkale 500. yıl parkının peyzaj tasarımı ve sosyo-kültürel olanakları açısından irdelenmesi, Tekirdağ Ziraat Fakültesi Dergisi, 13(3): 48-59.
• Güriş, S., Akay-Çağlayan, E. (2018). Ekonometri Temel Kavramlar. Sf.290, 5.Baskı, Der Yayınları, İstanbul.
• Gujarati, D.N. (1999). Temel Ekonometri, Literatür Yayıncılık, İstanbul.
• Gürlük, S. (2006). Manyas Gölü ve Kuş Cenneti’nin çevresel değerlemesi üzerine bir araştırma. (Doktora Tezi) Uludağ Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Tarım Ekonomisi Anabilim Dalı,. Bursa
• Kiper, T., Özyavuz, M., Korkut, A. (2011). Doğal peyzaj özelliklerinin kırsal turizm gelişimine etkisi: Tekirdağ İli Şarköy İlçesi örneği, Tekirdağ Ziraat Fakültesi Dergisi, 8(3): 22-34.
• Oğuz, C., Karakayacı, Z. (2017). Tarım Ekonomisinde Araştırma ve Örnekleme Metodolojisi, As Atlas Akademi, Konya.
• Ortaçeşme, V., Özkan, B., Karagüzel, O. (1999). Kurşunlu Şelalesi Tabiat Parkının Ekonomik Değerinin Saptanması, TÜBİTAK Proje No: 25, Antalya.
• Osunsina, I.O.O, Ajibola, K.T. (2017). Travel cost anaylsis of tourist visits to Okomu National Park, Nigeria.Nigerian Journal of Wildlife Management, 1(1), 111-116.
• Öztürk, S. (2004). Çevre Sorunlarına Çağdaş Yaklaşımlar, Beta Basım Yayım Dağıtım A.Ş.,İstanbul.
• Pirikiya, M., Amirnejad, H., Oladi, J., Ataie Solout, K. (2016). Determining the recreational value of forest park by travel cost method and defining its effective factors, Journal of Forest Science, 62(9), 399-406.
• Sarımeşeli, M. (2000). Ekonometri El Kitabı. Birinci Baskı, Gazi Kitabevi Ankara.
• Solikin, A., Rahman, R.A., Saefrudin, E., Suboh, N., Zahari, N.H., Wahyudi, E. (2019). Forest valuation using travel cost method (TCM): cases of Pahang national park and Srengseng Jakarta urban forest. Journal of Malaysian Institute of Planner, 17(1),365-376.
• Şahbaz, R. P., Altınay, M. (2015). Türkiye’deki milli parkların rekreasyon faaliyetleri açısından değerlendirilmesi. Journal of Tourism and Gastronomy Studies, 3(3), 125-135.
• Tari, R. (2010). Ekonometri. Umuttepe Yayınları, Kocaeli.
• Şengöz, Ş. (2018). Sürdürülebilir turizm kapsamında Dikili’nin ekoturizm potansiyelinin incelenmesi. (Yüksek Lisans Tezi) İzmir Katip Çelebi Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Ekoturizm Anabilim Dalı, İzmir.
• Yavuz, S. (2009). Regresyon analizinde doğrusala dönüştürme yöntemleri ve bir uygulama, Ataturk University Journal of Economics & Administrative Sciences, 23(1):165-179.
• Yayar, R., Karaca, S.S. (2014). Konut fiyatlarına etki eden faktörlerin hedonik modelle belirlenmesi: TR83 bölgesi örneği, Ege Akademik Bakış, 14(4), 509-518.