Tekirdağ ili Çorlu ilçesinde kanola üretim alanlarında görülen zararlı böcek türleri üzerine araştırmalar
Yıl 2020,
Cilt: 17 Sayı: 2, 239 - 251, 27.05.2020
Nihal Özder
,
İkbal Altın
Öz
Kanola ülkemizde tarımı
yapılan en önemli yağ ve münavebe bitkilerinden biridir. Türkiye’de zamanla
üretimi artmış ve özellikle Trakya bölgesinde geniş bir üretim alanına sahip
olmuştur. Kanolada da diğer kültür bitkilerinde olduğu gibi birçok zararlı
mevcuttur. Bu çalışma ile Tekirdağ ili Çorlu ilçesinde kanola üretim
alanlarında görülen zararlı böcek türleri, türlerin bulunma oranları
belirlenerek, bundan sonraki çalışmalara alt yapı oluşturması hedeflenmiştir. Bu çalışmada 2017-2018 yıllarında Çorlu Tekirdağ, Türkiye
kanola üretim alanlarında zararlı böcek türleri tespit edilmiştir. Araştırmada
2017 yılında 21 tür, 2018 yılında ise 17 tür tespit edilmiştir. Her iki yılda
da bulunuş oranı en fazla olan tür Psylliodes chrysocephala (L.) (Coleoptera: Chrysomelidae)’ dır. Bununla birlikte Plutella
xylostella (L.)
(Lepidoptera: Plutellidae),
Ceutorhynchus picitarsis (G.) (Coleoptera:Cuculionidae), Dolycoris
baccarum (L.) (Hemiptera:Pentatomidae) ve Brevicoryne brassicae (L.) (Hemiptera:Aphidiidae) en yaygın türler arasında
olduğu tespit edilmiştir. Her iki yılda da Nisan ayında Plutella xylostella, Haziran
ayında Brevicoryne brassicae yoğunluk gösterirken, Mayıs ayında yoğun olarak bulunan
türün 2017 yılında Dolycoris baccarum, 2018 yılında ise Psylliodes chrysocephala olduğu tespit edilmiştir.
Teşekkür
Böcek türlerinin teşhislerini yapan Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Bitki Koruma Bölümü Öğretim Üyesi Sayın Prof. Dr. Göksel Tozlu’ya, Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Bitki Koruma Bölümü Öğretim Üyesi Sayın Prof. Dr. Levent Gültekin’e, Trakya Üniversitesi Fen Fakültesi Biyoloji Bölümü Öğretim Üyesi Sayın Prof. Dr. Meral Fent’e ve Süleyman Demirel Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Öğretim Üyesi SayınProf. Dr. Ebru Gül Aslan’a, Dumlupınar Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Öretim Üyesi Sayın Doç.Dr. Yakup Şenyüz’e teşekkür ederiz
Kaynakça
- Algan N (1990) Yemlik Kolza Tarımı ve Türkiye’de Gelişme Olanakları. Tarım Orman ve Köyişleri Bakanlığı İzmir İl Müdürlüğü, Tarımın Sesi Dergisi. Sayı:165. İzmir.Anonim (2002) Bitki Koruma El Kitabı. T.C. Tarım ve Köyişleri Bakanlığı İzmir İl Müdürlüğü. İl Müdürlüğü Yayınları. No:352. S 122. İzmir.Anonim (2018) Zirai Mücadele Teknik Talimatları Cilt 3. T.C. Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı. S 332. Ankara. Anonim (2019) Lahana Hastalık ve Zararlıları ile Mücadele. T.C. Tarım ve Köyişleri Bakanlığı Koruma ve Kontrol Genel müdürlüğü. S 14. Ankara.Anonim (2011) Lahanagiller. Hastalık ve Zararlıları ile Mücadele. T.C. Tarım ve Köyişleri Bakanlığı Koruma ve Kontrol Genel Müdürlüğü. S 40. Ankara. Anonim (2015) https://dergipark.org.tr/download/article-file/26905 Erişim Tarihi : 08.01.2017.Anonim (2018) http://www.dogaka.gov.tr/Icerik/Dosya/www.dogaka.gov.tr_621_ FB8B45NT _Yas-Sebze-Meyve-Sektr-Raporu-2015.pdfErişim Tarihi: 10.02.2018.AtakU, Atak ED (1984) Lahana kelebeği (Pieris brassicae L.)’nin biyoökolojisi ve mikrobiyal ilaçlarla savaşımı üzerinde çalışmalar, Bitki Koruma Bülteni, 24 (4): 173-199.Avcı Ü, Özbek (1990) Erzurum’da lahana zararlısı lepidopter türleri ve parazitoidleri üzerinde bir araştırma. Türkiye II. Biyolojik Mücadele Kongresi (26-29 Eylül, Ankara) Bildirileri, 319-329.Avcı Ü, Özbek H (1995) Erzurum'da Lahana Yaprak Güvesi Plutella xylostella ‘nın Biyolojisi, Zararı ve Mücadelesi Üzerinde Bazı Gözlemler. Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Bitki Koruma Bölümü, 25240 Erzurum Türkiye. Atatürk Üni.ZirPak.Der. 26 (3), 363-374.Bahadıroğlu C, Akıncı M, Kalkar Ö (2007). Kahramanmaraş Ahır Dağı’nda Cetoniidae ve Buprestidae (Coleoptera) Familyalarına Bağlı Türler ve Bu Türlerin Yükselti Basamaklarına Göre Dağılımı. KSÜ Fen ve Müh. Der., 10(1):6-12.Demir H (2007) Yaprağı Yenen Sebzeler. Hasad Yayıncılık. S 177-175. İstanbul.Doğanay H (1994) Türkiye Ekonomik Coğrafyası. Atatürk Üniversitesi K.Karabekir Eğitim Fakültesi. Erzurum (Dergipark).Erol HE (2018) Tekirdağ ili Çorlu İlçesi 2017 ve 2018 yılı kanola ekim miktarı. Çorlu İlçe tarım Müdür Yardımcısı, Tekirdağ. (Görüşme tarihi 15.12.2018).Kaygısız H (1999). Bitkisel Üretimde Zararlı Böcekler. Hasad Yayınları. S 288. Kadıköy İstanbul.Kennedy JS, Day MF, Eastop VF (1962) A Conspectus of Aphids as Vector of Plant Viruses. Commenwealth Inst. Ent. London. 114pp.Keyder N (1953) Pieris hrassicae L. (Lahana Kelebeği). Tomurcuk 2: 218-20.Körbitz W (2002). “New Trends in Developing Biodiesel World-Wide”, Evaluating & Exploiting the Commercial Uses of Ethanol, Fuel Alcohol & Biodiesel, Singapore, s. 5, http://www.novem.nl/default.asp?menuId=10&documentId=26427 (Erişim Tarihi : 09.04.2019)Kutinkova H, Andreev R (2004) Integrated pest management in sweetcherry (Pru nus avium L.) orchards in Bulgaria. J. of Fruitand Ornamental Plant Research, 12: 41-47. Mustafa TM, Masha MM (1994) Population Dynamics and Flight Activity of the Cabbage Aphid Brevicoryne brassicae L. (Homoptera: Aphididae) in the Jordan Valley. Kisallatvorvoslas, 1 (5): 115-127.Özbek H (2008) Türkiye’de ılıman iklim meyve türlerini ziyaret eden böcek türleri. Uludağ Arıcılık Dergisi, 8: 92-103.Özder N, Kılınçer N (1999) Tekirdağ ilinde lahanalarda zararlı-doğal düşman kompleksi üzerinde çalışmalar. Türkiye Entomoloji Dergisi, 23 (1): 27-37.Süzer S (2001) Kanola Tarımı. Yayın No: 77-78. Edirne (Dergipark).Talekar NS, Shelton AM (1993) Biology, Ekology and management of the Diamondbaek moth. Annual Rev. Entomol. 38: 275-301.Tüik (2019) http://www.tuik.gov.tr/PreTablo.do?alt_id=1001 (erişim tarihi : 07.04.2019)Ulusoy MR, Akdağcık Z (2007) Çukurova Bölgesinde Brokoli (Brassica oleracea L. var. italicd)'de Zararlı Olan Türler. Ç.Ü.Z.F Dergisi, 2007, 22 (1) : 119-124 Balcalı-Adana.Unakıtan G (2003) Türkiye’de Ayçiçeğinin Arz, Talep ve Dış Ticaretinin Ekonometrik Analizi. (Doktora Tezi), Trakya Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, 107 s.Unakıtan G, Kumbar N (2011). Trakya Bölgesinde Kanola Üretiminin Ekonomik Analizi. Tekirdağ Ziraat Fakültesi Dergisi, 8(1), 75-76 s.Uygun N, Ulusoy MR, Başpınar H (1998). Sebze Zararlıları. Çukurova Üniversitesi Ziraat Fakültesi Genel Yayın No:213. Ders Kitapları No: A- 68, 6. Baskı, S 53-55. Adana. Uzun S (1987) İzmir ilinde lahana ve karnabaharlarda zarar yapan Lahana kelebeği (Pieris brassicae (L.) ) (Lepidoptera: Pieridae)’nin parazitleri. Türk. Entomol. Derg., 11 (4): 237-245.Zeren O, Düzgüneş Z (1984) Çukurova Bölgesinde Sebzelerde Zararlı Olan Yaprakbitleri (Aphidoidea) Türleri, Konukçuları, Zararı ve Doğal Düşmanları Üzerinde Araştırmalar. Ankara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü. No. BK4, 17s.