İKİNCİ ÜRÜN AYÇİÇEĞİ ÜRETİMİNDE FARKLI TOPRAK İŞLEME VE DOĞRUDAN EKİM YÖNTEMLERİNİN ENERJİ KULLANIM ETKİNLİĞİNİN KARŞILAŞTIRILMASI

Yıl 2016, Cilt: 13 Sayı: 2, 102 - 109, 05.05.2016

Yilmaz Bayhan

Öz

Bu çalışmanın amacı, bir önceki ürün olarak bezelye+buğday karışımının kullanıldığı üretimden sonra ikinci ürün ayçiçeği tarımında farklı toprak işleme ile doğrudan ekim yöntemlerinin enerji kullanım etkinliği belirlemektir.  Araştırmada, toprak işleme yöntemi olarak goble diskaro (DT), rototiller (ROT), Goble diskaro+kombine tırmık (DT+K) ve doğrudan ekim (DIR) yöntemleri kullanılmıştır. Uygulanan toprak işleme yöntemlerinin enerji kullanımı ve enerji oranları araştırılmıştır. Araştırma sonuçlarına göre özgül enerji değeri DIR yönteminde 2,23 MJ/kg, ROT yönteminde 2,51 MJ/kg, DT+K yönteminde 2,64 MJ/kg ve  DT yönteminde ise 2,75 MJ/kg olarak hesaplanmıştır. Enerji çıktı/girdi oranları ise en düşük DT yönteminde 9,57 elde edilirken en yüksek ise DIR yönteminde 11,82 olarak bulunmuştur. İkinci ürün ayçiçeği üretiminde toplam girdi enerjileri içerisinde en yüksek payı gübre enerjisi ile yakıt yağ enerjisinde tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Ayçiçeği, enerji etkinliği, ikinci ürün, toprak işleme

Kaynakça

• Arıkan, M., 2011. Adana İlinde Kolza Üretiminde Enerji Kullanımı. Çukurova Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Tarım makineleri Anabilim Dalı. Yüksek Lisans Tezi.
• Aykas, E., Yalçın, H., Çakır, E., 2007. Günümüzde Koruyucu Toprak İşleme ve Doğrudan Ekim. 2.Koruyucu Toprak İşleme ve Doğrudan Ekim Çalıştayı 13 Haziran 2007, İzmir.
• Baran, M.F., Gökdoğan, O., Bayhan, Y, 2015, Adıyaman İlinde Organik Nar Yetiştiriciliğinde Enerji Kullanım Etkinliğinin Mekanizasyon ve Enerji Kongresi, Cilt: 1, Sayfa : 502- 507, 02-5 Eylül 2015, Diyarbakır. 29. Ulusal Tarımsal
• Baran, M.F., Karaağaç, H.A., 2014 . Kırklareli Koşullarında İkinci Ürün Ayçiçeği Üretiminde Enerji Kullanım Etkinliğinin Belirlenmesi, Türk Tarım ve Doğa Bilimleri Dergisi, Cilt: 2, Sayfa: 117-123, 2014.
• Baran, M.F., Gökdoğan, O, Karaağaç, H. A. 2014. Kanola Üretiminde Enerji Kullanım Etkinliğinin Belirlenmesi (Kırklareli İli Örneği), Türk Tarım ve Doğa Bilimleri Dergisi, 1(3): 331-337.
• Baran, M. F, Gokdogan, O. 2014. Energy Input-Output Analysis of Barley Production In Thrace Region of Turkey. American-Eurasian J. Agric. & Environ. Sci., 14(11): 1255-1261.
• Baran, M. F, Gökdoğan, O. 2014. Karpuz ve Kavun Yetiştiriciliğinde Enerji Girdi-Çıktı Analizi: Kırklareli İli Örneği. Anadolu Tarım Bilimleri Dergisi, 29(3): 217- 224.
• Baran, M. F., Gokdogan, O., Bagdatli, M. C., Belliturk, K. 2015. Energy Balance of Rice Production in Turkey: A Case Study for Kirklareli Province. ECronican Agriculture, 1(4): 167-173.
• Baran, M. F, Gokdogan, O. 2015. Determination of Energy Input-Output of Tobacco Production in Turkey. American-Eurasian J. Agric. & Environ. Sci., 15(7): 1346-1350.
• Baran, M. F, Gokdogan, O. 2015. Determination of Energy Balance of Sugar Beet Production in Turkey: A Case Study for Kirklareli Province. Energy Efficiency, DOI 10.1007/s12053-015-9375-x.
• Barut, Z.B., Ertekin, C., Karaağaç, H.A., 2011. Tillage Effects on Energy Use for Corn Silage in Mediterranean Coastal of Turkey. Energy ISSN No: 0360-5442. Volume 36, Issue 9, s: 5466-5475. September 2011.
• Bayhan, Y., B. Kayisoglu, H. Yalcin, E. Gonulol, N. Sungur, 2006. Possibility of direct drilling and reduced tillage in second crop silage corn. Soil and Tillage Research, 88: 1-7.
• Berk, Y. ve E. Efe, 1988. Araştırma ve Deneme Metodları-1. Ders Kitabı No:1, Ç.Ü. Ziraat Fakültesi, Adana.
• Celik, Y., Peker, K.,, Oguz, C., 2010. Comparative Analysis of Energy Efficiency in Organic and Conventional Farming Systems: A case study of black carrot (Daucus carota L.) Production in Turkey. Philippine Agriculture Scientist, 93(2), 224-231.
• Davoodi, M.J.Ş., Housyar, E., (2009). Energy Consuption of Canola and Sunflower roduction in İran. American- Eurasian J. Agric. & Environ. Sci., 6(4): 381-384. ISSN 1818-6769, IDOSİ Publication.
• Demircan, V., Ekinci, K., Keener, H. M., Akbolat, D., Ekinci, C., 2006. Energy and economic analysis of sweet cherry production in Turkey: A case study from Isparta Management, 47: 1761-1769. Conversion and
• Düzgüneş, O., T. Kesici, ve F. Gürbüz, 1987. İstatistik Metodları-1. Yayın No:861, Ders Kitabı:229, Ankara Üniversitesi, Ziraat Fakültesi, Ankara.
• Ekinci, K., Akbolat, D., Demircan V., Ekinci, Ç. 2005. Isparta İli Elma Üretiminde Enerji Kullanım Etkinliğinin Belirlenmesi," 3. Yenilenebilir Enerji Kaynakları Sempozyumu ve Sergisi, Mersin, 19-21 Ekim 2005.
• Erdoğan, Y. 2009. Tarımsal Üretimde Enerji Girdi Çıktı Analizlerinde Kullanılacak İnternet Tabanlı Bir Yazılımın Geliştirilmesi, Ç.Ü. Ziraat Fakültesi Tarım Makinaları Anabilim Dalı Yüksek Lisans Tezi, Adana.
• Eren, Ö., 2011. Çukurova Bölgesinde Tatlı Sorgum (Sorghum Bıcolor (L.) Moench) üretiminde Yaşam Döngüsü Enerji Ve Çevresel Etki Analizi. Çukurova Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Tarım Makinaları Ana Bilim Dalı Doktora Tezi. Adana 2011.
• Ferrago, D. O., 2003. Energy Cost/Use in Pesticide Production. Encyclopedia of Pest Management.
• Fore, Seth, R., Porter, P., Lazarus, W., 2011. Net energy balance of small-scale on farm biodisel production from canola and soybean, Biomas and Energy, ScienceDirect www.elsevier.com/locate/biombioe. USA. 2234-2244,
• Gokdogan, O. 2012. Energy Input-Output Analysis of Apricot Production in Isparta Province of Turkey. Energy Education Science and Technology Part A: Energy Science and Research, 30(SI-1): 770-772.
• Gözübüyük, Z., Çelik, A., Öztürk, İ., Demir, O., Adıgüzel, M.,C., 2012. Buğday Üretiminde Farklı Toprak İşleme- Ekim Sistemlerinin Enerji Kullanım Etkinliği Yönünden Karşılaştırılması. Tarım Makinaları Bilimi Dergisi. Cilt 8, Sayı 1.
• Karaagac, M. A., Aykanat, S., Cakir, B., Eren, O., Turgut, M. M., Barut, Z. B., Ozturk, H. H., 2011. Energy balance of wheat and maize crops production in Haciali undertaking. 11th International Congress on Mechanization and Energy in Agriculture Congress, 21-23 September, Istanbul, Turkey, p. 388-391.
• Kayişoğlu, B., 1990. Trakya Bölgesi'nde Ayçiçeğinin Mekanizasyonu ile Bitkinin Mekanizasyona Yönelik Özelliklerinin Saptanması Üzerine Bir Araştırma. Doktora Tezi, T.Ü. Fen Bilimleri Enstitüsü, Edirne.
• Konak, M., Marakoğlu, T., Özbek, O., 2004. Mısır Üretiminde Enerji Bilançosu. Selçuk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi 18(34): (2004) 28-30.
• Mani, I., Kumar, P., Panwar, J. S., Kant, K., 2007. Variation in energy consumption in production of wheat-maize with varying altitudes in hill regions of Himachal Prades, India. Energy, 32: 2336-2339.
• Marakoglu, T., Ozbek, O., & Carman, K. (2010). Application of Reduced Soil Tillage and Non-tillage Agriculture Techniques in Harran Plain (Second crop maize and sesame growing). Journal of Agricultural Machinery Science, 6(4), 229-235.
• Mirzaee, E., Omid, M., Asakereh, A., Safaieenejad, M., Dalvand, M.J., 2011. 11th International Congress on Mechanization and Energy in Agriculture Congress, 21-23 September, Istanbul, Turkey, p. 383–387.
• Mousavi-Avval, S., H., Rafiee, S., Jafari, A., and Mohammadi, A., 2011. Energy flow modeling and sensitivity analysis of inputs for canola production in iran. Journal of Cleaner Production,19(2011)-1464- 1470, (www.elsevier.com/locate/biombioe, USA).
• Özkan, B., Akçaöz, H., Fert, C., 2004a. Energy Input– Output in Turkish agriculture, Renewable Energy 29, 39-51.
• Özkan, B., Akçaöz, H., Karadeniz, F., 2004b. Energy Requirement and Economic Analysis of Citrus Production in Turkey. Energy Conversion and Management 45, 1821-1830.
• Singh, J. M., 2002. On farm use pattern in different cropping systems in Haryana, India. Master of Science. Int. Inst. Management, Univ. Flensburg, Germany. p. 118.
• Öztürk, H. H., 2011. Bitkisel Üretimde Enerji Yönetimi. Hasad yayıncılık. 2011.
• Rathke, G. W., Diepenbrock, W. 2006. Energy balance of winter oilseed rape (Brassica napus L.) cropping as related to nitrogen supply and preceding crop. Europ. J. Agronomy 24: 35-44.
• Sabah, M., 2010. Söke Ovasında İkinci Ürün Yağlık Ayçiçeği Üretiminde Enerji Kullanımı. Çukurova Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Tarım Makinaları Anabilim Dalı. Yüksek Lisans Tezi.
• Torun, M., G., Ergüneş, E., Özgez, 2001. Gökhöyük Tarım İşletmesinde Bitkisel Üretimde Tarımsal Mekanizasyon Özelliklerinin ve Enerji Bilançosunun Belirlenmesi. Tarımsal Mekanizasyon 20. Ulusal Kongresi 13-15 Eylül 2001 Şanlıurfa.
• Unakitan, G., Hurma, G., Yilmaz, F.,2010. An Analysis of Energy Use Efficiency of Canola Production in Turkey. Energy, 35, 3623-3627.
• Venturi, P., Venturi, G. 2003. Analysis of energy comparison for crops in European agricultural systems. Biomass and Bioenergy, 25(3): 235-255.
• Yaldız, O., Öztürk, H. H.,. Zeren, Y., Başçetinçelik, A., 1990. Türkiye Tarla Bitkileri Üretiminde Enerji Kullanımı. Akdeniz Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi 3 (1-2), 51- 62. Antalya.