Geleneksel ve Analize Dayalı Kimyevi Gübre Uygulamasının Mısır Verimi ve Yaprakta Bitki Besin Elementleri İçeriğine Etkisi

Yıl 2023, Cilt: 20 Sayı: 1, 71 - 79, 19.01.2023

Nureddin Öner , Filiz Öner

https://doi.org/10.33462/jotaf.1063250

Cited By: 2

Öz

Bu araştırma; 2016 yılında Muğla Dalaman Tarım İşletmesi Müdürlüğü (TİGEM) 72MAY80 tanelik ve silajlık mısır çeşidinde, deneme sahasında tesadüf blokları deneme desenine göre üç tekrarlamalı olarak yürütülmüştür. 950 kg da-1 mısır verimi için gerekli olan bitki besin elementleri miktarından toprak analiziyle belirlenen elementler çıkarıldıktan sonra uygulanacak gübre miktarı belirlenmiştir (41,5 kg da-1 üre). 950 kg da-1 mısır verimi için gerekli olan gübre uygulamasının %40 azaltılması (24,95 kg da -1 üre) ve %40 arttırılması (58.1 kg da -1 üre) ile üretici uygulaması (60 kg da -1 üre, 32,3 kg da -1, 15-15-15 ve 14 kg da -1 KNO3) olmak üzere dört farklı oranda gübre uygulamasının mısır bitkisinin verimine ve yapraktaki azot (N), fosfor (P), potasyum (K), kalsiyum (Ca), magnezyum (Mg), kükürt (S), demir (Fe), bakır (Cu), çinko (Zn), mangan (Mn), bor (B) ve molibden (Mo) elementleri içeriğine etkisini belirlemek amacıyla yapılmıştır. Toprağa tabandan uygulanan üre, 15-15-15, gübreleri ekim mibzeri ile birlikte banda verilmiştir. Deneme parsellerinde üst gübre olarak kullanılan üre ve KNO3 gübresi damlama sulama sistemiyle üç farklı zamanda uygulanmıştır. Araştırma sonuçlarına göre toprağa 950 kg da-1 mısır verimine göre gübre uygulaması, gübre uygulamasının %40 azaltılması ve %40 arttırılması ile üretici uygulamasının mısır verimi ve yapraktaki azot (N), fosfor (P), potasyum (K), kalsiyum (Ca), magnezyum (Mg), kükürt (S), demir (Fe), bakır (Cu), çinko (Zn), mangan (Mn), bor (B) ve molibden (Mo) elementleri konsantrasyonuna etkisi istatistiki olarak önemli bulunmuştur (p<0.01). Mısır bitkisinde en yüksek verim üretici uygulamasında (1.367,0 kg da-1) elde edilirken, bu uygulamayı sırayla gübre miktarının 40 arttırılması (1357,0 kg da-1), 950 kg da-1 mısır verimine göre gübre uygulaması (1.225,3 kg da-1), en düşük verim ise gübre miktarının %40 azaltılması uygulamasında (991,0 kg da-1) elde edilmiştir. Ayrıca deneme parsellerine 2016 yılı gübre fiyatlarına göre uygulanan toplam gübre maliyeti (TL) belirlenmiş ve belirlenen bu miktar 2016 yılı mısırın kg fiyatına bölünerek elde edilen mısır miktarı verimden çıkarılarak gübre maliyeti hariç net verim elde edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Mısırda gübreleme, verim, gübre maliyeti, bitki besin elementi, yaprak analizi

The Effect of Traditional and Analysis-Based Chemical Fertilizer Application on Corn Yield and the Content of Plant Nutrient Elements in the Leaf

Öz

This study is conducted in Muğla Dalaman Agricultural Management Directorate (TİGEM) in 72MAY80 grain and silage maize in the trial area according to purely random trial the randomized complete block design in 3 replications in 2016. The amount of fertilizer is obtained by substracting elements determined by soil analysis from the amount of plant nutrients required for corn yield in -1 in 950 kg. (-1 in 41.5 kg urea). The aim of this research is to determine whether fertilizer application at 4 different rates including the reduction of fertilizer application required for corn yield -1 in 950 kg. by 40% (-1 in 24.95 kg urea) and increasing it by 40% (-1 in 58.1 kg urea) and manufacturer application (-1 in 60 kg urea, -1 in 32,3 kg, 15-15-15 and -1 in 14 kg. KNO3) has an effect on the yield of corn plant and the element content of nitrogen (N), phosphorus (P), potassium (K), calcium (Ca), magnesium (Mg), sulfur (S), iron (Fe), copper (Cu), zinc (Zn), manganese (Mn), boron (B) and molybdenum (Mo) in the leaf. The urea applied to the soil from the base, 15-15-15, fertilizers are given to the band with the sowing seeder. The urea fertilizer used as a top fertilizer in trial plots and KNO3 fertilizer has been applied with drip irrigation system at 3 different times. According to the research results, the effect of applying fertilizer to the soil according to -1 in 950 kg. corn yield, 40% reductions and 40% increases in fertilizer application, and manufacturer application on the yield of corn and the concentration rate of nitrogen (N), phosphorus (P), potassium (K), calcium (Ca), magnesium (Mg), sulfur (S), iron (Fe), copper (Cu), zinc (Zn), manganese (Mn), boron (B) and molybdenum (Mo) elements in the leaf is found to be statistically significant (p<0.01). The highest yield in corn plant is achieved in the application of manufacturer (-1 in 1.367,0 kg) and the application of increasing the amount of fertilizer by 40% (-1 in 1357.0 kg), fertilizer application according to -1 in 950 kg corn yield (-1 in 1225.3 kg), respectively, whereas, the lowest yield is achieved in the application of reducing the amount of fertilizer by 40% (-1 in 991.0 kg). Moreover, the total amount of fertilizer used in trial plots is calculated according to the fertilizer costs in 2016 and the price spent on fertilizer is determined in Turkish Liras (TL) and this price is divided by the 2016 corn kg price and subtracting the amount of corn obtained from the yield, and net yield is obtained excluding the fertilizer cost.

Anahtar Kelimeler

Fertilization in corn, Yield, Fertilizer cost, Plant nutrient, Leaf analysis

Kaynakça

• Anonim (1988). Türkiye Gübreler ve Gübreleme Rehberi. T.C.T.O.K.B. Köy Hizmetleri Genel Müdürlüğü, Toprak ve Gübre Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü Genel Yayın No:151.
• Anonim (2016). https://www.tcmb.gov.tr/kurlar/201609/26092016.xml (Erişim tarihi: 21.01.2022)
• Anonim (2022a). http://www.etb.org.tr/tr/index.html (Erişim tarihi: 21.01.2022)
• Anonim (2022b). https://www.tcmb.gov.tr/wps/wcm/connect/tr/tcmb+tr/main+page+site+ area bugun/ (Erişim tarihi: 21.01.2022)
• Aydeniz, A., Brohi, A. (1991). Gübreler ve Gübreleme. Cumhuriyet Üniversitesi, Ziraat Fakültesi, Yayın No: 10, Ders Kitabı No: 3, Tokat.
• Arslan, M. (2016). Silajlık mısır yetiştiriciliğinde organik gübre kullanımının verim ve bazı verim özelliklerine etkisi. Research Journal of Agricultural Sciences, 9(2):37-41.
• Barber, G., Olson, S. (1968). Maiz Deficienciasy Toxidades. 77 s. shf; 2-3 (https://dokumen.tips/documents/maiz-deficiencias-y-toxicidades-nuevo.html)
• Bremner, J.M. (1965). Total Nitrogen. Method of Soil Analy., Part. 2, Amer. Soc of Agr. inc., P:1149-1178, USA.
• Çakmakçı, S., Dallar, A. (2019). Farklı sıcaklık ve tuz konsantrasyonlarının bazı silajlık mısır çeşitlerinin çimlenme özellikleri üzerine etkileri. Tekirdağ Ziraat Fakültesi Dergisi, 16(2):1-12.
• Çelebi, R., Çelen, A.E., Çelebi, Ş.Z., Şahar, A.K. (2010). Farklı azot ve fosfor dozlarının mısırın (Zea mays L.) silaj verimi ve kalitesine etkisi. Selçuk Üniversitesi Selçuk Tarım ve Gıda Bilimleri Dergisi, 24(4):16-24.
• Doğan, S., Acıbuca, V., Doğan, Y. (2020). II. ürün mısır çeşitlerinde organik ve inorganik gübre uygulamasının verim ve kaliteye etkisi ile ekonomik analizi. Uluslararası Tarım ve Yaban Hayatı Bilimleri Dergisi, 6(3): 592–604.
• Elmalı, H., Soylu, S. (2008). Melez atdişi mısırda farklı taban gübresi çeşitlerinin tane verimi, verim unsurları ve kalite üzerine etkileri. Selçuk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 22(44): 104-112.
• FAO (1990). Micronutrient. Assessment at the Country Level: An International Study. FAO Soil Bulletin by Mikko Sillanpaa. Rome.
• Follet, R.H. (1969). Zn. Fe. Mn and Cu in Colorado Soils. (PhD. Thesis). Colorado State University.
• Gençkan, S. (1983). Yem Bitkileri Tarımı, Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayını No:407, İzmir.
• Kacar, B., İnal, A. (2008). Bitki Analizleri. Nobel yayın, no;1241.
• Kılınç, S., Karademir, Ç., Ekin. Z. (2018). Bazı mısır (Zea mays L.) çeşitlerinde verim ve kalite özelliklerinin belirlenmesi. KSÜ Tarım ve Doğa Dergisi, 21(6): 809-816.
• Lindsay, W.L., Norvell, W.A. (1969). Development of a DTPA Soil Test For Zinc, Iron, Manganese and Copper. Soil Science Society of Amerikan Proceeding, 42(3): 421-428.
• Lourence, R.S. (1984). Yield of maize phoenix and residual phosphorus in a heavy yellow latosol in Randonia. ComunicadoTecnio, UEPAE de Porto Velho, No:28, 7pp, Brazil.
• Öner, F., Güneş, A. (2019). Determination of silage yield and quality characteristics of some maize (Zea mays L.). Tekirdağ Ziraat Fakültesi Dergisi, 16(1):1-9.
• Özdemir, O. (1983). Bafra ve Çarşamba Sulu Koşullarında Mısırın Azotlu ve Fosforlu Gübre İsteği ve Olsen Fosfor Analiz Metodunun Kalibrasyonu. Samsun Bölge Toprak-Su Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü Yayınları, Yayın No: 31, Samsun.
• Richards, L.A. (1954). Diagnosis and Improvement of Saline and Alkali Soils. USDA. Agriculture Handbook, No:60.
• Subhan, B. (1987). Effect of nitrogen fertilizer on vegetative growth and yield of maize (Zea mays L,) cv, Bastar kuning Local. Field Crop Abstracts, 46(4).
• Tüzüner, A. (1990). Toprak ve Su analiz Laboratuvarları Kitabı, T.C. Tarım Orman ve Köyişleri Bakanlığı Köy Hizmetleri Genel Müdürlüğü, s; 1-3.