Sürdürülebilir Kent Ulaşımında Bisiklet Kullanımının Çanakkale Kent Merkezi Örneğinde İncelenmesi

Yıl 2016, Cilt: 13 Sayı: 2, 55 - 66, 05.05.2016

Tülay Cengiz , Ceren Kahvecioğlu

Öz

Günümüz kentlerinin sorunlarından biri de ulaşım problemidir. Kentlerin nüfus yoğunluğunun artmasıyla birlikte motorlu taşıt kullanımının fazlalaşması ve beraberinde getirdiği trafik problemlerinin yarattığı sıkıntılar, hava kirliliği ve gürültü hem insan sağlığını hem de kent yaşantısını olumsuz yönde etkilemektedir. Sağlıklı, güvenli, ekonomik, doğa dostu ve erişilebilirlik açısından son derece kullanışlı bir ulaşım türü olan bisiklet ulaşımı, kent içi ulaşım problemlerin en önemli çözümü olarak görülmektedir. Araştırmada, Çanakkale kentinin özellikleri ve kent içi ulaşım ağının yapısı göz önünde bulundurularak bisiklet kullanımı yönünden değerlendirilmesi ve tasarımı yapılmıştır. Değerlendirme sonucunda ulaşılan verilere göre üç güzergâh belirlenmiştir. Yöntem olarak belirlenen güzergâhlar 10 ölçüt açısından değerlendirilerek uygunluk ve ağırlık katsayıları belirlenmiş ve toplam uygunluk puanları hesaplanmıştır. Ayrıca araştırma da bisiklet yolu yapımına uygun olarak görülen bisiklet güzergâhlarının kentli kullanımına sunulabilmesi için gerekli olan planlama, tasarım ve çizimler yapılmıştır.Araştırma sonucunda Çanakkale kent merkezinde sahil şeridinin kent içi bisiklet kullanımına en uygun bisiklet yolu olduğu, ikinci güzergah olarak belirlenen Troya Caddesinin uygun ve üçüncü olarak ise Esenler Mahallesi güzergahının bisiklet kullanımı için uygun olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Güzergâhlar ile Çanakkale kent merkezinde kesintisiz bir bisiklet ulaşım ağı tasarlanarak, kent içi ulaşım sorunu en aza indirgenmeye çalışılmıştır. 

Anahtar Kelimeler

Bisiklet, sürdürülebilir ulaşım planlaması, kent içi ulaşım, planlama, tasarım, Çanakkale

Bicycle Usage for Sustainable City Transportation: A Case Study for Çanakkale City Center

Öz

Transportation is one of the problems of today’s cities. Together with the rise on the population density in the cities, the troubles created by the traffic problems, air pollution and noise carried by the rise of the motor vehicle usage effect both human life and city life negatively. Bicycle usage is seen as the most important solution of the urban transportation problems as it is a healthy, safe, economical, eco friendly type of transportation and useful in terms of accessibility. At the survey, the assessment and design of the city was made in terms of bicycle using taking into consideration the city features of Çanakkale and the structure of the transportation network. Three routes were determined according to the results found at the survey. The routes which were determined were assessed in 10 criterions, weighting and convenience coefficients were determined and total convenience points were calculated. On the other hand, the planning, design and drafts needed to present the appropriate found bicycle routes to the citizen’usage were made at the survey. As the result of the survey, it is found that the coastline is the most appropriate cycle lane in the city center of Çanakkale in terms of bicycle usage. The second route to be appropriate for bicycle using is the Street of Troya, and the third route is the neighbourhood of Esenler. With the routes, it is aimed to minimize urban transportation problems by designing an uninterrupted bicycle transportation network. 

Anahtar Kelimeler

Bicycle, sustainable transportation planning, urban transportation, planning, design, Çanakkale

Kaynakça

• Akay, A. 2006. Ulaşımda Bisikletin Yeri ve Ankara Bilkent Koridorunda Bisiklet Yolu Önerisi. Gazi Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, Ankara.
• Bisiklet Yolu Kılavuzu, 2012. Çevre Ve Şehircilik Bakanlığı Çevre Yönetimi Genel Müdürlüğü, Ankara.
• Çiftçi, Ö. 2006. Metropoliten Alanda Bisiklet Yolu Planlaması. İstanbul Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, İstanbul.
• Elbeyli, Ş. 2012, Kent içi Ulaşımda Bisikletin Konumu ve Şehirler İçin Bisiklet Ulaşımı Planlaması: Sakarya Örneği. İstanbul Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, İstanbul.
• Kaplan, H. ve H. Ulvi, 2005. AOÇ’de sürdürülebilir ulaşım: bisiklet yolları ve donatılarının planlanması ve tasarımı. http://w3.gazi.edu.tr/~hulagu/
• Oregon Bikeway/ Pedestrian Office, 1995. Oregon Bicycle Plan, An Element of the Oregon Transportatıon Plan. Oregon Bikeway/ Pedestrian Office, Salem, Oregon, USA. http://www.oregon.gov/odot/hwy/bikeped/docs/or_ bicycle_ped_plan.pdf
• Ulaştırma Özel İhtisas Komisyonu Raporu, 2001. Kentiçi Ulaşım Alt Komisyonu Raporu, Sekizinci Beş Yıllık Kalkınma Planı, Ankar.
• http://www.ziyaguney.com/dosyalar/pdf/8.plan_ulas tirma.pdf
• URL1, 2014. http://embarqturkiye.org/node/113
• URL2, 2014. http://www.antalyabugun.com/
• URL3, 2014. http://www.cevreciyiz.com/akademi/yazilar_detay URL4, 2015. https://earth.google.com
• Uslu, C., MF. Altunkasa, O. Boyacıgil ve N. Konaklı, 2009. Adana kuzeybatı üst kentsel gelişme alanında bisikletli bağlantı olanaklarının değerlendirilmesinde çözümlemeli bir yaklaşım. Ekoloji 18 (70), s. 57-66.
• Uz, V.E. 2003. Bisiklet Yollarının Geometrik Planlama Esasları ve Uygulaması. Süleyman Demirel Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, Isparta.
• Uz, V.E., M. Karaşahin, 2004. Kentiçi Ulaşımda Bisiklet. Türkiye Mühendislik Haberleri, Sayı 429. http://www.imo.org.tr/resimler/dosya_ekler/613d55 1d4160a60_ek.pdf?dergi=166
• Yaman, C. 2010. Kent içi toplu ulaşım ve çevre. Transist 2010 Ulusal Toplu Ulaşım Sempozyumu ve Sergisi, İstanbul, 108-116 s. http://www.iett.gov.tr/webimage/file /sempozyumlar/Transist 2010Bildiri. pd