Güney Marmara Süt Sığırı Yetiştiriciliğinin Isı Stresi Yönünden Değerlendirilmesi

Yıl 2016, Cilt: 13 Sayı: 4, 0 - 0, 29.11.2016

Erkan Yaslıoğlu , Hüseyin İlhan

Öz

Yaz aylarındaki yüksek dış ortam sıcaklıkları, barınak iç ortam sıcaklıklarını arttırarak nemin de etkisiyle süt sığırlarının ısı stresine girmesine yol açmaktadır. Günümüzde hava sıcaklığı ve bağıl nem ilişkisine bağlı olarak geliştirilen sıcaklık nem indeksi; süt sığırları için ısı stresinin etkisini belirlemede yaygın olarak kullanılan bir yöntemdir. Isı stresine giren süt sığırlarında yem tüketimi ve buna bağlı olarak da süt verimi azalmaktadır.

Güney Marmara, süt sığırı işletmeleri yönünden zengin bir bölgedir. Bölgede süt üretiminin ve büyük kapasiteli işletmelerin fazla olduğu Balıkesir, Bursa ve Çanakkale illerine ilişkin sıcaklık nem indeksi hesaplanarak ısı stresi analizi yapılmıştır. Bu illere ait 2007-2014 yıllarını kapsayan meteorolojik veriler Meteoroloji Genel Müdürlüğü’nden elde edilmiştir. Çalışmada saatlik sıcaklık ve bağıl nem ortalamalarından her il için sıcaklık bağıl nem indeksi değerleri hesaplanmıştır. Önlem alınmadığında, süt sığırlarının süt veriminde ısı stresine bağlı olarak meydana gelen azalmalar her il için ayrı ayrı değerlendirilmiş ve günlük toplam kayıpların analizi yapılmıştır.

Analiz sonucunda; inek başına günlük süt kayıplarının Balıkesir, Bursa ve Çanakkale illeri için sırasıyla Haziran ayında, 0.05 kg, 1.02 kg, 0.78 kg, Temmuz ayında 0.42 kg, 2.48 kg,2.68 kg, Ağustos ayında ise 0.30 kg, 2.70 kg ve 3,07 kg olduğu belirlenmiştir. Süt veriminde en fazla kaybın bölgesel olarak Haziran ayında Bursa, Çanakkale ve Balıkesir illerinde, Temmuz ve Ağustos aylarında ise sırasıyla Çanakkale, Bursa ve Balıkesir illerinde olduğu belirlenmiştir. 

Kaynakça

• Anonim 2014. TÜİK-2014. Türkiye Hayvancılık İstatistikleri; Süt Sığırı Sayısı ve Süt Üretimi. http://tuikapp.tuik.gov.tr/hayvancilikapp/hayvancilik.zul -(Erişim zamanı 16.12.2014)
• Anonim 2015. ClimateChange 2014. Synthesis Report. Summary for Policymakers. http://www.ipcc.ch/pdf/assessment-report/ar5/syr/AR5_SYR_FINAL_SPM.pdf-(Erişim zamanı: 08.04.2015)
• Bohmanova, J., Misztal, I. and J. B. Cole. 2007. Studies on Genetics of HeatTolerance in Dairy Cattle with Reduced Weather Information via Cluster Analysis. J. Dairy Sci. 90:1947–1956.
• Bouraoui, R., Lahmar, M., Majdoub, A., Djemali, M. and R. Belyea. 2002.The Relationship of Temperature-Humidity Index with Milk Production of Dairy Cows in a Mediterranean Climate. Anim. Res. 51:479–491.
• Correa-Calderon, A., Armstrong, D., Ray, D., DeNise, S., Enns, M. and C. Howison. 2004.Thermoregulatory Responses of Holstein and Brown Swiss Heat-Stressed Dairy Cows to Two Different Cooling Systems. Int. J. Biometeorol. 48:142–148.
• Igono, M. O. and H. D. Johnson. 1990.Physiological Stress Index of Lactating Dairy Cows Based on Diurnal Pattern of Rectal Temperature .J. Interdiscip. Cycle Res. 21:303–320.
• Igono, M. O., Steevens, B. J., Shanklin, M. D. and H. D. Johnson. 1985. Spray Cooling Effects on Milk Production, Milk, and Rectal Temperatures of Cows During a Moderate Temperate Summer Season. J. DairySci. 68:979–985.
• Kocaman, İ., Konukçu, F. ve A. İstanbulluoğlu. 2007. Hayvan Barınaklarında Isı ve Nem Dengesi. KSÜ Fen ve Mühendislik Dergisi, 10(1):134-140.
• Mutaf. S. ve R. Sönmez. 1984. Hayvan Barınaklarında İklimsel Çevre ve Denetimi. Ege. Üniv. Ziraat Fakültesi Yayınları. Yayın No: 438. İzmir.
• NOAA 1976. Livestock Hot Weather Stress. Oper Man Lett. C-31-76, Kansas City, MO.
• National Research Council (NRC). 1971. A Guide to Environmental Research on Animals. Natl. Acad. Sci., Washington, DC. 361 s.
• Ravagnolo, O, and I. Misztal 2000. Studies on Genetics of Heat Tolerance in Dairy Cattle with Reduced Weather Information via Cluster Analysis. J. of DairyScience, 85(6):1586-1589.
• Roenfeldt, S. 1998.You Can’t Afford to Ignore Heat Stress. Dairymanage, 35(5): 6-12.
• St-Pierre, N. R., Cobanov, B. and G. Schnitkey. 2003. Economic Losses From Heat Stressby US Livestock Industries. J. DairySci. 86(E Suppl.):E52–E77.
• West, J. W. 2003. Effects of Heat-Stress on Production in Dairy Cattle. J. DairySci. 86:2131–2144.
• Yaslıoğlu, E. ve İ. Arıcı. 2005. Bursa Bölgesinde Süt Sığırcılığına Uygun Soğuk Ahır Tiplerinin Geliştirilmesi Üzerine Bir Araştırma. Tekirdağ Ziraat Fakültesi Dergisi, 2005 2(2):95-114.
• Yousef, M. K. 1985. Stress Physiology in Livestock. CRC Press, Boca Raton, FL.